Η Τέχνη της αναβίωσης: Το Τραγούδι της Γης

  • Αγαπητοί φίλοι και φίλες.

    Με ιδιαίτερη χαρά σας προσκαλούμε στην κοπή της πρωτοχρονιάτικης πίτας του AVClub στη Θεσσαλονίκη για το 2024 την Κυριακή 07 Απριλίου και ώρα 14.00

    Δηλώστε τη συμμετοχή σας εδώ, θα χαρούμε πολύ να σας γνωρίσουμε από κοντά.

Αναφέρθηκα παραδίπλα σ' αυτήν την καταπληκτική αναβίωση σε cd των ιστορικών ερμηνειών της κοντράλτο Κάθλην Φέριερ και του μέντορα της μαέστρου Μπρούνο Βάλτερ στο Τραγούδι της Γης και σε τρία από τα πέντε τραγούδια σε στίχους Ρύκερτ του Γκούσταβ Μάλερ. Αρτιότατη τεχνική αναβίωση της μονοφωνικής ηχογράφησης του 1952, κορυφαία -ανεπανάληπτη- ερμηνεία σε αστεία τιμή, 6,40 ευρώ για τα μέλη της Λέσχης του Δίσκου.
ferrier.jpg

Η συγκεκριμένη ερμηνεία έχει περάσει στη σφαίρα του μύθου. Η χημεία μεταξύ του Βάλτερ και της Φέριερ είναι καταπληκτική, ενώ η τελευταία τραγουδά αφήνοντας την καλλιτεχνική της κληρονομιά. Ο καρκίνος του μαστού από τον οποίο υποφέρει θα τη στείλει στον τάφο ένα χρόνο αργότερα, στα 41 της χρόνια.

Με την ευκαιρία της ακρόασης του Αποχαιρετισμού από το συγκεκριμένο δίσκο, συνέκρινα (από μνήμης) το ύφος της ερμηνείας με τη στερεοφωνική του ίδιου μαέστρου που έκανε στην Αμερική, οκτώ χρόνια αργότερα σε προχωρημένα γεράματα και την έχω στη δισκοθήκη μου τα τελευταία 23 χρόνια.

Για τον Αποχαιρετισμό, το τελευταίο και μεγαλύτερο από τα τραγούδια του Τραγουδιού της Γης, δεν θα γράψω πολλά. Και μόνο αυτό να είχε γράψει ο Μάλερ θα αρκούσε για να τον κατατάξει στο Πάνθεον των μεγαλύτερων συνθετών που πέρασαν ποτέ από τον μικρό μας πλανήτη. Είναι μελοποιημένη γερμανική μετάφραση ενός κινέζικου ποιήματος (όπως και όλος ο κύκλος άλλωστε), που μπορείτε να το διαβάσετε -μαζί με ελληνική μετάφραση- κατεβάζοντας το ακόλουθο συνημμένο έγγραφο:
View attachment DER ABSCHIED.doc
Ο Ντοκ έγραψε δίπλα Life' s too short to be sad. Μακάριοι όσοι τη βιώνουν έτσι. Επειδή όμως υπάρχουν και άλλοι, οι οποίοι είναι διαρκώς πεινασμένοι για τις χαρές της ζωής, γιατί έρχονται ξαφνικά και κρατάνε λίγο, διακόπτωντας ένα συνεχές αγώνα και προβλημάτων, αυτά τα έργα είναι βάλσαμο, ελαφρώνουν την ψυχή και διατηρούν το νόημα της ύπαρξης ακόμη και τις πιο δύσκολες στιγμές.

Ο Αποχαιρετισμός όμως, όπως μπορεί να καταλάβει κανείς και από τους στίχους, δεν είναι κομάτι βυθισμένο στην απελπισία, όπως π.χ. το Χειμωνιάτικο Ταξίδι του Σούμπερτ. Και η ερμηνεία των Φέριερ/Βάλτερ είναι είναι γεμάτη αισθήσεις, αρώματα, ζουμερή, μελαγχολική για ότι αφήνει πίσω της, με ελπίδα για ότι πάει να συναντήσει. Μόνο όταν φτάνει να τραγουδήσει το στίχο στον κόσμο αυτό δεν μου 'λαχε της τύχης ένα χάδι! γίνεται η υπέροχη φωνή της σπαρακτική.
bruno walter.jpg
Αν η ερμηνεία αυτή αποπνέει ένα εξπρεσιονιστικό φως, η μεταγενέστερη στερεοφωνική ερμηνεία του Βάλτερ στη CBS/Sony χαρακτηρίζεται από ένα ιμπρεσιονιστικό σούρουπο, όπως και η φωτογραφία του γερασμένου μαέστρου από το γερμανικό βινύλιο.
Επειδή η σύγκριση της Μίλντρεντ Μίλλερ με τη Φέριερ είναι άνιση δε θα σταθώ καθόλου σε αυτήν. Η ορχήστρα εδώ είναι πιο ατμοσφαιρική, εσωστρεφής, με -ελαφρά- βραδύτερο βηματισμό, κάνοντας σαφές ότι το βλέμμα κοιτάζει μόνο πίσω. Ένας αποχαιρετισμός - απολογισμός.
 
  • Like
Reactions: RiRiIII
17 June 2006
62,722
Χολαργός
Δαμιανέ ,θά ήθελα να σε ευχαριστήσω που´σε μία εποχή ραθυμίας όπως είναι το καλοκαίρι ´εισβάλλεις´ μέ ένα τετοιο θέμα.Θα ψαξω την συγκεκριμένη εκτέλεση που προτείνεις.
Το έργο άρχισε να ´γραφεται´το καλοκαίρι τού 1907 στό Τιρόλο.Μολις ειχε χάσει τήν τετράχρονη κόρη του.Επίσης είχε πρόσφατα διαγνωσθεί η σοβαρή μυοκαρδιοπάθεια τού ιδίου και σκεφτόταν να παραιτηθεί από τήν διεύθυνση τής Vienna Court Opera.Tό εργο συμπληρώθηκε το 1908.Μετά άρχισε η σύνθεση τής 9ης συμφωνίας.Ο Walter πρωτοδιηύθυνε τα δυο εργα το 1911 και το 1912..
Το Abschied μοιάζει με το adagio τής 3ης ,αλλά και τής 9ης συμφωνίας.Ο Mahler γράφει solos για ομποε ,κόρνο και φλάουτο,και δίνει ´χωρο´σε όργανα όπως celesta και μαντολίνο.Οντως το μουσικό αυτό δημιούργημα είναι κορυφαιο.Θα συμφωνήσω απολύτως στήν εκτίμηση σου για τον ´Αποχαιρετισμό´ότι δεν ειναι ένα ποίημα απελπισίας και μόνο.Οπως και τό τέλος που συμπληρώνεται από τόν Mahler...
Everywhere the dear earth blossοms forth
in spring and grows green again
Everywhere and forever,distant horizons gleam blue

Forever...........forever..........
Για μενα (μια και δεν εχω την προτεινόμενη)η καλύτερη εκτέλεση ειναι με τον Klemperer,και την Philarmonia.Mezzo η Ludwig,τενόρος ο Wunderlich.Δινει βάρος στο στωικό στοιχείο τού Μahler και όχι στό λυρικό ,αλλά ειναι μια σπουδαία εκτέλεση.Και ο otto ανηκε σε αυτούς πού προλαβαν τον Mahler ,και παρακολούθησε όλες τίς πρόβες τής 7ης συμφωνίας.
Ο συγκεκριμένος δίσκος ηχογραφήθηκε το 1964.
Απο τίς νεώτερες ,ενδιαφέρουσα ειναι η εκτέλεση τού Ηaitink με την Concertgebow,και soloists την Janet Baker,και τον James King.
Και πάλι Thanks:smile:
 
Σπύρος Σούρλας said:
Δαμιανέ ,θά ήθελα να σε ευχαριστήσω που´σε μία εποχή ραθυμίας όπως είναι το καλοκαίρι ´εισβάλλεις´ μέ ένα τετοιο θέμα.

Παρακαλώ Σπύρο, αλλά δεν υπάρχει λόγος. Εξ' άλλου, δεν μπορώ να σκεφτώ τίποτε καλύτερο. :D Είναι η σειρά μου να σ' ευχαριστήσω που ασχολείσαι κι' εσύ μ' ένα τόσο ντεμοντέ θέμα. Ίσως υποσυνείδητα να το κάνουμε για ν' απαντήσουμε στον chief που μας πήρε στο ψιλό για την Μαρινέλλα! :grinning-smiley-043

Η εκτέλεση του Klemperer έχει τη φήμη της κορυφαίας και έχει δύο καταπληκτικούς τραγουδιστές όπως η Λούντβιχ και - ιδίως - ο Βούντερλιχ. Δεν την έχω ακούσει, αλλά θα την πάρω γιατί η άποψη του Όττο είναι πάντα ενδιαφέρουσα.

Και ο Χάιτινγκ επίσης, ότι έχει κάνει στον Μάλερ είναι από τουλάχιστον αξιοπρεπές, έως άριστο.
 
17 June 2006
62,722
Χολαργός
Δαμιανός Δημητριάδης said:
Ίσως υποσυνείδητα να το κάνουμε για ν' απαντήσουμε στον chief που μας πήρε στο ψιλό για την Μαρινέλλα! :grinning-smiley-043

.

Δαμιανέ ,αλλο να ταξιδεύεις στούς αιώνες ,σχετικά άνετα και άλλο σε μία μόνο δεκαετία(70´s ειπαμε???).:flipout:
 

ΝΕΟΣ ΠΑΝΙΩΝΙΟΣ

Established Member
18 June 2006
122
ΝΕΑ ΣΜΥΡΝΗ
Δαμιανέ, έχω και τις δυο.Του Κλέμπερερ στην ΕΜΙ, δεν έχει το έντονο εξπρεσιονιστικό στοιχείο αυτής του Βάλτερ.Η συγκλονιστική ερμηνεία της Φέριερ πιστεύω ότι έχει συμπαρασύρει όλη την ερμηνεία. Ο Κλέμπερερ χτίζει προσεκτικά μια ερμηνεία "κινέζικη", γαλήνια, στέρεη και αποστασιοποιημένη.Όσο και αν αγαπάω αυτή του Βάλτερ, νομίζω ότι η ερμηνεία του Όττο είναι πιο κοντά στο πνεύμα του έργου και δικαίως θεωρείται μια από τις ιερές αγελάδες της δισκογραφίας. Η σύγκριση μεταξύ των δύο είναι απόλαυση και φυσικά κάθε κάτοικος του Μαλέριαν που σέβεται την καταγωγή του πρέπει να έχει και τις δυο. Δυστυχώς δεν έχω ακούσει άλλες και πιθανόν να υπάρχουν πολύ αξιόλογες.Όστις θέλει...
 
Αφήστε χίλια λουλούδια ν' ανθίσουν Ευθύμιε, που θα 'λεγε και ο μεγάλος τιμονιέρης! :p Καταλαβαίνω αυτό που λες για τον Κλέμπερερ και θα τον συμπεριλάβω. Όσο για άλλες εκτελέσεις, θυμάμαι με νοσταλγία αυτή του μακαρίτη του Τζιουλίνι στη DG, από τις πρώτες ψηφιακές, με τη Φασμπίντερ και τον Αράιζα. Δεν έχω όμως το δισκάκι.

Εναλλακτικά, δες και τη γνώμη αυτού εδώ, αν και μου φαίνεται πολύ Εγγλέζος και θετικιστής για τα γούστα μου.
 
17 June 2006
14,350
Δύο προσθήκες στην κορυφή της δισκογραφίας γι αυτό το συγκλονιστικό έργο: μία του Reiner (RCA) με τη Maureen Forrester και τον Richard Lewis και η εκπληκτική του Eugene Jochum (DG) με τη Nan Merriman, τον Ernst Haefliger και την Concertgebouw. Στην πρώτη ένας Μάλερ αυστηρός αλλά νηφάλιος, εγκρατής, χωρίς τη συναισθηματική υπερφόρτωση που συνηθίζεται μετά από την απλησίαστη εκτέλεση των Walter/Ferrier. Στη δεύτερη ένας παράξενος μοντερνισμός γεμάτος ένταση αλλά καθόλου γλυκανάλατος, με τη μαγεία της Concertgebouw και όλα όσα έχουμε μάθει να συνδέουμε με αυτή τη σπουδαία Ορχήστρα: το 1963 που ηχογράφησε μαζί της το "Τραγούδι" ο Jochum οι μέρες του (Josef) Willem Mengelberg και του Eduard Van Beinum δεν ήταν και πολύ μακριά: η ισσοροπία ανάμεσα στους ερμηνευτές είναι απλά εκπληκτική και οι ηχητικές της δυνατότητες αγγίζουν το μαγικό.
 

Δημοκηδής

Μέλος Σωματείου
23 June 2006
9,927
................... :frown: :frown: :frown: ..................................


Τι να πω,
Μπράβο στον Δαμιανό, που παίρνοντας αφορμή από το νήμα για την 5η μπήκε στο κόπο να βρει την εκτέλεση με την Φέρριερ και να ανοίξει το παρόν....

Ωστόσο,
επειδή η συζήτηση είναι φανερό (δυστυχώς) ότι αφορά εμάς τους λίγους τρελλαμένους μαλερικούς,
επειδή το συγκεκριμένο έργο είναι το απόσταγμα από όλη την 'πραμάτεια' ζωής του φίλου μας
επειδή, σαφέστατα, δεν νομίζω ότι, δεδομένης της ψυχοσύνθεσης του Μάλερ και των γεγονότων της εποχής, υπήρχε περίπτωση να ερμηνεύει τους στίχους , διαβλέποντας ιλαρό φως και ανά(σ)ταση μέσα από την αέναη αναγέννηση της φύσης. Μάλλον, την απελπισία για το αναπόφευκτο, την οδύνη από την μη συμμετοχή, την πίκρα από τις λίγες ευκαιρίες χαράς και την απαγόρευση προσμονής νέων, ......

Το έργο δεν σηκώνει ακαδημαικές προσσεγγίσεις. Το 'αντίο' δεν είναι δυνατόν να τραγουδηθεί, βάσει των επιταγών φωνητικής των ωδείων και της εξαντλητικής προπονήσεως. Η τεχνική τελειότητα είναι θαυμαστή, αλλά για άλλα πεδία.....Κορυφαία η Μαντάμ, κορυφαίος ο κρύος γερμανικός άγγελος, απλησίαστη η τεχνική και η μεθοδολογία τους, εντυπωσιακή η προετοιμασία τους.......

Ωστόσο, από τύχη, βρισκόμαστε σήμερα, ευτυχείς στην μακαριότητα μας, μικροί στην καθημερινότητα μας, κρυφακουστές και οπτολάγνοι στο αποτύπωμα της ιστορίας, βρισκόμαστε στην απίθανη πλεονεκτική θέση να αποτιμούμε την, λόγω τραγικής ιστορικής συγκυρίας, σπαρακτικότερη καλλιτεχνική κατάθεση λυτρωτικής οδύνης, εκκωφαντικού μέσα στην βουβαμάρα του, πόνου......Δεν υπάρχει θέμα άρτιας απόδοσης του κειμένου, όταν όντας βουρκωμένος, πλημμυρισμένος από θάλασσα συναισθημάτων, απλώς προσπαθείς να αυτοκυριαρχηθείς ώστε έστω να ψελλίσεις... Πώς να λέμε ότι δεν είναι σωστή η απόδοση του σι, όταν τον πρώτο λόγο έχει το ένστικτο, όταν αντί για το λαρύγγι, τραγουδάει απευθείας η καρδιά...

Τέλος πάντων, την άποψη μου την κατέθεσα, πλέον νηφάλιος, στο νήμα για την 5η.
 
17 June 2006
14,350
Γυρίζοντας σπίτι αργά χθές το βράδυ σε σκεφτόμουν και ένιωθα να καταλαβαίνω το νήμα που ενώνει την καντάτα του Βιβάλντι, με το Ich habe genung του Ιωάννη Σεβαστιανού και μέσα απ το Τραγούδι της Γής καταλήγει στο The Drift.
Πως και δεν σε είχα καταλάβει νωρίτερα;:grinning-smiley-043
Μερικές φορές είμαστε τυφλοί μέσα στην απόλυτη ομφαλοσκόπησή μας.:nounder:
Σόρι καλέ μου φίλε.:smile:
 

ΚΥΡΙΤΣΗΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ

AVClub Addicted Member
18 June 2006
2,004
Λάρισα
Δηλαδή αν κατάλαβα καλά η Φεριέρ έμαθε το πρόβλημα υγείας της και μετά τραγούδησε το τραγούδι της γής; χμ μάλλον πολύ τσαγανό διακρίνω στην κυρία για την θέλησή της να αφήσει παρακαταθήκη αυτό το έργο με όλη την σημασία του!!! Εύγε...............
 
Απάντηση: Re: Η Τέχνη της αναβίωσης: Το Τραγούδι της Γης

ΚΥΡΙΤΣΗΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ said:
Δηλαδή αν κατάλαβα καλά η Φεριέρ έμαθε το πρόβλημα υγείας της και μετά τραγούδησε το τραγούδι της γής;

Όταν έγινε αυτή η ηχογράφηση, ο καρκίνος ήταν ήδη σε προχωρημένη κατάσταση και υπέφερε από ισχυρούς πόνους. Μάλιστα κατά την ηχογράφηση του τρίτου τραγουδιού σε στίχους του Ρύκερτ, -ηχογραφήθηκαν τον Μάιο του 1952 αμέσως μετά το Τραγούδι της Γης - με τίτλο Στα μεσάνυχτα η Φεριέρ μόρφαζε από τον πόνο και ο Βάλτερ είχε πλημμυρίσει δάκρυα. Δεν τα 'γραψα αυτά εξ αρχής όμως για να μη φανούνε μελοδραματικά.
 
Αγοράστηκε και η 5η με το Βάλτερ και τους Νεοϋρκέζους στη Naxos. Η μεταγραφή από επιλεγμένα βινύλια. Από βινύλια έχει μεταγραφεί και το cd της Sony που κυκλοφορεί στο εμπόριο.

Η παραγωγή της Naxos, κλάσεις ανώτερη από αυτήν της Sony, που δεν κατάφεραν ούτε καθαρά βινύλια να βρουν!

Η ερμηνεία must, χωρίς άλλες κουβέντες. Ξέρω υπάρχουν ενστάσεις για τις ψηλές ταχύτητες, αλλά το δεύτερο μέρος δεν το έχει παίξει ΚΑΝΕΙΣ καλύτερα.
 
17 June 2006
62,722
Χολαργός
Aκούγοντας τόν Klemperer στό ´Τραγούδι τής Γής´μαγεύεσαι από τόν γρανίτη πάνω στόν οποίον έχει κτίσει όλο τό έργο.
Μέγα προσόν η παρουσία τού συγκλονιστικού τενόρου Fritz Wunderlich.
Οπως και τό ότι η Ludwig βρίσκεται σέ εξαιρετική φόρμα.
Οντως οι δύο σημαντικότερες εκτελέσεις τών Walter και Klemperer.
Και οι συγκρίσεις ειλικρινά δέν είναι απαραίτητες.
 

Δημοκηδής

Μέλος Σωματείου
23 June 2006
9,927
ΠΡΟΣΟΧΗ: Το παρακάτω μήνυμα απευθύνεται μόνον σε φίλους του Μάλερ. Όποιοι δεν αισθάνονται έτσι, παρακαλούνται να απέχουν από την τυχόν ανάρτηση απαντήσεων.


Ακούγοντας σήμερα (χαλαρός λόγω του αναγκαστικού εγκλεισμού μου στο σπίτι, από 60 εκ. χιόνι) και πάλι το ‛Αντίο’ διεπίστωσα και κάποια πράγματα επί της μουσικής δομής, τα οποία συνήθως αδυνατούσα να εντοπίσω, δεδομένου ότι πάντα με παίρνει αιχμάλωτο η ερμηνεία της Φέρριερ.

Το ‛αντίο’ δομικά και μορφολογικά είναι τελικά η σύνθεση που περισσότερο από κάθε άλλη του Μάλερ, προαναγγέλλει το μουσικό μετέπειτα του 20ου αιώνα. Όλα είναι εδώ: η χρήση της ορχήστρας για παραγωγή ανεξάρτητων μουσικών όγκων με βάση και σημασία στο ηχόχρωμα και τον ρυθμό και όχι στην ροή της μελωδίας καθ’ αυτή , ο ιμπρεσιονισμός, οι Στραβίνσκυδες οι Προκόφιεφηδες και οι Βεμπέρνηδες (συγχωρείστε μου τους νεολογισμούς). Δεν λέμε βέβαια και για τα μεταγενέστερα κόπυ – πέηστ από κινηματογραφικούς και άλλους συνθέτες (Ρότες, Μάνους, κλπ.).

Επανερχόμενος στην Φέρριερ και αποδεχόμενος πλέον το γεγονός ότι όσες φορές και αν την ακούσω στο συγκεκριμένο κομμάτι, η συγκίνηση παραμένει αναλλοίωτη, (αψηφώντας τον γνωστό ψυχολογικό κανόνα του Σάμουελσον), ενώ η πορεία του συνήθους μουδιάσματος / ανατριχίλας ακολουθεί αστραπιαία πάντα την ίδια διαδρομή (ακροδάκτυλα, άκρα, σώμα, λυγμική ασφυξία της καρδιάς) η οποία κάποτε θα μ’ αφήσει ‛στον τόπο’, αποφάσισα ότι αν το τέλος δεν με βρει ξαφνικά σε κάποιο (θέλω να ελπίζω ξαφνικό όσο και οδυνηρό) ατύχημα, όταν μελλοντικά θα νοιώσω αρκετά αδύναμος, θα βάλω αυτό το κομμάτι και θα εγκιβωτιστώ (copy right Ντέμιαν) στην κόλαση μου.
 
Απάντηση: Re: Η Τέχνη της αναβίωσης: Το Τραγούδι της Γης

...θα βάλω αυτό το κομμάτι και θα εγκιβωτιστώ (copy right Ντέμιαν) στην κόλαση μου.

Σπύρο φίλε μου, κόλαση είναι αυτή που φτιάχνουμε εμείς. Τέτοια έργα μας ανυψώνουν σε μια άλλη ουσία. Δεν πιστεύω και δεν περιμένω άλλους Παραδείσους και Κολάσεις. Ο δικός μου Παράδεισος, μόνο από τέτοια μουσική μπορεί να συσταθεί.

Όλο το Τραγούδι της Γης ανοίγει ένα παράθυρο στην μουσική του 20ου αιώνα που ακολούθησε. Αρχίζοντας από το Τραγούδι του Ποτού για τη Θλίψη της Γης. Και νομίζω πως στην 9η συμφωνία ο αγαπημένος μας Γουσταύος διευρύνει αυτό το παράθυρο.