Περί espresso... (μηχανές, μύλοι, εκχύλιση και άλλα όμορφα)

Tzimisce

Administration Team
Staff member
1 February 2007
33,042
127.0.0.1
Καλορίζικη!
Πάρε για αρχή έναν φτηνό καφέ να μαθαίνεις γιατί θα πετάξεις πολλούς μέχρι να τη ρυθμίσεις και είναι κρίμα!
 
  • Like
Reactions: Anetheron
17 June 2006
9,794
Πάντως για καφέδες δεν έχω βρει κάτι φθηνό που να μπορώ να το πιω ευχάριστα χωρίς ζάχαρη.
Γράφω με σειρά που μου αρέσουν καφέδες που έχω αγοράσει αρκετές φορές με σειρά προτίμησης. Κάποιοι είναι χαρμάνια, κάποιοι μονοποικιλιακοί. Να πω ότι όταν παίρνω από TAF συνήθως παίρνω 1 μονοποικιλιακό και 1 pianeta που σίγουρα ο μονοποικιλιακός βγαίνει ακριβότερα. Ο δεύτερος ειδικά είναι πολύ τίμιος καφές.
Υπάρχει κάτι που να είναι αξιοπρεπές να μην είναι ξινό και να μην είναι πικρό όταν το φτιάχνεις σωστά που να αξίζει να δοκιμάσω όσο κάνω τις δοκιμές με την καινούργια καφετιέρα σε χαμηλότερη τιμή; Γιατί έστω ότι "πετάω" 20 καφέδες μέχρι να βγάλω κάτι αποδεκτό μιλάμε για περίπου 13 ευρώ η διαφορά του φθηνότερου από τον ακριβότερο. Από την άλλη και πάλι θα χάσω καφέ ρυθμίζοντας για το νέο καφέ, απλά θα χαλάσω λιγότερο γιατί θα έχω μάθει πάνω κάτω τι πρέπει να κάνω για να βγει οκ. Σωστά ως εδώ;

TAF Pianeta Blue: 0.03164 €/g
Black Bart Coffee Espresso Brazilian Loot: 0.028 €/g
Coffee island El Salvador: 0.04 €/g
Λουμίδης Aroma: 0.03275 €/g
 

Tzimisce

Administration Team
Staff member
1 February 2007
33,042
127.0.0.1
Εγώ έχω καταλήξει στον Hausbrandt Gourmet και τον New York Blue mountain. Αλλά υπάρχουν και καλοί καφέδες με 15€ το κιλό.
Ακόμη και ένας Gimoka Dulcis vitae ή ένας Covim Orocrema θα κάνει μια χαρά τη δουλειά που θέλεις και είναι και ωραίοι καφέδες.
 
17 June 2006
9,794
Χρόνια πολλά!

Σας έχω μερικές ερωτήσεις σαν πρωτάρης που είμαι!

1. Οι οδηγίες γράφουν να μην αλλάζεις τη ρύθμιση του μύλου αν δεν είναι σε λειτουργία. Ξέρει κάποιος για ποιο λόγο το γράφουν;
2. Υπάρχει πρόβλημα με το μύλο αν βάζω κάθε φορά ζυγισμένο το ποσό του καφέ που θέλω και να τον κλείνω όταν πια γυρίζει στον αέρα;
3. Βλέπω ότι τα περισσότερα tutorial σαν πρώτο βήμα του αρχάριου σου λένε ότι πρέπει να στοχεύσεις στην αναλογία που θέλεις και αυτή η αναλογία να προκύπτει μέσα σε 20 με 30 δευτερόλεπτα. Βάσει αυτού σου λένε να ρυθμίσεις και το μύλο. Η ερώτησή μου έχει να κάνει με το συσχετισμό αυτών με την πίεση. Αν καταφέρω όλη η διαδικασία να γίνεται με 8-10 bar θα πρέπει να ισχύει και το πιο πάνω ή όχι; Μπορεί να πετυχαίνω 9 bar και για να πάρω 1:2 να θέλω 10 ή 40 δευτερόλεπτα;
4. Διαβάζοντας και βλέποντας tutorial βλέπω ότι αλλάζοντας καφέ πρέπει να ξαναρυθμίζω το μύλο. Συνήθως πόσο καφέ πετάτε για να το ρυθμίσετε καλά και να πάτε από πχ ένα χαρμάνι σε έναν μονοποικιλιακό. Είναι μικρές οι ρυθμίσεις οπότε μιλάμε για 30-40 γραμμάρια
 

Βασίλης Α.

Supreme Member
10 September 2007
3,492
Βέλγιο
Επειδή έχεις μπόλικες απορίες, δες αν έχεις χρόνο τα παραπάνω πολύ καλά βίντεο για αρχάριους, το πρώτο έχει να κάνει με τη ρύθμιση του μύλου:




 
17 June 2006
9,794
Ευχαριστώ! Έχω πάρει βίντεο με τη σειρά. Τα συγκεκριμένα δεν τα έχω δει (ακόμη).

Για την ερώτηση για το μύλο καίγομαι περισσότερο χρονικά. Θα κάνω ζημιά αν βάζω πχ 17 γραμμάρια και περιμένω να τελειώσουν;
 

Βασίλης Α.

Supreme Member
10 September 2007
3,492
Βέλγιο
Για την ερώτηση 2 δεν καταλαβαίνω ακριβώς τί εννοείς.

Δηλαδή ρωτάς, ενώ γυρίζουν τα μαχαίρια του μύλου, εκείνη τη στιγμή να ρίχνεις τον ζυγισμένο καφέ και όχι πριν που τα μαχαίρια δεν περιστρέφονται?

Λογικά δεν θα έχεις θέμα, πρόσεξε μόνο μην είναι τίποτα άψητοι σκληροί καφέδες και σου μπλοκάρουν τον ενσωματομένο σου μύλο. Αν γυρίζουν τα μαχαίρια το μόνο που μπορώ να φανταστώ είναι να εκτιναχθεί κανένα σπυρί (pop corning) εκτός του θαλάμου του μύλου, τίποτα περισσότερο.

Σε άλλου είδους μύλων, οι οποίοι μπορεί να μην έχουν δυνατά μοτέρ, προτείνουν πρώτα να περιστρέφονται τα μαχαίρια και έπειτα να πέφτουν οι κόκκοι προς άλεση, βοηθάει έτσι τον μύλο να μην φάει κανένα κόλλημα (συμβαίνει με τους πολύ Light καφέδες).

Για την ερώτηση 3 προσπάθησε λίγο να αφήσεις το θέμα πίεση στην άκρη.

Σε single origin κοίτα για αρχή να παίρνεις αναλογία 1:2, (μέγιστο 40ml ροφήματος καφέ στην κούπα) σε 25-30sec. Δοκίμασε και δες αν σου αρέσει ή όχι.

Αν το βρίσκεις θεόξινο, τότε ή η θερμοκρασία σου ήταν πολύ χαμηλή (δηλαδή το νερό της μηχανής χτύπησε το puck του καφέ με θερμοκρασία κάτω από 90c) ή ο καφές καθ'αυτός έχει τέτοια όξινα χαρακτηριστικά, οπότε καλό είναι για αρχή να αποφεύγεις καφέδες που αναφέρουν περιγραφές όπως ''bright, lemon, lemon zest, malic κλπ''.

Αν ο καφές ήταν θεόπικρος τότε ανάποδα, δοκιμάζεις να ανεβάσεις θερμοκρασία 1 βαθμό και βλέπεις. Προσωπικά πίνω μόνιμα καφέδες αρκετά χρόνια στους 93c και δεν πειράζω τη θερμοκρασία.

Στην ερώτηση 4, ανάλογα την κατακράτηση που έχουν τα μαχαίρια του μύλου σου, δεν ξέρω να σου πω ακριβώς.
Άλλοι μύλοι θέλουν μια δόση να την πετάξεις (19-20gr), άλλοι μπορεί 5gr κλπ.
Σίγουρα αν αλλάζεις από commercial σε single origin καφέδες, οι αλλαγές στη ρύθμιση του μύλου θα είναι μεγάλες, από single origin σε single origin κάπως μικρότερες.

Ειδικά η εκχύλιση σε commercial, χωρίς να έχω ασχοληθεί αρκετά, δεν θα πρέπει να ξεπερνά τα 16-17gr καφέ input, με εκχύλιση όχι περισσότερο από 25sec.
Αν πρόκειται και για σκούρα χαρμάνια, τότε ίσως και λιγότερο από 25sec, αλλιώς θα γευτείς πολλά πικρά στοιχεία του καφέ.
 
Last edited:
17 June 2006
9,794
Βασίλη καλημέρα!
Στο προηγούμενο σεταπ που είχα, η ρουτίνα ήταν:
- Ζυγίζω τον καφέ
- Τον ρίχνω στον άδειο μύλο
- Ενεργοποιώ το μύλο
- Απενεργοποιώ το μύλο όταν πια δεν έχει μείνει άλλος καφές και από τον ήχο καταλαβαίνω ότι γυρίζει στον αέρα.
Ο προηγούμενος μύλος ήταν φθηνός και δεν είχα κάποιο θέμα με το να χαλάσει κάποια στιγμή από αυτού του είδους τη χρήση.

Αυτό λέω αν μπορώ να κάνω και στον καινούργιο. Επιτέλους έχω τη Lelit Anita στο σπίτι μου, θα δω τα βιντεάκια που έστειλες εχθές, θα διαβάσω και το manual τελευταίο και πάω για τον πρώτο καφέ. Έχω ένα σακουλάκι TAF pianeta blue για αρχή και βλέπουμε. Ίσως πεταχτώ να πάρω και το jingle blend από coffee island γιατί παραγγελία από το TAF σήμερα τη βλέπω να φτάνει καλή δευτέρα-τρίτη. (Δοκίμασα το Jingle blend και μου φάνηκε αρκετά καλό πάντως!)

Τέλος μετά από διάβασμα και βιντεάκια και ενώ ήμουν έτοιμος να παραγγείλω το πρώτο μου τάμπερ με τη βάση του, αποφάσισα να περάσω κατευθείαν σε ρυθμιζόμενο εργαλείο ισοκατανομής, να φύγει από τη μέση αυτή η διάσταση μιας και είναι δύσκολο να τα κάνεις μαντάρα με αυτό. Θα δω αν παίρνει και χωνί για να μην γεμίζω τον χώρο με καφέδες γύρω γύρω...
 

takisot

Μέλος Δ.Σ.
Staff member
17 June 2006
27,820
Παλλήνη
Τι αποψη εχετε για τους καφεδες του Underdog? Δοκιμασα μια Βραζιλια αλλα δεν μπορω να πω οτι ενθουσιάστηκα.
 
17 June 2006
9,794
Δεν ξέρω αν ήμουν απλά τυχερός, αλλά με τη ρύθμιση του μύλου εκεί που πρότεινε το Manual είχα σε 24 δευτερόλεπτα αναλογία 1:2.2 και την πίεση στα 9.5 bar, οπότε μόνο μικρορυθμίσεις έχω να κάνω.
 

Βασίλης Α.

Supreme Member
10 September 2007
3,492
Βέλγιο
Τι αποψη εχετε για τους καφεδες του Underdog? Δοκιμασα μια Βραζιλια αλλα δεν μπορω να πω οτι ενθουσιάστηκα.

Το Underdog μαζί με TAF έχουν ίσως τα πιο καλα και εξεζητημένα καφεδάκια στην Ελλάδα.

Επειδή όμως είναι ακριβά και ιδιαίτερα στο χειρισμό, θα σου πρότεινα να τα αφήσεις για αρκετά αργότερα εκτός και αν αισθάνεσαι 100% έτοιμος με τη χρήση της μηχανής/μύλου σου.
 

Βασίλης Α.

Supreme Member
10 September 2007
3,492
Βέλγιο
Βασίλη καλημέρα!
Στο προηγούμενο σεταπ που είχα, η ρουτίνα ήταν:
- Ζυγίζω τον καφέ
- Τον ρίχνω στον άδειο μύλο
- Ενεργοποιώ το μύλο
- Απενεργοποιώ το μύλο όταν πια δεν έχει μείνει άλλος καφές και από τον ήχο καταλαβαίνω ότι γυρίζει στον αέρα.
Ο προηγούμενος μύλος ήταν φθηνός και δεν είχα κάποιο θέμα με το να χαλάσει κάποια στιγμή από αυτού του είδους τη χρήση.

Αυτό λέω αν μπορώ να κάνω και στον καινούργιο. Επιτέλους έχω τη Lelit Anita στο σπίτι μου, θα δω τα βιντεάκια που έστειλες εχθές, θα διαβάσω και το manual τελευταίο και πάω για τον πρώτο καφέ. Έχω ένα σακουλάκι TAF pianeta blue για αρχή και βλέπουμε. Ίσως πεταχτώ να πάρω και το jingle blend από coffee island γιατί παραγγελία από το TAF σήμερα τη βλέπω να φτάνει καλή δευτέρα-τρίτη. (Δοκίμασα το Jingle blend και μου φάνηκε αρκετά καλό πάντως!)

Τέλος μετά από διάβασμα και βιντεάκια και ενώ ήμουν έτοιμος να παραγγείλω το πρώτο μου τάμπερ με τη βάση του, αποφάσισα να περάσω κατευθείαν σε ρυθμιζόμενο εργαλείο ισοκατανομής, να φύγει από τη μέση αυτή η διάσταση μιας και είναι δύσκολο να τα κάνεις μαντάρα με αυτό. Θα δω αν παίρνει και χωνί για να μην γεμίζω τον χώρο με καφέδες γύρω γύρω...

Ο Pianeta Blue είναι άψογος καφές για δοκιμές, medium roasted γενικά, όποτε μπορείς να τον δουλέψεις και να πάρεις ωραια καφεδάκια. Είναι αρκετά κοντρολαρισμενος, με όχι πολλές οξύτητες και ο Ταλουμης τον ψήνει έτσι ώστε να καλύψει τον μέσο Έλληνα, που δεν θέλει ξύδια κλπ.

Συνέχισε έτσι με το μύλο σου όπως είπες, δεν θα έχεις κανένα θέμα.
 
  • Like
Reactions: teodor_ch

Tzimisce

Administration Team
Staff member
1 February 2007
33,042
127.0.0.1
Δεν ξέρω αν ήμουν απλά τυχερός, αλλά με τη ρύθμιση του μύλου εκεί που πρότεινε το Manual είχα σε 24 δευτερόλεπτα αναλογία 1:2.2 και την πίεση στα 9.5 bar, οπότε μόνο μικρορυθμίσεις έχω να κάνω.

Κοίτα...
Εγώ ακόμη και όταν βάζω καφέ που δεν ξέρω, αν πιάσει πίεση >8 bar δεν τον πετάω. Εκτός αν στουμπώσει και δεν κατεβάζει καφέ όπως πρέπει.
Ε, αν τερματίσει και κατεβάζει τον καφέ σαν να έχει προστάτη ή από τα 6-7 bar, πάει νεροχύτη.
Ο κανόνας "σε τόσα bar κατεβάζει τόσο καφέ σε τόση ώρα" είναι αρκετά γενικός. Ακόμη και αν ισχύει, αν σου κάνει channeling, αν ακουμπάει ο καφές στο shower ή αν είναι πολύ χαμηλά, χάλια καφέ θα πιεις.
Όταν θα καταλήξεις στο κόψιμο, δες στα πόσα γραμμάρια δεν σου αφήνει σημάδι το shower στο pack και παίζε μόνο με τόσα.
Για το μύλο, δεν πρόκειται να πάθει κάτι, απλά να ξέρεις ότι πάντα θα έχει μείνει καφές μέσα. Αν τον καθαρίσεις, ζυγίσεις τους κόκκους σου, τον κόψεις και ξαναζυγίσεις θα δεις πόσα γραμμάρια κρατάει.
Οπότε, πάντα να ζυγίζεις τον καφέ που παίρνεις και όχι τους κόκκους που βάζεις. :)
 

takisot

Μέλος Δ.Σ.
Staff member
17 June 2006
27,820
Παλλήνη
Το Underdog μαζί με TAF έχουν ίσως τα πιο καλα και εξεζητημένα καφεδάκια στην Ελλάδα.

Επειδή όμως είναι ακριβά και ιδιαίτερα στο χειρισμό, θα σου πρότεινα να τα αφήσεις για αρκετά αργότερα εκτός και αν αισθάνεσαι 100% έτοιμος με τη χρήση της μηχανής/μύλου σου.

Στο underdog τον δοκίμασα, όχι σπίτι μου.
 
17 June 2006
9,794
Να σας ευχαριστήσω για τις συμβουλές γιατί με τα παιχνίδια χθες με την μηχανή κατάλαβα πόσο σημαντικά είναι κάποια πράγματα. Πχ ο μύλος στην Lelit Anita ρυθμίζεται συνεχώς χωρίς βήματα. Για να δω τι γίνεται γύρισα το ρυθμιστικό μισή στροφή προς το πιο λεπτοκομμένο και χάθηκαν όλα, χάλια πικρή γεύση και βλέπω ότι κυριολεκτικά θέλει μικρορύθμιση για να τον φέρεις. Και σε όλες τις δοκιμές η πίεση ήταν από 8.5 μέχρι 11 bar που θεωρητικά είναι οκ. Γλύτωσα από την breville που σε βίντεο είχα δει ότι μια σκάλα δεξιά ή αριστερά έριχνε ή ανέβαζε την πίεση εκτός του επιθυμητού...
Η μόνη χαζομάρα είναι ότι η ζυγαριά που αγόρασα δεν χωράει κάτω από το γκρουπ οπότε στο περίπου σταματώ την εκχύλιση αλλά δεν είναι και τρελά δύσκολο με 16 γραμμάρια καφέ παίζω στα 31 με 35 γραμμάρια που δεν είναι και τραγικά με το μάτι. Πάλι καλά που δεν την πλήρωσα ακριβά την ζυγαριά (11.5 ευρώ) - θα δω μήπως παραγγείλω από Ali κάποια που να έχει και χρονόμετρο και να την παίρνει κάτω από το γκρουπ.
Είναι και λίγο μπαγιάτικος ο καφές που έχω (τον είχα πάρει πριν από 3μιση εβδομάδες) και είχα ξεχάσει να τον βάλω έστω σε αεροστεγές δοχείο οπότε επηρεάζει και αυτό.

Ήδη φτιάχνω καλύτερο καφέ από τα περισσότερα καφέ αλλά έχω πολύ δρόμο :) Ο τρόπος που είχα καταλήξει να φτιάχνω τον καφέ μου με τη Brikka με τον ίδιο καφέ μου έδινε καλύτερη απόλαυση, αλλά είναι και θέμα συνήθειας και ότι πέρασα μήνες μέχρι να καταλήξω και τότε στη ρουτίνα που μου έδινε τον καλό καφέ.
 
  • Like
Reactions: Tzimisce

Tzimisce

Administration Team
Staff member
1 February 2007
33,042
127.0.0.1
Μην νομίζεις, και εδώ μήνες θα σου πάρει...
Από την πρώτη εβδομάδα νόμιζα ότι έπινα καλό καφέ επειδή ακριβώς, ήταν καλύτερος από έξω και μπορούσα να τον πιω ακόμη και σκέτο.
Από τότε μέχρι τώρα, καμία σχέση.