Αναλογική πηγή (βινύλιο). Τα βασικά...

  • Αγαπητοί φίλοι και φίλες.

    Με ιδιαίτερη χαρά σας προσκαλούμε στην κοπή της πρωτοχρονιάτικης πίτας του AVClub στη Θεσσαλονίκη για το 2024 την Κυριακή 07 Απριλίου και ώρα 14.00

    Δηλώστε τη συμμετοχή σας εδώ, θα χαρούμε πολύ να σας γνωρίσουμε από κοντά.

Stergito

Μέλος Σωματείου
11 November 2006
14,527
Θεσσαλονίκη
Επειδή βλέπω ότι δεν έχουν γραφτεί πολλά πράγματα για τα πικάπ και το τι πρέπει να γνωρίζουμε, είπα να ξεκινήσω ένα thread με έναν "οδηγό", για το στήσιμο μιας αναλογικής πηγής.

Θα παρακαλούσα όσους κατέχουν το "σπορ", να διορθώνουν και να συμπληρώνουν κατά βούληση.


Πάμε λοιπόν:

Ίσως το μεγαλύτερο μειονέκτημα των αναλογικών, είναι ότι αποτελούνται από πολλά "κομμάτια" σαν συσκευές, τα οποία θα πρέπει να ταιριάξουν μεταξύ τους και να δώσουν το επιθυμητό αποτέλεσμα.

Η μεγαλύτερη κατάρα, είναι οι συντονισμοί. Αν δεν έχει μελετηθεί προσεκτικά το ταίριασμα των επιμέρους κομματιών ενός αναλογικού συστήματος κι έχουμε συχνότητα συντονισμού μέσα στο ακουστό φάσμα ή κάτω από τα 6Hz, που αντιστοιχεί στις σκεβρώσεις των δίσκων, κλάφτα Χαράλαμπε.
Γι' αυτό και η ιδανική συχνότητα συντονισμού βραχίονα-κεφαλής είναι μεταξύ 8-12Hz.

Ένα ακόμα μειονέκτημα της αναλογικής πηγής, είναι οι κραδασμοί. Εδώ έρχεται ο ρόλος του πλατώ. Ένα καλό πλατώ, κάνει σωστή απορρόφηση και απόσβεση των κραδασμών. Αυτό φυσικά γίνεται με δυο τρόπους: απόσβεση μέσω μάζας και απόσβεση μέσω ανάρτησης.

Όσον αφορά την κεφαλή, θα πρέπει να επιλέξουμε τι είναι αυτό που θέλουμε. Είτε μια κεφαλή που μπορεί να διαβάζει το παραμικρό σ' ένα δίσκο, συμπεριλαμβανομένων σκόνης, γρατζουνιών κλπ, είτε κάποια που να συγχωρεί λάθη επιφανείας, αλλά να μη μας δίνει τη μέγιστη δυνατή πληροφορία από το αυλάκι.

Έπειτα, έχουμε και το phono stage. Αυτό το επιλέγουμε έτσι ώστε να συνεργάζεται αρμονικά με την κεφαλή, να "αλληλοκαλύπτονται" στα σημεία που μειονεκτούν και να μην επηρεάζεται από εξωγενείς παράγοντες ή να επηρεάζεται το λιγότερο δυνατό. Επειδή το phono έχει το ρόλο της ισχυροποίησης ενός πολύ ασθενούς σήματος, θα πρέπει να μην έχει κοντά του έντονα Η/Μ πεδία. Γι' αυτό και πολλά phono stages έχουν εξωτερική τροφοδοσία ή/και τροφοδοσία μπαταρίας.

Τέλος, μεγάλη προσοχή πρέπει να δωθεί στους εξωγενείς παράγοντες. Ακόμα και το ίδιο το μοτέρ ενός πικάπ μπορεί και να συντονίζει (ειδικά σε αθωράκιστες κεφαλές) και να δίνει ενοχλητικό θόρυβο (την έχω πάθει ο ίδιος). Γι' αυτό, προσοχή στο πού θα τοποθετηθεί ένα πλατώ.



Αυτά τα λίγα, αρχικά. Στα επόμενα ποστς θα αναφερθώ πιο αναλυτικά στα επιμέρους κομμάτια του αναλογικού συστήματος και θα κλείσω με οδηγίες για το στήσιμο ενός πλατώ.
 
Last edited:

Macmod

AVClub Addicted Member
24 January 2008
2,539
Αθηνα / Ελλάδα
Ξέχασες να πεις γιά τον βραχίονα και την σημασία που έχει η γεωμετρία του,
ο τρόπος στήριξής του και η συνεργεία του με την κεφαλή! Υποθέτω ότι θα
αναφερθείς αργότερα και σε αυτό, όταν θα αναλύσεις περισσότερο την
σημασία του κάθε τμήματος.

Ωραίο Thread!!!
 

teleologikos

New member
9 June 2008
92
Ένα απόλυτα χρήσιμο τόπικ, περιμένω με αγωνία τη συνέχεια. Έχω μια σχετικά φτωχή εμπειρία στο στήσιμο του πλατό αλλά με ενδιαφέρει τα μάλα, ίσως βοηθήσω με τις δικές μου εμπειρίες στο diy.
 

Macmod

AVClub Addicted Member
24 January 2008
2,539
Αθηνα / Ελλάδα
Φίλε Guybrush, μήπως θα ήταν ακόμα πιό χρήσιμο αλλά και γιά να γίνει
απολύτως καταννοητό το πως λειτουργεί το πικάπ και τι κάνει ακριβώς το
κάθε υποτμήμα του, να πούμε και λίγα πράγματα γιά τον ίδιο τον δίσκο
βινυλίου?
 

Stergito

Μέλος Σωματείου
11 November 2006
14,527
Θεσσαλονίκη
Για το δίσκο βινυλίου και τον τρόπο που μετατρέπεται το σήμα από τα αυλάκια σε ηλεκτρικό κι από εκεί σε ηχητικό κύμα, λέω ν' ανοίξουμε νέο θέμα. Παράλληλα στο ίδιο θέμα, ν' αναφερθεί και τι ακριβώς κάνει η ισοστάθμιση RIAA, δηλαδή το βασικό λόγο ύπαρξης του phono stage.

Αν θες, παίξε μπάλα.
 

Stergito

Μέλος Σωματείου
11 November 2006
14,527
Θεσσαλονίκη
Ξεκινάμε από τα... χοντρά! Το πλατώ...

Τον κύριο όγκο (με την κυριολεκτική έννοια) ενός αναλογικού συστήματος, τον καταλαμβάνει φυσικά το πλατώ. Οι δυο βασικές σχεδιάσεις πλατώ, είναι μάζας και ανάρτησης. Υπάρχουν και ορισμένα ακριβά μοντέλα, τα οποία συνδυάζουν και τις δυο τεχνολογίες.

Τα βασικά επιμέρους κομμάτια του πλατώ είναι το plinth, το πηγάδι, το μοτέρ, το πλατώ, ο ιμάντας και στην περίπτωση των πικάπ ανάρτησης το υποσασί.

Οι σχεδιάσεις ανάρτησης βασίζονται στη λογική της απόσβεσης των κραδασμών μέσω της ανάρτησης, ούτως ώστε να αποφορτίζεται το πλατώ. Ανάρτηση μπορεί να υπάρχει είτε μεταξύ πλατώ και plinth, είτε στα ποδαρικά του plinth.

Βασικοί τύποι ανάρτησης είναι οι εξής:

1. Ελατήρια:
Πρόκειται για τον πλέον διαδεδομένο τύπο ανάρτησης. Ουσιαστικά, πλατώ και υποσασί αναρτώνται με ελατήρια πάνω στο plinth. Σ' αυτού του τύπου την ανάρτηση, πρέπει να προσέχουμε να μην απορρυθμίζονται εύκολα τα ελατήρια. Συνήθως συστήνεται έλεγχος και επαναρρύθμιση της ανάρτησης κάθε έξι μήνες.
Τα πιο γνωστά μοντέλα μ' αυτή τη σχεδίαση, είναι τα παλιά Thorens (TD160, TD320 κλπ), τα Systemdek (και τα τωρινά Audio Note), τα Michell και τα Linn. Σε ακριβές υλοποιήσεις, έχουμε τα SME και Origin Live.
Όπως φαίνεται, η συγκεκριμένη σχεδίαση προτιμάται κυρίως από τους Βρετανούς.

Systemdek IIX
systemdeck_iix.jpg


Thorens TD160
3924384_1_F.jpg


Michell Gyrodec
gyro.jpg


Σημείωση εκ των υστέρων (τις ευχαριστίες μου στον Έκτορα και πάλι):
Τα πλατώ της SME έχουν έναν δικό τους τύπο ανάρτησης με λάστιχα στη θέση των ελατηρίων. Δεν είναι ακριβώς σαν τον παρακάτω τύπο ανάρτησης, μοιάζει πιο πολύ σε φιλοσοφία με τα ελατήρια.
SME Model 20

prod_model20.jpg


2. Ελαστικά ποδαράκια:
Τα ελαστικά ποδαρικά, είναι ουσιαστικά "υποτυπώδης" ανάρτηση και χρησιμοποιείται κατά κανόνα σε υλοποιήσεις συνδυασμού ανάρτησης-μάζας. Τέτοιου είδους ποδαρικά χρησιμοποιεί η VPI κατά παραγγελία στα μικρότερα μοντέλα της.
Η συντήρηση που απαιτείται, είναι να αλλάζονται τα παδαράκια κάθε λίγα χρόνια, επειδή μειώνεται η ελαστικότητά τους.
Θεωρητικά, αυτή υποτίθεται ότι είναι και η ανάρτηση των Rega. Απ' όσο γνωρίζω, αυτού του τύπου την ανάρτηση έχουν και τα Vyger (τα μεγαλύτερα μοντέλα της Vyger, χρησιμοποιούν μαγνητικές αναρτήσεις).

Vyger Timor
Vyger-baltic-anthra.jpg


Rega P5
P5.jpg


3. "Μαξιλάρι" αέρα:
Το μαξιλάρι αέρα, είναι από τους πιο "ψαγμένους" τύπους ανάρτησης. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί είτε μεταξύ πλατώ και plinth, είτε στα πόδια του plinth.
Το πιο γνωστό πλατώ αυτού του τύπου, είναι το VPI TNT Hot-Rod (αντικείμενο πόθου - Τσάκωνας ακούει; ).
Φυσικά, η συντήρηση που απαιτείται σ' αυτή την ανάρτηση, είναι τσεκάρισμα ανά τακτά χρονικά διαστήματα και... φούσκωμα!

VPI TNT 6 Hot-Rod
tnt_6.jpg



4. Μαγνητική ανάρτηση:
Εδώ έχουμε ίσως την τελευταία λέξη της τεχνολογίας στα πλατώ. Βασίζεται σε ανεστραμμένους μαγνήτες μεταξύ πλατώ και plinth, οι οποίοι δημιουργούν ένα "κενό" κι έτσι επιτυγχάνεται καλύτερη απομόνωση του πλατώ από εξωγενείς παράγοντες. Αυτή τη μέθοδο έχει εφαρμόσει η Project στο RPM10 και στο PerspeX.
Επίσης, υπάρχει και το μαγνητικό πηγάδι της Clearaudio (το έχω ακούσει, κάνει φοβερή δουλειά), το οποίο ακολουθεί την ίδια λογική, μόνο που οι ανεστραμμένοι μαγνήτες είναι μόνο στο πηγάδι. Απ'´όσο ξέρω έχει βγάλει και η TransRotor ένα παρόμοιο πηγάδι.
Θεωρητικά, το βασικό μειονέκτημα μιας τέτοια τεχνολογίας είναι τα ισχυρά μαγνητικά πεδία, τα οποία θα πραγματοποιούσαν παρεμβολές στο σήμα. Πρακτικά, αυτό έχει ξεπεραστεί (δεν ξέρω πως ακριβώς) και λειτουργεί άψογα.
Η διάρκεια ζωής των μαγνητών είναι κάτι εκατομμύρια ώρες, οπότε η συντήρηση δε μας απασχολεί.

Project 6 PerspeX
perspex.jpg




Πέρα από τη σχεδίαση ανάρτησης φυσικά, υπάρχει και η σχεδίαση μάζας.
Η σχεδίαση μάζας βασίζεται στην απόσβεση των κραδασμών είτε χάρη στην πολύ μεγάλη μάζα του πλατώ, είτε στο υλικό ή υλικά κατασκευής του.
Εδώ πέρα, ανάλογα με τη φιλοσοφία της κάθε εταιρείας, έχουμε είτε μίξη πολλών διαφορετικών υλικών, είτε εξαιρετικά υψηλή μάζα, είτε συνδυασμό και των δυο. Χρισιμοποιούνται σχεδόν τα πάντα: ακρυλικό, μέταλλο, γυαλί, ξύλο, κλπ. Οι σχεδιαστές κοιτάζουν κυρίως να έχουν συχνότητα συντονισμού κάτω από το όριο ακουστότητας, ούτως ώστε αν έχουμε κάποια "εκφόρτιση" κραδασμών από το πλατώ, να μην είναι αντιληπτή από το αυτί.
Μια πρωτότυπη σχεδίαση μάζας, είναι αυτή της Funk Firm. Χρησιμοποιούν ένα υλικό στο πλατώ τους, το achromat, το οποίο λένε ότι συντονίζει όχι στους υπόηχους, αλλά στους υπέρηχους. Απ' όσο λένε όσοι τα έχουν ακούσει, παίζουν εξαιρετικά.

Clearaudio Avantgarde Magnum
clearaudioavantgardem.jpg


Kuzma Stabi S
stabi_s1.jpg





Μια και πήρε αρκετό χώρο η περιγραφή των σχεδιασμών απόσβεσης των κραδασμών, τα υπόλοιπα μέρη ενός πλατώ θα τα αναλύσω σε παρακάτω ποστ.
 
Last edited:

Stergito

Μέλος Σωματείου
11 November 2006
14,527
Θεσσαλονίκη
Υποπλατώ/υποσασί υπάρχει μόνο στην περίπτωση που έχουμε ανάρτηση με ελατήρια, εκτός κι αν απατώμαι.

Βάλτε κι εσείς κάτι! Όλα εγώ θα τα κάνω;
 

Macmod

AVClub Addicted Member
24 January 2008
2,539
Αθηνα / Ελλάδα
Η ύπαρξη υποπλατό είναι ανεξάρτητη από την ύπαρξη ή όχι, υποσασί.
Κάνε παιχνίδι, άνοιξες πολύ ωραίο θέμα, δώσε τροφή γιά συζήτηση.
 

Stergito

Μέλος Σωματείου
11 November 2006
14,527
Θεσσαλονίκη
Υποπλατώ / Υποσασί

Σε ορισμένα πικάπ, προς αποφυγή των κραδασμών του μοτέρ στο πλατώ και για να έχουμε μικρότερη διάμετρο που περικλείει ο ιμάντας, χρησιμοποιείται υποπλατώ (subplatter).

Στα πλατώ ανάρτησης, είναι σχεδόν κανόνας να χρησιμοποιείται το υποπλατώ πριν το υποσασί (γνωστές εξαιρέσεις, τα Michell και Origin Live).

Το υποπλατώ περιλαβάνει και τον άξονα και "κάθεται" πάνω στο πηγάδι (έδρανο). Επίσης, ο ιμάντας περιστρέφει το υποπλατώ, το οποίο δίνει κίνηση στο πλατώ.

Σε ορισμένα πικάπ, όπως τα rega, το υποπλατώ έρχεται συναρμολογημένο με το πηγάδι για να τα κάνει ακόμα πιο Plug 'n' Play (δε χρειάζεται προσθήκα λαδιού κλπ).



Το υποσασί (subchassis), χρησιμοποιείται αποκλειστικά στα πλατώ ανάρτησης. Πάνω στο υποσασί είναι μονταρισμένα πλατώ, πηγάδι και armboard. Μόνο το μοτέρ παραμένει χωριστό, εκτός ανάρτησης. Ανάμεσα στο υποσασί και το υπόλοιπο plinth, βρίσκεται η ανάρτηση, η οποία αναλαμβάνει την απόσβεση των κραδασμών.
 
Last edited:

Stergito

Μέλος Σωματείου
11 November 2006
14,527
Θεσσαλονίκη
Το πλατώ. Συνέχεια...

Περνάμε λοιπόν στο επόμενο κομμάτι του πλατώ, το πηγάδι.

Το πηγάδι (ή έδρανο) είναι ουσιαστικά το εξάρτημα που ενώνει το πλατώ (ή το υποπλατώ) με το υποσασί ή το plinth, ανάλογα την κατασκευή.
Υπάρχει σε δυο μορφές, κανονικό ή ανεστραμμένο. Το κανονικό είναι ουσιαστικά ένας άξονας που ξεκινά από το πλατώ και στηρίζεται σ' ένα "δοχείο" με λιπαντικό, το οποίο είναι βιδωμένο στο plinth. Συνήθως ο άξονας καταλήγει σε μια μπίλια.
Στο ανεστραμμένο πηγάδι, ο άξονας είναι εφαρμοσμένος στο plinth και το "δοχείο" είναι από πάνω, μαζί με το πλατώ.

Από υλικά κατασκευής, συνήθως χρησιμοποιούνται γυαλισμένο ατσάλι, μπρούντζος, κεραμικό ή κάποιο άλλο κράμα μετάλλων, χωρίς αυτό να αποκλείει και άλλες εφαρμογές.
Το λιπαντικό είναι συνήθως κάποιο λάδι υψηλού ιξώδους.

Ο ρόλος του πηγαδιού είναι να επιτρέπει την ομαλή περιστροφή του πλατώ με όσο το δυνατόν λιγότερες τριβές. Επίσης, θα πρέπει να μην επιτρέπει τη μετάδοση κραδασμών από το περιβάλλον στο πλατώ.

Ακόμα κι από τα πηγάδια, δε λείπουν τα "εξωτικά" σχέδια. Για παράδειγμα, η Michell σχεδιάζει τα πηγάδια της με τέτοιο τρόπο, ώστε όταν περιστρέφεται το πλατώ, το λιπαντικό να κυκλοφορεί σ' όλο το ύψος του άξονα. Επίσης, υπάρχει και το μαγνητικό πηγάδι της Clearaudio, στο οποίο έχω ήδη αναφερθεί.


Μετά το πηγάδι, περνάμε στο επόμενο κομμάτι, το οποίο είναι το plinth.
Για το plinth, δεν έχω να πω πολλά πράγματα. Είναι ουσιαστικά η βάση, πάνω στην οποία συναρμολογούνται όλα τα υπόλοιπα. Συνήθως, επιλέγονται "ακουστικά νεκρά" και βαριά υλικά, σε συνδυασμό με αντικραδασμικά ποδαρικά, για να απομονώνουν το σύστημα από εξωγενείς παράγοντες όσο το δυνατόν καλύτερα. Στα πλατώ ανάρτησης, πολλές φορές δε χρησιμοποιούνται βαριά υλικά για το plinth, μια και η ανάρτηση αναλαμβάνει την απόσβεση των κραδασμών.


Τέλος, έχουμε το μοτέρ και τον ιμάντα. Ρόλος του μοτέρ, είναι να παρέχει μια σταθερή ταχύτητα περιστροφής. Επίσης, επειδή το μοτέρ είναι η κύρια πηγή κραδασμών και παρεμβολών στο πλατώ, πολλοί κατασκευαστές επιλέγουν να το τοποθετούν εντελώς ξεχωριστά από το υπόλοιπο σύστημα, έτσι ώστε το μόνο εξάρτημα που εφάπτεται στο υπόλοιπο σύστημα να είναι ο ιμάντας.

Ειδική μνεία αξίζει να δωθεί στα μοτέρ της Nottingham Analogue, τα οποία είναι εξαιρετικά αδύναμα και δε διαθέτουν διακόπτη. Είναι σχεδιασμενα έτσι ώστε να είναι όσο πιο ήσυχα γίνεται και μάλλον ο Fletcher είχε στο μυαλό του ένα συνεχώς περιστρεφόμενο πλατώ, αλλιώς θα τους προσάρμοζε και διακόπτη.

Όσον αφρά τη μετάδοση, για να αλλάξουμε από τις 33 στις 45 στροφές, ανάλογα με τον κατασκευαστή, είτε περνάμε τον ιμάντα σε διαφορετική θέση στο ράουλο του μοτέρ, είτε αλλάζουμε την ταχύτητα περιστροφής του μοτέρ, μέσω της τροφοδοσίας. Στα πιο εξεζητημένα μοντέλα με ηλεκτρονική αλλαγή των στροφών, έχουμε και μικρομετρική ρύθμιση μέσω του τροφοδοτικού για να πετυχαίνουμε ακριβή ταχύτητα περιστροφής. Τρανό παράδειγμα, το SDS, το εξωτερικό τροφοδοτικό της VPI.

Ο ιμάντας, συνήθως είναι είτε ελαστικό υλικό, είτε κλωστή, είτε πετονιά. Βασικό ζητούενο χαρακτηριστικό από τον ιμάντα είναι να μην "πατινάρει", ούτως ώστε να μην έχουμε αστάθεια στην ταχύτητα περιστροφής. Ανάλογα πάλι με το σχεδιαστή, υπάρχουν ιμάντες "πλακέ" και ιμάντες κυλινδρικοί. Θεωρητικά, οι κυλινδρικοί είναι καλύτεροι, μια και έχουν μικρότερη επιφάνεια επαφής με το πλατώ. Αυτό όμως είναι δίκοπο μαχαίρι, μια και οι πλακέ ιμάντες έχοντας καλύτερη επαφή, έχουν και μεγαλύτερη σταθερότητα στις στροφές.



Αυτά περί πλατώ. Στα επόμενα ποστ, θα καταπιαστώ με το βραχίονα.
Υπενθυμίζω ότι διορθώσεις, συμπληρώσεις και οποιαδήποτε βοήθεια είναι δεκτές. Σίγουρα μου έχουν ξεφύγει πράγματα.
 
Last edited:
2 December 2006
1,167
ΑΓΙΟΙ ΑΝΑΡΓΥΡΟΙ
Πολυ καλο το θεμα που συζητατε περι πικ-απ!!! ΜΠΡΑΒΟ!!!
Εγω τωρα μπαινω στον χωρο του βυνηλιου και μου ειναι πολυ χρησιμα
οσα αναγραφονται παραπανω!!
Θα ηθελα να μαθω τιs διαφορεs κεφαλων ΜΜ - ΜC
Tι εννοουμε οταν λεμε κινητου πηνιου και μαγνητη.
Ευχαριστω!
 

Macmod

AVClub Addicted Member
24 January 2008
2,539
Αθηνα / Ελλάδα
Η κεφαλή είναι ένας μετατροπέας, ο οποίως μέσω της ακίδας της και στην
συνέχεια μέσω του στελέχους της, μεταφέρει τις μηχανικές διαμορφώσεις
που βρίσκονται χαραγμένες στα αυλάκια του δίσκου στο κυρίως σώμα της
όπου βρίσκεται και μηχανισμός μετατροπής τους σε ασθενή ηλεκτρικά
σήματα προς ενίσχυση από τον προενισχυτή Phono. Λειτουργεί ακριβώς
αντίθετα από το μεγάφωνο και ο τρόπος που γίνεται η μετατροπή
καθορίζεται από το αν είναι κινητού μαγνήτη, κινητού πηνίου ή κινητού
σιδήρου. Στις κινητού μαγνήτη λοιπόν, η άκρη του στελέχους που
καταλήγει στο κυρίως σώμα της κεφαλής, έχει προσαρμοσμένους επάνω της
2 μαγνήτες, σε σταυρωτή διάταξη, οι οποιοί βρίσκονται εντός 2 πηνίων,
(ένα γιά κάθε κανάλι). κίνηση (δόνηση) των μαγνητών εντός των πηνίων,
προκαλεί ρεύματα Laplace (ηλεκτρικά σήματα). στίς κινητού πηνίου, έχουμε
πηνία προσαρμοσμένα στην άκρη του στελέχους, εντός μαγνητικων πεδίων
που παράγονται από την ύπαρξη μαγνητών (η διάταξη είναι αντίθετη από
αυτή του κινητού μαγνήτη).
 

thanasis k.

AVClub Addicted Member
19 December 2007
1,300
ΠΑΤΡΑ
3. "Μαξιλάρι" αέρα:
Το μαξιλάρι αέρα, είναι από τους πιο "ψαγμένους" τύπους ανάρτησης. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί είτε μεταξύ πλατώ και plinth, είτε στα πόδια του plinth.
Το πιο γνωστό πλατώ αυτού του τύπου, είναι το VPI TNT Hot-Rod (αντικείμενο πόθου - Τσάκωνας ακούει; ).
Φυσικά, η συντήρηση που απαιτείται σ' αυτή την ανάρτηση, είναι τσεκάρισμα ανά τακτά χρονικά διαστήματα και... φούσκωμα!

Kαποτε, αν θυμαμαι καλα ειχε αναφερθει και στον ηχο, ο κ. Κωνσταντινου, ελληνας κατασκευαστης, που κρυβεται πισω απο την δημιουργια των Αναλυσις και που δτστηχως εμεινε αγνωστος, - σημερα κατασκευαζει κατι φανταστικα ηχεια κορνας, που επιφυλασσομαι να μεταφερω εντυπωσεις οταν τα θα εχω μια πιο μακρα ακουστικη εμπειρια με αυτα, - ειχε κατασκευασει ενα πλατω που δουλευε με αναρτηση αερα οπως ακριβως τα χοβερκραφτ.
 

Macmod

AVClub Addicted Member
24 January 2008
2,539
Αθηνα / Ελλάδα
Πλεονεκτήματα/μειονεκτήματα: Κινητού μαγνήτη, υψηλότερη τάση εξόδου,
αλλαγή της βελόνας από τον χρήστη / υποδεέστερες ηχητικά από τις
κινητού πηνίου. Κινητού πηνίου, ανώτερες ηχητικά / χαμηλότερη τάση
εξόδου και απαιτούν πιό εξεζητημένα Phono Stage, αλλαγή βελόνας μόνο
από το εργοστάσιο. Αυτά τα απλά σε γενικές γραμμές.
 

Stergito

Μέλος Σωματείου
11 November 2006
14,527
Θεσσαλονίκη
Υπάρχουν και οι κινητού πηνίου με υψηλή έξοδο, αλλά κατά κανόνα είναι υποδεέστερες από τις χαμηλοέξοδες.
Για παράδειγμα, η Benz Micro βγάζει την κεφαλή της Ace σε τρεις εκδοχές: υψηλής, μεσαίας και χαμηλής εξόδου. Ο ίδιος δεν έχω ακούσει, αλλά λένε ότι η χαμηλοέξοδη υπερτερεί σαφώς έναντι των υπολοίπων.

@thanasis k:
Νομίζω ένα τέτοιο πικάπ που περιγράφεις, έβγαζε και η Mikro Seiki. Πρέπει να πέρασε κι από τα χέρια του Μορφέα (του συνδιαχειριστή) ένα.
 

Macmod

AVClub Addicted Member
24 January 2008
2,539
Αθηνα / Ελλάδα
Η διαφορά των κεφαλών κινητού πηνίου υψηλής εξόδου από μιά
φυσιολογική κεφαλή κινητού πηνίου είναι, ότι έχουν περισσότερες σπείρες
στα πηνία τους με αποτέλεσμα να παράγεται υψηλότερη τάση εξόδου,
αλλά έχουν και μεγαλύτερη αντίσταση πηγής, οπότε μπορούν να ματσάρουν
και με ΜΜ Phono Stage. Ναι είναι όντως υποδεέστερες και αυτό είναι
απόλυτα ακουστό (με τους κατάλληλους δίσκους, στο κατάλληλο
σύστημα), είναι φυσιολογικό και είναι θέμα φυσικής και συγκεκριμένα
μηχανικής (αυξημένη αδράνεια) και ηλεκτροτεχνίας (μεγαλύτερη
αντίσταση πηγής και μεγαλύτερη αυτεπαγωγή).
 

Stergito

Μέλος Σωματείου
11 November 2006
14,527
Θεσσαλονίκη
Γι´αυτό ακριβώς είμαι φαν των χαμηλοέξοδων κινητού πηνίου.
Ίσως κινούμαι λίγο στα όρια της υπερβολής, με την κεφαλή που χρησιμοποιώ.

Η Denon 304 έχει έξοδο 0,18mV, παρακαλώ!
Η βασικότερη υποψήφια αντικαταστάτρια, όταν έρθει η ώρα, είναι η ναυαρχίδα της εταιρείας, η DL-S1.

Στις κεφαλές θα επεκταθώ παρακάτω. Πάμε τώρα στους βραχίονες...
 

Stergito

Μέλος Σωματείου
11 November 2006
14,527
Θεσσαλονίκη
Ο βραχίονας

Ο βραχίονας θεωρείται από πολλούς το σημαντικότερο κομμάτι ενός αναλογικού συστήματος, μια και είναι ουσιαστικά αυτός που θα "πει" στην κεφαλή τι να κάνει και πώς να το κάνει.

Προσωπικά, πιστεύω ότι όλα έχουν εξίσου σημαντικό ρόλο, με ίσως λίγο παραπάνω βάρος στην κεφαλή.


Οι βραχίονες, χωρίζονται σε δυο βασικά διαφορετικά είδη: τους ακτινικούς και τους παράλληλους.


Ακτινικοί Βραχίονες:
Οι ακτινικοί βραχίονες, χωρίζονται με τη σειρά τους ανάλογα με την έδραση, το σχήμα και τον τύπο antiskating που χρησιμοποιούν. Θα τα κοιτάξουμε όλα με τη σειρά.

Όσον αφορά την έδραση, έχουμε 3 διαφορετικά είδη: gimballed, dual-pivot και unipivot. Οι dual-pivot πρακτικά είναι υποδιαίρεση των gimballed.

Οι gimballed βραχίονες αποτελούν ουσιαστικά την πλειοψηφία των βραχιόνων γενικώς, μια και είναι οι φθηνότερες κατασκευές. Η έδρασή τους γίνεται συνήθως πάνω σε ρουλεμάν με λιπαντικό και στηρίζονται στη θέση τους από τα πλαϊνά. Έχουν το πλεονέκτημα της σταθερότητας, αλλά το μειονέκτημα του σχετικά εύκολου συντονισμού μια και είναι εντελώς "φιξαρισμένοι" στη θέση τους. Επίσης, είναι οι ευκολότεροι στη ρύθμιση.

Rega RB300
RB300.jpg


SME V
prod_series_v.jpg



Οι dual-pivot, είναι σχεδόν όπως οι gimballed, με μια διαφορά: ο βραχίονας δεν ακουμπά πάνω σε ρουλεμάν, αλλά στηρίζεται μόνο από τα πλαϊνά. Έτσι, επιτυγχάνεται καλύτερη απομόνωση του βραχίονα από το υπόλοιπο σύστημα. Η κατασκευή dual-pivot, χρησιμοποιείται κατά κόρον από την Origin Live. Σύμφωνα με την OL, οι dual-pivot έχουν όλα τα πλεονεκτήματα των unipivot και κανένα μειονέκτημά τους.

Origin Live Conqueror MKIII
200802_origin_live_conqueror_300w.jpg


Moerch DP-6
morch_dp6_side.jpg


Οι unipivot βραχίονες, ακουμπούν πανω σ' ένα μόνο σημείο στη βάση τους. Αν βγάλει κανείς ένα unipivot βραχίονα από τη θέση του, θα δει ότι μοιάζει με μικρογραφία ανεστραμμένου πηγαδιού. Λόγω της έδρασής τους, θα προσέξετε σ' όλους τους unipivot να βγαίνει η καλωδίωση λίγο πριν το σημείο έδρασης και να τοποθετείται στη βάση του βραχίονα, για να καταλήξει στους ακροδέκτες. Ακριβώς λόγω της ελευθερίας κινήσεων που τους προσφέρεται, δεν εμφανίζουν εύκολα συντονισμό και προσφέρουν καλύτερη ανάγνωση στην κεφαλή. Αλλά, λόγω του ασταθούς της κατασκευής τους, είναι πολύ δύσκολοι στη ρύθμιση και η χρήση τους είναι σχεδόν απαγορευτική σε πλατώ ανάρτησης.

Graham Phantom B-44
grahamphantom.jpg


VPI JMW 9 Signature
jmw9sig.jpg


Αν πάρουμε ως κριτήριο τον τύπο του antiskating, έχουμε πάλι 3 διαφορετικά είδη: ελατηρίου, μαγνητικό και με αντίβαρο. Αλλά ας εξηγήσουμε πρώτα τι είναι αυτό το antiskating.
O βραχίονας, λόγω της κεντρομόλου δύναμης που αναπτύσσεται κατά την περιστροφή του πλατώ, έχει την τάση να πηγαίνει προς το κέντρο του δίσκου, ίσως περισσότερο απ' όσο πρέπει. Αυτό θα είχε ως αποτέλεσμα να διαβάζονται οι δίσκοι "μονόπαντα" από το ένα κανάλι, μια και η κεφαλή θα πιέζει περισσότερο την εσωτερική πλευρά του αυλακιού. Το antiskating αναλαμβάνει να εξισορροπεί την κεντρομόλο δύναμη, ούτως ώστε η κεφαλή να διαβάσει το ίδιο και από τις δυο πλευρές του αυλακιού.

Το antiskating με ελατήριο, βασίζεται στη χρήση ενός ελατηρίου, το οποίο ανάλογα με τη "φόρτιση" που του δίνουμε, ασκεί δύναμη με κατεύθυνση αντίθετη από αυτή της κεντρομόλου στο βραχίονα.
Το μαγνητικό, χρησιμοποιεί δυο μαγνήτες, οι οποίοι ανάλογα με την απόσταση που θέτουμε μεταξύ τους ασκούν δύναμη αντίθετη στην κεντρομόλο.
Αντίστοιχα, το antiskating με βαρίδιο, χρησιμοποιεί ένα βαρίδιο που κρέμεται από νήμα γι αυτή τη δουλειά. Ανάλογα με τη θέση του νήματος στη μπάρα που προεξέχει, δίνουμε την κατάλληλη ροπή που με τη σειρά της ασκεί δύναμη αντίθετη στην κεντρομόλο.

Στους περισσότερους ακριβούς βραχίονες, χρησιμοποιείται το antiskating με βαρίδιο. Το μαγνητικό είναι αυτό που χρησιμοποιείται κατά κόρον, ενώ το antiskating με ελατήριο εμφανίζεται σπάνια και σε φθηνές κατασκευές.


Όσον αφορά το σχήμα, οι βραχίονες χωρίζονται σε ευθύγραμμους και σε σχήματος S. Αυτό στις μέρες μας είναι περισσότερο θέμα αισθητικής, μια και τα δυο είδη λειτουργούν μια χαρά. Οι περισσότεροι βραχίονες είναι ευθύγραμμοι.

Ανάλογα με τον κατασκευαστή, ένας βραχίονας μπορεί να είναι μονοκόμματος ή όχι. Οι γνωστότεροι μονοκόμματοι βραχίονες είναι αυτοί της Rega. To τμήμα του βραχίονα πάνω στο οποίο προσαρμόζεται η κεφαλή, ονομάζεται headshell.


Παράλληλοι βραχίονες:

Οι παράλληλοι βραχίονες, είναι ουσιαστικά μπάρες, πάνω στις οποίες κινείται
το headshell, παράλληλα με τα αυλάκια του δίσκου. Το βασικότερο πλεονέκτημά τους είναι η ανύπαρκτη κεντρομόλος δύναμη, οπότε ουσιαστικά το antiskating είναι άχρηστο. Επειδή όμως αποτελούν πολύ εξεζητημένες κατασκευές, ακριβές και πολύ δύσκολες στη ρύθμιση, δε θα επεκταθώ περισσότερο.

Kuzma Air Line
airline1.jpg


Clearaudio Tangent
clearaudio_tonearm_tangent_lrg.jpg


Οι βασικότερες ρυθμίσεις ενός βραχίονα, είναι το βάρος ανάγνωσης, το VTA, το αζιμούθιο και το antiskating. Το βάρος ανάγνωσης καθορίζει το κατά πόσο θα πιέζει η βελόνα την επιφάνεια του δίσκου. To VTA (vertical tracking adjustment) είναι η ρύθμιση του βραχίονα καθ' ύψος, ανάλογα με το ύψος της κεφαλής. Το antiskating το περιγράψαμε παραπάνω. Το αζιμούθιο, είναι η ρύθμιση της κλίσης του headshell δεξιά κι αριστερά, όπως το βλέπουμε από μπροστά.
Τα περί ρυθμίσεων θα τα περιγράψω σε άλλο thread.


Ένα ακόμα σημαντικό κομμάτι ενός βραχίονα, ίσως το σημαντικότερο, είναι η καλωδίωση. Ανάλογα με την κατασκευή, ένας βραχίονας μπορεί να έχει είτε συνεχή καλωδίωση μέχρ το phono stage, είτε να έχει καλωδίωση μέχρι το τελείωμά του και να επιλέγουμε το phono καλώδιο της αρεσκείας μας.
Προσωπικά, προτιμώ τη συνεχή καλωδίωση.


Κάπου εδώ, κλείνουμε και το κεφάλαιο βραχίονες. Θα συνεχίσουμε αργότερα σχετικά με τις κεφαλές.
 
Last edited: