Τεχνικές Macro φωτογράφησης : Focus Stacking , Focus Bracketing etc…

  • Αγαπητοί φίλοι και φίλες.

    Με ιδιαίτερη χαρά σας προσκαλούμε στην κοπή της πρωτοχρονιάτικης πίτας του AVClub στη Θεσσαλονίκη για το 2024 την Κυριακή 07 Απριλίου και ώρα 14.00

    Δηλώστε τη συμμετοχή σας εδώ, θα χαρούμε πολύ να σας γνωρίσουμε από κοντά.

gianou

AVClub Enthusiast
21 April 2008
901


Τι είναι το focus stacking.

Είναι η ψηφιακή διαδικασία κατά την όποια πολλές εικόνες με διαφορετική εστιακή απόσταση συνδυάζονται όλες μαζί για να δώσουν μεγαλύτερο βάθος πεδίου. Η διαδικασία είναι περίπου ιδία με ένα αξονικό τομογράφο που παίρνει πολλά καρέ και τα συνθέτει όλα μαζί δημιουργώντας μια εικόνα. Stacking μπορούμε να κάνουμε σε οποιοδήποτε αντικείμενο ή τοπίο πχ έντομα, λουλούδια, βράχους κλπ. Επίσης η τεχνική αυτή μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε τοπία αν θέλουμε να έχουμε καθαρή εικόνα και κοντά και μακριά .Περισσότερο όμως το χρησιμοποιούμε σε μακροφωτογραφία και σε μικροφωτογραφία που έχουμε πολύ μικρό βάθος πεδίου και θέλουμε καθαρή εικόνα σε όλο το εύρος της φωτογραφίας. Εδώ θα αναφερθούμε περισσότερο σε μακρο-μικρο φωτογράφηση.

Τι χρειαζόμαστε για να κάνουμε focus stacking:

Πρώτο και κύριο μια φωτογραφική μηχανή .Οι περισσότεροι χρησιμοποιούν Full frame cameras αλλά όλο και περισσότεροι στρέφονται στις mirrorless και σε κάμερες με APS-C αισθητήρες καθώς ανταποκρίνονται πολύ καλά με αντεστραμένους φακούς και objectives (με ελάχιστο CA και παραμόρφωση-ανάλογα πάντα με τον φακό).Επίσης οι ακάθρεπτες κάμερες έχουν το πλεονέκτημα ότι δεν καταπονούνται τόσο λόγο των πολλών κλικ.

Δεύτερο και πολύ βασικό θα χρειαστούμε κάποιους φακούς. Εδω μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε οποιονδήποτε φακό που θα μας δώσει την ικανοποιητική μεγέθυνση.Ειδικότερα μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε κάποιον εξειδικευμένο φακό για macro (πχ Canon MP-E65) ή να χρησιμοποιήσουμε έναν απλό φακό αντεστραμμένο (reverse).Τώρα μπορούμε να πάμε και σε ποιο εξειδικευμένες λύσεις και να επιλέξουμε κάποιον Enlarging Lens για να επιτύχουμε καλύτερες και ποιοτικότερες μεγεθύνσεις. Επίσης μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε οποιονδήποτε φακό που μας επιτρέπει να πάρουμε την μεγέθυνση που επιθυμούμε. Μπορούμε έτσι να δουλέψουμε με φακούς από εκτυπωτικά μηχανήματα, από μηχανήματα που διαβάζουν μικροφίλμ κλπ. Αν θέλουμε να το πάμε και λίγο παρακάτω μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε eyepiece (προσοφθάλμιους) φακούς μικροσκοπίων ή objective μικροσκοπίων(ας μην επεκταθούμε παραπάνω για finite ή infinity objectives,Lens tubes κλπ) . Έτσι επιτυγχάνουμε μεγεθύνσεις πάνω από 5χ και μπορούμε να φτάσουμε μέχρι και 40χ-60χ ανάλογα με το αντικείμενο.

Μερικοί φακοί και objectives μικροσκοπίων κατάλληλοι για stacking:

4133266971_491c6c55bd_z.jpg




6171531909_4f85af57db.jpg



5716472755_5170f5e073_b.jpg



4247380731_faac8748d9_z.jpg




Τρίτο σκέλος είναι τα διάφορα εξαρτήματα που χρειάζονται για να ενώσουμε την φωτογραφική μας μηχανή με τον φακό.,Περά από τους απλούς αντάπτορες είναι πολύ πιθανό να χρειαστούμε και κάποιους "σωλήνες" (Tubes) για να απομακρύνουμε τον φακό από τον αισθητήρα και έτσι να πετύχουμε μεγαλύτερη μεγέθυνση. Αναφορικά μπορούμε να βάλουμε είτε κάποια extensions tubes ή κάποια Bellows.

Σημείωση: Πρέπει να ψάξουμε και να πειραματιστούμε με την μεγέθυνση. Να δούμε τις προδιαγραφές του κάθε φακού γιατί αν απομακρυνθούμε πολύ από τον αισθητήρα ναι μεν θα πάρουμε μεγαλύτερη μεγέθυνση αλλά υπάρχει σοβαρός κίνδυνος να χάσουμε πολύ από την ποιότητα και την ανάλυση κάτι που είναι πολύ σημαντικό στο τελικό αποτέλεσμα .Γι αυτό λοιπόν προσοχή και πάντα επιλέγουμε τον φακό που μας ταιριάζει καλύτερα. Να κάνω μια προσωπική διαπίστωση και να πω ότι για τα περισσότερα αντικείμενα η μεγέθυνση μέχρι 4χ είναι υπεραρκετή.Έτσι ένας 50mm ή 40mm enlarging lens μας καλύπτει άριστα.


6443630383_332f978892A.jpg




Τέταρτο
σκέλος είναι το Software που θα χρειαστούμε. Έχουμε αρκετές επιλογές και αναφορικά να πούμε 1-2.Ειναι το Zerene Stacker (για μένα το καλύτερο αλλά και αυτό που χρησιμοποιούν οι περισσότεροι κορυφαίοι Stackers) ,ένα άλλο επίσης καλό πρόγραμμα είναι το helicon focus.Υπάρχουν και άλλες υλοποιήσεις αλλά δυστυχώς δεν μπορώ να εκφέρω άποψη. Τέλος μπορούμε να κάνουμε stacking και μέσα από το Photoshop αλλά εδω υπάρχει ενα μεγάλο μειονέκτημα το όποιο δεν είναι άλλο από το ρετουσάρισμα της φωτογραφίας ανά καρέ.

Πέμπτο σκέλος είναι η βάση που θα κρατήσουμετην μηχανή μαζί με τα extensions tubes ή τα Bellows.Εδω οποιο απλός τρόπος είναι το γνωστό τρίποδο. Θέλουμε απόλυτη σταθερότητα γιατί σε μεγάλες μεγεθύνσεις από 2χ και πάνω έστω και το κούνημα μισού χιλιοστού μπορεί να αποβεί καταστροφικό στο τελικό αποτέλεσμα. Βέβαια τα προγράμματα είναι πια αρκετά "έξυπνα" και μπορούν να φέρουν την εικόνα στη θέση της αλλά αυτό δεν γίνεται πάντα με επιτυχία. Επίσης μπορούμε να ενσωματώσουμε πάνω στη βάση στήριξης κάποιο macro rail για να μπορούμε να μετακινούμε την πλατφόρμα (x,y) που έχουμε πάνω την μηχανή μας και να περνούμε πολλά καρέ χωρίς να φοβόμαστε μην κουνήσουμε κατά λάθος την μηχανή γυρνώντας το δακτυλίδι εστίασης του φακού.


7911C.jpg6089903312_822df1baa1D.jpg00K70621B.jpg




Έκτο
σκέλος είναι ο φωτισμός. Για φως μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε από φλας μέχρι Led lamps ,μικρούς προβολείς, φακούς κλπ. Γενικά χρειαζόμαστε αρκετά δυνατό φως λόγο του bellow effect.Επίσης επειδή το φως είναι ισχυρό πρέπει να χρησιμοποιήσουμε κάποιον diffuser (διαχυτή) ώστε να διαχέει το φως και να μην πέφτει κατευθείαν στο αντικείμενο που φωτογραφίζουμε.

Δυο λόγια και για το Stack Studio.

Stack Studio είναι ο διαμορφωμένος χώρος που μπορούμε να κάνουμε stacking κάτω από ελεγχόμενες συνθήκες.
Εδω το κομμάτι αυτό είναι αρκετά περίπλοκο και δεν θα επεκταθώ πολύ, θα πω μόνο ότι μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε εξειδικευμένα rail, από βάσεις μικροσκοπίου, μέχρι ηλεκτρικά τηλεχειριζόμενα rail που είναι για αυτό τον σκοπό και βεβαία μπορούμε να επιτύχουμε μεγεθύνσεις μέχρι 40χ καθώς έχουμε τη δυνατότητα να μην έχουμε καθόλου κραδασμούς. Υπάρχουν οριζόντια και κάθετα setup, το καθένα έχει τα θετικά και τα αρνητικά του. Μπορούμε να επιλέξουμε αυτό που μας ταιριάζει καλύτερα. Οι περισσότεροι όταν ξεκινούν με το stacking σε στούντιο επιλέγουν τα οριζόντια setup καθώς είναι ποιο εύκολο να δουν και να τοποθετήσουν το αντικείμενο. Να ξέρουν δηλαδή από πριν τι θα δουν μέσα έπο την κάμερα ενώ στο κάθετο αυτό θέλει περισσότερη εξοικείωση.

Εδω βλέπουμε δυο διαφορετικά setup ένα οριζόντιο και ένα κάθετο.






6689335483_812951e789_b.jpg




8463015878_176aa72a38_b.jpg


Τέλος να πω ότι το Stacking είναι σαν τα ναρκωτικά όταν ξεκινήσεις δεν μπορείς εύκολα να σταματήσεις και θες όλο και περισσότερο.
 
Last edited by a moderator:

gianou

AVClub Enthusiast
21 April 2008
901
Προσπάθησα να τα γράψω όσο ποιο απλά γινόταν. Δεν ξέρω αν τα κατάφερα.
Αν κάπου έχω κάνει λάθος παρακαλώ διορθώστε με.
Επίσης για τεχνικά θέματα γύρω από το stacking που μπορεί να μας απασχολήσουν και να έχουμε απορίες και εγώ αλλά και εσείς θα μπορούσαμε να τα συζητάμε εδώ.
 

gianou

AVClub Enthusiast
21 April 2008
901
Μπορεις να τους χρησιμοποιησεις και κανονικα αν σε καλυπτει η μεγεθυνση, απλος δεν θα παρεις τοσο μεγαλες μεγεθυνσεις.Οι enlarging lens λογο κατασκευης μπορουν να δουλέψουν πολυ καλα σαν αντεστραμενοι καθως εχουν ελαχιστο CA και μικρη παραμορφωση.Οι φακοι αυτοι δεν φτιαχτηκαν για χρηση σε φωτογραφικες μηχανες.Ειχαν χρηση σε μηχανηματα μικροφιλμ, εκτυπωτικα μηχανηματα κλπ.
O Nikon El Nikkor 50mm χρησιμοποιηθηκε στο πλανητάριο MEGASTAR-II του Εθνικου Μουσείου Επιστημών και Καινοτομίας στο Τοκιο για να προβάλει τις εικονες 10 εκατομμυρια απλανων αστερερων.
32 EL-NIKKOR 50mm f/2.8N χρησιμοποιηθηκαν για αυτο το σκοπο.
Ετσι για την ιστορια.
 

gianou

AVClub Enthusiast
21 April 2008
901
Ναι ειναι να τα θαυμαζεις καποια απο αυτα και λεφτα να εχεις να χαλας.
Το πρωτο setup ΜΟΝΟ το Mitutoyo με Thorlabs lens tubes και οτι εχει μπροστα απο τα bellows εχει κανα 1300 με 1400Ε!
 

NtinNton

Supreme Member
8 September 2008
3,281
Εντάξει η τελευταία του με τη μυγα είναι απίστευτη και σαν σύλληψη και σαν τεχνική
 

gianou

AVClub Enthusiast
21 April 2008
901
Ναι ειναι πολυ καλη.
Το stacking σε φυσικο πεδιο ειναι πολυ ενδιαφερον αλλα θελει τρομερη υπομονη και δυστυχως στην Ελλαδα ειναι και αρκετα δυσκολο λογο θερμοκρασιων.
Εχω δοκιμασει λιγα πραγματα εξω αλλα το εντομο κουνιοταν αρκετα και ετσι δεν καταφερα να τραβηξω αρκετα καρε. Το μεγαλυτερο προβλημα που αντιμετωπισα ηταν οτι κουναγε συνεχεια τις κεραιες του.
Θα ξαναδοκιμασω σιγουρα καποια στιγμη αμα βρω λιγο χρονο και καταφερω να ξυπνησω κατα τις 5 το πρωι.
 

send

AVClub Fanatic
19 June 2006
30,947
Θεσσαλονίκη
Πρώτο και κύριο μια φωτογραφική μηχανή .Οι περισσότεροι χρησιμοποιούν Full frame cameras αλλά όλο και περισσότεροι στρέφονται στις mirrorless και σε κάμερες με APS-C αισθητήρες καθώς ανταποκρίνονται πολύ καλά με αντεστραμένους φακούς και objectives (με ελάχιστο CA και παραμόρφωση-ανάλογα πάντα με τον φακό).Επίσης οι ακάθρεπτες κάμερες έχουν το πλεονέκτημα ότι δεν καταπονούνται τόσο λόγο των πολλών κλικ.


Διόρθωσέ με εάν κάνω λάθος, αλλά οι ακάθρεπτες είναι δίχως καθρέπτη, όχι δίχως κανονικό κλείστρο, έτσι δεν είναι; Γιατί ο μηχανισμός κλείστρου είναι ο κυρίως καταπονούμενος και υποβαλλόμενος σε αντικατάσταση, η αστοχία μηχανισμού καθρέπτη συμβαίνει μεν, αλλά είναι σπανιότατη.
 

gianou

AVClub Enthusiast
21 April 2008
901
Γραφω οτι δεν καταπονουνται τοσο δεν γραφω οτι δεν καταπονουνται καθολου.
Ναι ειναι χωρις καθρεπτη και εχουν κανονικο κλειστρο.Τα πολλα κλικς καταπονουν τον καθρεπτη οπως επισης και το κλειστρο αλλα δεν ειναι λιγοι αυτοι που ειχαν προβλημα με τον καθρεπτη.Εχω διαβασει αρκετες περιπτωσεις που ειχαν προβλημα με τον καθρεπτη και γι αυτο το αναφερω κιολας.Δεν ειναι σιγουρο οτι θα γινει κατι τετοιο αλλα δεν ειναι και τυχαιο το γεγονος οτι ολο και περισσοτεροι στρεφονται προς τις mirrorless μιας και ειναι αρκετα φτηνοτερες απο μια FF καμερα που την εχουν πληρωσει αρκετα ακριβα (μιλαω για το θεμα του stacking παντα) .Σκεψου και το αλλο οτι η καταπονηση ειναι χ2 δηλαδη στην μια περιπτωση καταπονεις και το κλειστρο και τον καθρεπτη ενω στην αλλη μονο το κλειστρο.Αλλα οπως και να εχει οι μηχανες και τα μηχανηματα γενικοτερα ειναι για να δουλευουν και οι φθορες ειναι αναμενομενες.Δυστυχως ή ευτυχως τα μηχανηματα δεν τα παντρευομαστε για μια ζωη.
Και παλι μιλαμε για πολλες χιλιαδες κλικς. Το λεω για να μην νομιζουν καποιοι οτι με 6000 και 7000 κλικς οι μηχανες θα παθουν και κατι.
 
Last edited:

send

AVClub Fanatic
19 June 2006
30,947
Θεσσαλονίκη
Υποτίθεται ότι οι καλές έχουν κλείστρο που το δίνουν για 150-200.000 λήψεις και άνω.

Στάκιν έχω κάνει μόνο σε αστροφωτογραφίες, όπου απαιτούνται συνήθως από 100-150 ίσως και παραπάνω, κι εκεί δεν φοβήθηκα την μηχανική καταπόνηση, αλλά τη θερμική, του αισθητήρα (σκέψου 150 λήψεις των 40'' στη σειρά). Αλήθεια, δεν είναι λιγάκι υπερβολή αυτά τα νούμερα, 50 και 60 και 90 φωτογραφίες για μεγέθυνση 6 και 7x? Μήπως δεν κλείνεις αρκετά το διάφραγμα και το δουλεύεις σε φ/5.6 και φ/8?
 

gianou

AVClub Enthusiast
21 April 2008
901
Τι εννοεις?

Τα objective δεν εχουν διαφραγμα το βαθος πεδιου ειναι εξαιρετικα μικρο.
Αλλοι που κανουν ακομη ποιο deep stacking δεν πεφτουν κατω απο 130-140 φωτο.Αυτο βεβαια εχει να κανει και το τι βαθος πεδιου εχεις να καλυψεις.
Καποιος κορυφαιος stacker τραβηξε 80 καρε παραπανω για μια κεραια ενος εντομου.
Επισης εχουμε και εναν αλλο παραγοντα που ειναι το που αποδιδει καλυτερα ενας φακος,που παιρνεις την καλυτερη οξυτητα και αναλυση.
Ετσι ας πουμε οτι δεν δουλευουμε με objective αλλα δουλευουμε π.χ με ενα Componon 50mm. Δεν παμε πανω απο 5.6 με 8 γιατι το τελικο αποτελεσμα δεν θα ειναι και τοσο καλο.Με ενα EL Nikkor πανω απο 5.6 με 8 επισης.
Εδω παντος δεν υπαρχει θερμικη καταπονηση.


edit με τον φακο που εχεις κανε μια μικρη δοκιμη.Βαλε τερμα την μεγεθυνση βρες ενα αντικειμενο (ας μην ειναι και εντομο) και δες ποσα καρε χρειαζεσαι για να ολοκληρωσεις το stack.Βαλε κατι σε διαγωνια σταση για να εχεις καποιο βαθος στο πεδιο.
 
Last edited:

send

AVClub Fanatic
19 June 2006
30,947
Θεσσαλονίκη
Σίγουρα θερμική δεν υπάρχει, μιλάω για καταστάσεις που ο αισθητήρας δουλεύει συνολικώς μιάμιση ώρα. Σε φ/5.6 είναι δλδ αυτά που ανεβάζεις; Το λέω γιατί στο 100% φαίνεται να πάσχει ιδιαίτερα η ευκρίνεια (βέβαια μπορεί να είναι θέμα τελικής επεξεργασίας, και των εμφανών τεχνουργημάτων της όξυνσης)... περίπου συγκρίσιμη με το ήδη αρκετά πεσμένο γράψιμο που έχω στο 5:1 και f/16...