'The cherries are not sweet here and you certainly wouldn't want to eat them'γράφει στον Von Bϋlow,o Brahms στα 1885 ενώ πλησιάζει στην ολοκλήρωση ενός εκ τών κορυφαίων επιτευγμάτων του,τής 4ης Συμφωνίας.
Οι φίλοι του όταν τήν άκουσαν έμειναν σιωπηλοί και κάποιοι αντέδρασαν για το τόσο μελαγχολικό και ´πικρό´της ύφος.
Η 4η Συμφωνία στην ουσία εμπεριέχει 4 αυτόνομα μέρη σε αντίθεση με την 1η που θεωρείται Συμφωνία ´εν εξελίξει´.
Ο Brahms συνδέει τα 4 μέρη μέσα απο αντιθέσεις.Επειδή κατανοεί ότι συνθέτει ένα έργο μεγάλης βαρύτητας εγκαταλείπει τα αγαπημένα του Intermezzi-like μέρη και απαντά στο δραματικό πρώτο μέρος(όπου κλείνει το μάτι στην Νο 40 τού Mozart) με ένα εξ ίσου δραματικό μακρόπνοο andante moderato.Eνα μέρος θρηνητικό πού φέρνει την πνοή μιάς Sarabande απο το Baroque.
Στο εντελώς ξεχωριστό 3ο μέρος, ένα παιχνιδιάρικο επιφανειακά,αλλά ορχηστρικά πυκνότατο Allegro Giocoso,ένα Σκέρτσο με μιά μελαγχολική λεπτότητα αλλά και πολύ μεγάλη ενέργεια,ο Brahms προετοιμάζει το ´κλείσιμο τού κύκλου´με τίς Συμφωνίες του.
Το 4ο μέρος ,μιά Passacaglia,ένα αριστούργημα δομής και αντιθέσεων,ένα θέμα βαθειάς μελαγχολίας ,σχεδόν τραγικό, προοίμιο´πνευματικής παραίτησης´παίρνει σάρκα και οστά και δίνει τέλος στίς μουσικές αγωνίες μιάς ολόκληρης ζωής.
Τα προσχέδια τής 5ης και 6ης Συμφωνίας δεν θα δούν ποτέ το φώς,στα επόμενα 12 χρόνια ζωής που τού απομένουν.
Ο άνθρωπος που έζησε μέσα στην παράδοση,η οποία τον στενευε ταυτόχρονα,θά απαντήσει τελικά στην μεγάλη παράδοση τού αγαπημένου του Βeethoven ,με αυτό το 4ο και τελευταίο,βαθειά τραγικό συμφωνικό μέρος.
Η μοναδική ερμηνεία τού Carlos Kleiber με την Συμφωνική τής Βιέννης ,το 1981(D.G.)παραμένει μόνη και πολύ ψηλά στο σύνολο τών εκτελέσεων τού έργου.
Απο τίς άλλες εκτελέσεις σε πολύ υψηλό επίπεδο κινούνται οι Klemperer(EMI,Philarmonia Orchestra),Walter(Sony,Columbia S.O.),Abbado(D.G.,Berliner) και Bernstein(Live,D.G.,Vienna,1981)
