Βασικές ρυθμίσεις μιας αναλογικής πηγής (πλατώ, βραχίονας, κεφαλή, phono stage)

  • Αγαπητοί φίλοι και φίλες.

    Με ιδιαίτερη χαρά σας προσκαλούμε στην κοπή της πρωτοχρονιάτικης πίτας του AVClub στη Θεσσαλονίκη για το 2024 την Κυριακή 07 Απριλίου και ώρα 14.00

    Δηλώστε τη συμμετοχή σας εδώ, θα χαρούμε πολύ να σας γνωρίσουμε από κοντά.

Stergito

Μέλος Σωματείου
11 November 2006
14,527
Θεσσαλονίκη
Όπως είχα υποσχεθεί, είναι καιρός να ξεκινήσω το thread με τις ρυθμίσεις ενός πικάπ, για να έχουμε ένα βασικό μπούσουλα για όσους μπαίνουν τώρα στον κόσμο του βινυλίου.
Επίσης, θα είναι χρήσιμο για να ανατρέχουμε οι ήδη οικείοι με τα πλατώ.

Ξεκινούμε λοιπόν, με την υπόθεση ότι έχουμε μόλις βγάλει τα μηχανήματα από τα κουτιά τους και είμαστε έτοιμοι για τη συναρμολόγηση.

Τα απαραίτητα εργαλεία που θα χρειαστούμε είναι:

-Κατσαβίδια, άλλεν, αστερίσκοι, ανάλογα με τις βίδες των εξαρτημάτων (να μη μαγνητίζονται)
-Μια μικρή πένσα ή ένα μυτοτσίμπιδο (επίσης να μη μαγνητίζεται)
-Ένα αλφαδάκι
-Μια ειδική ζυγαριά για τη μέτρηση του βάρους ανάγνωσης της κεφαλής
-Προτράκτορας
-Test record, για τις υπόλοιπες ρυθμίσεις
-Ένα κομμάτι καθρέπτη, στην περίπτωση που ρυθμίσουμε το αζιμούθιο με το μάτι
-Μερικές οδοντογλυφίδες ίσως να είναι χρήσιμες

Πάμε λοιπόν.
 
Last edited:

Stergito

Μέλος Σωματείου
11 November 2006
14,527
Θεσσαλονίκη
Βήμα 1ο: Συναρμολόγηση

Το πρώτο βήμα φυσικά, είναι να συνδέσουμε όλα τα εξαρτήματα μαζί.

Τοποθετούμε το plinth σε μια αλφαδιασμένη επιφάνεια.
Ελέγχουμε αν το πηγάδι είναι εντάξει.
Βάζουμε λαδάκι στο πηγάδι, αν χρεαστεί.

Τώρα, έχουμε τις εξής περιπτώσεις:

Σε περίπτωση που έχουμε πικάπ με υποπλατώ, τοποθετούμε το υποπλατώ, τον ιμάντα και μετά το πλατώ.

Αν έχουμε πικάπ χωρίς υποπλατώ, τοποθετούμε το πλατώ και μετά τον ιμάντα.

Το αν το πηγάδι είναι ανεστραμμένο ή κανονικό, δεν πολυπαίζει ρόλο, μόνο προσοχή στο ανεστραμμένο, μη στάξει λάδι.


Έπειτα, στηρίζουμε το βραχίονα στο armboard και τον βιδώνουμε καλά, ώστε να μην κουνιέται.

Τέλος, βάζουμε πρόχειρα την κεφαλή στο headshell με τις βίδες χαλαρά και συνδέουμε τους ακροδέκτες του καλωδίου του βραχίονα στην κεφαλή. Αυτό το βρίσκουμε εύκολα από τις οδηγίες του κατασκευαστή, χώρια που στο 99%* των περιπτώσεων, υπάρχει χρωματικός κώδικας.

*Αν πέσετε στην περίπτωση του υπόλοιπου 1%, μάλλον δεν υπάρχει λόγος να διαβάζετε αυτό το thread, αφού θα πρόκειται για ειδικές περιπτώσεις, οπότε έχετε ήδη ρυθμίσει 2-3 πικάπ τουλάχιστον...

Έπειτα, περνάμε στην επόμενη φάση.
 

Stergito

Μέλος Σωματείου
11 November 2006
14,527
Θεσσαλονίκη
Βήμα 2ο: Ευθυγράμμιση πλατώ

Παίρνουμε λοιπόν το αλφαδάκι μας
level.jpg


και το τοποθετούμε πάνω στο πλατώ.
Ανάλογα τον τύπο του πλατώ, το ευθυγραμμίζουμε με διαφορετικούς τρόπους.

Σε πλατώ μάζας, πειράζουμε είτε τα ποδαρικά του plinth, που κατά κανόνα είναι ρυθμιζόμενα, είτε τη βάση στήριξης του πλατώ.

Σε πλατώ ανάρτησης, ρυθμίζουμε τα ελατήρια, ούτως ώστε να έρθει στα ίσια το πλατώ. Αυτό συνήθως γίνεται με αλενόβιδες.

Σε κάθε περίπτωση, φροντίζουμε να είναι τα ρυθμισμένα ποδαρικά ή τα ελατήρια σταθερά. Στις αναρτήσεις, καλό είναι να τις ελέγχουμε κάθε 6 μήνες.

Έπειτα, περνάμε στο επόμενο βήμα.
 
Last edited:

Stergito

Μέλος Σωματείου
11 November 2006
14,527
Θεσσαλονίκη
Βήμα 3ο: Ευθυγράμμιση κεφαλής

Σ' αυτό το σημείο, θα χρειστούμε τον προτράκτορα.

Προτράκτορες βρίσκονται είτε στην αγορά, ως ξεχωριστά προϊόντα, είτε παρέα με τους test records, είτε παρέα με τα πλατώ που αγοράζουμε, καμιά φορά και με κεφαλές.

Προσωπικά προτιμώ προτράκτορα με καθρέπτη, αλλά μια από τις καλύτερες λύσεις είναι και η... εντελώς δωρεάν!
Ιδού ένα ωραιότατο λινκ απο το vinylengine:
http://www.vinylengine.com/cartridge-alignment-protractors.shtml

Εκτυπώνετε όποιον από αυτούς τους προτράκτορες σας βολεύει σε κλίμακα 1:1 (προσοχή εδώ! αν το τυπώσετε σε λάθος κλίμακα, τότε η κεφαλή θα ρυθμιστεί αλλού γι' αλλού!)

Υπάρχουν προτράκτορες με ρύθμιση δυο σημείων, ενός σημείου και καμπύλης.

Πρώτα απ' όλα κοιτάζουμε η γραμμή που ξεκινάει από την τρύπα στο κέντρο του προτράκτορα (που τοποθετούμε στο spindle) να στοχεύει ακριβώς το pivot point του βραχίονα.

Αυτό που κοιτάμε, είναι να βρίσκεται η βελόνα ακριβώς στο κέντρο του πλέγματος ρύθμισης και το εμπρόσθιο σημείο της κεφαλής εντελώς παράλληλο με τις γραμμές του πλέγματος, όπως το βλέπουμε από πάνω.
Σ' αυτό το σημείο, βοηθά να κολλήσουμε με σελοτέιπ μια οδοντογλυφίδα στο μπροστινό μέρος της κεφαλής.

Μερικές ενδεικτικές εικόνες:
media.nl


atools.jpg


Φυσικά, φροντίζουμε να έχουμε σφίξει καλά τις βίδες της κεφαλής για να μη φύγει από τη θέση της.
 
Last edited:

Stergito

Μέλος Σωματείου
11 November 2006
14,527
Θεσσαλονίκη
Βήμα 4ο: Ρύθμιση VTA (vertical tracking angle)

Διόρθωση (μετά από επισήμανση του Έκτορα Κατσίκη):

Το VTA ρυθμίζεται από μια βίδα ή ένα μοχλό στη βάση του βραχίονα. Πρακτικά, αυτό που θέλουμε να κάνουμε, είναι να φέρουμε το διαμαντάκι της βελόνας σε γωνία 20-25 μοίρες από την κάθετο στην επιφάνεια του δίσκου, όπως φαίνεται στο πρώτο σχήμα.
Χοντρικά, υπολογίζουμε το στέλεχος του βραχίονα να είναι εντελώς παράλληλο με την επιφάνεια του δίσκου.
Σ' αυτό το σημείο, όπως και στην επόμενη φάση, βοηθά πολύ ο καθρέπτης, μια και είναι πιο εύκολο να φέρουμε τη βελόνα, αν ακουμπάει σε καθρέπτη.

Αν έχετε όρεξη για πειραματισμούς, δοκιμάστε να παίξετε με τη γωνία VTA, μια και δίνει διαφορές στον ήχο, ανάλογα με την κεφαλή. Ειδικά αν έχετε βραχίονα με on the fly ρύθμιση VTA, ή το εξάρτημα γι' αυτή τη χρήση (γνωρίζω ένα για rega-based βραχίονες), που ρυθμίζουν VTA
ακόμα και κατά τη διάρκεια της ακρόασης.

Οι κάτοχοι πλατώ της rega, δεν έχουν ρύθμιση VTA. Αντ' αυτού, η rega δίνει κάποια δακτυλίδια (spacers), τα οποία αλλάζουν το ύψος του βραχίονα ανάλογα με την κεφαλή που "φοράει".
Βέβαια, με το εξάρτημα VTAF (VTA on-the-fly), παρακάμπτεται αυτός ο σκόπελος.

Κάποιες εικόνες:

puvta.gif


td124_400x250.jpg


michell_locknut_t.jpg
 
Last edited:

Stergito

Μέλος Σωματείου
11 November 2006
14,527
Θεσσαλονίκη
Βήμα 5ο: Ρύθμιση αζιμουθίου

Το αζιμούθιο, είναι η γωνία που κάνει το tip της βελόνας με το δίσκο, όπως το βλέπουμε από μπροστά αυτή τη φορά. Εξυπακούεται ότι η γωνία αυτή πρέπει να είναι 90 μοίρες.
Εδώ επίσης βοηθά πολύ ο καθρέπτης.

Για τη ρύθμιση του αζιμουθίου, χρησιμοποιούνται διάφοροι τρόποι, ανάλογα με το βραχίονα.
Στους unipivot βραχίονες, που έχουν συνήθως ασύμμετρο βαρίδι, αλλάζουμε την κλίση του βαριδίου, με αποτέλεσμα να αλλάζει η κλίση όλου του βραχίονα, συνεπώς και η γωνία του αζιμουθίου.
Σε άλλους βραχίονες, η ρύθμιση γίνεται με μια μικρή αλενόβιδα κοντά στο pivot point και σε άλλους, παίζοντας με την κλίση του headshell.

Οι παράλληλοι βραχίονες είναι κεφάλαιο από μόνοι τους, αλλά δε μπορώ να σας πω, μια και δεν έχει πέσει κανείς στα χέρια μου.

Σε πολλούς βραχίονες δεν υπάρχει ρύθμιση αζιμουθίου, επειδή πρακτικά για το 95% των κεφαλών, δε χρειάζεται. Πλέον οι περισσότερες βγαίνουν άριστα ισορροπημένες, όπως αντίστοιχα και οι βραχίονες.

Επίσης, υπάρχουν κεφαλές στις οποίες μπορείς να ρυθμίσεις το αζιμούθιο, αντί για το βραχίονα. Η πιο γνωστή είναι η Ortofon Jubilee.

Μερικές εικονίτσες ( τι, έτσι θα σας άφηνα; ):
azim.gif


azimuth.jpg


Όπως πάντα, φροντίζουμε να είναι καλά σταθεροποιημένος ο βραχίονας, για να μην απορρυθμιστεί.
 
Last edited:

Stergito

Μέλος Σωματείου
11 November 2006
14,527
Θεσσαλονίκη
Βήμα 6ο: Ρύθμιση βάρους ανάγνωσης

Για τη ρύθμιση του βάρους ανάγνωσης, έχουμε δυο τρόπους:

1) Ο εμπειρικός (δε συνιστάται, παρά μόνο αν δεν υπάρχει άλλος τρόπος):

Βάζουμε έναν "αναλώσιμο" δίσκο στο πλατώ, και ρυθμίζουμε το αντίβαρο του βραχίονα, ούτως ώστε η βελόνα να "επιπλέει" απειροελάχιστα πάνω από το δίσκο. Μετά, περιστρέφουμε το μικρορυθμιστικό στο επιθυμητό βάρος ανάγνωσης, πχ 1,5 γραμμάριο.

assy_001.jpg


2) Ο κανονικός (με ζυγαριά):

Εδώ, απλώς τοποθετούμε τη βελόνα πάνω στο κατάλληλο σημείο της ζυγαριάς και ρυθμίζουμε το αντίβαρο, μέχρι να μας δείξει το επιθυμητό βάρος.
Το μικρορυθμιστικό, το αγνοούμε επιδεικτικά. :beee:

trackingweight.jpg


P1010063.JPG



Σ' αυτό το σημείο, καλό είναι να ρυθμίσουμε το phono stage σύμφωνα με τις ανάγκες της κεφαλής μας και να συνδέσουμε το πικάπ, μια και στο επόμενο στάδιο, χρησιμοποιείται και ακουστική ρύθμιση.
 

Stergito

Μέλος Σωματείου
11 November 2006
14,527
Θεσσαλονίκη
Βήμα 7ο: Ρύθμιση antiskating (bias)

Κατά την περιστροφή του δίσκου, η βελόνα έχει την τάση να φύγει προς το κέντρο, λόγω της κεντρομόλου δύναμης που αναπτύσσεται.

Η λύση σ' αυτό το πρόβλημα, δόθηκε με το antiskating, το οποίο είναι ένας μηχανισμός, ο οποίος ασκεί αντίθετη δύναμη από αυτή της κεντρομόλου στο βραχίονα, ούτως ώστε να βρίσκεται σε ισορροπία.
Οι μηχανισμοί antiskating είναι 3 ειδών: με ελατήριο, μαγνητικοί και με αντίβαρο.
Γενικά, καλό είναι να αποφεύγονται βραχίονες με antiskating με ελατήριο, μια κι έχουν την τάση να εκφυλίζονται. Ο καλύτερος μηχανισμός antiskating θεωρείται αυτός με το αντίβαρο, χωρίς όμως να υστερεί σημαντικά ο μαγνητικός.

Το antiskating ρυθμίζεται με τη βοήθεια ενός test record. Οι περισσότεροι test records, έχουν και οπτική αλλά και ακουστική ρύθμιση.


Οπτικά, τοποθετούμε τη βελόνα στο κενό track του δίσκου και κοιτάοζυμε να μη φύγει ο βραχίονας ούτε προς το κέντρο, ούτε προς την περιφέρεια. Άμα φυγει προς το κέντρο, αυξάνουμε το antiskating. Άμα φύγει προς την περιφέρεια, μειώνουμε.

Με την ακουστική μέθοδο, τοποθετούμε τη βελόνα στα κατάλληλα tracks του δίσκου. Εδώ, συνιστάται η χρήση ακουστικών.
Ακούγοντας, κοιτάμε να ρυθμίσουμε το antiskating έτσι ώστε να έχουμε την ίδια ένταση και στα δυο κανάλια και παράλληλα να μην ακούμε παραμόρφωση (όταν την ακούσετε θα την καταλάβετε, πιστέψτε με).

riggle_vtaf.jpg


905graham.3.jpg


inforce.jpg
 

Stergito

Μέλος Σωματείου
11 November 2006
14,527
Θεσσαλονίκη
Τέλος!

Σ' αυτό το σημείο, τρέχουμε όλα τα tracks του test record, για να σιγουρευτούμε ότι όλα είναι εντάξει.

Έπειτα, μια και είμαστε εξουθενωμένοι από τόση λεπτοδουλειά (παίρνει αρκετή ώρα), ρίχνουμε έναν υπνάκο και μόλις ξυπνήσουμε, βάζουμε δισκάκια και απολαμβάνουμε τις μουσικές μας!

Καλές ακροάσεις! :ears:
 

Quartz

Established Member
24 November 2007
125
Everywhere!
Μια ερώτηση... Αν πάρουμε το πικαπ έτοιμο από μαγαζί και ζητήσουμε να είναι συναρμολογημένο, πρέπει εμείς σπίτι να κάνουμε τίποτα ή απλά το βάζουμε και παίζει;
Επίσης θα πρέπει μετά από μερικούς μήνες να ξανακάνουμε τις ρυθμίσεις μόνοι μας να δούμε ότι όλα είναι καλά;
Δεν αναφέρομαι στο αλφάδιασμα του πικάπ, το όποιο προφανώς εξαρτάται από την επιφάνεια που θα ακουμπήσει αλλά σε όλα τα υπόλοιπα...
Και αν κάποιος βαριέται να κάνει όλη αυτή την διαδικασία ή δεν πιάνουν τα χέρια του τι κάνει; Απλά ακούει CD ε;
:)
 
Last edited:

ln()

Supreme Member
1 February 2007
5,738
Βόλος
Δύο φορές μετέφερα πικάπ (Michell και Project) και δεν είδα να φύγει στη μεταφορά πέρα από το αλφάδιασμα. Άλλες μάρκες μπορεί να είναι πιο ευαίσθητες.
 

tsip

AVClub Addicted Member
19 January 2008
1,911
Cambridge
Re: Απάντηση: Βασικές ρυθμίσεις μιας αναλογικής πηγής (πλατώ, βραχίονας, κεφαλή, phon

Συμβουλες για την σωστη τοποθετηση κεφαλης στον βραχιωνα?

Μην πιεις καφε πριν το προσπαθησεις και αν δουλευεις αυριο μπορω να σου φερω ζυγαρια, προτρακτορα και δοκιμαστικο βινυλιο, γιατι θα ειμαι στη γειτονια.
 

Busoni

Supreme Member
5 July 2006
3,290
Πάτρα
Γιάννη, συνήθως έχουν οδηγίες οι κατασκευαστές της κεφαλής αν χρειάζεται κατι ιδιαίτερο. Οπωσδήποτε βίδωσέ την με την βελόνα καλυμένη. Αν δεν εχεις το κάλυμα, απλά πρόσεχε :D
 

dimitris_av

AVClub Enthusiast
9 January 2011
974
Κηφισια Αττικής
Καλή σας ημέρα διαβάζοντας προσεκτικά το νήμα αυτό αποφάσισα να δοκιμάσω να ελέγξω το πικ απ μου αν είναι κοντά στην σωστή βαθμονόμηση ή όχι και να μάθω τι πρέπει να κάνω αν αλλάξω μόνος και κεφαλή. Το πρόβλημα που αντιμετωπίζω έχει να κάνει με την χρήση του προτράκτορα. Ακολούθησα το vιnylengine και τύπωσα σε χαρτί έναν stupid protractor αλλά δεν καταλαβαίνω πως προσανατολίζεται στο πλατώ και τί προσπαθώ να κάνω μετά. το site λέει σχετικά τα εξής:

Generic Protractors

Stupid protractors

The “Stupid protractors” file proposes two generic protractors: One based on Baerwald theory and the other on Loefgren. The “Stevenson protractor” file proposes a generic Stevenson protractor.
A novice should go for the Baerwald version, people who know what they’re doing will choose the one they want (since they are big boys).
How to use this kind of protractor?
Two grids and a hole: the aim is to obtain a perfect alignment with the two sets of lines and the cartridge body.
First use the grid closest to the spindle hole. Put the cartridge in the middle of the headshell; twist the cartridge clockwise or anti-clockwise in order for you to observe the alignment with the grid. When it’s right, go to the second grid.
If the cartridge must be rotated clockwise (or anti-clockwise) to be aligned with the second grid, move the cartridge forwards (or backwards) in the headshell, then go back to the first grid. Align the cartridge and check with the second grid; repeat until alignment is achieved at both points.


Μπορεί να με βοηθήσει κάποιος?
Ευχαριστώ πολύ.
υ.γ. επισυνάπτω φώτο του βραχίονα - κεφαλής μου και του protractor
 

Attachments

  • ve_stupid_protractors.pdf
    12.2 KB · Views: 13
  • DSCN1068.jpg
    DSCN1068.jpg
    35.6 KB · Views: 375
  • DSCN1070.jpg
    DSCN1070.jpg
    30.8 KB · Views: 366
  • DSCN1071.jpg
    DSCN1071.jpg
    36.2 KB · Views: 371
  • DSCN1072.jpg
    DSCN1072.jpg
    33.9 KB · Views: 370

supersonic

Μέλος Σωματείου
17 June 2006
49,335
το νόημα είναι να αντιστοιχεί η μύτη της βελόνας στο κέντρο των αξόνων.
όταν δε συμβαίνει αυτό η κεφαλή να είναι απόλυτα εθυγραμμισμένη κατά τους δυό άξονες με τις πολλαπλές παράλληλες γραμμές.

Για να το κάνεις αυτό χαλαρώνεις αρκετά τις δυό βίδες που φαίνονται στη φωτο 3 και κουνάς μπρος πισω την κεφαλή, σε συνδυασμό με τον βραχίονα και τον ανόητο προτράκτορα.

όταν το πετύχεις σφίγγεις
 

tsip

AVClub Addicted Member
19 January 2008
1,911
Cambridge
εχω την εντυπωση οτι σου εχει φυγει αρκετα και το τρυπημα της τρυπας. Τυπωσε το σε χοντρο χαρτονι και προσπαθησε να κοψεις την τρυπα ακριβως οπως στο σχεδιο, σαν να μπαινει ενα βινυλιο
 

dimitris_av

AVClub Enthusiast
9 January 2011
974
Κηφισια Αττικής
Το χαρτί επάνω στο πλατό του πικ απ τί προσανατολισμό θα έχει? Θα μένει σταθερό σε μια θέση ή δεν πειράζει να γυρίζει σαν δίσκος.
 

supersonic

Μέλος Σωματείου
17 June 2006
49,335
προφανώς το μοτέρ δεν θα γυρίζει.
όμως λίγο μπρος πίσω θα το γυρνάς