La societe du spectacle

  • Αγαπητοί φίλοι και φίλες.

    Με ιδιαίτερη χαρά σας προσκαλούμε στην κοπή της πρωτοχρονιάτικης πίτας του AVClub στη Θεσσαλονίκη για το 2024 την Κυριακή 07 Απριλίου και ώρα 14.00

    Δηλώστε τη συμμετοχή σας εδώ, θα χαρούμε πολύ να σας γνωρίσουμε από κοντά.

grio

Αν. Γενικός Διαχειριστής
Staff member
16 March 2011
4,292
Αθήνα
Η κοινωνία του θεάματος - Γκυ Ντεμπόρ

LaSocieteDuSpectacle.jpg


Περιγραφή:

Άπασα η ζωή των κοινωνιών στις οποίες κυριαρχούν οι σύγχρονες συνθήκες παραγωγής προαγγέλεται ως μία απέραντη συσσώρευση θεαμάτων. Ό,τι υπήρξε άμεσο βίωμα έχει απομακρυνθεί σε μία αναπαράσταση.

Οι εικόνες που αποσπάσθηκαν από κάθε όψη της ζωής, συγχωνεύονται σε μια κοινή πορεία όπου η ενότης αυτής της ζωής δεν είναι δυνατόν πλέον να αποκατασταθεί. Η αποσπασματικά θεωρημένη πραγματικότης εκτυλίσσεται εντός της ιδίας της, της γενικής ενότητος ως ένας κεχωρισμένος ψευδόκοσμος, αντικείμενο της μοναδικής παρατήρησης. Η εξειδίκευση των εικόνων του κόσμου επανευρίσκεται, ολοκληρωμένη, εντός του κόσμου της αυτονομημένης εικόνας, όπου το ψευδές εξαπάτησε τον ίδιο του τον εαυτό. Το θέαμα, γενικά, ως συγκεκριμένη αντιστροφή της ζωής, είναι η αυτόνομη κίνηση του μη-ζώντος.

ΚΡΙΤΙΚΗ

Λίγα είναι τα βιβλία κοινωνικής κριτικής που κατόρθωσαν να αλλάξουν άρδην τον τρόπο με τον οποίο μία ολόκληρη εποχή -τόσο οι υποστηρικτές όσο και οι επικριτές της- αντιμετώπιζαν την εποχή αυτή, τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της και την ιστορική κίνηση στο πλαίσιό της. Ένα από αυτά τα βιβλία είναι, βέβαια, και η περίφημη Κοινωνία του Θεάματος του Γάλλου θεωρητικού Guy Debord (1931-1994). Ουσιαστικά πρόκειται για το αποκορύφωμα και την εμπρηστική πύκνωση μιας επαναστατικής διεργασίας που εκκίνησε στις αρχές της δεκαετίας του 1950 και σκοπούσε στη ριζική αναθεμελίωση του επαναστατικού προτάγματος. Είναι γνωστό ότι ο συγγραφέας της Κοινωνίας του Θεάματος είχε λάβει μέρος στο κίνημα του Λετρισμού, είχε συγκροτήσει -συνεπικουρούμενος από τον Gil Wolman- τη Λετριστική Διεθνή (Internationale Lettriste), μια ομάδα που επιχείρησε να ασκήσει έμπρακτη κριτική στις συνθήκες της καθημερινότητας κατά τη μεταπολεμική εποχή, και εν συνεχεία προχώρησε στην οργάνωση της Καταστασιακής Διεθνούς (Internationale Situationniste), ένα διεθνή φορέα επεξεργασίας και διάδοσης ανατρεπτικών ιδεών, αρχής γενομένης από εκείνην του ξεπεράσματος της τέχνης και κατόπιν αυτή της πραγμάτωσης της φιλοσοφίας.

Την έννοια του θεάματος, ο Debord την ορίζει για πρώτη φορά το 1957 στο κείμενό του «Έκθεση σχετικά με την κατασκευή καταστάσεων», που αποτέλεσε και την ιδρυτική πλατφόρμα της Καταστασιακής Διεθνούς: «Η κατασκευή καταστάσεων αρχίζει πέρα από τη σημερινή κατάρρευση της έννοιας θέαμα. Δεν είναι δύσκολο να δει κανείς πόσο πολύ η ίδια η αρχή του θεάματος συνδέεται με την αλλοτρίωση του παλιού κόσμου: την απουσία επέμβασης». Έκτοτε, και έως το 1967 οπότε εκδίδεται η Κοινωνία του Θεάματος, η έννοια αυτή παρουσιάζεται και αναλύεται ολοένα και περισσότερο στα κείμενα που δημοσιεύονται στα τεύχη της επιθεώρησης Internationale Situationniste.

Δεν είναι τυχαίο το ότι το βιβλίο του Debord συνέβαλε στην πυροδότηση μιας γενικευμένης εξέγερσης που θέλησε να αμφισβητήσει ακριβώς ό,τι περιέγραφε ο Debord ως ύστατη φάση της καπιταλιστικής κοινωνίας - είναι η φάση όπου πλέον το έχειν διολισθαίνει σε φαίνεσθαι, όπου σύνολη η ζωή των κοινωνιών στις οποίες δεσπόζουν οι σύγχρονες συνθήκες παραγωγής εκδηλώνεται ως μία τεράστια συσσώρευση θεαμάτων, όπου ό,τι αποτελούσε κάποτε άμεσο βίωμα έχει απομακρυνθεί και εκπέσει σε μία αναπαράσταση. Ο Debord ορίζει το θέαμα ως το κεφάλαιο που έχει φτάσει σε τέτοιο βαθμό συσσώρευσης ώστε να μετατρέπεται πλέον σε εικόνα.

Ακριβώς, ο Debord θέλησε να προικίσει το επαναστατικό ρεύμα των καιρών του με μία γενική θεωρία που να εξηγεί σε βάθος την κατεστημένη κοινωνία ή τουλάχιστον, όπως λέει ο ίδιος, να δίνει την εντύπωση ότι προσφέρει μια ικανοποιητική θεωρία. Από τη στιγμή που αυτή η θεωρία θα μπορέσει κάπως να διαδοθεί κατά τη διάρκεια συγκρούσεων που ταράζουν τη δημόσια γαλήνη, η διάχυτη δυσαρέσκεια θα ενταθεί και θα οξυνθεί εξαιτίας και μόνο της αόριστης γνώσης του ότι υπάρχει μια θεωρητική καταδίκη της υπάρχουσας τάξης πραγμάτων. Η θεωρία αυτή, σύμφωνα με τον Debord, οφείλει να είναι εντελώς αναφομοίωτη και συνάμα να διακηρύσσει ότι αυτό καθαυτό το κέντρο του υπάρχοντος κόσμου είναι κακό.

Η Κοινωνία του Θεάματος έχει συντεθεί με αυστηρή ιστορική και στρατηγική αντίληψη ώστε να πληροί και τις δύο αυτές προϋποθέσεις. Στις 221 θέσεις του βιβλίου συμπυκνώνεται αριστοτεχνικά η κριτική του υπάρχοντος, οι αποτυχίες τής έως τότε αμφισβήτησής του, και τέλος οι συγκεκριμένες προτάσεις για την άρση των υπαρχουσών συνθηκών. Οι θέσεις είναι ολιγόλογες, αλλά κάθε λέξη και κάθε φράση έχει τη συγκλονιστική σπουδαιότητά της, θαρρείς και αποτελεί μία σημαίνουσα κίνηση στη σκακιέρα όπου συγκρούονται αμείλικτα οι δυνάμεις συντήρησης του υπάρχοντος και οι δυνάμεις που σκοπούν στην υπέρβασή του. Το θεωρητικό οπλοστάσιο του Debord απαρτίζεται από τη διαλεκτική του Χέγκελ (βλ. ειδικότερα τη Φαινομενολογία του Πνεύματος), την κριτική του φετιχισμού του εμπορεύματος εκ μέρους του Μαρξ (τέταρτο κεφάλαιο, στον πρώτο τόμο του Κεφαλαίου), και την κριτική της πραγμοποίησης όπως εξετέθη από τον Γκέοργκ Λούκατς (Ιστορία και Ταξική Συνείδηση). Περαιτέρω, αντλεί από όλα τα ρεύματα της σύγχρονης σκέψης (γαλλικός δομισμός, αμερικανική κοινωνιολογία, κτλ) ασκώντας τους, βέβαια, ανελέητη κριτική -με συνοπτικές, όπως τους αρμόζει, διαδικασίες.

Επίσης, σύμφωνα με τη μαρτυρία του Τ. J. Clark -τότε συντρόφου του Debord και σήμερα καθηγητή της Ιστορίας της Τέχνης στο Harvard- ανάμεσα στα βιβλία που είχε απλωμένα στο τραπέζι του ο συγγραφέας της Κοινωνίας του Θεάματος την εποχή που συνέθετε το έργο αυτό στο διαμέρισμά του της οδού Σεν Ζακ, εκτός από αυτά του Μαρξ, του Χέγκελ και του Λούκατς, διέκρινε κανείς τις Σκέψεις του Πασκάλ και τα Ποιήματα του Ιζιντόρ Ντικάς, γνωστού ως Λοτρεαμόν.

Είναι εξόχως ενδιαφέρον ότι η Κοινωνία του Θεάματος εκδόθηκε ακριβώς εκατό χρόνια χρόνια και δύο μήνες μετά το Κεφάλαιο του Μαρξ (14-9-1867, το Κεφάλαιο, 14-11-1967, η Κοινωνία), και ακόμη ότι στη χώρα μας εκδίδεται σήμερα η τέταρτη μετάφρασή της -έχουν προηγηθεί αυτή της Μαρίας Ζάκκα από τη «Διεθνή Βιβλιοθήκη», μεσούσης της δικτατορίας (1972), και ουσιαστικά η πρώτη επαφή του ελληνικού κοινού με τη θεωρία των καταστασιακών, η οποία επανεκδόθηκε το 1975 αναθεωρημένη και επιμελημένη από τον Θέμη Μιχαήλ· αυτή του Πάνου Τσαχαγέα και Νίκου Β. Αλεξίου, το 1986, από τον «Ελεύθερο Τύπο»· και αυτή του Βασίλη Τομανά, επίσης το 1986, από την «Εκδοτική Θεσσαλονίκης».

Η παρούσα έκδοση επιθυμεί να εξοικειώσει μια νέα γενιά αναγνωστών με τη σκέψη του Debord και με την έμπρακτη κριτική κατά του υπάρχοντος όπως τη συνέλαβε και τη διεξήγαγε η Καταστασιακή Διεθνής. Ο αναγνώστης θα διαπιστώσει ότι, παρά τα όσα μεσολάβησαν στη διάρκεια των 33 ετών από την πρώτη έκδοσή της, τα βασικά συμπεράσματα και, κυρίως, οι κεντρικές αναλύσεις και επισημάνσεις της Κοινωνίας του Θεάματος διατηρούν ανοξείδωτη την επικαιρότητά τους.

ΓΙΩΡΓΟΣ-ΙΚΑΡΟΣ ΜΠΑΜΠΑΣΑΚΗΣ, BΙΒΛΙΟΘΗΚΗ - 13/04/2001
---------------------------------------------------------------

45 χρόνια Κοινωνία του Θεάματος

του Γιώργου-Ίκαρου Μπαμπασάκη

Τα βιβλία έχουν την ιστορία τους, καθένα τη δική του. Άλλα, τα πιο πολλά, χάνονται στις λίμνες της λήθης. Άλλα καίγονται στην πυρά, και ύστερα, σε πιο δίκαιους καιρούς, αναγεννώνται από την τέφρα τους. Άλλα πλουτίζουν το θησαυρό των ανθρώπινων γνώσεων ήδη από τη στιγμή που τυπώνονται. Άλλα γκρεμίζουν καθεστώτα. Κτήμα ες αεί, τα πιο σημαντικά βιβλία αλλάζουν τον ρου της κοινωνίας στην οποία εμφανίστηκαν και της οποίας τις ψευδαισθήσεις θέλησαν μεθοδικά να διαλύσουν.

Δύο από τα τελευταία βιβλία που επιχείρησαν και κατόρθωσαν να προκαλέσουν μεγάλες αλλαγές στον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε τον κόσμο, έχουν βίους παράλληλους και θα μπορούσαν να πρωταγωνιστούν σε ένα περιπετειώδες μυθιστόρημα με ήρωες βιβλία.

Πρόκειται για δύο πονήματα που υποκίνησαν μείζονες κοινωνικές αναστατώσεις και, συνάμα, έγιναν αντικείμενο μελέτης: χιλιάδες σελίδες γράφτηκαν γι’ αυτά, εκπονήθηκαν διδακτορικές διατριβές με θέμα ένα σημείο που έθιγαν ή μία παράγραφό τους, ενώ οι συγγραφείς τους περιβλήθηκαν από την αχλή δεκάδων, συνήθως ανυπόστατων, μύθων. Τέλος, το ένα βιβλίο μοιάζει να συμπληρώνει το άλλο, και το δεύτερο να είναι απευθείας απόγονος του πρώτου. Πρόκειται για το Κεφάλαιο (Das Kapital) του Καρλ Μαρξ και για την Κοινωνία του Θεάματος (La societe du spectacle) του Γκι Ντεμπόρ. Το Κεφάλαιο το γράφει ο Μαρξ στην εξορία, σε μια κάμαρα στο Σόχο, κάτω από συνθήκες δραματικές για τον ίδιο και ταραχώδεις για την κοινωνία. Κυκλοφορεί το 1867, και οι αναλύσεις που εμπεριέχει δεν αργούν να γίνουν γνωστές σε μια ελίτ επαναστατών, αλλά και σθεναρών υπερασπιστών του καθεστώτος και να καταστούν ο πυροκροτητής θυελλωδών συζητήσεων αλλά και πράξεων. Ο κόσμος πια δεν μπορεί να συνεχίσει να είναι ο ίδιος.

Μεθοδικός μελετητής του Μαρξ, ταλαντούχος στο να χαράσσει παραλλήλους και να επαναφέρει στο προσκήνιο την ιστορική και στρατηγική σκέψη, τη σκέψη που βλέπει τα πράγματα από την εφήμερη πλευρά και μέσα στην κίνησή τους, ο Ντεμπόρ αποφασίζει να συμπέσει η έκδοση του δικού του έργου, της Κοινωνίας του Θεάματος, με τη συμπλήρωση ενός αιώνα από την πρώτη έκδοση του Κεφαλαίου. Αξίζει να παραθέσω τις ακριβείς ημερομηνίες έκδοσης των δύο ρηξικέλευθων έργων: στις 14 Σεπτεμβρίου του 1867 κυκλοφορεί το Κεφάλαιο και στις 14 Νοεμβρίου του 1967 η Κοινωνία του Θεάματος. Προσωπικότητα που από νεαρή ηλικία συνδύαζε ένα παιγνιώδες ποιητικό πάθος με μια σκακιστική διαύγεια, ο Ντεμπόρ ανέκαθεν έπαιζε με τις χρονολογίες και τις επετείους, στην προσπάθειά του να ξανακάνει «τις ιδέες επικίνδυνες». Οι επιλογές του ήσαν πάντοτε ένα κράμα ακαριαίας έμπνευσης και ενδελεχούς, «ψυχρής» θα λέγαμε, επεξεργασίας και υλοποίησης της εν λόγω έμπνευσης.

Από τα είκοσί του χρόνια ο Ντεμπόρ συλλαμβάνει την ιδέα ότι όπως στην εποχή του Μαρξ σημειώνεται μια διολίσθηση από το «είναι» στο «έχειν», έτσι στη σύγχρονη εποχή τα πράγματα της ζωής τείνουν να περάσουν από το «έχειν» στο «φαίνεσθαι». Με άλλα λόγια, ενώ προηγουμένως το σημαντικό ήταν να «είσαι», στον καπιταλισμό το σημαντικό είναι να «έχεις», δηλαδή είσαι ό,τι κατέχεις, η προσωπικότητά σου, η κοινωνική σου οντότητα, όλη σου η πραγματικότητα εξαρτάται από τα υλικά αγαθά που διατηρείς στην κατοχή σου. Και μετέπειτα, συγκεκριμένα από τις αρχές της δεκαετίας του 1930, το σημαντικό μετακινείται από το να κατέχεις στο να φαίνεσαι, στο να υπάρχεις ως θέαμα, στο να υφίστασαι μέσα στο «εικονικό», όπως το λέμε σήμερα, σύμπαν, το οποίο ακριβώς διαμορφώνει και διαδίδει την εικόνα σου ανεξαρτήτως από την αληθινή πραγματικότητά σου.

Το σοκ που προκάλεσε η πρώτη έκδοση της Κοινωνίας του Θεάματος ήταν τρομερό, αν και δεν το αντελήφθησαν όλοι από την αρχή. Το βιβλίο, γραμμένο με τη μορφή αλλεπάλληλων σύντομων θέσεων, όπως περίπου το TractatusLogico-philosophicus του Λούντβιχ Βίτγκενσταϊν, δομημένο αυστηρά και με ένα ύφος εξόχως συνοπτικό, συμπαγές και αξιωματικό, μοιάζει να αρνείται κάθε ερμηνεία και να απαιτεί να διαβαστεί κατά γράμμα και να γίνει πράξη κατεπειγόντως. Η τηλεγραφική γραφή του Ντεμπόρ, συνδυασμένη αρμονικά με στοιχεία τόσο από τη διαλεκτική φιλοσοφία του Hegel όσο και από την εσκεμμένη προφορικότητα των ντανταϊστών, μοιάζει να αποτελεί απόσταξη ενός αχανούς εύρους γνώσεων και μιας παγερής επεξεργασίας δεδομένων που αντλούνται από την ιστορία, την κοινωνιολογία, την πολεοδομία, την κουλτούρα, και τις πιο προωθημένες θεωρίες περί του χρόνου και περί του χώρου. Όλα τα θέσφατα και όλες οι βεβαιότητες μιας οργανωμένης κοινωνίας, κατά τον Ντεμπόρ προϊόντα πια του θεάματος που δεν είναι τίποτε άλλο παρά το κεφάλαιο σε τέτοιο βαθμό συσσώρευσης ώστε να μετατρέπεται σε εικόνα, αναλύονται και κατακρημνίζονται με ανελέητη διαύγεια, χωρίς κόκκο ρητορικής ή λυρικής διάθεσης.

Αυτή η επιλογή της παγερής γλώσσας για τη διατύπωση απόψεων που ξεσήκωσαν πάθη μεγάλης θερμοκρασίας είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα εάν αναλογιστούμε ότι ο Ντεμπόρ ήταν από μικρή ηλικία, και παρέμεινε έως τον θάνατό του, λάτρης του οίνου και ακλόνητος πότης. Για να προχωρήσει στην ολοκλήρωση της συγγραφής της Κοινωνίας, αποσύρθηκε σε ένα είδος ευφρόσυνης και βολικής «εξορίας», σε μιαν άνετη κατοικία στις Κάννες, και επέβαλε στον εαυτό του μια συστηματική αποχή από το αλκοόλ και μια δίαιτα με ντοματόζουμο, ακολουθώντας το παράδειγμα του πότη (!!!) παγκόσμιου πρωταθλητή στο σκάκι, του Αλεξάντερ Αλιέχιν, ο οποίος είχε κόψει τη βότκα και έπινε μόνο γάλα για ένα διάστημα προκειμένου να ανακτήσει το στέμμα του, όταν το έχασε από το σκακιστή και μαθηματικό Μαξ Όϊβε.

Μια από τις κεντρικές θέσεις του Ντεμπόρ είναι ότι στον ύστερο καπιταλισμό, στο στάδιο του θεάματος δηλαδή, αντί να εξυπηρετεί τις ανθρώπινες επιθυμίες, η οικονομία δημιουργεί αδιάκοπα ανάγκες που άλλο δεν κάνουν από το να συμβάλλουν μονάχα στην ψεύτικη ανάγκη της διατήρησης της εξουσίας της. Το θέαμα παράγει ολοένα και περισσότερο «συγχωροχάρτια του εμπορεύματος», η εικόνα γίνεται το παν, και η αδιαμεσολάβητη επικοινωνία εξοστρακίζεται. Κι αυτό έχει συνταρακτικές επιπτώσεις και στην τέχνη. Το έπος των ανθρώπινων περιπετειών γίνεται πλέον δοξολογία των προϊόντων, εκθειασμός των αντικειμένων, αποθέωση της ανταλλακτικής αξίας. «Το θέαμα», γράφει ο Ντεμπόρ, «δεν υμνεί τους άνδρες και τα όπλα τους αλλά τα εμπορεύματα και τα πάθη τους».

Λίγους μήνες μετά την πρώτη έκδοση της Κοινωνίας του Θεάματος, όπως ακριβώς το είχε σχεδιάσει μεθοδικά ο «στρατηγός» Ντεμπόρ, και αφού οι θέσεις του βιβλίου διαδόθηκαν αστραπιαία στους πιο προωθημένους κύκλους των Γάλλων αριστεριστών και αναρχικών, καθώς και σε σημαντικά κομμάτια της ανήσυχης νεολαίας και των φοιτητών, ξέσπα σαν στο Παρίσι οι ταραχές που έμειναν στην ιστορία ως «Μάης του ’68», ταραχές που δεν άργησαν να «εξαχθούν» στις περισσότερες μεγαλουπόλεις της Ευρώπης και των Ηνωμένων Πολιτειών, και που εν συνεχεία, μετά την άμπωτη του κινήματος, κατάφεραν να προκαλέσουν βαθμιαία ριζικές αλλαγές στον τρόπο σκέψης τόσο των επαναστατών όσο και των πολεμίων τους.

Σήμερα, τέσσερις δεκαετίες μετά την εμπρηστική εκείνη πρώτη έκδοση της Κοινωνίας του Θεάματος, οι βασικές θεωρήσεις του Ντεμπόρ μοιάζουν κοινότοπες και η φρασεολογία του έχει επηρεάσει κοινωνικούς επιστήμονες, στοχαστές, δημοσιολόγους, αναλυτές, και κάθε σκεπτόμενο πολίτη, ανεξάρτητα από πολιτικές ή άλλες πεποιθήσεις. Πολλά από τα αξιώματά του κυκλοφορούν από στόμα σε στόμα και συζητιούνται ακόμη, έστω κι αν αγνοείται η προέλευσή τους. Ακριβώς το ίδιο συνέβη και με τα όσα είχε να πει στο Κεφάλαιο ο Μαρξ. Τα λόγια του Ντεμπόρ είναι πλέον κοινό κτήμα ες αεί.

Αξίζει να αναφέρουμε ότι ο Ντεμπόρ προχώρησε σε μια παγκόσμια και άνευ προηγουμένου καινοτομία όταν, το 1973, κατόρθωσε να μετατρέψει το χαρτί σε σελιλόιντ πραγματοποιώντας μια συναρπαστική κινηματογραφική μεταφορά της Κοινωνίας του Θεάματος. Δεν είναι ίσως περιττό να σημειώσουμε ότι η Κοινωνία του Θεάματος κυκλοφορεί σε δεκάδες γλώσσες, από τα αγγλικά και τα πορτογαλικά έως τα ρωσικά, τα τουρκικά και τα ιαπωνικά, ενώ στην Ελλάδα εμφανίστηκαν, από τα μέσα της δεκαετίας του 1970 έως τις αρχές της δεκαετίας του 2000, τέσσερις (4) διαφορετικές μεταφράσεις, χάθηκε κάπου στις ομίχλες της ιστορίας μια πέμπτη, ενώ φημολογείται η περίσκεπτη και ακριβής εκπόνηση μιας έκτης!
 

grio

Αν. Γενικός Διαχειριστής
Staff member
16 March 2011
4,292
Αθήνα
Αξίνει νομίζω να προστεθεί στο νήμα και η ταινία,
έχει ελληνικούς υπότιτλους και υπάρχει ολόκληρη στο youtube σε 10 συνέχειες.
Ηλία, σωστός!
Η ταινία, πέρα από το περιεχόμενό της που είναι τροφή για σκέψη, καταδεικνύει πως η εικόνα παραπλανά και αποπλανά. Οι καταστασιακοί (σιτουασιονίστες) στους οποίους ανήκε ο Ντεμπόρ, σαν εικαστικοί και συνάμα ανατρεπτικοί ήθελαν να δημιουργήσουν μια νέα αμφίδρομη σχέση της τέχνης με τον άνθρωπο και η επιδραστικότητά τους υπήρξε σημαντική.
 

Cicadelic Ranger

AVClub Fanatic
16 December 2014
15,302
Ανακαλυπτωντας το νημα σημερα, και βλεποντας το ονομα του συγγραφεα μου ηρθε ενα κυμα συγκινησης.
Καταλαβα οτι προκειται για τον Γιωργο γιο του στρατηγου, του Γιαννου, οπου αυτος ο τελευταιος ηταν ενα ειδος μεντορα σε θεματα πνευματικα και εσωτερικα.
Τον ειχα συναντησει συχνα στο πατρικο του λοιπον, οταν μεναμε για συζητησεις με τον πατερα του και σθχνα την αδελφη του μεχρι αργα το βραδυ.
Θυμαμαι να περναει, ενα νεο ξενιαστο και ανετο, με μια φαινομενικα αυτοπεπιθεση γνωσης, χαιρετοντας μας ευγενικα και συνεχιζοντας τραγουδοντας ενα δικο του ρυθμο "Μεταμοντερνο...μεταμοντερνο".
Μεσο του ποστ δημιουργηθηκαν μεσα μου αναμνησεις και συνηρμοι, οποτε πηγα στο ιντερνετ να βρω τον νεαρο αυτον...Και ειδου η συγκινηση, συνειδητοποιησα ακομα μια φορα τον χρονο και ποσο αδυσωπητος ειναι. Ειναι ενας ηλικιωμενος...μα φυσικα ! Αφου ημουν αρκετα νεωτερος απο αυτον. Παντως μου δωσε το συναισθημα οτι ο χρονος περασε σαν ενα κλακαρισμα δακτυλων... ισως εξαιτιας αυτου του τραγουδιου που εμενε στο μυαλο μου σαν να ηταν χτες... και σαν το μεταμοντερνο να ηταν...μοντερνο δηλ. του καιρου μας ενω εχει περασει ολοκληρος χρονικος και πολιτισμικο οδοστρωτηρας.

Επισης θυμαμαι οτι απο τοτε ο Ντεμπορ τον τραβαγε, και διαπιστωνω οτι συμβαινει ακομα σημερα. Το ξερω γιατι οταν ειχα ηδη μετοικοισει στο Παρισι απο το 90 η αδελφη του μου με ειχε ρωτησει εαν μπορουσα να βρω καποια βιβλια του Ντεμπορ για αυτο σε καποιο βιβλιοπωλειο...πραγμα που παντα ξεχνουσα.

Επι του ιδιου του Ντεμπορ τωρα... Ο Ντεμπορ ειναι μια εικονα Cult που δημιουργησε ο ιδιος, και που εχει απηχηση η πραγματικο impact σε πολυ περιοροσμενο αριθμο και σε ορισμενους κυκλους με αυτο το "λατρευτικο" χαρακτηριστικο.

Η Κοινωνια του Θεαματος ειναι το κυριο εργο του, οχι ομως το μοναδικο. Το ολο συγγραφικο εργο του πρεπει να ειναι κατι παραπανω απο 1000 σελιδες.
Η αλληλογραφια του ομως, ειναι 4 φορες περισσοτερη.
Ειχε μια ιδιαιτερη ικανοτητα και στυλ, ωστε στο κυριως εργο οπου μιλαμε να συνδυασει με ευφυϊα θεματα-προβληματα οπως ο καταναλωτισμος, η μολυσνη του περιβαλλοντος, η σμικρυνση της φυσης, η επιβολη των υλικων αγαθων και η δημιουργια αναγκων, ολα αυτα που ηταν ηδη γνωστα, συν το παλαιο λειτμοτιβο που προερχεται ηδη απο τους πατερες της εκκλησιας η εξεγερση εναντι του θεαματος και η ανηθικοτητα του...λοιπον ολα αυτα που ειναι θεματλογια του 1960, υλικα αγαθα, καταναλωση, κουλτουρα, διαφημηση, καταφερνει να τα συγγερασει με την θεματολογια του 1840 δηλαδη βλεπε Μαρξ, δηλαδη με την Εννοια της Αποξενωσης-Αλωτριωσης ( Alienation ) ( o oρος Alienation εχει σαν προεκταση ακομα και την πνευματικη "αποσυνδεση" την τρελα κοινως).

Υπαρχει μια ανθρωπινη ουσια, που μεσα απο μια φυσικη διαδικασια αποβαλει τον θεο, βρισκεται με τον εαυτο της, τα καταναλωτικα αγαθα, απομακρυνουν τον ανθωπο απο την ιδια του την ουσια, απομακρυνουν την κοινωνια απο την ιδια της πραγματικοτητα, , να τι ειναι το θεαμα, ενα κλασσικο νοηματικο σχημα του Φεουερμπαχ.
l'image inversέε αναποδογυρισμενη εικονα της κοινωνιας
Πολυ ενδιαφεροντα ολα αυτα βεβαια, αλλα η ιδιαιτεροτητα, που προσελκυσε κιολας το καποιο ελαχιστο κοινο του Ντεμπορ, ηταν αυτη που ενεσκυπτε σε καποιες συγκεκριμενες καταστασεις στην ζωη που ζουμε. Οπως η αρχιτεκτωνικη, ο τροπος που χτιζονται τα κτιρια οπου κατοικουν οι ανθρωποι.
Οι Σιτου ηταν εναντιον της εργασιας και την επιβολη της υποκοιμενικοτητας (οπως οι σουρεαλιστες), και ηταν ιδιαιτερα ευαισθητοι (και ισως σε αυτο πρωτοποροι) στην επιρροια της πολεοδομιας του Αστεως ( Urbanisme) στην καθημερινη ζωη και στην συμπεριφορα των ανθρωπων. Στου παραγοντες των πολων που δημιουργουν θλιμενους πολιτες.

Η δημιουργια "ποιητικων καταστασεων" και "νεων ατμοσφαιρων" ηταν η νεοτοπια που ανηγγειλε και πρεσβευε ο Ντεμπορ, φυσικα χωρις να εξηγησει ποτε το πως. Ηταν καποια ελκυστικα θεματα που κλεινονται βεβαια στην εποχη τους, και τους παροδικους οραματισμους.
Σε μια εποχη οπου οπως λεει ο Ρεζις Ντεμπρέ "Hμασταν ολοι Μαρξιανοι" (sic)". Μεσα σε ολον αυτον το αχταρμα ο Ντεμπρο με τους λιγοστους οπαδους του, αποτελουσε μια καποια ιδιαιτεροτητα.
Πρεπει να γινει γνωστο οτι οπως ολες οι οργανωσεις τοτε, ολες οι σημαντικες ανακοινωσεις φεροντουσαν μεσα απο διασκεψεις, και μαλιστα Διεθνεις !!!
Που σπανια βεβαια ξεπερνουσαν μια ντουζινα ατομα. Καποτε 7, καποτε δεκα, καποτε δεκαπεντε απο τους οποιους αποβαλονταν τεσσερις...
Δεν εχω αυτη την στιγμη ευκαιρο το νουμερο αλλα υπαρχει ο αριθμος των εγγραφεντων Σιτου. Μια εκατονταδα η δυο δε θυμαμαι ακριβως αλλα μπορω να το βρω.
Το ενα τριτο διαγραφηκε, ενας αλλος αριθμος εφυγε... στο τελος εμεινε μονο ο ιδιος ο Ντεμπορ αφου ο ανεκαθεν κολητος του φιλος και συνεργατης ο Λεμοβισί δολοφωνηθηκε σε ενα υπογειο παρκιν.

onfray_conf.2013_guy-debord-avait-raison-M107299.jpg


onfray_conf.2013_GuyDebord_dessin_travail.png


Ο Ντεμπορ εβαλε τερμα στη ζωη με ενα περιστροφο στη φερμα του, στο τελος του Νοεμβρη του 94.
Καποτε ειχε πει ο ιδιος...
«La perfection du suicide reside dans son ambiguïtέ.»