"Στη Ρωσία, στους γαϊδάρους και τους άλλους"

  • Αγαπητοί φίλοι και φίλες.

    Με ιδιαίτερη χαρά σας προσκαλούμε στην κοπή της πρωτοχρονιάτικης πίτας του AVClub στη Θεσσαλονίκη για το 2024 την Κυριακή 07 Απριλίου και ώρα 14.00

    Δηλώστε τη συμμετοχή σας εδώ, θα χαρούμε πολύ να σας γνωρίσουμε από κοντά.

17 June 2009
3,594
photo.jpeg


Η ρώσικη πρωτοπορία είναι το μόνο από τα πρωτοποριακά ρεύματα, τα εμψυχωμένα από επαναστατικές προθέσεις που παρασυρμένο από μια δύναμη κεντρομόλο και συνάμα φυγόκεντρη διακατέχεται από την ένταση της επαναστατικής πραγματικότητας και - ένα μέρος της - θεωρεί την κοινωνική λειτουργία της τέχνης ως ξεκάθαρα πολιτική. Από την μία η έλξη προς τη δυτική πολιτική κατάσταση και από την άλλη η ανάγκη για επικοινωνία με το λαό, αναγκάζει τους μεγάλους Ρώσους καλλιτέχνες να επανασυνδεθούν με την κληρονομιά της αρχαίας σλάβικης τέχνης.

Η ζωγραφική του Σαγκάλ μοιάζει να είναι βγαλμένη από ένα ρώσικο παραμύθι, ένα παραμύθι που καμμιά φορά αποτελεί πρόβλημα.
Στη σοσιαλιστική επανάσταση συμμετέχει με έναν ενθουσιασμό που στους περισσότερους μοιάζει τρελλός. Αλλά πάλι, από πότε οι επαναστάσεις γίνονται με σύνεση;
Αν πάντως κάτι στην τέχνη μπορεί να δώσει την ιδέα του πνεύματος με το οποίο ο ρώσικος λαός ζούσε τα ηρωικά χρόνια της επανάστασης είναι η ζωγραφική του Σαγκάλ.

Και, όπως και με τον Σαγκάλ, έτσι και με τον Σοστακόβιτς, δεν είναι τυχαίο το ενδιαφέρον του για το ρώσικο φολκλόρ, τους θρύλους και τα λαϊκά μοιρολόγια.
Το ιδανικό του είναι να διοχετεύσει τη ροή των αναμνήσεων και των συναισθημάτων, σκοτεινών αλλά έντονων και ζωτικών στην καρδιά της ευρωπαϊκής κουλτούρας.
Να διευκρινίσει τα μυστήρια της ρώσικης ψυχής, να επικοινωνήσει την μουσική μέσω ενός λυρικού εκθειασμού της ζωντανής αισθητηριακής εμπειρίας ή, άλλοτε, αποκαλύπτοντας την εσώτερη ψυχική πραγματικότητα.

Ο Dmitri Shostakovich στα 29 του ήταν το λατρεμένο παιδί της Ρώσικης πρωτοπορίας.
Η Lady Macbeth του Mtsensk είχε ήδη ανέβει με επιτυχία τόσο στο Λένινγκραντ όσο και σε πολλές ευρωπαϊκές πρωτεύουσες πριν ανέβει στην Μόσχα και η αρκούδα αποφασίσει να παρακολουθήσει την παράσταση.
Η παραμικρή ελπίδα που μπορεί να είχε ο Σοστακόβιτς να αλλάξει την ανοχή σε συμπάθεια εξανεμίστηκε με το άρθρο της Πράβδα δυό μέρες μετά.

Η επιτυχία της όπερας στο εξωτερικό αποδόθηκε αφ’ ενός σαν ένα χτύπημα στην διεστραμμένη αισθητική της μπουρζουαζίας με μια μουσική νευρωτική και γεμάτη στριγκλιές και αφ’ ετέρου σαν μια απειλή για την καλλιτεχνική κοινότητα της μητέρας πατρίδας αφού "η ικανότητα της καλής μουσικής να προσελκύει τις μάζες θυσιάστηκε στο βωμό του μικροαστικού φορμαλισμού".
Ο τρόπος που ο Σοστακόβιτς έβλεπε τις σεξουαλικές σχέσεις ήταν μια απειλή πιθανότατα κατά της κοινωνικής δομής έτσι όπως την οραματίστηκε η επανάσταση και σαν απειλή κατέβηκε εν μία νυκτί.

Από αυτό το σημείο ο Σοστακόβιτς ξεκίνησε έναν αδιάκοπο αγώνα για να διατηρήσει την καλλιτεχνική του ακεραιότητα απέναντι σε μια ολοκληρωτική καταπίεση ή αν θέλετε σε έναν καταπιεστικό ολοκληρωτισμό.

Η ειρωνεία είναι πως η οπτική του Σοστακόβιτς ήταν τελείως διαφορετική από την ιστορία όπως διαδραματιζόταν στο βιβλίο του Nikolai Leskov και με κάποιο τρόπο προφητική, αφού στην πραγματικότητα αναθεωρούσε τη θέση της γυναίκας στη Σοβιετική κοινωνία πολύ πριν η Σοβιετική κυβέρνηση αποφασίσει να κάνει το ίδιο και να τη θεωρήσει ικανή ακόμη και να γίνει τροφή για τα κανόνια.

Η ιστορία ξεκινά λίγο πολύ όπως όλες οι ιστορίες που έγιναν μουσικά παραμύθια.
Η Κατερίνα είναι η σύζυγος ενός εμπόρου που, καθώς αυτός λείπει συχνά κατηγορείται από τον πεθερό της πως έχει εραστή έναν από τους εργάτες του συζύγου της.
Η Κατερίνα του Σοστακόβιτς όμως δεν είναι παρά η τραγική φιγούρα μιας πανέξυπνης και συναισθηματικής γυναίκας που ο εσωτερικός της κόσμος αργοπεθαίνει στην προεπαναστατική Ρωσία.
Η Κατερίνα του Σοστακόβιτς δεν είναι η γυναίκα που αναζητά τις χαρές του έρωτα σε ξένες αγκαλιές αλλά η γυναίκα που περιβάλλεται από άντρες-τέρατα: έναν ανίκανο και μονίμως συναισθηματικά απόντα σύζυγο, έναν διεστραμμένο πεθερό που την κατηγορεί για μοιχαλίδα ενώ την φαντασιώνεται ακατάπαυστα ο ίδιος κι έναν εραστή που της υπόσχεται αιώνια αγάπη και πίστη, μόνο που είναι πολύ επιρρεπής στο κυνήγι του ποδόγυρου......
Το τραγικό τέλος δεν θα μπορούσε να διαδραματίζεται οπουδήποτε αλλού από τη Σιβηρία, τον απόλυτο συμβολισμό της απομόνωσης και της τιμωρίας.

Ο ίδιος ο Σοστακόβιτς περιγράφει την όπερα σαν μια τραγική σάτιρα.
Τα μουσικά μέρη είναι πορτραίτα των αντίστοιχων χαρακτήρων-τα μέρη του πεθερού είναι θορυβώδη-τα μέρη του συζύγου υποδηλώνουν την αδυναμία του και η ο σαρκασμός περισσεύει στα μέρη που διαδραματίζονται στην αστυνομία. Ο ρυθμός είναι σε κάποιες στιγμές ανελέητος ενώ άλλοτε σφύζει από λυρισμό, χρώμα και αρμονικές φόρμες.
Και όπως οι χαρακτήρες της όπερας είναι τόσο διαφορετικοί μεταξύ τους έτσι και η μουσική έλκει πολλές διαφορετικές αναφορές-μπορείς να αναγνωρίσεις μέσα της στοιχεία από τον Don Giovanni, τον Trovatore, ακόμη και τον Ziegfried.

Δεν θα μπορούσα να μαντέψω ή να γνωρίζω τι είχε στο μυαλό του ο Shostakovich και αν πρόθεσή του ήταν να προκαλέσει-εκτιμώ όμως ότι ήταν τόσο μπροστά από την εποχή του, τόσο εκπληκτικά ιδιοφυής και αυθόρμητος που γράφοντας το έργο, περιγράφοντας μια ψυχρή και καταπιεστική κοινωνία δεν θα μπορούσε να προβλέψει τις αντιδράσεις που θα προκαλούσε.


Το έχω ακούσει σε αυτήν την εκτέλεση, θα χαρώ αν έχετε κι άλλες προτάσεις


1200x630bb.jpg
 

Cicadelic Ranger

AVClub Fanatic
16 December 2014
15,302
Καθως δεν ειμαι και τοσο "γνωστης" της κλασσικης Ρωσσικης σκηνης του 20ου, ( ειμαι πολυ κολημενος στο 19ο), μπορω να πω οτι με αυτην την ευκαιρια κανω γνωριμια με το εργο. Οποτε και ευχαριστω, για την νεα εκκινηση ψαξιματος ;) , ειναι οτι μας διατηρει σε ενα ειδους αεναης νεοτητας, και επιφυλασσομαι για τον Ζωγραφο γιατι θα ειχαμε πολλα να πουμε και να δειξουμε.
 

Δημοκηδής

Μέλος Σωματείου
23 June 2006
9,926
Δεν υπάρχουν και πολλές εκτελέσεις... Ή πας στην παραπάνω με την σύζυγο του Ροστροπόβιτς να κερδίζει τις εντυπώσεις λόγω και γλώσσας, με τον μαέστρο να νοιάζεται κυρίως για το δραματικό των πραγμάτων, έχοντας βέβαια στο μυαλό του όχι μόνο το έργο αλλά και την εποχή, το κόμμα, τις προεκτάσεις και το πόσο η όλη διαμορφωθείσα κατάσταση επηρέασε την πορεία του συνθέτη, πράγματα που φαίνονται στις εντάσεις που τονίζονται ή και υπερτονίζονται στην ερμηνεία αυτή, ή καταφεύγεις στον Τσανγκ, που το αντιμετωπίζει σαν ένα μουσικό έργο καθεαυτό, σαν να μην ξέρει τίποτε άλλο παρά την παρτιτούρα και το λιμπρέτο... Δίνοντας εν τέλει μια λιγότερο δραματική απόδοση, πλην υπέρτερη μουσικά, όπου τονίζεται η αισθαντική πλευρά του πράγματος, και το πάθος λόγω των σχέσεων των πρωταγωνιστών και όχι λόγω του πατερούλη...

Το έργο είναι καταπληκτικό ούτως ή άλλως, ίσως το πλέον αντιπροσωπευτικό δείγμα της όλης πραγματείας και φιλοσοφίας του συνθέτη, τουλάχιστον στην φάση μέχρι τον πόλεμο...


Στάλθηκε από το Le X820 μου χρησιμοποιώντας Tapatalk
 
17 June 2009
3,594
wwtwtwt.jpg


Εξαιρετική η παράσταση στο Νιάρχος, σε σκηνοθεσία της Φανύ Αρντάν!!
Τολμηρή όσο πρέπει, πειραματική χωρίς να προδίδει την αρχική ιδέα, δυναμική και παθιασμένη.
Στο πρώτο μέρος κυρίαρχο το πάθος, και στο δεύτερο η απόγνωση. Πολύ καλές οι ερμηνείες, τα κοστούμια και τα σκηνικά!
Παρά την κούραση που φέρνει το τέλος μιας φορτωμένης εργάσιμης εβδομάδας, ήταν τόση η δύναμη του έργου αλλά και των ερμηνειών, που με κράτησε σε υπερένταση για ώρες μετά!!
 
Last edited by a moderator: