'Master of Simplicity'

O Charlie Haden κατάγεται από οικογένεια μουσικών και έμαθε την τέχνη του από πολύ μικρός παίζοντας μπασαβιόλα στην οικογενειακή μπάντα του πατέρα του. Η ορχήστρα του μπαμπά Haden έπαιζε 'Δημοτικά', αυτό που στην Αμερική λέγεται hillbilly music και ήταν περίπου θρυλική στο Μιζούρι και στις μεσο-Δυτικές Πολιτείες στη δεκαετία του 1940. Ο γυιός, αφού στάθηκε για τα καλά στα πόδια του, έμπλεξε με δύο 'δαίμονες' που θα τον καθόριζαν για τα καλά στη μετέπειτα πορεία του. Ο ένας ήταν η ηρωίνη. Ο δεύτερος ήταν ο Ornette Coleman. Γέροντες που ήταν στα μέσα και στα έξω εκείνη την εποχή στα μουσικά δρώμενα στο Τέξας, θυμούνταν μέχρι πρόσφατα την αγωνία του Ornette στην προσπάθειά του να πείσει τα δυό μικρά πουλέν του -τον Charlie και τον Don Cherry που έπαιζε τρομπέτα- να ξεκολλήσουν από την Ασπρη σκόνη. Οι 'μικροί' το κατάφεραν και οι δύο ανεβαίνοντας καθένας τον δικό του Γολγοθά. Ο Don ήταν πιο 'κλειστός' και μυστικοπαθής και δεν εξήγησε ποτέ το Πώς. Ο Charlie το απέδωσε στο ότι στρατεύθηκε πολιτικά στις πιο ριζοσπαστικές εσχατιές της Αμερικάνικης Αριστεράς. Οπως και νά'χει ήταν και οι δύο τους εκεί, κομισάριοι που κέρδισαν τα γαλόνια τους στο πεδίο της μάχης, στο πραξικόπημα του Ornette και τη μεγάλη του έφοδο κόντρα στα ...Χειμερινά Ανάκτορα: στο bebop.
Οι μουσικολόγοι θεωρούν τον Charlie έναν μαίτρ της απλότητας. Το παίξιμό του δεν είναι δεξιοτεχνικό, τεχνίτες υπάρχουν πάρα πολλοί καλύτεροι απ αυτόν. Η βιρτουοζιτέ του Haden κατοικεί σ ένα επίπεδο πολύ πιο υψηλό από ξέφρενους δακτυλισμούς πάνω στο τάστο. Σε σύγκριση με άλλους ομότεχνούς του ...'πυρομανείς', τον χαρακτηρίζει μιά τελείως ρηξικέλευθη προσέγγιση στην αρμονία: κραταιός, σταθερός σαν βράχος, χοροπηδάει ταυτόχρονα σαν δειλό παιδί γύρω απ τις μελωδικές γραμμές, συμβατικές και αφηρημένες, στοχάζεται, τις σχολιάζει με άπειρους δικούς του σκοπούς, τις μαλάζει, τις διακοσμεί, τις διαλύει και τις ανασυνθέτει, μελαγχολεί μαζί τους ή τις παρωδεί κατά το δοκούν. 'Ο πιο επεξηγηματικός μπασίστας από την εποχή του Charles Mingus' λένε Εξω και εννοούν αυτόν που, χωρίς να αφήνει τίποτα γύρω του 'ξεκρέμαστο', ξέρει ανα πάσα στιγμή που βρίσκεται καθετί και αιτιολογεί πάντα το σόλο του μέχρι τη ρίζα της τελευταίας του νότας. Και όλοι ανεξαιρέτως μένουν άφωνοι μπροστά σε αυτό το αμάλγαμα παλιού και καινούργιου, αυτό το μουρμουριστό τραγούδι που άλλοτε θυμίζει καφενόβια φιλοσοφική σπέκουλα κι άλλοτε σε παραπέμπει στα φιλμ-νουάρ, Λος Αντζελες δεκαετία του '40.
Δεν υπάρχει κακός δίσκος του Charlie Haden. Οι πιο μέτριοι είναι, απλά, κακά ηχογραφημένοι. Στο πάνω πάνω ράφι βρίσκει κανείς τους δύο δίσκους του με την Liberation Music Orchestra σε ενορχηστρώσεις της Carla Bley, τα άλμπουμ με το Quartet West, το 'Haunted Heart' στη Verve, το ' Memoirs' με τον Paul Bley και τον Paul Motian, το Αριστουργηματικό 'Beyond The Missouri Sky' με τον Pat Metheny, το box-set 'The Montreal Tapes' όπου συνεργάζεται άψογα με διάφορους και εκπληκτικά με τον Gonzalo Rubalcaba και φυσικά το άλμπουμ του με τον Egberto Gismonti στην ECM. Διαμάντι με όλη τη σημασία της λέξης, αυτή η σύμπραξη με τον Βραζιλιάνο κιθαρίστα ξίνισε τους πιουρίστες που δεν τη θεώρησαν αρκετά τζάζ και την κατατάσσουν στην World Music. Όπως και να την ονοματίσει κανείς, είναι συγκλονιστική.




ο τίτλος του thread αποδίδει την πατρότητά του στον Joachim Berendt.
Αναφορές: Gary Giddins - Weather Bird: Jazz At The Dawn Of Its Second Century (Oxford University Press, 2004).