Re: ΚΥΝΟΔΟΝΤΑΣ — Kynodontas
Την δεκαετία του 90 ο ελληνικός κινηματογράφος δε μου έλεγε τίποτα. Κάτι Βαλκανιζατέρ και Safe Sex, παρά την τεράστια εμπορική τους επιτυχία, με άφησαν παντελώς αδιάφορο. Λίγες οι ταινίες που απόλαυσα. Ίσως μόνο δύο. Το Βλέμμα του Οδυσσέα του Αγγελόπουλου και το Από την Άκρη της Πόλης του Γιάνναρη, η μόλις δεύτερη ταινία του. Ακόμη και το Μία Αιωνιότητα και μία Μέρα μου φάνηκε μέτριο. Εν ολίγοις, ήμουν προκατειλημμένος και αυτή η προκατάληψη με οδήγησε να χάσω ορισμένες καλές ταινίες όπως Ο Βασιλιάς του Γραμματικού και κάποιες άλλες ακόμα που δε μου έρχονται στο νου.
Τα τελευταία χρόνια όμως τα πράγματα άρχισαν να αλλάζουν δραματικά και συμπαρέσυραν εμένα μαζί με τις προκαταλήψεις μου. Κάτι η καλή συνέχεια του Γιάνναρη (Δεκαπενταύγουστος, Όμηρος) κάτι διάφορα μικρά διαμαντάκια που άρχισαν να εμφανίζονται δεξιά και αριστερά και τα έβλεπαν μόλις 2000 νοματαίοι...Ας αναφέρω μερικά:
- Το εντελώς Lynch-ικό Όνειρο του Σκύλου του Φραντζή με το φοβερό εναρκτήριο 11λεπτο (αν θυμάμαι καλά) μονοπλάνο στα έγκατα της λυρικής.
- Το μικρό, απροστάτευτο και εκ βαθέων τρυφερό Ροζ του Αλέξανδρου Βούλγαρη.
- Η συγκινητική μέχρις λιωσίματος Διόρθωση του Θάνου Αναστόπουλου απάντηση στην κτηνωδία κάθε ελληνάρα. (αλήθεια τι γίνεται αυτή η ταινία; Ούτε σε dvd δεν πρέπει να έχει κυκλοφορήσει. Ακόμα και τα κρατικά κανάλια δεν την έχουν παίξει. Θέλω να την ξαναδώ αλλά μέχρι στιγμής δεν τα έχω καταφέρει)
- Η γροθιά στο στομάχι με το όνομα Ψυχή στο Στόμα του Οικονομίδη με τον φοβερό Ερρίκο Λίτση, αρκεί να προσπερνούσες το άνευ προηγουμένου υβρεολόγιό της.
- Το ταξίδι στην απελπισία στη σύγχρονη Αθήνα του Νίκου Παναγιωτόπουλου (Delivery).
Με άλλα λόγια, κάτι καλό φαινόταν να έρχεται στο προσκήνιο και αυτό που του έλειπε ήταν μία πραγματικά μεγάλη ταινία που θα του έδινε ώθηση και μεγαλύτερη αναγνώριση στο εξωτερικό (πέραν φυσικά του Αγγελόπουλου. Respect!).
Αυτή η ταινία ήταν για μένα ο Κυνόδοντας. Μία ταινία δύστροπη, στριφνή, σχεδόν αδύνατο να την καταβάλλεις (ή να σε καταβάλλει) με κατά μέτωπο επίθεση, εκτός εάν βρεις την κερκόπορτά της.
Το story αλληγορικό, εκτός συγκεκριμένου τόπου και χρόνου. Αναφέρεται στη σημερινή Έλλαδα, αλλά θα μπορούσε να εκτυλίσσεται σε οποιδήποτε γωνία της "πολιτισμένης Δύσης". Άρα οικουμενικό. Μία αλληγορία για το πώς οι παλαιότερες γενεές ευνουχίζουν τις νεότερες και για την ανέλπιδη επανάσταση των τελευταίων. Μία ταινία για τον "αυτισμό", τη μεγαλύτερη ασθένεια του σύγχρονου τρόπου ζωής.
Οι ηθοποιοί επαρκέστατοι στο ρόλο τους. Ο περίεργος τρόπος ομιλίας τους οργανικά δεμένος με το σενάριο. Η σκηνοθεσία συμπαγής, παγωμένη και αποστασιοποιημένη σου αφήνει χώρο για τις δικές σου ερμηνείες. Πλήρης ταύτιση φόρμας και περιεχόμενου. Θυμίζει πράγματι Haneke και το χειρουργικό τρόπο γραφής του.
Όταν είδα την ταινία θυμάμαι πολλούς θεατές να βγαίνουν χλευάζοντας. Γούστα είναι αυτά. Εγώ έκτοτε αναζητώ την Κινέττα, την πρώτη μεγάλου μήκους του Λάνθιμου.
Και κάτι τελευταίο. Οι Κάννες είναι κατά κοινή (σχεδόν) ομολογία το πιο απαιτητικό και δύσκολο φεστιβάλ παγοσμίως. Η βράβευση της ταινίας, έστω στο παράλληλο πρόγραμμα Ένα κάποιο βλέμμα, δεν είναι και λίγο. Ακολούθησε και μία θριαμβευτική πορεία στο εξωτερικό, έστω και σε μικρό κύκλωμα.
Υ.Γ.1 Για όποιον/α ίσως δεν το ξέρει: φέτος ο Λάνθιμος ανεβάζει Τσέχοφ στο θέατρο (δε θυμάμαι ποιο έργο, μου φαίνεται το Ιβάνοφ). Θα είχε ενδιαφέρον να δούμε πώς ένας τόσο σύγχρονος κινηματογραφιστής θα διαχειριστεί τους κλασικούς, έστω και στο θεατρικό σανίδι.
Υ.Γ.2 Όπως ίσως καταλάβατε, ψήφισα εξαιρετική. Μέσα στις καλύτερες περσινές ταινίες και όχι μόνο τις ελληνικές.
Υ.Γ.3 Είπαμε: γούστα είναι αυτά!
σιωπές του, σε αποζημίωνε με το φοβερό τελευταίο μισάωρό του. Μία ταινία που αξίζει να τη δεις μόνο για αυτό. Απολαυστικό, πρωτότυπο και εντελώς, μα εντελώς, καφκικό! (το φινάλε)