Wesendonck Lieder του Βάγκνερ

[amadeus webern]

Καλησπέρα,

Τώρα που βρήκα το χρόνο... Το τελευταίο μου κόλλημα για το οποίο θέλω να γράψω εδώ και καιρό, είναι τα Βέζεντονκ Λίντερ (Wesendock lieder) του Βάγκνερ. Τα ανακάλυψα πρόσφατα στο youtube με την Cheryl Studer, η οποία ήταν μόλις πρόσφατα στην Αθήνα ως πρόεδρος της επιτροπής για τον διαγωνισμό Μαρία Κάλλας.

Τα Βέζεντονκ είναι κύκλος 5 τραγουδιών που γράφτηκαν από τον Ρίχαρντ Βάγκνερ το 1857-1858 περίπου σε ποίηση της Ματθίλδης Βέζεντονκ, με την οποία εικάζεται ότι ο συνθέτης είχε σχέση. Ασχέτως του κουτσομπολιού, η ποίηση της Ματθίλδης είναι υπέροχη και η μουσική άλλο τόσο. Ήδη στα Βέζεντονκ βλέπουμε κάποια θέματα που ο συνθέτης θα χρησιμοποιήσει κατοπινά σε άλλα έργα του, κυρίως στον Τριστάνο και την Ιζόλδη. Το πρώτο τραγούδι του κύκλου, τα Όνειρα (Traume) περιέχει υλικό που θα ακουστεί και στο ντουέτο της Δεύτερης Πράξης του Τριστάνου, ενώ το τρίτο τραγούδι του κύκλου (Im Treibhaus) θα αποτελέσει τη βάση για το συγκλονιστικό Πρελούδιο της Τρίτης Πράξης της ίδιας όπερας.

Δεδομένου ότι ο Βάγκνερ έχει συνθέσει ως επί το πλείστον όπερες, είναι πραγματικό ευτύχημα το γεγονός ότι μας έχει αφήσει κάποια μικρά σε έκταση έργα, όπως τα Βέζεντονκ όπου μπορούμε να τον ακούσουμε σε κάτι διαφορετικό απ' αυτά που μας έχει συνηθίσει και να πάρουμε μια ιδέα για τον τρόπο που εξελίχτηκαν κάποια πράγματα στη μουσική του.

Από ερμηνείες και εκτελέσεις συστήνω ανεπιφύλακτα την ερμηνεία της "βαγκνερικής" Cheryl Studer με τον μαέστρο Σινόπολι, μια ερμηνεία εξαιρετικά όμορφη τόσο για το κρυστάλλινο και αγνό ηχόχρωμά της, όσο και την εκφραστικότητα και το συναίσθημα που αποπνέει.




Αυτή όμως που τα δίνει κυριολεκτικά όλα και που ακούγοντάς την καταλαβαίνεις πόσο πραγματικά μεγάλη τραγουδίστρια ήταν τότε στην ακμή της, είναι η Τζέσυ Νόρμαν (με τον Κουρτ Μαζούρ), της οποία η ερμηνεία στα συγκεκριμένα τραγούδια με άφησε κυριολεκτικά άναυδο. Κυκλοφορεί σε CD μαζί με τα 4 τελευταία τραγούδια του Στράους και είναι -κατά τη γνώμη μου- ένας μικρός θησαυρός. Παρεμπιπτόντως, να αναφέρω εδώ ότι τα τέσσερα τελευταία τραγούδια τα είχα απορρίψει παλιά, γιατί τα είχα πρωτακούσει σε μια μάλλον άτυχη εκτέλεση. Ακούγοντάς τα εκ νέου με την Νόρμαν ήταν μια αποκάλυψη (τι πανέμορφη μουσική...)

[Δαμιανός Δημητριάδης]

Καλημέρα. Ωραία επιλογή για παρουσίαση! Με παρακινείς να τα ξανακούσω και 'γω γιατί τα έχω σε ένα cd και δεν είχα ασχοληθεί πολύ. Η Βέζεντοκ ήταν η γυναίκα που τον ενέπνευσε να γράψει τον Τριστάνο και την Ιζόλδη και σε αυτήν είχε στείλει πρώτα το λιμπρέτο.

Ωραία ερμηνεία της Νόρμαν! Και εγώ πέρσι τέτοια εποχή που είχα κάνει την πρώτη απόπειρα συστηματικής ακρόασης και μελέτης του Τριστάνου και της Ιζόλδης (θα ακολουθήσουν και άλλες, το έργο είναι από κάθε άποψη τεράστιο), είχα καθηλωθεί με την κονσερτάντε ερμηνεία της στο θάνατο από αγάπη (Liebestod), που είχα δει στο youtube, μαγνητοσκοπημένη από το φεστιβάλ του Ζάλτσμπουργκ με τον Κάραγιαν.

[amadeus webern]

Καλημέρα.

Για τον Τριστάνο (αγαπημένη όπερα) πολλά έχουμε να πούμε και θα πρέπει κάποια στιγμή να ανοίξουμε άλλο νήμα. Με την Νόρμαν δεν τον έχω ακούσει, αλλά από όσες εκτελέσεις έχω ακούσει μέχρι στιγμής, η αγαπημένη μου παραμένει η αμφιλεγόμενη εκτέλεση του Κάραγιαν του 1972.

Και κάτι ακόμα για τα Wesendonck: τους έχει κάνει επίσης μια πολύ ωραία ενορχήστρωση ο Hans Werner Henze.

[Δαμιανός Δημητριάδης]

Για τον Τριστάνο, έβαλα δύο βίντεο εδώ.