Σήμερα είναι η 1η μέρα του Broadband Forum, το οποίο είναι ένας διεθνής οργνισμός, μέλη του οποίου είναι οι μεγαλύτεροι πάροχοι και όμιλοι τηλεπικοινωνιακών εταιριών. Εκδίδει τα Technical Reports, τα γνωστά μας TR-xxx από το 1996 μέχρι και σήμερα. Πάρα πολλά από αυτά έχουν μεγάλο ενδιαφέρον, ωστόσο το πιο δημοφιλές που μάλλον οι περισσότεροι γνωρίζετε είναι το TR69. Το report που επιτρέπει στον πάροχο μας να έχει βασική πρόσβαση στο CPE (Moderm/Router) του πελάτη και να περνάει configurations απομακρυσμένα. Με λίγα λόγια έχει σώσει κόσμο. Θα θυμάστε εποχές που έπρεπε να πάρεις τηλέφωνο το support, να βάλεις τους εκτυπωμένους κωδικούς κοκ. Τέτοιες σκηνές έλαβαν τέλος λόγω του TR69.
Πάμε όμως στο σήμερα και στο αύριο. Το βασικό πρόβλημα στον κλάδο των τηλεπικοινωνιών αυτή τη στιγμή είναι το να βρεθούν λύσεις έτσι ώστε να είναι διαχειρίσιμη η ολοένα αυξανόμενη κίνηση τοσο στα δίκτυα σταθερής όσο και σε αυτά της κινητής, τα οποία είναι και τα πιο περίπλοκα. Συνεπώς, όπως καταλαβένετε το θέμα του συνεδρίου φέτος είναι ακριβώς αυτό. Νέες τεχνολογίες στη σταθερή και στη κινητή. Ο στόχος, είναι μεγαλύτερη χωρητικότητα, δηλαδή περισσότερες συσκευές, μεγαλύτερα rates και ταυτόχρονα μικρότερα response rates μεταξύ του access και του core κομματιού του δικτύου ενός παρόχου.
Στα πλαίσια του forum λοιπόν, καλό είναι να γράψουμε λίγα πράγματα για το τι θα ακολουθήσει τα επόμενα χρόνια.
Ξεκινώντας από τη Σταθερή, έχουμε δύο πτυχές.
Η πρώτη είναι αυτη που υποστηρίζει το δίκτυο χαλκού. Και δεν είναι αποκλειστικά θέμα κόστους αλλά από όσο λένε οι Telcos παγκοσμίως βάση της broadband trends, όλη η Ευρώπη έχει ρυθμιστικά θέματα κυρίως ενώ όλοι -και μου έκανε εντύπωση- αντιμετωπίζουν προβλήματα και με την τοπική αυτοδιοίκηση. Επιπλέον, για να εγκαταστήσει ένας πάροχος FTTH καθολικά -όχι κατά περίπτωση- χρειάζεται να βρει τρόπο τροφοδοσίας του ενεργού εξοπλισμού που πρέπει να τοποθετηθεί σε κάθε κτίριο όπως επίσης και η αλλαγή της εσωτερικής εγκατάστασης, πράγμα κοστοβόρο.
Αυτά τα προβλήματα ήρθε να λύσει το G.FAST. Για το G.FAST έχω ξαναγράψει στο θέμα για τα NGA οπότε θα το κρατήσω την αναφορά το κατά δυνατόν περιεκτική. Το G.FAST υλοποιήθηκε με τη λογική 300@300 που σημαίνει 300Mbps στα 300 μέτρα καλωδιακής απόστασης χαλκού. Ωστόσο, υπάρχουν προβλήματα, κυρίως από τους παρόχους, που πλέον θεωρούν τα 300Mbps λίγα και απαιτούν μεγαλύτερες ταχύτητες, ιδανικά πάνω από τα 500Mbps χωρίς να πάνε σε λύση FTTH. Ο τρόπος που αποφάσισαν να το χρησιμοποιήσουν είναι με χρήση αρχιτεκτονικής FTTB και συγκεκριμένα, για πολυόροφα κτίρια να εγκατασταθεί ο ενεργός εξοπλισμός του G.FAST στο υπόγειο και να παραμείνει ως έχει το εσωτερικό δίκτυο χαλκού. Αυτό μπορεί να δώσει μέχρι και 2Gbps συνολικά rates χωρίς να παρεμβάλεται με τις xDSL.
Ένα μεγάλο πρόβλημα παραμένει και αυτό είναι το κόστος του εξοπλισμού το οποίο είναι εξαιρετικά μεγαλύτερο από οποιαδήποτε xDSL υλοποίηση. Συγκεκριμένα, στην αγορά αυτή τη στιγμή υπάρχει ολιγοπώλειο όσον αφορά τους vendors για το G.FAST με αποτέλεσμα οι τιμές να είναι στα ύψη.
Η άλλη επιλογή είναι το FTTH. Αλλά και εδώ, είπαμε παραπάνω πως υπάρχουν προβλήματα, κυρίως με την εγκατάσταση των κτιρίων όταν κάνεις μαζική μετάβαση αλλά και άλλο ένα πρόβλημα, βασικότατο. Η πιο οικονομικά αποδοτική λύση για FTTH μέχρι σήμερα είναι το G.PON, δηλαδή το παθητικό δίκτυο οπτικών ινών που όπως δηλώνει το όνομα του δεν απαιτεί χρήση ενεργού εξοπλισμού. Αλλά, είναι η πιο οικονομικά αποδοτική λύση για συμμετρικά 100Mbps και μέχρι εκέι. Έχει ένα limitation που αφορά το συνολικό rate που μπορεί να περάσει από πάνω του, 2,5Gbps για 48 ή 64 πελάτες. Μπορείς λοιπόν να δώσεις 100Mbps πακέτα, αλλά σε καμία περίπτωση 1Gbps. Ηρθε να λύσει αυτό το πρόβλημα το XG-PON που μας δίνει 10Gbps ανά splitter, ωστόσο και αυτό είναι οικονομικά μη αποδοτική λύση για το 1Gbps.
Αυτό που αναπτύσσεται αυτή τη στιγμή είναι το NG-PON2 που υπόσχεται μέχρι και 8x80Gbps backbone link, που θα λύσει τα όποια προβλήματα και θα κάνει οικονομικά αποδοτικότερα τα πακέτα των 1Gbps. Ωστόσο και πάλι δεν πρέπει να τα περιμένουμε σύντομα μιας και το κόστος του παρόχου για το δικό του backbone με το διαδίκτυο έχει εξαιρετικά μεγάλο κόστος όταν μιλάμε για τέτοια νούμερα. Είναι η λεγόμενη ψαλίδα μεταξύ demand&revenue, χάνεις δηλαδή έσοδα λόγω των αναγκών που που είναι σε αναντιστοιχία με τα δίκτυα.
Και πάμε τώρα στη κινητή και το πολυαγαπημένο 5G.
Το 5G έχει ως βασικό πρόβλημα το ότι πρέπει να συνυπάρξει με το 4G και τις παλαιότερες τεχνολογίες. Αυτό σημαίνει πως πρέπει να του δώσουμε μέρος του φάσματος χωρίς να επηρεάζει τις υπόλοιπες τεχνολογίες. Τι έκανε η 3GPP σχετικά με αυτό, χώρισε σε 2 κατηγορίες το φάσμα του 5G, αυτή του sub-6ghz και σε αυτή του mmWave.
Τι είναι αυτά. Το sub-6Ghz είναι οι συχνότητες κάτω από τα 6Ghz και συγκεκριμένα, τα 3,5Ghz και τα 700Mhz. Τα 700Mhz αν θυμάστε είναι το 2ο ψηφιακό μέρισμα από το φάσμα της τηλεόρασης και το όλο debade γύρω από τις συχνότητες των καναλιών βασίζεται σε αυτό.
Έχει το θετικό του ότι θα έχει εξαιρετική κάλυψη, ωστόσο, το φάσμα περιορίζεται στα 10Mhz ανά πάροχο. Συνεπώς πάνε οι ταχύτητες. Ακριβώς όμως επειδή υποτίθεται φτιάχνουμε ένα πρωτόκολλο για μεταλύτερες ταχύτητες και όχι μικρότερες, πρέπει να του βρούμε φάσμα αλλού. Και βρήκαμε, στα 3,5Ghz. Μόνο που και εδώ υπάρχει ένα άλλο πρόβλημα, διαφορετικής φύσης ωστόσο. Ναι μεν μπορούμε να έχουμε 100Mhz ανά πάροχο, ταχύτητες multi-gbit εύκολα, ωστόσο, ως μεγάλη συχνότητα έχει μικρή διαπερατότητα. Θέλει πάρα πολύ πυκνό δίκτυο πράγμα που εκτοξεύει το κόστος.
Υπάρχει πρόβλεψη και για 20+Ghz στο mmWave, ωστόσο εκεί η κάλυψη υπάρχει μόνο για όσο έχουμε οπτική επαφή με τα πάνελ της κεραίας.
Με λίγα λόγια, υπάρχει πρόβλημα στην υλοποίηση, υπάρχουν πολύ μεγάλα κόστη αγοράς αδειών χρήσης φάσματος, οι πάροχοι είναι δυστακτικοί και δεν υπάρχουν ακόμα συσκευές. Όλα αυτά συνδράμουν στη δημιουργία ενός κλίματος αναντίστοιχου με αυτό του 4G.
Αυτά τα λίγα για σήμερα, περισσότερα τις επόμενες ημέρες του συνεδρίου. Φυσικά εάν υπάρχει η όποια απορία είναι καλοδεχούμενη. Θα μπορούσα να γράφω σελίδες επί σελίδων, προσπάθησα να κάνω ένα self control
Πάμε όμως στο σήμερα και στο αύριο. Το βασικό πρόβλημα στον κλάδο των τηλεπικοινωνιών αυτή τη στιγμή είναι το να βρεθούν λύσεις έτσι ώστε να είναι διαχειρίσιμη η ολοένα αυξανόμενη κίνηση τοσο στα δίκτυα σταθερής όσο και σε αυτά της κινητής, τα οποία είναι και τα πιο περίπλοκα. Συνεπώς, όπως καταλαβένετε το θέμα του συνεδρίου φέτος είναι ακριβώς αυτό. Νέες τεχνολογίες στη σταθερή και στη κινητή. Ο στόχος, είναι μεγαλύτερη χωρητικότητα, δηλαδή περισσότερες συσκευές, μεγαλύτερα rates και ταυτόχρονα μικρότερα response rates μεταξύ του access και του core κομματιού του δικτύου ενός παρόχου.
Στα πλαίσια του forum λοιπόν, καλό είναι να γράψουμε λίγα πράγματα για το τι θα ακολουθήσει τα επόμενα χρόνια.
Ξεκινώντας από τη Σταθερή, έχουμε δύο πτυχές.
Η πρώτη είναι αυτη που υποστηρίζει το δίκτυο χαλκού. Και δεν είναι αποκλειστικά θέμα κόστους αλλά από όσο λένε οι Telcos παγκοσμίως βάση της broadband trends, όλη η Ευρώπη έχει ρυθμιστικά θέματα κυρίως ενώ όλοι -και μου έκανε εντύπωση- αντιμετωπίζουν προβλήματα και με την τοπική αυτοδιοίκηση. Επιπλέον, για να εγκαταστήσει ένας πάροχος FTTH καθολικά -όχι κατά περίπτωση- χρειάζεται να βρει τρόπο τροφοδοσίας του ενεργού εξοπλισμού που πρέπει να τοποθετηθεί σε κάθε κτίριο όπως επίσης και η αλλαγή της εσωτερικής εγκατάστασης, πράγμα κοστοβόρο.
Αυτά τα προβλήματα ήρθε να λύσει το G.FAST. Για το G.FAST έχω ξαναγράψει στο θέμα για τα NGA οπότε θα το κρατήσω την αναφορά το κατά δυνατόν περιεκτική. Το G.FAST υλοποιήθηκε με τη λογική 300@300 που σημαίνει 300Mbps στα 300 μέτρα καλωδιακής απόστασης χαλκού. Ωστόσο, υπάρχουν προβλήματα, κυρίως από τους παρόχους, που πλέον θεωρούν τα 300Mbps λίγα και απαιτούν μεγαλύτερες ταχύτητες, ιδανικά πάνω από τα 500Mbps χωρίς να πάνε σε λύση FTTH. Ο τρόπος που αποφάσισαν να το χρησιμοποιήσουν είναι με χρήση αρχιτεκτονικής FTTB και συγκεκριμένα, για πολυόροφα κτίρια να εγκατασταθεί ο ενεργός εξοπλισμός του G.FAST στο υπόγειο και να παραμείνει ως έχει το εσωτερικό δίκτυο χαλκού. Αυτό μπορεί να δώσει μέχρι και 2Gbps συνολικά rates χωρίς να παρεμβάλεται με τις xDSL.
Ένα μεγάλο πρόβλημα παραμένει και αυτό είναι το κόστος του εξοπλισμού το οποίο είναι εξαιρετικά μεγαλύτερο από οποιαδήποτε xDSL υλοποίηση. Συγκεκριμένα, στην αγορά αυτή τη στιγμή υπάρχει ολιγοπώλειο όσον αφορά τους vendors για το G.FAST με αποτέλεσμα οι τιμές να είναι στα ύψη.
Η άλλη επιλογή είναι το FTTH. Αλλά και εδώ, είπαμε παραπάνω πως υπάρχουν προβλήματα, κυρίως με την εγκατάσταση των κτιρίων όταν κάνεις μαζική μετάβαση αλλά και άλλο ένα πρόβλημα, βασικότατο. Η πιο οικονομικά αποδοτική λύση για FTTH μέχρι σήμερα είναι το G.PON, δηλαδή το παθητικό δίκτυο οπτικών ινών που όπως δηλώνει το όνομα του δεν απαιτεί χρήση ενεργού εξοπλισμού. Αλλά, είναι η πιο οικονομικά αποδοτική λύση για συμμετρικά 100Mbps και μέχρι εκέι. Έχει ένα limitation που αφορά το συνολικό rate που μπορεί να περάσει από πάνω του, 2,5Gbps για 48 ή 64 πελάτες. Μπορείς λοιπόν να δώσεις 100Mbps πακέτα, αλλά σε καμία περίπτωση 1Gbps. Ηρθε να λύσει αυτό το πρόβλημα το XG-PON που μας δίνει 10Gbps ανά splitter, ωστόσο και αυτό είναι οικονομικά μη αποδοτική λύση για το 1Gbps.
Αυτό που αναπτύσσεται αυτή τη στιγμή είναι το NG-PON2 που υπόσχεται μέχρι και 8x80Gbps backbone link, που θα λύσει τα όποια προβλήματα και θα κάνει οικονομικά αποδοτικότερα τα πακέτα των 1Gbps. Ωστόσο και πάλι δεν πρέπει να τα περιμένουμε σύντομα μιας και το κόστος του παρόχου για το δικό του backbone με το διαδίκτυο έχει εξαιρετικά μεγάλο κόστος όταν μιλάμε για τέτοια νούμερα. Είναι η λεγόμενη ψαλίδα μεταξύ demand&revenue, χάνεις δηλαδή έσοδα λόγω των αναγκών που που είναι σε αναντιστοιχία με τα δίκτυα.
Και πάμε τώρα στη κινητή και το πολυαγαπημένο 5G.
Το 5G έχει ως βασικό πρόβλημα το ότι πρέπει να συνυπάρξει με το 4G και τις παλαιότερες τεχνολογίες. Αυτό σημαίνει πως πρέπει να του δώσουμε μέρος του φάσματος χωρίς να επηρεάζει τις υπόλοιπες τεχνολογίες. Τι έκανε η 3GPP σχετικά με αυτό, χώρισε σε 2 κατηγορίες το φάσμα του 5G, αυτή του sub-6ghz και σε αυτή του mmWave.
Τι είναι αυτά. Το sub-6Ghz είναι οι συχνότητες κάτω από τα 6Ghz και συγκεκριμένα, τα 3,5Ghz και τα 700Mhz. Τα 700Mhz αν θυμάστε είναι το 2ο ψηφιακό μέρισμα από το φάσμα της τηλεόρασης και το όλο debade γύρω από τις συχνότητες των καναλιών βασίζεται σε αυτό.
Έχει το θετικό του ότι θα έχει εξαιρετική κάλυψη, ωστόσο, το φάσμα περιορίζεται στα 10Mhz ανά πάροχο. Συνεπώς πάνε οι ταχύτητες. Ακριβώς όμως επειδή υποτίθεται φτιάχνουμε ένα πρωτόκολλο για μεταλύτερες ταχύτητες και όχι μικρότερες, πρέπει να του βρούμε φάσμα αλλού. Και βρήκαμε, στα 3,5Ghz. Μόνο που και εδώ υπάρχει ένα άλλο πρόβλημα, διαφορετικής φύσης ωστόσο. Ναι μεν μπορούμε να έχουμε 100Mhz ανά πάροχο, ταχύτητες multi-gbit εύκολα, ωστόσο, ως μεγάλη συχνότητα έχει μικρή διαπερατότητα. Θέλει πάρα πολύ πυκνό δίκτυο πράγμα που εκτοξεύει το κόστος.
Υπάρχει πρόβλεψη και για 20+Ghz στο mmWave, ωστόσο εκεί η κάλυψη υπάρχει μόνο για όσο έχουμε οπτική επαφή με τα πάνελ της κεραίας.
Με λίγα λόγια, υπάρχει πρόβλημα στην υλοποίηση, υπάρχουν πολύ μεγάλα κόστη αγοράς αδειών χρήσης φάσματος, οι πάροχοι είναι δυστακτικοί και δεν υπάρχουν ακόμα συσκευές. Όλα αυτά συνδράμουν στη δημιουργία ενός κλίματος αναντίστοιχου με αυτό του 4G.
Αυτά τα λίγα για σήμερα, περισσότερα τις επόμενες ημέρες του συνεδρίου. Φυσικά εάν υπάρχει η όποια απορία είναι καλοδεχούμενη. Θα μπορούσα να γράφω σελίδες επί σελίδων, προσπάθησα να κάνω ένα self control
