Ταξιδιωτικές οδηγίες, 2ο Μέρος [Η βρετανική ψυχεδέλεια]
- Thread starter grio
- Start date
Αγάπη ή Σύγχυση
The Jimi Hendrix Experience - Are You Experienced (Μάιος 1967, Track Record)
Τραγούδια: A1 Foxy Lady, A2 Manic Depression, A3 Red House, A4 Can You See Me, A5 Love Or Confusion, A6 I Don't Live Today, B1 May This Be Love, B2 Fire, B3 3rd Stone From The Sun, B4 Remember, B5 Are You Experienced
Μουσικοί: Jimi Hendrix (φωνητικά, κιθάρα), Noel Redding (μπάσο), Mitch Mitchell (τύμπανα)
Παραγωγή / Μηχανικοί: Chas Chandler / Dave Siddle, Eddie Kramer, Mike Ross
Ηχογραφήθηκε στα CBS Studios, De Lane Lea Studios και Olympic Studios στο Λονδίνο, Νοέμβριος 1966-Απρίλιος 1967
Τον Ιούνιο του 1967, χρειάστηκε το ίδιο το Sgt Pepper για να συγκρατήσει το ντεμπούτο άλμπουμ του Jimi Hendrix από την κορυφαία θέση στα άλμπουμ τσαρτ. Εμφανίστηκε στον απόηχο των τριών τοπ τεν σινγκλ, "Purple Haze", "Hey Joe" και "The Wind Cries Mary" (κανένα από αυτά δεν συμπεριελήφθη στην αρχική έκδοση), ήταν το πιο τραχύ και ευθύ από όλα τα στούντιο άλμπουμ του Hendrix και αυτό που υποδήλωνε τις συγκλονιστικές ζωντανές του εμφανίσεις. Ηχογραφημένο οικονομικά σε μια σειρά από καίρια και σύντομα σέσιον σε οποιοδήποτε στούντιο τεσσάρων καναλιών μπορούσε να νοικιάσει φτηνά ο Chas Chandler. Το Are You Experienced? φέρνει σκληρό ροκ, θερμοπυρηνική σόουλ, βαθιά μπλουζ, ψυχεδελικά ηχητικά τοπία, όμορφα τραγούδια και κιθάρα επιστημονικής φαντασίας, για ατελείωτη ευχαρίστηση. Ό,τι χρειάζεται είναι εδώ και ο Hendrix δεν είχε καν αγοράσει ακόμα το πρώτο πεντάλ ουά-ουά.
Εκτός από το τριπαριστό διαστημικό επικό "Third Stone From The Sun", δεν ήταν τόσο προφανές ψυχεδελικό άλμπουμ, όπως το έργο των Beatles ή των Pink Floyd, αλλά οι επηρεασμένοι από τον Bob Dylan στίχοι του Hendrix και η ασύγκριτη ηχητική φαντασία το κατέστησαν μια τέλεια "ταξιδιάρικη" συντροφιά.
Ένα αχνιστό ηχητικό καζάνι στο οποίο ο Hendrix πέταξε ακατέργαστα κομμάτια από φανκ, σόουλ και μπλουζ, εκτοξευόμενες αυτοσχεδιαστικές πτήσεις φρι τζαζ, αινιγματικούς λυρικούς συμβολισμούς, παραισθητικά Μπητλικά τοπία και γενικά όλο το βάρος, την κλίμακα και τον όγκο του νέου Βρετανικού ροκ και ένα εμπιστευτικό, οικείο φωνητικό στυλ, αναμεταξύ του Dylan και του John Lee Hooker, σε μια από τις πιο στοχαστικές του διαθέσεις. Δεν ήταν "ενωτικευμένη μουσική", τζαζ-ροκ, μπλουζ-ροκ, σόουλ-ροκ ή οτιδήποτε άλλο. Ήταν μια μουσική, που τα στοιχεία όλων των παραπάνω και περισσότερο συγχωνεύτηκαν σε ένα ενιαίο συνεκτικό, συνεπές σύνολο.
Όταν το άλμπουμ ανακαλύφθηκε για πρώτη φορά στο Καλοκαίρι της Αγάπης, φαινόταν σαν μια χώρα θαυμάτων γεμάτη ομορφιά και τρόμο και με ανεξήγητα ηχητικά φαινόμενα. Ακολούθως επανεξετάστηκε με πολύ περισσότερη ακουστική "εμπειρία", αποκαλύφθηκε ως ένα σύνολο κομματιών από ένα βασικό τρίο, γαρνιρισμένα με επανηχογραφήσεις ληντ κιθάρας και νεραϊδοσκονισμένα με μερικές πολύ βασικές στούντιο τεχνικές των '60ς. Η σύγχρονη αντίληψη για την απλότητα της δημιουργίας του, ωστόσο, το καθιστά περισσότερο, παρά λιγότερο, μαγικό.
(*****, πηγές: εξώφυλλο, wikipedia.org, Charles Shaar Murray)
Η Λούσι στον ουρανό με τα διαμάντια
The Beatles - Sgt. Pepper's Lonely Hearts Club Band (Ιούνιος 1967, Parlophone)
Τραγούδια: A1 Sgt. Pepper's Lonely Hearts Club Band 1:57, A2 With A Little Help From My Friends 2:34, A3 Lucy In The Sky With Diamonds 3:21, A4 Getting Better 2:42, A5 Fixing A Hole 2:29, A6 She's Leaving Home 3:19, A7 Being For The Benefit Of Mr. Kite! 2:35, B1 Within You Without You 4:57, B2 When I'm Sixty-Four 2:34, B3 Lovely Rita 2:39, B4 Good Morning Good Morning 2:30, B5 Sgt. Pepper's Lonely Hearts Club Band (Reprise) 1:17, B6 A Day In The Life 4:55
Μουσικοί: John Lennon (φωνητικά, κιθάρα), George Harrison (φωνητικά, κιθάρα), Paul McCartney (φωνητικά, μπάσο), Ringo Starr (φωνητικά, τύμπανα)
Παραγωγή / Μηχανικοί: George Martin / Geoff Emerick, George Martin
Ηχογραφήθηκε στα Abbey Road Studios, Λονδίνο, σε περίοδο 129 ημερών που άρχισε στις 6 Δεκεμβρίου 1966
Οι Beatles και η ακολουθία τους έτρεξαν στην Πέπερλαντ διαθέτοντας τα πάντα. Είχαν απεριόριστο χρόνο, χρήματα και επιτυχία. Το προκάτοχο Revolver είχε πείσει μια γενιά ότι οι δημιουργοί του, περισσότερο από τον καθένα, εκτός από τον λαϊκό ποιητή Bob Dylan, ήταν η πολιτιστική Στήλη της Ροζέττας της εποχής τους και από τον Δεκέμβριο του 1966 μέχρι τον Απρίλιο του 1967 τα αστέρια ευθυγραμμίστηκαν για να επιτρέψουν στην μπάντα και στον παραγωγό George Martin να παραδώσουν αυτήν την υπόσχεση.
Όταν μπήκαν για πρώτη φορά στα Abbey Road για να ξεκινήσουν το πρότζεκτ, το μόνο που θα μπορούσαν να κάνουν τελικά, ήταν το «Μεγαλύτερο Άλμπουμ που Υπήρξε Ποτέ». Και αυτό έκαναν αβίαστα, επιδεικνύοντας μια πολυλειτουργικότητα που δίκαια πήρε την ανάσα όλων μακριά.
Το αγοράκι είναι ο Adam, γιος του φωτογράφου του εξώφυλλου, Michael Cooper
Τα τρία πρώτα τραγούδια που ηχογραφήθηκαν για το άλμπουμ, "Strawberry Fields Forever", "When I'm Sixty-Four" και "Penny Lane", συνδέονται θεματικά με την παιδική τους ηλικία και αθωότητα. Ενώ το απαλό "When I'm Sixty-Four" συμπεριελήφθη στο άλμπουμ, τα άλλα δύο κυκλοφόρησαν σαν διπλό σινγκλ Α-πλευρών τον Φεβρουάριο του 1967 και έμειναν εκτός του Sgt. Pepper's Lonely Hearts Club Band, ακολουθώντας τη συνηθισμένη φιλοσοφία των Beatles ότι τα τραγούδια που κυκλοφόρησαν σε σινγκλ δεν θα έπρεπε να εμφανίζονται σε νέα άλμπουμ. Ο Martin αργότερα δήλωσε ότι αυτό ήταν ένα «τρομερό λάθος».
Έτσι επεκτάθηκαν από το χαριτωμένο "With A Little Help From My Friends" στο σπινθήρισμα του "Lucy In The Sky With Diamonds", από τον "οδηγικό ροκ ήχο" του "Getting Better" στο κομψά σπαραχτικό "She's Leaving Home" (χωρίς τον Τζωρτζ και Ρίνγκο, αντικαθιστάμενους από παίκτες εγχόρδων μαζί με άρπα) και από την "ηθικοπλαστική ψυχή του άλμπουμ", "Within You Without You" σε ινδικό κλασσικό στυλ, στο πολυσύνθετο και πολυσυζητημένο "A Day In The Life". Και τι κομμάτι κλεισίματος ήταν αυτό, τόσο ριζοσπαστικό και εντελώς αντίθετο με τον κανόνα - μια ορχήστρα παίζοντας αβάν-γκαρντ θόρυβο σε ένα ποπ δίσκο! - που ξαφνικά οποιαδήποτε έκφραση, και οποιαδήποτε μέθοδος για την επίτευξή της υπήρχε μέσα...
Το άλμπουμ κατακλυζόταν από καινοτομίες, στη μουσική παραγωγή, τη σύνθεση τραγουδιών και τον γραφικό σχεδιασμό, για τη γεφύρωση ενός πολιτιστικού χάσματος ανάμεσα στη λαϊκή μουσική και την αποδεκτή τέχνη και για την παροχή μουσικής εκπροσώπησης της γενιάς του και της σύγχρονης αντικουλτούρας. Ένα μνημείο της βρετανικής ψυχεδέλειας, ενσωμάτωσε μια σειρά από στιλιστικές επιρροές, συμπεριλαμβανομένου του βαριετέ, του τσίρκου, της θεατρικής ψυχαγωγίας, της αβάν-γκαρντ και της δυτικής και ινδικής κλασικής μουσικής. Οι Beatles αποδείχθηκαν οι πιο έξυπνοι τύποι στον πλανήτη με μόνο τον Brian Wilson να τους "αμφισβητεί" και όλα τα άλλα ήταν αναρίθμητα λόγια ιστορίας.
Σέσιον ηχογράφησης για το άλμπουμ, με τον George Martin
Γεγονός, όμως είναι ότι έγραψαν αυτήν την ιστορία με τεχνολογία που τα στούντιο επρόκειτο να αντικαταστήσουν. Το Sgt Pepper γράφτηκε εξ ολοκλήρου σε τετρακάναλες μηχανές Studer, χρησιμοποιώντας για εφέ κάτι περισσότερο από αντήχηση και συμπίεση, ηχογραφημένο σε τρία κανάλια και μιξαρισμένο στο τέταρτο, με τις εντάσεις χωρίς μεταβολή, χωρίς δυνατότητα επιστροφής για αλλαγές και απίστευτες μίξεις που έγιναν πρακτικά από ζωντανά φωνητικά, επιπλέον όργανα και συγχρονισμένες εγγραφές μαγνητοταινιών. Οι λούπες, οι αναμίξεις με καθυστέρηση (flanging), η αλλαγή φάσης (phasing), οι εγγραφές μεταβλητής ταχύτητας (varispeeding), είναι τεχνικές που χρησιμοποιούνται συχνά σήμερα, αλλά για τότε, που τα στούντιο εξακολουθούσαν να χρησιμοποιούν τακτικά μονοφωνική τεχνολογία, ήταν επαναστατικές.
Ο αμερικάνος μάστερ μηχανικός Tom Dowd - που ηχογράφησε τον John Coltrane και τον Ray Charles - και χρησιμοποιούσε ήδη στις ΗΠΑ για αρκετό καιρό οκτώ κανάλια, επισκέφθηκε το Abbey Road κατά τη διάρκεια των σέσιον του Pepper και συγκλονίστηκε με το αποτέλεσμα του χρησιμοποιούμενου εξοπλισμού. Η ιστορία υπενθυμίζει μια από αυτές τις συζητήσεις χωρίς κατάληξη, ως προς το αν το Pepper θα ήταν ακόμα καλύτερο με την ελευθερία των οκτώ καναλιών, ή αν το στύψιμο και της τελευταίας σταγόνας από το στούντιο της EMI έδωσε στους Beatles τελικά το επιπλέον πλεονέκτημα που έλειπε τόσο ιδιαίτερα, όταν άλλοι επιχείρησαν τα δικά τους ψυχεδελικά αριστουργήματα.
Όπως και να 'χει, όσο κι αν βοήθησε ή όχι η τεχνολογία της εποχής, το Έργο ήταν ανεπανάληπτο γιατί η συγκυρία υπήρξε εξωπραγματική. Οι υπέροχοι τέσσερις, σε δημιουργικό οργασμό υποβοηθούμενοι από πολλούς παράγοντες, παρέδωσαν ένα υποδειγματικό μάγκνουμ όπους, τόσο πολυσυλλεκτικό και καταιγιστικό, αισθητικά και στιλιστικά, με παραγωγή συναισθηματικών και νοητικών καταστάσεων, που μόνο στα όνειρα μπορούσε κανείς να "αγγίξει". Μετά απ' αυτό η πραγματικότητα είχε άλλο μέτρο σύγκρισης, το δικό τους «παράλληλο σύμπαν της καθημερινής ζωής»... Όντως τα λόγια είναι περιττά και ότι κι αν ειπωθεί, φαντάζει αδύναμο και ανεπαρκές μπροστά σ' αυτό που μπορούν τα ψυχεδελικά ηχοτοπία του να (μας) ταξιδέψουν!
Η Μπάντα της Λέσχης των Μοναχικών Καρδιών του Λοχία Πιπέρη, ήταν τόσο μπροστά και έσπασε τόσους κανόνες που σήμερα δεν είναι απλά ένα άλμπουμ, αλλά παραμένει ένα πολιτιστικό γεγονός που η πολύχρωμη παρουσία του, θα ξεπερνά σε λάμψη για πάντα._
(*****, πηγές: εξώφυλλο, wikipedia.org, Tim Riley Tell Me Why: A Beatles Commentary (1988), Andy Fyfe, Mick Farren)
Το τραγούδι του σκαντζόχοιρου
The Incredible String Band - The 5000 Spirits Or The Layers Of The Onion (Ιούλιος 1967, Elektra)
Τραγούδια: A1 Chinese White 3:35, A2 No Sleep Blues 3:50, A3 Painting Box 4:00, A4 The Mad Hatter's Song 5:35, A5 Little Cloud 4:02, A6 The Eyes Of Fate 4:57, B1 Blues For The Muse 2:43, B2 The Hedgehog's Song 3:25, B3 First Girl I Loved 4:50, B4 You Know What You Could Be 2:45, B5 My Name Is Death 2:42, B6 Gently Tender 4:42, B7 Way Back In The 1960s 3:07
Μουσικοί: Robin Williamson (φωνητικά, κιθάρα, μπάσο, φλάουτο, γκίμπρι, ούτι, μαντολίνο), Mike Heron (φωνητικά, κιθάρα, φυσαρμόνικα), Danny Thompson (μπάσο), John Hopkins (πιάνο), Christina "Licorice" McKenna (φωνητικά, κύμβαλα δακτύλων/ζίλια)
Παραγωγή: Joe Boyd
Ηχογραφήθηκε στα Sound Techniques, Τσέλσι, Λονδίνο, 1967
Μια γρήγορη ματιά στα εξώφυλλά τους, δείχνει πόσο μακριά είχαν φτάσει οι Incredible String Band το διάστημα που διαχώριζε τα δύο πρώτα άλμπουμ τους. Στο επωνυμικό ντεμπούτο τους, το γκρουπ απεικονίζεται κρατώντας απίθανα παραδοσιακά έγχορδα, μοιάζοντας με φολκ αρχειοφύλακες ή ασκούμενους λογιστές (που ήταν τότε ο Mike Heron). Το 5000 Spirits..., συγκριτικά, ήρθε διακοσμημένο με την πιο φανταχτερή πολυχρωματική σχεδίαση ολόκληρης της χίπικης εποχής, με την ευγενική παραχώρηση της αγγλο-ολλανδικής σχεδιαστικής ομάδας, The Fool.
Η μουσική επιβεβαίωνε τις εικόνες: ο Ρόμπιν Ουίλιαμσον είχε ξοδέψει κάποιον ενδιάμεσο χρόνο στο Μαρόκο, από όπου επέστρεψε φέρνοντας ένα σάκο με παράξενα όργανα και ένα κεφάλι γεμάτο από μυστικιστικές ιδέες, που παρουσίασε σε ελικοειδείς στίχους μαζί με τα πιο θετικά προσγειωμένα τραγούδια του Μάικ Χέρον.
Τρυπώνοντας ξανά με παραγωγό τον Joe Boyd στο στούντιο Sound Techniques του μηχανικού John Wood (όπου ο Boyd είχε ηχογραφήσει νωρίτερα εκείνο τον χρόνο το Arnold Layne των Pink Floyd), το δίδυμο άρχισε να δημιουργεί απόκοσμες συνθέσεις προερχόμενες από μια παλέτα έθνικ οργάνων με χαρακτηριστικό τον καταπονημένο βόμβο του γκίμπρι με το δοξάρι και με φωνητικά που φλέρταραν πολλές φορές τα όρια της κακοφωνίας, όλα υποστηριγμένα από το φοβερό κοντραμπάσο του Danny Thompson (μετέπειτα στους Pentangle).
Αν και τα αποτελέσματα είχαν απολύτως ακουστική προέλευση, ήταν τόσο ψυχεδελικά όσο οτιδήποτε άλλο βγήκε το 1967, με παραμυθένια φαντασία (σκαντζόχοιροι και σύννεφα που μιλούσαν), με την παρέα του μυθικού θιάσου (Προμηθέας, Μέρλιν, Τρελο-καπελάς[*]) και με φιλοσοφικούς στοχασμούς σε τραγούδια όπως το "The Eyes Of Fate".
Υπήρχε επίσης μια αναφορά στην ηρωίνη ("Chinese White") πριν να ήξερε κανείς τι σημαίνει αυτό, και μια προφητική σάτιρα ("Way Back In The 1960s") με χιουμοριστικούς στίχους που επικεντρώνεται στην αναπόφευκτη βουτιά στην πλαστική κοινωνία και του ξεπουλήματος για το χρήμα. Υπήρχε σίγουρα τότε, ήθος και ενέργεια που ξεπέρασε το στερεότυπο των ουσιών και του σεξ. Υπήρχε διασκέδαση, ιδεαλισμός και αντίδραση ενάντια στον έντονο συντηρητισμό της κοινωνίας. Ένα σπουδαίο τραγούδι από ένα σπουδαίο άλμπουμ. Και στο "First Girl I Loved", παρουσιαζόταν μια από τις πιο ευαίσθητες ωδές για μια παλιά φλόγα, που ηχογραφήθηκε ποτέ.
Τα 5000 Πνεύματα ή τα Στρώματα του Κρεμμυδιού ήταν μια απρόσμενη καλτ επιτυχία, γλιστρώντας στο τοπ 30 και στρώνοντας τον δρόμο για την επακόλουθη, Όμορφη Κόρη του Απαγχονιστή/The Hangman's Beautiful Daughter, που έφτασε το τοπ 5, την υψηλότερη θέση που πέτυχε ποτέ Βρετανικό φολκ σχήμα.
(*****, πηγές: εξώφυλλο, wikipedia.org, Andy Gill)
__________
[*]. Mad Hatter, χαρακτήρας του φανταστικού κόσμου της Αλίκης στη χώρα των θαυμάτων
Παρέκκλιση
The Deviants - Ptooff! (Φθινόπωρο 1967, Underground Impresarios)
Τραγούδια: A1 Opening, A2 I'm Coming Home, A3 Child Of The Sky, A4 Charlie, A5 Nothing Man, B1 Garbage, B2 Bun, B3 Deviation Street
Μουσικοί: Mick Farren (φωνητικά, πιάνο), Sid Bishop (κιθάρα, σιτάρ), Cord Rees (μπάσο, ισπανική κιθάρα), Russell Hunter (τύμπανα, υποστηρικτικά φωνητικά), Duncan Sanderson / Stephen Sparks / Jennifer Ashworth (φωνητικά και μουρμουρητά)
Παραγωγή: Johnathon Weber
Ηχογραφήθηκε το 1967 στα Sound Techniques, Λονδίνο, Αγγλία
Αρχικά γνωστοί ως The Social Deviants, υπήρξαν μια αντεργκράουντ κοινοβιακή μπάντα με έδρα το Λονδίνο, που "ωρίμασε" στην περιοχή του Νότινγκ Χιλ. Ο Mick Farren και ο Russell Hunter συνάντησαν τυχαία, έναν 21χρονο εκατομμυριούχο που έβαλε επτακόσιες λίρες για να χρηματοδοτήσει το πρώτο τους άλμπουμ, Ptooff! στην ετικέτα του, Underground Impressarios. Ο δίσκος διανεμήθηκε στο Ηνωμένο Βασίλειο μέσω λιανοπωλητών 'αντεργκράουντ μουσικής' της εποχής, καθώς και με ταχυδρομικές παραγγελίες μέσω των εντύπων, Oz και The International Times (όπου ο Farren ήταν επίσης αρθρογράφος) και πωλήθηκε αρκετά καλά, ώστε η Decca να τον επανεκδώσει.
Το άλμπουμ περιλάμβανε σκληρό πάνκ ("I'm Coming Home"), κολάζ κρουστών από τυμπάνι, σέικερ, καστανιέτες και λούπες ραδιοφωνικών μεταδόσεων ("Nothing Man"), καθώς και γέλια, εκρήξεις, επευφημίες, όλα μαζί σε μια ατελείωτη παρέλαση εκρηκτικού σαρκασμού, φτηνών συγκινήσεων, απογοήτευσης και χάους. Τα "Child Of The Sky" και "Bun" ήταν απόδειξη μιας πιο ήπιας πλευράς, αλλά το "Deviation Street" συνόψισε την πρόθεσή τους, με μια σειρά από πολιτικά συνθήματα, ηχητικά εφέ και μια ποικιλία μουσικών προσεγγίσεων.
«Τα σκουπίδια μπορεί να σε κάνουν να αισθάνεσαι τόσο μεγάλος / Βάλε δύο αυτοκίνητα στο γκαράζ σου...»
συνεχίζεται...
