Γη και Θάνατος

Busoni

Supreme Member
5 July 2006
3,290
Πάτρα
Sibelius_in_Vienna_c1891.jpg


Η Μουσική της Καρέλια είναι μια συλλογή εικόνων απο την καθημερινή ζωή στην γη της Καρέλια, κοντα στα σύνορα της Ρωσίας με την Φινλανδία. Το έργο γραφτηκε στα 1893 απο τον Sibelius για την "λαχειοφόρο που οργανώνεται απο τους φοιτητές του Vyborg με σκοπό να συγκεντρωθούν χρήματα για την μόρφωση των ανθρώπων της επαρχίας του Vyborg". Το έργο παρουσιάστηκε στην εκδήλωση αυτη με τον Sibelius να διευθύνει. Ο ίδιος, αναφερόμενος στο έργο, έλεγε "Έπεσα πολύ χαμηλά όταν αναγκάστηκα να συνθεσω μουσική για χρήματα"...

Τα θέματά των εικόνων ποτέ δεν ειναι περίτεχνα. Άλλωστε αναφέρονται σε σκηνές από την ζωή των ανθρώπων της Καρέλια:

1. Τα νεα του πολέμου μαθαίνονται σ'ενα Καρελιανό σπίτι
2. Η ίδρυση του κάστρου του Viipuri
3. O Narimont, δούκας της Λιθουανίας, συλλέγει τους φόρους στην επαρχία του Kakisami
4. O Κarl Knutsson στο κάστρο του Viipuri
5. Ο Pontus De la gardie στις πύλες του Kakisami
6. H κατάκτηση του Viipuri
7.,8. Η ένωση της παλαιάς Φινλανδίας(Karelia) με την νεα

Μελωδικά άρτια, με περισσή αμεσότητα, αναδεικνύουν τη δεινότητα του Sibelius σε αυτό που φέρνει εναν συνθέτη πιο κοντά στον μη-εξασκημένο ακροατή:η εφεύρεση της μελωδίας. Η δευτερη εικόνα, παρόλο που εξαρχής χτίζεται πάνω σε μιμητικές ριπές εγχόρδων με διαθέσεις αντίστιξης, παντα παίζει με το αρχικό θέμα των επτά φθόγγων, σαν μια μικρή ανησυχία που επαναδιατυπώνεται. Η μελωδία του όμποε στην τέταρτη εικόνα γίνεται φωνή από τα χείλη του βαρύτονου, σε συνθεση βασισμένη σε μπαλάντα του 1446. Ο συνθέτης όχι μόνο μελέτησε το παραδοσιακό τραγούδι των γηγενών της Καρέλια(rune singing όπως αναφέρεται στα αγγλικά), αλλά διατήρησε τον χαρακτήρα του και στο έργο. Οι δυο τελευταίες εικόνες κλείνουν με το θέμα του Maamme laulu("H γη μας"), εθνικού ύμνου της Φινλανδίας.
 

Busoni

Supreme Member
5 July 2006
3,290
Πάτρα
800px-Philippe_de_Champaigne_Still-Life_with_a_Skull-thumb-450x333.jpg


Η Kuolema("Θάνατος") γραφτηκε ως μουσική για ενα θεατρικό του Arvid Jarnefelt στα 1903. Το έργο πραγματεύεται το δύσκολο θέμα του θανάτου μέσα απο μια μικρή μυθική ιστορία ιδεαλισμού, συμβολισμού και ρομαντισμού.

Η ιστορία ξεκινά με τον μικρό Pavali δίπλα στο κρεβάτι της άρρωστης μητέρας του. Ενα πλήθος χορευτών εμφανίζονται στο όνειρό της και η γυναίκα αρχίζει να χορεύει μαζί τους. Ακόμα κι αν κοπιάζει και σταματά προσωρινά, επανέρχεται στον χορό λιγο αργότερα. Ώσπου ο Θάνατος, με την μορφή του συζύγου της την επισκέπτεται. Οι χορευτές εξαφανίζονται και ο Pavali χάνει την μητέρα του. Γραμμένο για έγχορδα, το εναρκτήριο βάλς βασιζεται σ'ενα θέμα που μοιάζει με ασθενικό χαμόγελο, εγείρεται σε δειλό μα χαρούμενο χορό, μέχρι να κορυφώσει σε μια μακάβρια γλυκύτητα. Το κύκνειο άσμα του χορού αποδίδεται σχεδόν ξέφρενα απο τα έγχορδα, τα οποια σιγούν μ'ενα tremolo στον ερχομό του θανάτου. Το βαλς ξαναγράφτηκε αργότερα ως αυτόνομο έργο, το γνωστότατο Valse Triste.

Στην δευτερη πράξη, ο Pavali έχει ανδρωθεί σ'εναν καλό νέο. Ταξιδεύοντας, φθάνει στο καλύβι μιας μαγισσας την οποία βοηθά ανάβοντας φωτια, ψήνοντας ψωμί, φροντίζοντας για τα απαραίτητα. Σ' ένδειξη ευγνωμοσύνης η μαγισσα του χαρίζει ενα δαχτυλίδι που βλεπει στο μέλλον. Σ' αυτο ο Pavali βλέπει την μέλουσα γυναίκα του...ενώ το σκηνικό μεταφέρεται σ'ενα δάσος, όπου η Elsa τραγουδα. Ο Pavali και η Elsa κοιμούνται στο δάσος. Οταν ξυπνούν, θέλει να συνεχισει το ταξίδι του, η Elsa όμως τον πείθει να μείνει. Ενα κοπάδι γερανών πετά εκείνη τη στιγμή. Ενα απο τα πουλιά ξεμακραίνει φέρνοντας ενα βρέφος στο ζευγάρι. Η μουσική αρχικά υποστηρίζει το τραγούδι του νέου και ελεύθερου Pavali που, ταξιδεύοντας σε χειμερινό ψύχος, αρνείται να παγώσει μέσα του:

Whatever you freeze will be revived
By the warmth of the heating heart
Whatever you freeze will be thawed out
By the steadfast power of my song,
My bosom houses a burning heat,
The fever of pure freedom!​

Aργότερα γινεται παραμυθένια, δημιουργώντας μια νεραϊδένια ατμόσφαιρα για το τραγούδι της Elsa και την εγγύτητα του ζεύγους. Η σκηνή των γερανών αποδίδεται με μια μελωδία σε τρεμάμενα τρίηχα απο τα έγχορδα και καταλήγει σ' ενα θέμα, δεκα νότες ολο κι όλο που κόβει ανάσες...

Η τελευταία πράξη παρουσιάζει την κοινή ζωή της Elsa και του Pavali. Γεματος ιδανικά, ο Pavali βαζει όλες του τις οικονομίες για να χτισει ενα νηπιαγωγείο. Το σπίτι τους αρπάζει φωτιά. Ο Pavali παραμένει στις φλόγες αντικρύζοντας την μορφή της μητέρας του να τον καλεί. Όπως εκείνη έφυγε, έτσι εκείνος φεύγει. Το έργο κλείνει με το πένθιμο χτύπημα μιας καμπάνας.
 
Last edited:

Busoni

Supreme Member
5 July 2006
3,290
Πάτρα
d68d810ae7a0c1a2c6709110.L.jpg



Η ερμηνεία της ηχογράφησης της BIS, είναι η πρώτη που περιέχει ολόκληρη την μουσική της Κarelia μετα απο σχετικές ερευνες στο έργο του Sibelius. Εως τοτε, η μουσική ήταν ευρεως γνωστη ως Karelian Suite και περιειχε, διασκευασμένες από τον συνθέτη, τρείς από τις εικόνες του αυθεντικού έργου. Αγνωστοι σ' εμένα ο Osmo Vanska καθώς και η Lahti Symphony Orchestra κάνουν παραπάνω απο καλά τη δουλειά τους. Η αίσθηση της ματαιότητας, του "τέλους", το μακάβριο που ακόμα και στις ευτυχισμένες στιγμές της Kuolema υποβόσκει, αποδίδονται αισθητά απο την ορχήστρα. Και τα δυο έργα ειναι ευπρόσιτα για οποιονδήποτε, η δε ποιότητα της BIS, από την ηχογράφηση εως την τελική παραγωγή, ειναι γνωστή στους θαμώνες της κατηγορίας.
 

Stephania Gk.

AVClub Addicted Member
23 April 2008
2,381
Πολύ ωραίο και διαφωτιστικό το αφιερωμα σου Σωτήρη πανω στη μουσική του Sibelius καθώς και η μελωδία της Kuolema,την οποία καθησα και ακουσα με προσoχή..
Μου επιτρέπεις όμως να αντιπαραθέσω, μιας που είναι και η αδυναμία μου ο Sibelious, τη Rakastaja.....αυτό το κομμάτι με το που το ακούω
κάτι μου ''κανει''...δεν εκφράζεται με λόγια...απλά έχει μια δυναμική μέσα του σαν να τα λέει όλα..
Το παραθέτω:
http://www.youtube.com/watch?v=ulj3Zu09N9w
 

Busoni

Supreme Member
5 July 2006
3,290
Πάτρα
Στεφανία σ' ευχαριστώ για τα σχόλια και την παράθεση :)
Ο Sibelius ειναι ανοιχτή υπόθεση για μένα, επομένως κάθε πρόταση για τα έργα του είναι ευπρόσδεκτη!
 

sokos

AVClub Addicted Member
19 January 2007
2,316
το ξέρεις οτι το σπίτι που γενηθηκέ είναι στην Hameenlina, την πόλη της οικογένειας μου? Περνάμε καθημερινα απο εκεί, με μπρίζοσες να κάτσω να ακούσω μερικά CD του τώρα, ευχαριστώ!
 

Stephania Gk.

AVClub Addicted Member
23 April 2008
2,381
Στεφανία σ' ευχαριστώ για τα σχόλια και την παράθεση :)
Ο Sibelius ειναι ανοιχτή υπόθεση για μένα, επομένως κάθε πρόταση για τα έργα του είναι ευπρόσδεκτη!


Εγω σ'ευχαριστώ που μου το γνωστοποιησες...χαρα μου-bye-
Και για μενα επίσης ειναι ανοιχτη υπόθεση,αρα οποιος ειναι περισσότερο γνωστης ας προτεινει....;)
 

Brucknerian

Senior Member
25 July 2009
478
Salonique
Το παρακάτω πακέτο με 15 CDs συστήνεται ανεπιφύλακτα. Είναι από τις πραγματικά καταπληκτικές ηχογραφήσεις έργων από της εταιρία BIS. Φυσικά συμπεριλαμβάνονται όλα όσα αναφέρθηκαν και πολλά άλλα.

Περισσότερα για τον Sibelius, προσεχώς (αν υπάρχει ενδιαφέρον)

BISCD1697-1700.jpg
 

Brucknerian

Senior Member
25 July 2009
478
Salonique
Ξεκινάω και όπου βγει.

BISCD1697-1700.jpg


Το πακέτο της BIS είναι , ότι καλύτερο μπορεί να υπάρξει ως συνολική προσέγγιση του έργου. Τα πλεονεκτήματα πολλά, αναφέρω μερικά: Πολύ καλός ήχος και παραγωγή από την BIS, όπου η μετριότητα ή το απλά καλό δεν εντάσσεται στην τακτική του. Στο σύνολο τους συμμετέχουν Σκανδιναβοί καλλιτέχνες και ερμηνευτές, όπου κακά τα ψέμματα έχουν μια πιο βιωματικοί προσέγγιση. Απολαμβάνω πάντα ερμηνείες από ορχήστρες ή ερμηνευτές από εκείνη την μεριά του πλανήτη γιατί είναι ακριβώς το αντίθετο από εμάς: Ψυχροί και απόμακροι σαν χαρακτήρες και προσωπικότητες, το αντίθετο με εμάς τους Μεσογιακούς, αλλά όταν εκφράζονται σε οποιαδήποτε τέχνη έχουν μια θέρμη και ένταση στην ερμηνεία τους, μοναδική! Το αντίθετο με την Ελλάδα θα έλεγα. Φωνακλάδες, σαματζήδες, ζωντάνια και όταν πάμε να εκφραστούμε καλλιτεχνικά είμαστε άκρως υποτονικοί και για να αποκρύψουμε αυτήν την αδυναμία μας γινόμαστε θεατρινίστικοι (άποψη σταθμισμένη από όσα γνωρίζω, όχι ότι δεν συναντιέται και το αντίθετο εκατέρωθεν).

Στον πακέτο αυτό δεν νομίζω να έχει ξεφύγει τίποτα από την θεατρική μουσική του ή τα υπέροχα Συμφωνικά ποιήματα του Sibelius, τα περισσότερα ερμηνευμένα από τον Osmo Vanska και κάποια από τον Neeme Jarvi.

Πολυτέλειες στα τραγούδια με συνοδεία πιάνου με την Anne-Sophie von Otter και την Karitta Mattila. Αυτά είναι αξεπέραστα. Από εκεί και πέρα duos, μουσική δωματίου κ.λπ φτιάχνουν ένα εξαιρετικό πακέτο.

Εκεί που μειονεκτεί (αν είναι μειονέκτημα) είναι ότι δεν υπάρχουν όλες "οι εναλλακτικές" εκδοχές έργων του Sibelius. Για παράδειγμα στο φημισμένο κονσέρτο για βιολί με τον Λεωνίδα Καβάκος υπάρχει η τελική έκδοση. Στο χωριστό CD υπάρχει η πρώτη-original εκδοχή (η οποία είναι τεχνικά απαιτητικότερη). Επίσης και η 5η συμφωνία με τον Vanska (από τις καλύτερες εκδοχές) όπου υπάρχει η αρχική και η τελική εκδοχή. Να τονίσω ότι η BIS έχει τα δικαιώματα αυτών των άγνωστων ευρύτατα εκδοχών εκχωρημένα από τους απογόνους του Sibelius και δεν επιτρέπεται επί το παρόντος να ερμηνευθούν χωρίς την άδεια της. Έτσι για παράδειγμα η αυθεντική εκδοχή του κονσέρτου για βιολί ερμηνεύεται μόνο κατόπιν άδειας με εξαίρεση τον Καβάκο και τον Vanska.

Αλλάζοντας λίγο κλίμα, θα αναφερόμουν στο έργο του Sibelius, Tapiola. Το τελευταίο του έργο, όπου συσωρεύει όλη την μουσική σοφία του συνθέτη. Όταν το πρωτοάκουσα, η πρώτη σκέψη μου ήταν, καθώς έμεινα παγωμένος, "Μετά από αυτό τι άλλο παραπάνω μπορεί κάποιος να συνθέσει;". Ήταν το τελευταίο του ορχηστρικό έργο και μέχρι που πέθανε ο Sibelius δε συνέθεσε τίποτα (μόνο αναθεωρούσε). Πιστεύω ότι όποιος αρέσκεται στην κλασσική μουσική και ειδικά πρέπει να ακούσει αυτό το Συμφωνικό έργο. Αν θα μπορούσα να κάνω μια αντιστοίχηση θα έλεγα ότι είναι κάτι αντίστοιχο με την "Παθητική" του Tchaikovsky, όπου και εκεί αναρωτίομαστε, μετά από ένα τέτοιο έργο τι περισσότερο μπορεί να γραφθεί.

Πρόταση ακρόασης του έργου Tapiola (υπάρχει και στο πακέτο της BIS):

Ο Hans Rosbaud συνοδοιπορεί (δεν διευθύνει-προσέξτε το αυτό γιατί είναι εκπληκτικός ισοροπιστής) με την Φιλαρμονική του Βερολίνου σε μια σειρά ηχογραφήσεων συμφωνικών εργων, μεταξύ αυτών και Tapiola, που είναι αποθεωτική. Από τα άλμπουμ που θα συνιστούσα σε όποιον αγαπά την μουσική και δη την κλασσική. Είναι από την οικονομική σειρά Originals
028944745320.jpg


Αν κάποιος επιθυμεί να δαπανήσει κάτι παραπάνω για να γνωρίσει την τέχνη αυτού του σπουδαίου μαέστρου, ας προχωρήσεις στο παρακάτω πακέτο με 5 CD, όπου συμπεριλαμβάνεται και ο Sibelius

hansrosbauddgoriginalmabo2.jpg


[...συνεχίζεται - to be continued...]