Ο εκκεντρικός ...θείος! [Frank Zappa]

  • Αγαπητοί φίλοι και φίλες.

    Με ιδιαίτερη χαρά σας προσκαλούμε στην κοπή της πρωτοχρονιάτικης πίτας του AVClub στη Θεσσαλονίκη για το 2024 την Κυριακή 07 Απριλίου και ώρα 14.00

    Δηλώστε τη συμμετοχή σας εδώ, θα χαρούμε πολύ να σας γνωρίσουμε από κοντά.

grio

Αν. Γενικός Διαχειριστής
Staff member
16 March 2011
4,292
Αθήνα
Zappa-1.jpg

Υπάρχει κάτι καλό μέσα σου;
Αν υπάρχει, πραγματικά θέλω να το ξέρω
Υπάρχει;

Kάτι
Οτιδήποτε
Δείξε μου ένα σημάδι, αν δεν σε πειράζει...
- Andy​

Η περίπτωση του θείου Φρανκ, ήταν ανάλογη με αυτή του κυρίου Ιλό στην ταινία "Ο θείος μου" του Ζακ Τατί, από άλλη σκοπιά βέβαια, τουλάχιστον για μένα που έψαχνα τότε τον ήρωα και μέντορα της νιότης μου... Ναι, αυτή η "περίπτωση" ήταν κάτι σαν ιντελιγκέντσια της υποκουλτούρας που σαφώς δεν είχε καμιά σχέση με τη σοβαροφανή και "εντός των τειχών" διανόηση.

Ο τύπος ήταν ένας ευφυής αντιδραστικός, ότι έπρεπε για μένα που ασφυκτιούσα στα πολιτικώς ορθά πλαίσια, που όλοι οι "προοδευτικοί", ψευτο, δήθεν και μη, υπαγόρευαν. Όταν οι άλλοι αντικομφορμιστές, τη δεκαετία του '60, μετέτρεπαν σε κατεστημένο τις λουλουδάτες και χίπικες πρακτικές τους, αυτός, τους ειρωνευόταν και διακωμωδούσε, αποκαλύπτοντας την αφέλεια και ρηχότητά τους.

Στα 70'ς, απέναντι στις περισπούδαστες και υπερφίαλες προγκ φανφάρες, αυτός αντέτασε παρλάτες, βωμολοχίες, ανορθόδοξα φωνητικά και δείγματα συνθετικής ιδιοφυΐας που πολτοποιούσαν τα πάντα, από τις ρίζες του ροκ εντ ρολ μέχρι αβανγκαρντίστικες ακροβασίες που ξεδιάντροπα φλέρταραν τους Βαρέζε και Στραβίνσκι.

Και όλα αυτά, σκανδαλιστικά άνετα, με ξέφρενους παραγωγικούς ρυθμούς, σε σημείο που να μην προλαβαίνεις τα απανωτά "βήματά" του. Ούτε, φυσικά, είχε πρόβλημα να αυτοσαρκάζεται και να αποδιαρθρώνει αυτά που τον εγκλώβιζαν...

Ο θείος ήταν τρομερός, με όλη τη σημασία της λέξης και το άλμπουμ της παρουσίασής μας, παραμένει για μένα το πλέον φανταχτερό, προσιτό, ομοιογενές και μουσικά ολοκληρωμένο έργο του.

«Δεν με νοιάζει, αν θα με θυμούνται. Εδώ που τα λέμε, υπάρχουν πολλοί που θα ήθελαν να με ξεχάσουν το συντομότερο δυνατό και είμαι στο πλευρό τους! Ξέρεις; Απλά... βιάσου και τελείωνε. Κάνω αυτό που κάνω, επειδή μου αρέσει να το κάνω, το κάνω πρώτα για τη διασκέδασή μου, εάν αυτό διασκεδάζει και σας ...μια χαρά. Είμαι χαρούμενος που συμμετέχετε σ' αυτό. Αλλά, μμμ!, αφού πεθάνω και φύγω, δεν υπάρχει καμία ανάγκη να ασχολείστε με κάποιο από αυτά τα πράγματα, διότι δεν είναι γραμμένα για τις μελλοντικές γενιές, δεν παίχτηκαν για τις μελλοντικές γενιές. Έγιναν για τώρα. Πάρτε το, ενώ είναι ζεστό, ξέρεις; Αυτό είναι». - FZ 01/07/83

«Ο Zappa ξεχώρισε γιατί αρνήθηκε να επιτρέψει στον εαυτό του το βόλεμα και σνόμπαρε την εμπορική λογική. Προκλητικός, με κλίση προς τα Αριστερά, αποστρεφόταν την αγορά στην οποία η ροκ μουσική είχε ενδώσει. Όχι, δεν βλέπω κανένα διάδοχό του, τουλάχιστον όσο εγώ γνωρίζω...» - Pierre Boulez

ZappaLaurelCanyon68.jpg
 

grio

Αν. Γενικός Διαχειριστής
Staff member
16 March 2011
4,292
Αθήνα
Frank Zappa - Hot Rats (Οκτώβριος 1969, Bizarre/Reprise)

HotRatsOut.jpg

Κομμάτια: A1 Peaches En Regalia - 3:58, A2 Willie The Pimp - 9:25, A3 Son Of Mr. Green Genes - 8:58, B1 Little Umbrellas - 3:09, B2 The Gumbo Variations - 12:55, B3 It Must Be A Camel - 5:15
Μουσικοί: Frank Zappa (σύνθεση, διασκευή, κιθάρα, octave μπάσο, κρουστά), Ian Underwood (πιάνο, όργανο, φλάουτο, κλαρινέτο, σαξόφωνο), Captain Beefheart (φωνητικά: A2), Shuggie Otis (ηλεκτρικό μπάσο: A1), Max Bennett (ηλεκτρικό μπάσο: A2 έως B3), Ron Selico (τύμπανα: A1), John Guerin (τύμπανα: A2, B1, B3), Paul Humphrey (τύμπανα: A3, B2), Don "Sugarcane" Harris (ηλεκτρικό βιολί: A2, B2), Jean-Luc Ponty (ηλεκτρικό βιολί: B3), Lowell George (ρυθμική κιθάρα: μη καταγεγραμμένη)
Παραγωγή: Frank Zappa

Η ηχογράφηση έγινε, από τις 18 Ιουλίου έως 30 Αυγούστου 1969, σε 16-κανάλια στα T.T.G., Sunset Sound στούντιο στο Λος Άντζελες και στα Whitney Studios στο Γκλέντεϊλ, Καλιφόρνια.

FZ.gif

Ένα καλτ όνομα, ο Φρανκ Βίνσεντ Ζάπα (Frank Vincent Zappa, 1940-1993), χρειάστηκε λίγα βράδια εκείνο το καλοκαίρι, με μια μικρή ομάδα μουσικών, για να δημιουργήσει ένα ριζοσπαστικό έργο. Το Hot Rats, το πρώτο του σόλο τζαζ-εμπνευσμένο άλμπουμ, που έγινε χωρίς την υποστήριξη των Mothers Of Invention, εκτυφλωτικά πολυσύνθετο και σε μεγάλο βαθμό οργανικό, ανέδειξε τον Ζάππα συνθέτη παρά το σατιρικό περφόρμερ. Ο τύπος το χαρακτήρισε «φιούζιον αριστούργημα», ενώ ο ίδιος το αποκαλούσε, «μια ταινία για τα αυτιά σας».

Μετά από έξι άλμπουμ μέσα σε τέσσερα χρόνια, ο Zappa είχε κουραστεί από την ευθύνη της αρχηγίας, της σύνθεσης και των περιοδειών με ένα εννεαμελές συγκρότημα. Το κοινό, είχε αρχίσει να τον ενοχλεί. «Έχω κουραστεί να παίζω για ανθρώπους που χειροκροτούν για όλους τους λάθος λόγους», εξήγησε τον Οκτώβριο του 1969.

Οι "Μητέρες της Εφεύρεσης" ήταν μια υπέροχη ομάδα μουσικών απροσάρμοστων και οι δίσκοι που έκαναν συμφωνούσαν με την περίεργη εμφάνισή τους. Μόνο κάποιος αυταρχικός όσο ο Zappa θα μπορούσε, από ένα τόσο ετερόκλητο προσωπικό, να αποσπάσει κάτι που καταλήγει μεγαλειώδες. «Είχα δουλέψει σε πολυάριθμα σέσιον», λέει ο μπασίστας του Hot Rats, Max Bennett, που είχε υποστηρίξει ονόματα σαν τους Charlie Parker, Ella Fitzgerald και Monkees, «αλλά υπήρχε μόνο ένας Frank Zappa. Ήταν μοναδικός. Ήξερε τι ήθελε και πως να το πάρει».

Σαν η νούμερο ένα "Μητέρα", ο Zappa εξαπέλυσε επίθεση με το Freak Out! του 1966, ένα διπλό άλμπουμ που παρέκκλινε στη σφαίρα της αβάν-γκαρντ. Ακολούθησαν τα δύο άλμπουμ, που αψηφούσαν την εποχή τους, Absolutely Free (1967) και We're Only In It For The Money (1968), με το τελευταίο μια εκπληκτική σάτιρα του Sgt. Pepper των Beatles, που ξεπέρασε το στόχο του με κάθε τρόπο, εκτός, φυσικά της εμπορικότητας.

IanAndFrank.jpg
Ian Underwood και Frank Zappa κατά την ηχογράφηση του Hot Rats
 

grio

Αν. Γενικός Διαχειριστής
Staff member
16 March 2011
4,292
Αθήνα
HotRatsIn.jpg

Αλλά ο Ζάππα ήταν ανήσυχος. Μετά την επέλαση πολλών μουσικών στυλ για τα δύο προηγούμενα άλμπουμ, συνενώνοντας και παραποιώντας τις ηχογραφήσεις σε αλλόκοτα και υπέροχα ηχητικά γλυπτά, στράφηκε προς τη μουσική ντου-γουόπ (doo-wop) της νιότης του με την τρυφερή παρωδία Cruising With Ruben And The Jets. Την επόμενη άνοιξη έδωσε ακόμα ένα διπλό άλμπουμ, το Uncle Meat, όπου εξερεύνησε εκτενέστερα τζαζ και κλασικά ιδιώματα.

Τον Αύγουστο του 1969, μετά από μια άλλη δύσκολη περιοδεία, ο Zappa διέλυσε τους Mothers και ξεκίνησε αυτό που αργότερα περιέγραψε σαν το «ντεμπούτο για σόλο κιθάρα». Τα σέσιον στα στούντιο TTG του Χόλιγουντ, απείχαν πολύ από το οργανωμένο χάος που χαρακτήριζαν τις ηχογραφήσεις των Mothers. «Ήταν μεθοδικά, αλλά χαλαρά», θυμάται ο Max Bennett. «Καμιά ένταση, κανένα άγχος. Απλώς παίζαμε... και παίζαμε». Ο Zappa ανέκαθεν ασχολιόταν με τις δυνατότητες των στούντιο και αυτή τη φορά, πέρασε πολλές ώρες επεξεργαζόμενος το υλικό (σε μια νεότευκτη 16-κάναλη κονσόλα), αφού η βάση του άλμπουμ ηχογραφήθηκε σε μόλις πάνω από τρεις ημέρες. Με δεδομένη την πολυπλοκότητα του υλικού, αυτό ήταν κάποιο επίτευγμα, ακόμη και για τα πρότυπα του Zappa.

«Ο Φρανκ είχε εκεί τον, Ian Underwood (πρώην Mother) στα πλήκτρα και πνευστά και τον ντράμερ John Guerin, που παίζαμε μαζί τόσο συχνά ώστε να θεωρούμαστε ομάδα», προσθέτει ο Bennett. «Ήταν παρόμοια με τζαζ σέσιον, παίζοντας ότι θέλαμε. Ο Φρανκ αστειευόταν με την τζαζ. Κάποτε είπε, η τζαζ δεν είναι νεκρή, απλά μυρίζει περίεργα. Δεν ήταν τρελαμένος με την απαλή τζαζ». Μεταξύ των μουσικών που συγκέντρωσε ο Zappa ήταν ο ντράμερ Paul Humphrey, παλιός συνεργάτης του θρύλου της τζαζ κιθάρας Wes Montgomery, ο Shuggie Otis, καταξιωμένος τα τελευταία χρόνια για το αριστούργημά του, Inspiration Information του 1974, ο τζαζ βιολιστής Jean-Luc Ponty και ο κιθαρίστας Lowell George των Little Feat.

Η απόκοσμη, υπέρυθρη φωτογραφία του εξωφύλλου του Hot Rats - που απεικονίζει την Christine Frka του διαβόητου γυναικείου γκρουπ των γκρούπι GTO να ξεπροβάλλει από μια εγκαταλελειμμένη λιμνούλα με νούφαρα στο Μπέβερλι Χιλς - ήταν ένα προμήνυμα της εντυπωσιακής μουσικής. Το Hot Rats, κυριαρχείται από τρία επικά, βιρτουόζικα τζαμαρίσματα που πρόβαλλαν την κιθάρα του Zappa, στο "Son Of Mr Green Genes", το τενόρο σαξόφωνο του Underwood και το βιολί του προσκεκλημένου Don 'Sugarcane' Harris, στο "The Gumbo Variations" και στο μοναδικό κομμάτι του δίσκου με φωνητικά, "Willie The Pimp"/Γουίλι ο νταβατζής, τη φωνή του φίλου του από το γυμνάσιο, Captain Beefheart.

CBWillieThePimp.gif


Είμαι μικρο-νταβατζής με τα μαλλιά μου προς τα πίσω
Mε χακί παντελόνι και μαύρο αστραφτερό παπούτσι
Πάρε μια μικρή κυρία... περπάτα στο δρόμο
Πες στα αγόρια πόσο ακτύπητη είναι
Είκοσι δολάρια χρέωση, το λέω στα ίσια
Συνάντηση στη γωνιά και μην αργήσεις
Ο τύπος με κοστούμι και παπιγιόν στο λαιμό
Θέλει να πληρώσει με τσεκ
Η γυναίκα όρθια στη βεράντα του ξενοδοχείου Λίντο
Στα παλιοκόριτσα στο λόμπι, αρέσει ο τρόπος που πουλάω: καυτό κρέας
...

FrkaAd.jpg
 

grio

Αν. Γενικός Διαχειριστής
Staff member
16 March 2011
4,292
Αθήνα
FrankAtTheWhitneyBoard.jpg
o Frank στην κονσόλα των στούντιο Whitney

Σε μια εποχή που λατρευόταν η τεχνική ικανότητα, αυτές οι τολμηρές εκτελέσεις επέτρεπαν στο Zappa να αποκαλύπτει νέο βάθος στη δουλειά του, που συχνά επισκιαζόταν από τα ηχητικά κολάζ που χαρακτήριζαν την προηγουμένη δουλειά με τους Mothers. Το πιο δημοφιλές κομμάτι στο άλμπουμ, όμως, ήταν το εναρκτήριο, με ένα τυπικό σουρεαλιστικό "ζαπικό" τίτλο, το σχεδόν πανηγυρικό "Peaches En Regalia". Ζεστό, γεμάτο χαρά και απατηλά συμβατικό, με το φλάουτο, σαξόφωνο, πιάνο, κιθάρα και το όργανο να ανταλλάσσουν θέματα επηρεασμένα από την τζαζ και τη κλασική.

Οι εκπλήξεις συνεχίζουν να σερβίρονται, στο οδηγούμενο από το πιάνο "Little Umbrellas" και στην ασυνήθιστη μελωδία του ρυθμικού "It Must Be a Camel", με τα πνευστά και πλήκτρα του Underwood και το βιολί του Jean-Luc Ponty. Tο Son Of Mr. Green Genes με τα δαιδαλώδη πνευστά και εκτεταμένα κιθαριστικά σόλο, ονομάστηκε έτσι, επειδή ήταν μια παραλλαγή του "Mr. Green Genes" από το προηγούμενο άλμπουμ του Zappa, Uncle Meat. «Ο Φρανκ ήταν αρκετά ιδιόρρυθμος», θυμάται ο Bennett, «και η αστυνομία συνήθιζε να παρακολουθεί το σπίτι του. Αλλά ήταν ο πιο 'καθαρός' άνθρωπος που γνώρισα ποτέ. Ποτέ ναρκωτικά. Ήταν απαιτητικός, όταν επρόκειτο να κάνει μουσική».

Η φήμη του Frank Zappa άνθισε στον απόηχο της επιτυχίας του άλμπουμ. Μετά το σχηματισμό μιας νέας έκδοσης των Mothers ξεκίνησε και έγινε ένας από τους πιο παραγωγικούς και καινοτόμους καλλιτέχνες του ροκ, μέχρι το θάνατό του, το 1993 σε ηλικία 52 χρόνων, από καρκίνο του προστάτη. Πάντα αυστηρός με τον εαυτό του, ο Zappa ήταν ευχαριστημένος με το Hot Rats και το αποκάλεσε στην αυτοβιογραφία του, The Real Frank Zappa Book, που δημοσιεύθηκε το 1990, «Το άλμπουμ που έτυχε να μ' αρέσει πολύ».

Όπως εγκωμίασε ο Λέστερ Μπανγκ του Rolling Stone τότε: «Η ηχογράφηση αυτή συγκεντρώνει ένα σύνολο σχεδόν ελάχιστα γνωστών ταλέντων που χτυπούν αλύπητα κάθε άλλο άτυπο άλμπουμ 'τζαμαρίσματος' που κυκλοφόρησε στο ροκ εντ ρολ τα τελευταία χρόνια. Αν το Hot Rats είναι κάποια ένδειξη για το που οδηγείται ο Zappa, είμαστε πράγματι έτοιμοι για σατανικές βόλτες...».

(*****, πηγές: εξώφυλλο, wikipedia, Mark Paytress, James McNair)

ΥΓ. Στους Βορειελλαδίτες φίλους!

Zappa-3.jpg
 

grio

Αν. Γενικός Διαχειριστής
Staff member
16 March 2011
4,292
Αθήνα
Κι όμως κόντρα στο τέλμα και στο νοσηρό κλίμα των ημερών, φίλος μου ζήτησε να ονοματίσω τα μέλη στην φωτογραφία των Mothers, που έβαλα παραπάνω! Το έκανα με μεγάλη μου ευχαρίστηση, γιατί έστω και ένας να δείχνει ενδιαφέρον, ειδικά κάτω από αυτές τις "συνθήκες", εγώ είμαι ικανοποιημένος...

Σαν μπόνους σας παραθέτω κι άλλες φωτο, δύο των Mothers, μια του Zappa με τον Ian Underwood και μερικές με τον Underwood από μια σπάνια αφίσα που περιεχόταν στην πρώτη αμερικανική έκδοση του Burnt Weenie Sandwich. O Ian Underwood, πάντα στη σκιά του Zappa, ήταν ένας σημαντικός, ισότιμος συντελεστής σ' όποια άλμπουμ συμμετείχε και είναι άδικο να μην επισημαίνεται.

MothersOfInvention.jpg
MothersUnderwoodZappa.jpg
Underwood.jpg

Και όποιος αντέχει...

- Frank Zappa BBC Documentary 1993 -
 

Cicadelic Ranger

AVClub Fanatic
16 December 2014
15,302
Κι όμως κόντρα στο τέλμα και στο νοσηρό κλίμα των ημερών, φίλος μου ζήτησε να ονοματίσω τα μέλη στην φωτογραφία των Mothers, που έβαλα παραπάνω! Το έκανα με μεγάλη μου ευχαρίστηση, γιατί έστω και ένας να δείχνει ενδιαφέρον, ειδικά κάτω από αυτές τις "συνθήκες", εγώ είμαι ικανοποιημένος...

Οχι μόνο ένας.
 

supersonic

Μέλος Σωματείου
17 June 2006
49,333
Η μονη περίοδος του fvz που δεν παω. (Αντε ενδεχομένως και την πολύ ύστερη).
Οποτε ας συγχωρεθει στον βορειοελλαδιτη φιλο η αποχή. Έτεροι βορειοελλαδιτες φιλοι δεν υπάρχουν πια (i. e. συμμετεχοντες). Πως λενε...οι μάγκες δεν υπάρχουν πια
 

Haagenti

AVClub Fanatic
18 November 2006
16,515
Ministry Of Silly Walks
Αυτά είναι...Μόλις έμαθα σε μια συνομιλία που είχα με έναν ξάδελφό μου στην Αμερική,ότι πήγαινε μαζί σχολείο με τον Ahmet Zappa,τον γιο του Frank...

Αφορμή στάθηκε η παρακάτω photo που ανέβασα στο instagram.

View attachment 153097
 

supersonic

Μέλος Σωματείου
17 June 2006
49,333
Η μονη περίοδος του fvz που δεν παω. (Αντε ενδεχομένως και την πολύ ύστερη).
Οποτε ας συγχωρεθει στον βορειοελλαδιτη φιλο η αποχή. Έτεροι βορειοελλαδιτες φιλοι δεν υπάρχουν πια (i. e. συμμετεχοντες). Πως λενε...οι μάγκες δεν υπάρχουν πια

νοτιομακεδόνες πλέον....