ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΗΝ ΣΩΤΗΡΙΑ ΜΠΕΛΛΟΥ
Αφορμή για το αφιέρωμα στην μεγάλη Σωτήρια Μπέλλου ήταν ο καβγάς του Δημήτρη Ντοκατζή με τον Στέλιο Σιδερακη κατά την αλλαγή πλατφόρμας του πάλαι ποτέ avforum που κόντεψε να προκαλέσει την αποχώρηση του πρώτου από τα δρώμενα και που κατά με θα ήταν δυσαναπλήρωτο κενό
Έταξα λοιπόν τότε στον Δημήτρη Ντοκατζη αφιέρωμα στην Μπέλλου και πιστεύω ήταν καταλυτικό για την επιστροφή του στο Φόρουμ μας …..τρομάρα μου
Πέρα από τα αστεία, θεώρησα χρέος μου προς το club και τα μέλη του να γράψω και εγώ για μια μεγάλη Ελληνίδα τραγουδίστρια για την οποία κάποτε ο Γιάννης Τσαρούχης είχε πει….Δυο μεγάλες ερμηνεύτριες αγάπησα στην ζωή μου την Μαρία Κάλλας και την Σωτηρία Μπέλλου…και οποίος νομίζει ότι έχω μπερδευτεί ας έρθει να του εξηγήσω……
Τον Αύγουστο του 1921 γεννήθηκε η Σωτηρία Μπέλλου στα Χάλια της Ευβοίας τον πατέρα της τον έλεγαν Πέτρο και την μητέρα της Ελένη
Το όνομα της το πήρε από τον παππού της τον παπά Σωτήρη που έμελλε μαζί με την γιαγιά της να μεγαλώσουν την μικρή Σωτηρία μια και οι ανάγκες δεν επέτρεπαν την μητέρα της να σταματήσει να εργάζεται
Από μικρή η Σωτηρία ήταν μέσα στης εκκλησίες και τα πρώτα μουσικά της ακούσματα ,οι ύμνοι των ψαλτών , που της δημιούργησαν την αγάπη για την μουσική και της πρώτες απόπειρες ερμηνείας. Σε πολύ μικρό διάστημα είχε μάθει τους περισσότερους ψαλμούς και ότι τραγούδι και να άκουγε το ξεσήκωνε και το τραγουδούσε.
Μεγάλο ρόλο στην διαμόρφωση του χαρακτήρα της Σωτηρίας Μπέλλου έπαιξε και η συναναστροφές της με τα προσφυγοπούλα που ήδη κατά κύμα ερχόντουσαν στην μητέρα Ελλάδα ,πρόσφυγες αδικημένοι, με χαμένη πατρίδα και περιουσίες και που με την κατάσταση τους συμπονούσε η μικρή Σωτηρία
Αγοροκόριτσο την φωνάζανε όλοι, μάλωνε με μεγαλύτερα παιδιά δεν κώλωνε πουθενά…άσπρο της λέγανε ,μαύρο εκείνη … δεν υπήρχε περίπτωση να μην περάσει το δικό της και δουλευταρού βοηθούσε την οικογένεια της μην θεωρώντας καμία δουλειά ντροπή
Ένα βράδυ του 1934, χρονιά που σημαδεύτηκε με την απόπειρα δολοφονίας εναντίον του Ελευθερίου Βενιζέλου και με της δικτατορικές προθέσεις του Ιωάννη Μεταξά να κάνουν την εμφάνιση τους στο πολιτικό προσκήνιο της Ελλάδος, βρίσκουν την Σωτηρία Μπέλλου 14 πια χρονών στον κινηματογράφο να παρακολουθεί ένα έργο με πρωταγωνίστρια την Σοφία Βέμπο την
Προσφυγοπούλα και την επηρέασε τόσο πολύ η φωνή της Βέμπο που είπε:
πάει και τελείωσε θα γίνω τραγουδίστρια……
Θέλω κιθάρα ,θέλω κιθάρα να μου πάρεις φώναζε η Σωτηρία του πατέρας της που εκείνος αφού το καλοσκέφτηκε ότι ήταν προτιμότερο να κάθεται και παίζει την κιθάρα παρά να γυρνά μες στους δρόμους της την πήρε
Τα πρώτα τραγούδια που έμαθε δεν ήταν άλλα από το «Μες στην ζωή κάποιο πρωί»,«θα έρθω μια νύχτα με φεγγάρι », «τα δεκαοκτώ σου χρόνια» όλα της μεγάλης Σοφίας Βέμπο
29 Οκτωβρίου του 1940 μια μέρα μετα την κήρυξη του πολέμου στους Ιταλούς μπήκε στο τραίνο παρέα με τα λιγοστά της υπάρχοντα ,την κιθάρα της και με φαντάρους που κατέβαιναν για την γενική επιστράτευση ,με προορισμό την Αθήνα.
Η κατοχή την βρήκε στην Αθήνα και στους κόλπους του ΕΑΜ όπου οργανώνεται με σκοπό την αντιμετώπιση των Γερμανών κατακτητών Τα μπουντρούμια και τα βασανιστήρια της οδού Μερλιν είχε την τιμή να τα ζήσει από κοντά…..
Με την κιθάρα της πήγαινε στα τότε κέντρα και ταβέρνες που σύχναζαν μαυραγορίτες Γερμανοί και χαφιέδες μιας και ο λαός δεν είχε την δυνατότητα να διασκεδάζει και τραγουδούσε πότε για ένα πιάτο φαΐ πότε για λίγες δεκάρες, τραγούδια “ ευρωπαϊκά” της αγαπημένης της Βέμπο και λαϊκά όπως το Αντιλαλούν δυο φύλακες του Μάρκου Βαμβακάρη
Η Σωτηρία συνέχισε το σεργιάνι στης ταβέρνες της Αθήνας με τον εμφύλιο της εκτελέσεις και της εξορίες να μαστίζουν την χώρα , σε μια απ αυτές της ταβέρνες του “Καλλέργη” την άκουσε ο Μιχάλης ο Καπετανάκης επιστήθιος φίλος του Βασίλη Τσιτσάνη και της υποσχέθηκε να φέρει το Τσιτσάνη να την ακούσει .
Ένα βράδυ λοιπόν την άκουσε ο Τσιτσανης όπου και ενθουσιάστηκε και της έγραψε δυο τραγούδια Tο παιδί που έχεις φίλο και το Όταν πίνεις στην ταβέρνα τα οποία και ηχογραφήσανε στην Κολούμπια και έγινε χαλασμός ήταν ο πρώτος της δίσκος
…η Σωτηρία είπε και το κάνε έγινε πια τραγουδίστρια
1948-1954 πρώτη χρυσή περίοδος της ζωή της ξεκίνησε …ήταν η πρώτη γυναίκα τραγουδίστρια που έκατσε στο πάλκο στην μεταπολεμική Αθήνα στην Ταβέρνα του “Χοντρού ” στην Αχαρνών μαζί με τον Τσιτσάνη
Δισκογραφικές δουλείες της το διάστημα πολλές ,οι συνθέτες που την θέλουν ερμηνεύτρια των τραγουδιών τους, πολλοί .Το 1948 ηχογραφεί το Συννεφιασμένη Κυριακή του Τσιτσάνη ένα από τα πιο αγαπημένα της τραγούδια τέλη 1948 ηχογραφεί πάλι τραγούδια του Τσιτσάνη όπως το Πέφτεις σε λάθη, Κάνε υπομονή ,επίσης μπαίνει στα στούντιο και με τον Παπαιωάννου του οποίου ερμήνευσε το Σβήσε το φως να κοιμηθούμε , τα Καραβοτσακισματα, Της αγάπης το τραγούδι.
Στην Κολούμπια ηχογράφησε και τραγούδια του Σπύρου Περιστέρι Δίχως μάνα και πατέρα και του Μανόλη Χιώτη Καρδιά μου πάψε να πονάς
Δούλεψε το διάστημα αυτό με τους μεγαλύτερους ρεμπέτες στα πιο γνωστά μαγαζιά της εποχής και άρχισε να μαζεύει χρήματα και βοήθησε με αυτά κόσμο και κοσμάκη όπως τον μικρό της αδερφό να σπουδάσει και να γίνει γιατρός
Ένα βράδυ του 1954 αποπειράθηκε να αυτοκτονήσει και νοσηλεύτηκε σε ψυχιατρική κλινική ,τα χρήματα τελειώσανε οι φίλοι της γυρίσανε την πλάτη , έχοντας η Σωτήρια λόγω ψυχολογικών προβλημάτων και έχοντας ανάγκη θαλπωρής και ξεκούρασης δεν μπορεί να δουλέψει …όπου απευθύνθηκε της γύρισαν την πλάτη όχι άδικα μιας και μεγάλο μερίδιο στην κατάντια της ο εθισμός της στον τζόγο , που την έχανες που την έβρισκες στην κουβέρτα με τα κοκάλα (ζάρια) μέχρι τελευταίας δεκάρας
Κατά διαστήματα δουλεύει σε κάποια κέντρα αλλά λίγα πράγματα νιώθει κουρασμένη καταβεβλημένη και το μυαλό της ώρες ώρες να σκοτεινιάζει..
μια νέα κρίση το 1963 φέρνει την Σωτηρία πάλι νοσηλευόμενη σε ψυχιατρική κλινική με την διάγνωση της μανιοκατάθλιψης…….η κατάσταση της χρόνο με το χρόνο χειροτερεύει μόνο όταν είχε λίγο διάθεση έπαιρνε δυο τρία φιλαράκια και την κιθάρα της και τραγουδούσε
Η δεύτερη χρυσή περίοδο της στο Ελληνικό τραγούδι άρχισε το 1965 από την Ωραία νήσο Ύδρα του Αλαογλου στο Περιστέρι όπου η Σωτήρια Μπέλλου ξεκίνησε πάλι να τραγουδά ,από το συγκεκριμένο μαγαζί πέρασαν για να την θαυμάσουν ο Γιάννης ο Τσαρούχης, ο Κώστα ο Καζάκος ,ο Διονύσης ο Σαββόπουλος,
Μεγάλο ρόλο στην επάνοδο της Σωτηρίας Μπέλλου στην δισκογραφία έπαιξε ο Αλέκος Πασιφάς της δισκογραφικής εταιρείας ΛΥΡΑ και το 1966 κυκλοφορούν τα ρεμπέτικα της Σωτηρίας Μπέλλου με τραγούδια όπως το Γράμμα θα στείλω στον Θεό, Σε φιλίες δεν πιστεύω ,Έκαψα την καλύβα μου Τι σου λέει η μάνα σου για μένα
Το 1968 κυκλοφορούν τα ρεμπέτικα της Σωτηρίας Νο2 με τραγούδια όπως το Ζούσα μοναχός χωρίς αγάπη, Ντερμπεντέρισσα , Απόψε κάνεις μπάμ
Τον ίδιο χρόνο τραγούδησε με τον Μανόλη Μητσιά που είχε γνωρίσει σε ένα ταξίδι της στην Θεσσαλονίκη στο κέντρο “Ποσειδών” και ταυτόχρονα κυκλοφορεί και τον τρίτο δίσκο της Τα ρεμπέτικα της Σωτήριας Μπέλλου Νο 3 με τραγούδια όπως το Δυο πόρτες έχει η ζωή, Χωρίσαμε ένα δειλινό, Σαν απόκληρος γυρίζω
Το 1969 συνέχισε της εμφανίσεις της στην Ωραία Ύδρα και στην συνέχεια το 1970 προσπάθησε να ανοίξει δικό της μαγαζί με την πρώτη απόπειρα να αποτυγχάνει λόγω μην έκδοση άδειας λόγω πολυκατοικίας αλλά τελικά καρποφόρησε σε άλλο χώρο στο Αριελ στην Λ Αλεξάνδρας
Το 1971 ο τέταρτος δίσκος της νέας της καριέρες είναι γεγονός τα ρεμπέτικα της Σωτηρίας Μπέλλου Νο4 με τραγούδια όπως Χατζηκυριακειο , Συννεφιασμένη Κυριακή , Αραμπάς περνά την ίδια χρονιά ανοίγει πάλι δικό της μαγαζί το Queen Ann στην Βούλα
Το 1973 την βρίσκει στο Χάραμα με τον Βασίλη Τσιτσάνη που την ήθελε δίπλα του στην θέση του Γιάννη Παπαιωάννου που είχε σκοτωθεί σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα και παρέμεινε μαζί του 11 χρόνια που ήταν και τα πιο ευτυχισμένα και δημιουργικά χρόνια της μεγάλης μας τραγουδίστριας, ένα μικρό διάστημα και επειδή αγαπούσε πάρα πολύ την νεολαία μαζί με τον Μανόλη Μητσιά το 1975-76 τραγούδησε στο ΖΟΥΜ στην Πλάκα
Η Σωτηρία Μπέλλου δεν δίστασε έχοντας ερμηνεύσει αξεπέραστους δημιουργούς όπως ο Τσιτσανης, Καλδάρας , Μητσάκης, Καπλάνης , Παπαιωάννου, Χιώτη να δώσει την φωνή της και σε δημιουργίες νέων καλλιτεχνών για την εποχή ,όπως ο Διονύσης Σαββόπουλος ο Ηλίας Ανδριόπουλος και ο Δήμος Μούτσης με τον πρώτο τραγούδησε μια από της μεγαλύτερες της επιτυχίες της το Ζεϊμπέκικο και με το δεύτερο έκανε ένα δίσκο τα Λαϊκά προάστια που πούλησε κοντά 400 000 δίσκους και με ένα από τα τραγούδια του το Μην κλαις και με τον τρίτο το ανεπανάληπτο Μην λες κουβέντα από τον δίσκο “Φράγμα”
Η δισκογραφικές της δουλειές της χρυσής αυτής εποχής πολλές
Το 1974 τριπλή παρουσία με τον δίσκο Η Σωτηρία Μπέλλου τραγουδά Τσιτσάνη συμμετέχει στον δίσκο Ρεμπέτικο περιβόλι μαζί με τον Μιχάλη Βιολάρη και κυκλοφορεί και ένα δίσκο με τίτλο τα Παλιά του Καπλάνη με τραγούδια όπως Ένας αλήτης πέθανε, Παραστράτησα για σένα
1976 Σωτηρία Μπέλλου Νο 7: H ΑΡΧΟΝΤΙΣΣΑ ΤΟΥ ΡΕΜΠΕΤΙΚΟΥ -ΛΥΡΑ με τραγούδια του Τσιτσάνη όπως : απόψε το μπουζούκι σου όταν συμβεί στα πέριξ ,το μινόρε της αυγής
1977 Σωτηρία Μπέλλου 8 : ΧΑΛΑΛΙ ΣΟΥ-ΛΥΡΑ με τραγούδια όπως : βρε Μάγκα σπάσε, το μεράκι της καρδιάς μου ,Μια νύχτα στο πασαλιμάνι
1977 ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΗΝ ΣΩΤΗΡΙΑ ΜΠΕΛΛΟΥ Νο 2 ΜΙΝΟΣ_ ΕΜΙ με τραγούδια όπως : σε έχω κάνει πέρα ,σε φίλιες δεν πιστεύω πάψε μανούλα μου να κλαις
1979 ΤΑ ΡΕΜΠΕΤΙΚΑ ΤΗΣ ΣΩΤΗΡΙΑΣ Νο 9 -ΛΥΡΑ με τραγούδια των Καπλάνη, Μητσακη, Χιώτη, Καλδαρα, όπως : τέτοια κούκλα και τσαχπίνα , κάντε τόπο να περάσω, μην πειράζεις το κορίτσι
1980 ΤΑ ΡΕΜΠΕΤΙΚΑ ΤΗΣ ΣΩΤΗΡΙΑΣ Νο 10 -ΛΥΡΑ με τραγούδια του Απόστολου Χατζηχρήστου όπως : καροτσέρη τράβα, αλήτη με είπες μια βραδιά Βαγγελιώ δεν είσαι εντάξει
1980 ΛΑΪΚΑ ΠΡΟΑΣΤΙΑ-ΛΥΡΑ του Δήμου Μούτση με τραγούδια όπως :Μην κλαις ,Καισαριανή ,σκοπευτήριο,
1983 ο Αι Λαός του Δημήτρη Λάγιου , Μιχάλη Μπουρμπούλη με τραγούδια όπως Δεκέμβρης γλυκοχάραμα, Χρόνια περιφρονημένα
1984 Σωτηρία Μπέλλου Νο 11 ΠΡΙΝ ΤΟ ΧΑΡΑΜΑ-ΛΥΡΑ με τραγούδια των Γιάννη Παπαιωάννου ,Γιώργου Μητσακη όπως το Πριν το χάραμα, Το δικό σου το μαράζι
1985 Σωτηρία Μπέλλου –Στέλιος Βαμβακάρης ΑΝΟΙΞΑ ΠΟΡΤΑ ΣΤΗΝ ΖΩΗ -ΛΥΡΑ με τραγούδια όπως το Ανατολή Ανατολή, το φονικό
1985 ΞΕΝΕΣ ΠΟΡΤΕΣ-ΛΥΡΑ του Ηλία Ανδριόπουλου και Μάνου Ελευθερίου με τραγούδια όπως της ξένες πόρτες μην χτυπάς ,τα μαγικά που σου γράψα τραγούδια
1985 ΑΥΘΕΝΤΙΚΕΣ ΗΧΟΓΡΑΦΗΣΕΙΣ Η ΧΡΥΣΗ ΕΠΟΧΗ Νο 10 ΜΙΝΟΣ- ΕΜΙ με τραγούδια όπως : Απόψε θα πεθάνει ο χάρος ,είπα να σβήσω τα παλιά
1987 Σωτηρία Μπέλλου ΡΕΣΤΟΙ ΚΑΙ ΜΠΑΤΙΡΗΔΕΣ 10 ΜΙΝΟΣ-ΕΜΙ με τραγούδια όπως :κάνε λιγάκι υπομονή, η λατέρνα και το ντέφι
1987 40 Χρόνια Σωτηρία Μπέλλου-ΛΥΡΑ με τραγούδια όλων των μεγάλων που τίμησε με την φωνή της όπως : Δυο πόρτες έχει η ζωή του Καζαντζίδη ,αλήτη με είπες μια βραδιά του Απόστολου Χατζηχρήστου ,Κάτω στα λεμονάδικα του Βαγγέλη Παπάζογλου
1989 Σωτηρία Μπέλλου : H ΡΕΜΠΕΤΙΣΑ ΜΑΣ -ΛΥΡΑ μια σειρά από παλιά τραγούδια όπως : μες στα βαριά μεσάνυχτα, κοίτα ξηγήσου πιο καλά, Γιατί δακρύζεις του Γιάννη Παπαιωάννου μια μικρή γαλανομάτα του Μαρίνου Γαβριήλ και της Σωτηρίας Μπέλλου.
1991 ΤΑ ΛΑΙΚΑ ΤΗΣ ΣΩΤΗΡΙΑΣ ΜΠΕΛΛΟΥ ΜΙΝΟΣ- ΕΜΙ με τραγούδια όπως : το ομορφόπαιδο, όταν πίνεις στην ταβέρνα
1993 ΤΑ ΠΟΡΤΡΕΤΑ ΤΗΣ ΜΙΝΟΣ-ΕΜΙ με τραγούδια όπως : το ειπα να σβησω τα παλια σβησε το φως να κοιμηθουμε
1994 ΜΕΓΑΛΕΣ ΕΠΙΤΥΧΙΕΣ-ΛΥΡΑ διπλός δίσκος με τραγούδια που σημάδεψαν την μεγάλη της καριέρα όπως : Χωρίσαμε ένα δειλινό, Όταν πίνεις στην ταβέρνα ,λίγα ψίχουλα αγάπης σου γυρεύω, Η άμαξα μες στην βροχή, ζεϊμπέκικο ,μεταξουργείο
Συμμετέχει σε δίσκους άλλων καλλιτεχνών επίσης
1975 Δέκα χρόνια κομμάτια –Διονύση Σαββόπουλου-ΛΥΡΑ με το τραγούδι : Ζεϊμπέκικο
1976 Σεργιάνι στον παράδεισο Βασίλη Δημητρίου -Μάνου Ελευθερίου-ΛΥΡΑ με τα τραγούδια : Ο κόσμος είναι σαν μπαξές ,Σμυρνη-Κωνσταντινουπολη,το πιτσιρικακι, με πήρανε τα βάσανα
1981 Φράγμα -ΛΥΡΑ του Δήμου Μούτση με τα τραγούδια : δεν λες κουβέντα , στον ίδιο παρανομαστή, νταλίκα ,φινάλε
1986 Το ποτάμι-ΛΥΡΑ των Λίνου Κόκκοτου-Λουκά Ξενοφώντα με τα τραγούδια για πέστε μου βρε Έλληνες, Μες στον καθρέφτη Ελλάδα μου
1991 Όταν μου μιλάς-ΛΥΡΑ ντουέτο με τον Γιάννη Πετρόπουλο στο Ζήτησες άσυλο καρδιά μου
Στης αρχές του 1984 βρίσκει την Σωτηρία Μπέλλου μόνη της στο “Χάραμα” όπου κατάφερε να καλύψει επάξια για 2 σαιζόν το μεγάλο κενό που άφησε ο θάνατος του Βασίλη Τσιτσάνη Την επόμενη τριετία 1985-1987 η Σωτηρία Μπέλλου ξεσηκώνει τους θαμώνες στον κέντρο Δίας εκεί που ο Αντρέας Παπανδρέου χόρεψε και την περιβόητη ζεμπεκια όταν η Σωτηρία του αφιέρωσε το Στα Τρίκαλα στα δυο στενά.. επίσης τακτικός θαμώνας και ο Μένιος Κουτσογιωργας στον οποίο η Σωτηρία αφιέρωνε το …..δεν λες κουβέντα κρατάς κρυμμένα μυστικά και ντοκουμέντα …στο ίδιο κέντρο χόρεψε την ζεμπεκια του και ο μεγάλος μας καλλιτέχνης Γιάννης Τσαρούχης που θεωρούσε την Σωτηρία μια από της μεγαλύτερες τραγουδίστριες
Η τελευταία εμφάνιση της Σωτηρίας Μπέλλου σε κέντρο ήταν το Ρεπορτάζ όπου 1992 και για δυο χρόνια παρέα με τον Μπάμπη Τσέρτο ,Θεοδοσία Στίγκα, παρουσίασαν ένα πρόγραμμα με ρεμπέτικα και λαϊκά, τελευταία συναυλία στην μεγάλη της καριέρα έλαβε χώρα στην Κύπρο μαζί με τον Ηλία Ανδριόπουλο το 1994.
Η Σωτηρία Μπέλλου μετά από μακρά περιπέτεια με την υγεία της άφησε την τελευταία της πνοή στης 27 Αυγούστου του 1997
τελευταία της επιθυμία να ταφή όπως και έγινε στο Α νεκροταφείο δίπλα στον Βασίλη Τσιτσάνη
Κάπου εδώ τελειώνει το αφιέρωμα στην μεγάλη τραγουδίστρια Σωτηρία Μπέλλου που ήταν λακωνική στα λόγια μεγάλη στην καρδιά, αθεράπευτα τζογαδόρισα, αριστερή στης πεποιθήσεις της αλλά ταυτόχρονα πιστή στην ορθόδοξη εκκλησία … που δεν δισταξε ακόμη και κασέτες να πουλά στα τελευταία της για να ζήσει ,που στο τέλος ξεχάστηκε απ όλα τα μεγάλα ονόματα που κάποτε την παρακάλαγαν να σταθεί δίπλα τους ,που κατηγορήθηκε από πολλούς όταν το κράτος την βοήθησε … ήταν όμως απλή και λαϊκή , χαιρόταν που την αγαπούσε ο κόσμος προτιμούσε πάντα να είναι κοντά στους απλούς ανθρώπους όπως ήταν και εκείνη
η Σωτηρία Μπέλλου μια δωρική, στιβαρή, μια γυναικεία φωνή, απογυμνωμένη όμως από κάθε ίχνος θηλυκότητας κατάφερε να εκφράσει και να παρηγορήσει με τα τραγούδια της όλους του Έλληνες….
Όπως σωστά έγραψε και ο Constantine Buhayer της Guardian
«στις κορυφώσεις της κατάφερνε να εκφράσει τις τραγωδίες των συμπατριωτών της χωρίς να ξεπέφτει στον συναισθηματισμό ,σαν μια σίγουρη αγκαλιά που απαλύνει τον πόνο ,επιτρέποντας ταυτόχρονα στους ακροατές της να διατηρούν αλώβητη την αξιοπρέπεια τους Εκατομμύρια Έλληνες είχαν ανάγκη απ αυτήν την συναισθηματική στήριξη-όσο και από καλλιτέχνες σαν την Μπέλλου- για να αποκλιμακώσουν την ένταση στην διάρκεια της τραγικής οδύσσειας του έθνους τον 20 αιώνα
πηγές για την εκπλήρωση του παραπάνω αφιερώματος ήταν
το Βιβλίο της Σοφίας Αδαμίδου
ΣΩΤΗΡΙΑ ΜΠΕΛΛΟΥ ΠΟΤΕ ΝΤΟΡΤΙΑ ΠΟΤΕ ΕΞΑΡΕΣ Η περιπλανώμενη ζωή μιας ρεμπέτισσας από της εκδόσεις ΠΑΤΑΚΗ
http://el.wikipedia.org/wiki/Σωτηρία_Μπέλλου
http://www.servitoros.gr/prosopa/view1.php/7/53/
http://www.rebetiko.gr/kalitexnis.asp?id=218
http://www.hri.org/E/1997/97-08-28.dir/keimena/greece/greece1.htm
Αφορμή για το αφιέρωμα στην μεγάλη Σωτήρια Μπέλλου ήταν ο καβγάς του Δημήτρη Ντοκατζή με τον Στέλιο Σιδερακη κατά την αλλαγή πλατφόρμας του πάλαι ποτέ avforum που κόντεψε να προκαλέσει την αποχώρηση του πρώτου από τα δρώμενα και που κατά με θα ήταν δυσαναπλήρωτο κενό
Έταξα λοιπόν τότε στον Δημήτρη Ντοκατζη αφιέρωμα στην Μπέλλου και πιστεύω ήταν καταλυτικό για την επιστροφή του στο Φόρουμ μας …..τρομάρα μου
Πέρα από τα αστεία, θεώρησα χρέος μου προς το club και τα μέλη του να γράψω και εγώ για μια μεγάλη Ελληνίδα τραγουδίστρια για την οποία κάποτε ο Γιάννης Τσαρούχης είχε πει….Δυο μεγάλες ερμηνεύτριες αγάπησα στην ζωή μου την Μαρία Κάλλας και την Σωτηρία Μπέλλου…και οποίος νομίζει ότι έχω μπερδευτεί ας έρθει να του εξηγήσω……
Τον Αύγουστο του 1921 γεννήθηκε η Σωτηρία Μπέλλου στα Χάλια της Ευβοίας τον πατέρα της τον έλεγαν Πέτρο και την μητέρα της Ελένη
Το όνομα της το πήρε από τον παππού της τον παπά Σωτήρη που έμελλε μαζί με την γιαγιά της να μεγαλώσουν την μικρή Σωτηρία μια και οι ανάγκες δεν επέτρεπαν την μητέρα της να σταματήσει να εργάζεται
Από μικρή η Σωτηρία ήταν μέσα στης εκκλησίες και τα πρώτα μουσικά της ακούσματα ,οι ύμνοι των ψαλτών , που της δημιούργησαν την αγάπη για την μουσική και της πρώτες απόπειρες ερμηνείας. Σε πολύ μικρό διάστημα είχε μάθει τους περισσότερους ψαλμούς και ότι τραγούδι και να άκουγε το ξεσήκωνε και το τραγουδούσε.
Μεγάλο ρόλο στην διαμόρφωση του χαρακτήρα της Σωτηρίας Μπέλλου έπαιξε και η συναναστροφές της με τα προσφυγοπούλα που ήδη κατά κύμα ερχόντουσαν στην μητέρα Ελλάδα ,πρόσφυγες αδικημένοι, με χαμένη πατρίδα και περιουσίες και που με την κατάσταση τους συμπονούσε η μικρή Σωτηρία
Αγοροκόριτσο την φωνάζανε όλοι, μάλωνε με μεγαλύτερα παιδιά δεν κώλωνε πουθενά…άσπρο της λέγανε ,μαύρο εκείνη … δεν υπήρχε περίπτωση να μην περάσει το δικό της και δουλευταρού βοηθούσε την οικογένεια της μην θεωρώντας καμία δουλειά ντροπή
Ένα βράδυ του 1934, χρονιά που σημαδεύτηκε με την απόπειρα δολοφονίας εναντίον του Ελευθερίου Βενιζέλου και με της δικτατορικές προθέσεις του Ιωάννη Μεταξά να κάνουν την εμφάνιση τους στο πολιτικό προσκήνιο της Ελλάδος, βρίσκουν την Σωτηρία Μπέλλου 14 πια χρονών στον κινηματογράφο να παρακολουθεί ένα έργο με πρωταγωνίστρια την Σοφία Βέμπο την
Προσφυγοπούλα και την επηρέασε τόσο πολύ η φωνή της Βέμπο που είπε:
πάει και τελείωσε θα γίνω τραγουδίστρια……
Θέλω κιθάρα ,θέλω κιθάρα να μου πάρεις φώναζε η Σωτηρία του πατέρας της που εκείνος αφού το καλοσκέφτηκε ότι ήταν προτιμότερο να κάθεται και παίζει την κιθάρα παρά να γυρνά μες στους δρόμους της την πήρε
Τα πρώτα τραγούδια που έμαθε δεν ήταν άλλα από το «Μες στην ζωή κάποιο πρωί»,«θα έρθω μια νύχτα με φεγγάρι », «τα δεκαοκτώ σου χρόνια» όλα της μεγάλης Σοφίας Βέμπο
29 Οκτωβρίου του 1940 μια μέρα μετα την κήρυξη του πολέμου στους Ιταλούς μπήκε στο τραίνο παρέα με τα λιγοστά της υπάρχοντα ,την κιθάρα της και με φαντάρους που κατέβαιναν για την γενική επιστράτευση ,με προορισμό την Αθήνα.
Η κατοχή την βρήκε στην Αθήνα και στους κόλπους του ΕΑΜ όπου οργανώνεται με σκοπό την αντιμετώπιση των Γερμανών κατακτητών Τα μπουντρούμια και τα βασανιστήρια της οδού Μερλιν είχε την τιμή να τα ζήσει από κοντά…..
Με την κιθάρα της πήγαινε στα τότε κέντρα και ταβέρνες που σύχναζαν μαυραγορίτες Γερμανοί και χαφιέδες μιας και ο λαός δεν είχε την δυνατότητα να διασκεδάζει και τραγουδούσε πότε για ένα πιάτο φαΐ πότε για λίγες δεκάρες, τραγούδια “ ευρωπαϊκά” της αγαπημένης της Βέμπο και λαϊκά όπως το Αντιλαλούν δυο φύλακες του Μάρκου Βαμβακάρη
Η Σωτηρία συνέχισε το σεργιάνι στης ταβέρνες της Αθήνας με τον εμφύλιο της εκτελέσεις και της εξορίες να μαστίζουν την χώρα , σε μια απ αυτές της ταβέρνες του “Καλλέργη” την άκουσε ο Μιχάλης ο Καπετανάκης επιστήθιος φίλος του Βασίλη Τσιτσάνη και της υποσχέθηκε να φέρει το Τσιτσάνη να την ακούσει .
Ένα βράδυ λοιπόν την άκουσε ο Τσιτσανης όπου και ενθουσιάστηκε και της έγραψε δυο τραγούδια Tο παιδί που έχεις φίλο και το Όταν πίνεις στην ταβέρνα τα οποία και ηχογραφήσανε στην Κολούμπια και έγινε χαλασμός ήταν ο πρώτος της δίσκος
…η Σωτηρία είπε και το κάνε έγινε πια τραγουδίστρια
1948-1954 πρώτη χρυσή περίοδος της ζωή της ξεκίνησε …ήταν η πρώτη γυναίκα τραγουδίστρια που έκατσε στο πάλκο στην μεταπολεμική Αθήνα στην Ταβέρνα του “Χοντρού ” στην Αχαρνών μαζί με τον Τσιτσάνη
Δισκογραφικές δουλείες της το διάστημα πολλές ,οι συνθέτες που την θέλουν ερμηνεύτρια των τραγουδιών τους, πολλοί .Το 1948 ηχογραφεί το Συννεφιασμένη Κυριακή του Τσιτσάνη ένα από τα πιο αγαπημένα της τραγούδια τέλη 1948 ηχογραφεί πάλι τραγούδια του Τσιτσάνη όπως το Πέφτεις σε λάθη, Κάνε υπομονή ,επίσης μπαίνει στα στούντιο και με τον Παπαιωάννου του οποίου ερμήνευσε το Σβήσε το φως να κοιμηθούμε , τα Καραβοτσακισματα, Της αγάπης το τραγούδι.
Στην Κολούμπια ηχογράφησε και τραγούδια του Σπύρου Περιστέρι Δίχως μάνα και πατέρα και του Μανόλη Χιώτη Καρδιά μου πάψε να πονάς
Δούλεψε το διάστημα αυτό με τους μεγαλύτερους ρεμπέτες στα πιο γνωστά μαγαζιά της εποχής και άρχισε να μαζεύει χρήματα και βοήθησε με αυτά κόσμο και κοσμάκη όπως τον μικρό της αδερφό να σπουδάσει και να γίνει γιατρός
Ένα βράδυ του 1954 αποπειράθηκε να αυτοκτονήσει και νοσηλεύτηκε σε ψυχιατρική κλινική ,τα χρήματα τελειώσανε οι φίλοι της γυρίσανε την πλάτη , έχοντας η Σωτήρια λόγω ψυχολογικών προβλημάτων και έχοντας ανάγκη θαλπωρής και ξεκούρασης δεν μπορεί να δουλέψει …όπου απευθύνθηκε της γύρισαν την πλάτη όχι άδικα μιας και μεγάλο μερίδιο στην κατάντια της ο εθισμός της στον τζόγο , που την έχανες που την έβρισκες στην κουβέρτα με τα κοκάλα (ζάρια) μέχρι τελευταίας δεκάρας
Κατά διαστήματα δουλεύει σε κάποια κέντρα αλλά λίγα πράγματα νιώθει κουρασμένη καταβεβλημένη και το μυαλό της ώρες ώρες να σκοτεινιάζει..
μια νέα κρίση το 1963 φέρνει την Σωτηρία πάλι νοσηλευόμενη σε ψυχιατρική κλινική με την διάγνωση της μανιοκατάθλιψης…….η κατάσταση της χρόνο με το χρόνο χειροτερεύει μόνο όταν είχε λίγο διάθεση έπαιρνε δυο τρία φιλαράκια και την κιθάρα της και τραγουδούσε
Η δεύτερη χρυσή περίοδο της στο Ελληνικό τραγούδι άρχισε το 1965 από την Ωραία νήσο Ύδρα του Αλαογλου στο Περιστέρι όπου η Σωτήρια Μπέλλου ξεκίνησε πάλι να τραγουδά ,από το συγκεκριμένο μαγαζί πέρασαν για να την θαυμάσουν ο Γιάννης ο Τσαρούχης, ο Κώστα ο Καζάκος ,ο Διονύσης ο Σαββόπουλος,
Μεγάλο ρόλο στην επάνοδο της Σωτηρίας Μπέλλου στην δισκογραφία έπαιξε ο Αλέκος Πασιφάς της δισκογραφικής εταιρείας ΛΥΡΑ και το 1966 κυκλοφορούν τα ρεμπέτικα της Σωτηρίας Μπέλλου με τραγούδια όπως το Γράμμα θα στείλω στον Θεό, Σε φιλίες δεν πιστεύω ,Έκαψα την καλύβα μου Τι σου λέει η μάνα σου για μένα
Το 1968 κυκλοφορούν τα ρεμπέτικα της Σωτηρίας Νο2 με τραγούδια όπως το Ζούσα μοναχός χωρίς αγάπη, Ντερμπεντέρισσα , Απόψε κάνεις μπάμ
Τον ίδιο χρόνο τραγούδησε με τον Μανόλη Μητσιά που είχε γνωρίσει σε ένα ταξίδι της στην Θεσσαλονίκη στο κέντρο “Ποσειδών” και ταυτόχρονα κυκλοφορεί και τον τρίτο δίσκο της Τα ρεμπέτικα της Σωτήριας Μπέλλου Νο 3 με τραγούδια όπως το Δυο πόρτες έχει η ζωή, Χωρίσαμε ένα δειλινό, Σαν απόκληρος γυρίζω
Το 1969 συνέχισε της εμφανίσεις της στην Ωραία Ύδρα και στην συνέχεια το 1970 προσπάθησε να ανοίξει δικό της μαγαζί με την πρώτη απόπειρα να αποτυγχάνει λόγω μην έκδοση άδειας λόγω πολυκατοικίας αλλά τελικά καρποφόρησε σε άλλο χώρο στο Αριελ στην Λ Αλεξάνδρας
Το 1971 ο τέταρτος δίσκος της νέας της καριέρες είναι γεγονός τα ρεμπέτικα της Σωτηρίας Μπέλλου Νο4 με τραγούδια όπως Χατζηκυριακειο , Συννεφιασμένη Κυριακή , Αραμπάς περνά την ίδια χρονιά ανοίγει πάλι δικό της μαγαζί το Queen Ann στην Βούλα
Το 1973 την βρίσκει στο Χάραμα με τον Βασίλη Τσιτσάνη που την ήθελε δίπλα του στην θέση του Γιάννη Παπαιωάννου που είχε σκοτωθεί σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα και παρέμεινε μαζί του 11 χρόνια που ήταν και τα πιο ευτυχισμένα και δημιουργικά χρόνια της μεγάλης μας τραγουδίστριας, ένα μικρό διάστημα και επειδή αγαπούσε πάρα πολύ την νεολαία μαζί με τον Μανόλη Μητσιά το 1975-76 τραγούδησε στο ΖΟΥΜ στην Πλάκα
Η Σωτηρία Μπέλλου δεν δίστασε έχοντας ερμηνεύσει αξεπέραστους δημιουργούς όπως ο Τσιτσανης, Καλδάρας , Μητσάκης, Καπλάνης , Παπαιωάννου, Χιώτη να δώσει την φωνή της και σε δημιουργίες νέων καλλιτεχνών για την εποχή ,όπως ο Διονύσης Σαββόπουλος ο Ηλίας Ανδριόπουλος και ο Δήμος Μούτσης με τον πρώτο τραγούδησε μια από της μεγαλύτερες της επιτυχίες της το Ζεϊμπέκικο και με το δεύτερο έκανε ένα δίσκο τα Λαϊκά προάστια που πούλησε κοντά 400 000 δίσκους και με ένα από τα τραγούδια του το Μην κλαις και με τον τρίτο το ανεπανάληπτο Μην λες κουβέντα από τον δίσκο “Φράγμα”
Η δισκογραφικές της δουλειές της χρυσής αυτής εποχής πολλές
Το 1974 τριπλή παρουσία με τον δίσκο Η Σωτηρία Μπέλλου τραγουδά Τσιτσάνη συμμετέχει στον δίσκο Ρεμπέτικο περιβόλι μαζί με τον Μιχάλη Βιολάρη και κυκλοφορεί και ένα δίσκο με τίτλο τα Παλιά του Καπλάνη με τραγούδια όπως Ένας αλήτης πέθανε, Παραστράτησα για σένα
1976 Σωτηρία Μπέλλου Νο 7: H ΑΡΧΟΝΤΙΣΣΑ ΤΟΥ ΡΕΜΠΕΤΙΚΟΥ -ΛΥΡΑ με τραγούδια του Τσιτσάνη όπως : απόψε το μπουζούκι σου όταν συμβεί στα πέριξ ,το μινόρε της αυγής
1977 Σωτηρία Μπέλλου 8 : ΧΑΛΑΛΙ ΣΟΥ-ΛΥΡΑ με τραγούδια όπως : βρε Μάγκα σπάσε, το μεράκι της καρδιάς μου ,Μια νύχτα στο πασαλιμάνι
1977 ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΗΝ ΣΩΤΗΡΙΑ ΜΠΕΛΛΟΥ Νο 2 ΜΙΝΟΣ_ ΕΜΙ με τραγούδια όπως : σε έχω κάνει πέρα ,σε φίλιες δεν πιστεύω πάψε μανούλα μου να κλαις
1979 ΤΑ ΡΕΜΠΕΤΙΚΑ ΤΗΣ ΣΩΤΗΡΙΑΣ Νο 9 -ΛΥΡΑ με τραγούδια των Καπλάνη, Μητσακη, Χιώτη, Καλδαρα, όπως : τέτοια κούκλα και τσαχπίνα , κάντε τόπο να περάσω, μην πειράζεις το κορίτσι
1980 ΤΑ ΡΕΜΠΕΤΙΚΑ ΤΗΣ ΣΩΤΗΡΙΑΣ Νο 10 -ΛΥΡΑ με τραγούδια του Απόστολου Χατζηχρήστου όπως : καροτσέρη τράβα, αλήτη με είπες μια βραδιά Βαγγελιώ δεν είσαι εντάξει
1980 ΛΑΪΚΑ ΠΡΟΑΣΤΙΑ-ΛΥΡΑ του Δήμου Μούτση με τραγούδια όπως :Μην κλαις ,Καισαριανή ,σκοπευτήριο,
1983 ο Αι Λαός του Δημήτρη Λάγιου , Μιχάλη Μπουρμπούλη με τραγούδια όπως Δεκέμβρης γλυκοχάραμα, Χρόνια περιφρονημένα
1984 Σωτηρία Μπέλλου Νο 11 ΠΡΙΝ ΤΟ ΧΑΡΑΜΑ-ΛΥΡΑ με τραγούδια των Γιάννη Παπαιωάννου ,Γιώργου Μητσακη όπως το Πριν το χάραμα, Το δικό σου το μαράζι
1985 Σωτηρία Μπέλλου –Στέλιος Βαμβακάρης ΑΝΟΙΞΑ ΠΟΡΤΑ ΣΤΗΝ ΖΩΗ -ΛΥΡΑ με τραγούδια όπως το Ανατολή Ανατολή, το φονικό
1985 ΞΕΝΕΣ ΠΟΡΤΕΣ-ΛΥΡΑ του Ηλία Ανδριόπουλου και Μάνου Ελευθερίου με τραγούδια όπως της ξένες πόρτες μην χτυπάς ,τα μαγικά που σου γράψα τραγούδια
1985 ΑΥΘΕΝΤΙΚΕΣ ΗΧΟΓΡΑΦΗΣΕΙΣ Η ΧΡΥΣΗ ΕΠΟΧΗ Νο 10 ΜΙΝΟΣ- ΕΜΙ με τραγούδια όπως : Απόψε θα πεθάνει ο χάρος ,είπα να σβήσω τα παλιά
1987 Σωτηρία Μπέλλου ΡΕΣΤΟΙ ΚΑΙ ΜΠΑΤΙΡΗΔΕΣ 10 ΜΙΝΟΣ-ΕΜΙ με τραγούδια όπως :κάνε λιγάκι υπομονή, η λατέρνα και το ντέφι
1987 40 Χρόνια Σωτηρία Μπέλλου-ΛΥΡΑ με τραγούδια όλων των μεγάλων που τίμησε με την φωνή της όπως : Δυο πόρτες έχει η ζωή του Καζαντζίδη ,αλήτη με είπες μια βραδιά του Απόστολου Χατζηχρήστου ,Κάτω στα λεμονάδικα του Βαγγέλη Παπάζογλου
1989 Σωτηρία Μπέλλου : H ΡΕΜΠΕΤΙΣΑ ΜΑΣ -ΛΥΡΑ μια σειρά από παλιά τραγούδια όπως : μες στα βαριά μεσάνυχτα, κοίτα ξηγήσου πιο καλά, Γιατί δακρύζεις του Γιάννη Παπαιωάννου μια μικρή γαλανομάτα του Μαρίνου Γαβριήλ και της Σωτηρίας Μπέλλου.
1991 ΤΑ ΛΑΙΚΑ ΤΗΣ ΣΩΤΗΡΙΑΣ ΜΠΕΛΛΟΥ ΜΙΝΟΣ- ΕΜΙ με τραγούδια όπως : το ομορφόπαιδο, όταν πίνεις στην ταβέρνα
1993 ΤΑ ΠΟΡΤΡΕΤΑ ΤΗΣ ΜΙΝΟΣ-ΕΜΙ με τραγούδια όπως : το ειπα να σβησω τα παλια σβησε το φως να κοιμηθουμε
1994 ΜΕΓΑΛΕΣ ΕΠΙΤΥΧΙΕΣ-ΛΥΡΑ διπλός δίσκος με τραγούδια που σημάδεψαν την μεγάλη της καριέρα όπως : Χωρίσαμε ένα δειλινό, Όταν πίνεις στην ταβέρνα ,λίγα ψίχουλα αγάπης σου γυρεύω, Η άμαξα μες στην βροχή, ζεϊμπέκικο ,μεταξουργείο
Συμμετέχει σε δίσκους άλλων καλλιτεχνών επίσης
1975 Δέκα χρόνια κομμάτια –Διονύση Σαββόπουλου-ΛΥΡΑ με το τραγούδι : Ζεϊμπέκικο
1976 Σεργιάνι στον παράδεισο Βασίλη Δημητρίου -Μάνου Ελευθερίου-ΛΥΡΑ με τα τραγούδια : Ο κόσμος είναι σαν μπαξές ,Σμυρνη-Κωνσταντινουπολη,το πιτσιρικακι, με πήρανε τα βάσανα
1981 Φράγμα -ΛΥΡΑ του Δήμου Μούτση με τα τραγούδια : δεν λες κουβέντα , στον ίδιο παρανομαστή, νταλίκα ,φινάλε
1986 Το ποτάμι-ΛΥΡΑ των Λίνου Κόκκοτου-Λουκά Ξενοφώντα με τα τραγούδια για πέστε μου βρε Έλληνες, Μες στον καθρέφτη Ελλάδα μου
1991 Όταν μου μιλάς-ΛΥΡΑ ντουέτο με τον Γιάννη Πετρόπουλο στο Ζήτησες άσυλο καρδιά μου
Στης αρχές του 1984 βρίσκει την Σωτηρία Μπέλλου μόνη της στο “Χάραμα” όπου κατάφερε να καλύψει επάξια για 2 σαιζόν το μεγάλο κενό που άφησε ο θάνατος του Βασίλη Τσιτσάνη Την επόμενη τριετία 1985-1987 η Σωτηρία Μπέλλου ξεσηκώνει τους θαμώνες στον κέντρο Δίας εκεί που ο Αντρέας Παπανδρέου χόρεψε και την περιβόητη ζεμπεκια όταν η Σωτηρία του αφιέρωσε το Στα Τρίκαλα στα δυο στενά.. επίσης τακτικός θαμώνας και ο Μένιος Κουτσογιωργας στον οποίο η Σωτηρία αφιέρωνε το …..δεν λες κουβέντα κρατάς κρυμμένα μυστικά και ντοκουμέντα …στο ίδιο κέντρο χόρεψε την ζεμπεκια του και ο μεγάλος μας καλλιτέχνης Γιάννης Τσαρούχης που θεωρούσε την Σωτηρία μια από της μεγαλύτερες τραγουδίστριες
Η τελευταία εμφάνιση της Σωτηρίας Μπέλλου σε κέντρο ήταν το Ρεπορτάζ όπου 1992 και για δυο χρόνια παρέα με τον Μπάμπη Τσέρτο ,Θεοδοσία Στίγκα, παρουσίασαν ένα πρόγραμμα με ρεμπέτικα και λαϊκά, τελευταία συναυλία στην μεγάλη της καριέρα έλαβε χώρα στην Κύπρο μαζί με τον Ηλία Ανδριόπουλο το 1994.
Η Σωτηρία Μπέλλου μετά από μακρά περιπέτεια με την υγεία της άφησε την τελευταία της πνοή στης 27 Αυγούστου του 1997
τελευταία της επιθυμία να ταφή όπως και έγινε στο Α νεκροταφείο δίπλα στον Βασίλη Τσιτσάνη
Κάπου εδώ τελειώνει το αφιέρωμα στην μεγάλη τραγουδίστρια Σωτηρία Μπέλλου που ήταν λακωνική στα λόγια μεγάλη στην καρδιά, αθεράπευτα τζογαδόρισα, αριστερή στης πεποιθήσεις της αλλά ταυτόχρονα πιστή στην ορθόδοξη εκκλησία … που δεν δισταξε ακόμη και κασέτες να πουλά στα τελευταία της για να ζήσει ,που στο τέλος ξεχάστηκε απ όλα τα μεγάλα ονόματα που κάποτε την παρακάλαγαν να σταθεί δίπλα τους ,που κατηγορήθηκε από πολλούς όταν το κράτος την βοήθησε … ήταν όμως απλή και λαϊκή , χαιρόταν που την αγαπούσε ο κόσμος προτιμούσε πάντα να είναι κοντά στους απλούς ανθρώπους όπως ήταν και εκείνη
η Σωτηρία Μπέλλου μια δωρική, στιβαρή, μια γυναικεία φωνή, απογυμνωμένη όμως από κάθε ίχνος θηλυκότητας κατάφερε να εκφράσει και να παρηγορήσει με τα τραγούδια της όλους του Έλληνες….
Όπως σωστά έγραψε και ο Constantine Buhayer της Guardian
«στις κορυφώσεις της κατάφερνε να εκφράσει τις τραγωδίες των συμπατριωτών της χωρίς να ξεπέφτει στον συναισθηματισμό ,σαν μια σίγουρη αγκαλιά που απαλύνει τον πόνο ,επιτρέποντας ταυτόχρονα στους ακροατές της να διατηρούν αλώβητη την αξιοπρέπεια τους Εκατομμύρια Έλληνες είχαν ανάγκη απ αυτήν την συναισθηματική στήριξη-όσο και από καλλιτέχνες σαν την Μπέλλου- για να αποκλιμακώσουν την ένταση στην διάρκεια της τραγικής οδύσσειας του έθνους τον 20 αιώνα
πηγές για την εκπλήρωση του παραπάνω αφιερώματος ήταν
το Βιβλίο της Σοφίας Αδαμίδου
ΣΩΤΗΡΙΑ ΜΠΕΛΛΟΥ ΠΟΤΕ ΝΤΟΡΤΙΑ ΠΟΤΕ ΕΞΑΡΕΣ Η περιπλανώμενη ζωή μιας ρεμπέτισσας από της εκδόσεις ΠΑΤΑΚΗ
http://el.wikipedia.org/wiki/Σωτηρία_Μπέλλου
http://www.servitoros.gr/prosopa/view1.php/7/53/
http://www.rebetiko.gr/kalitexnis.asp?id=218
http://www.hri.org/E/1997/97-08-28.dir/keimena/greece/greece1.htm
