Διατρέχοντας τα 70s: Citizen STEELY DAN

[Κωστας Λυμπεροπουλος]

Διατρέχοντας τα 70s: Citizen STEELY DAN


Ενα κουτί με 4 CDs, τα 7 άλμπουμ των Steely Dan από τα 70ς (+ κάποια δυσεύρετα singles και άλλο σπάνιο υλικό). Οι Walter Becker και Donald Fagen δανείσθηκαν το όνομα του γκρούπ - που πάνω-κάτω σημαίνει Μηχανικό Πέος - από μία νουβέλα του W.S. Burroughs. Tα άλμπουμ τους, στο σύνολό τους, εμπεριέχουν μερικές από τις πιό συντριπτικές αναφορές πάνω στην αποξένωση της αστικής Αμερικής τη δεκαετία του ’70. Οι Steely Dan ήρθαν μετά το Γούντστοκ και τους χίππις. Η δική τους Αμερική είναι γεμάτη ‘καρχαρίες’ της Wall Street, ηδονισμό, πορνογραφία, ναρκωτικά, το πατατράκ του Βιετνάμ και τις αβυσσαλέες κοινωνικές ανισότητες που έβλεπαν γύρω τους στο Λος Αντζελες της εποχής. Ενάντια στο πνεύμα των καιρών τους, οι Steely Dan αρνήθηκαν την απόσυρση στο...καταφύγιο του Χθές και της Παράδοσης που πρέσβευαν τότε οπισθοδρομικές κομπανίες όπως οι Band. Τα άλμπουμ τους διατρέχουν ολόκληρη τη δεκαετία του 70 και συνειδητοποιείς εδώ, ακούγοντάς τα όλα μαζί, τη χαοτική απόσταση που χωρίζει την ανέφελη ειρωνία του Can’t Buy A Thrill από το σκληρό κυνισμό που διαπερνάει το Aja και το Gaucho.
Ο ήχος των Steely Dan είναι υπερ-πολυτελείας : στιλπνός, ‘χλιδάτος’ και πολλών οκτανίων - από τους δίσκους τους έχει κατά καιρούς παρελάσει η αφρόκρεμα της ‘μαφίας’ των studios του Λος Αντζελες και η τελειομανία τους στην παραγωγή των δίσκων τους έχει αφήσει εποχή. Οι πάνκς τούς επιτέθηκαν όλο χολή και το γκρούπ θεωρήθηκε συνώνυμο του Κατεστημένου των Υπερπαραγωγών και της υπερβολής, κάτι σαν Χόλιγουντ σε σύγκριση με τις μικρές παραγωγές του ανεξάρτητου σινεμά.
Ο cyber-punk William Gibson, συγγραφέας του ‘Νευρομάντη’ που οι νουβέλες του είναι γεμάτες από αναφορές στο γκρούπ, λέει : ‘ο κόσμος σήμερα θεωρεί τους Steely Dan περίπου σαν σύνοψη του πόσο βαρετή ήταν η δεκαετία του 70 - δεν καταλαβαίνει ότι η μουσική τους είναι από τις πιό ανατρεπτικές που ξέρασε ποτέ η Ποπ’.
Είναι Ολα εδώ: το soft-rock του Any Major Dude, το jazz-funk του Night By Νight, τα μοτίβα του πιάνου που θυμίζουν το Bach (Charlie Freak) – Ολα!

Σημείωση: σύμφωνα με τα μέλη του γκρούπ, το σόλο της κιθάρας του Elliott Randall στο Reelin’ In The Years ηχογραφήθηκε αφού ο Randall άκουσε δύο (!) φορές το κομμάτι – γράφτηκε σε ένα (!!) take και πέρασε αυτούσιο χωρίς το παραμικρό editing.
Τόσο απλά!

 

[Nikos F]

Δεν το είχα διαβάσει στην πρώτη ''προβολή'' του ,αλλά και στην
β' παραμένει θαυμάσιο

 

[Nikos F]

Ειδικά για αυτό θα θελα να διάβαζα και τις απαντήσεις...

 

[supersonic]

είπαμε ατύχησες....
και να θες, άντε να θυμηθούμε τώρα....

 

[supersonic]

Σημείωση: σύμφωνα με τα μέλη του γκρούπ, το σόλο της κιθάρας του Elliott Randall στο Reelin’ In The Years ηχογραφήθηκε αφού ο Randall άκουσε δύο (!) φορές το κομμάτι – γράφτηκε σε ένα (!!) take και πέρασε αυτούσιο χωρίς το παραμικρό editing.
Τόσο απλά!

Ναι εντάξει....
κάτι άλλοι ταλαίπωροι εξαναγκάζονταν σε 10άδες προσπαθειών, εάν το δίδυμο εύρισκε ότι ο καλλιτέχνης είχε το "κάτι" αλλά δεν τούβγαινε, ή παίρνανε τα παπούτσια στο χέρι μετά την δεύτερη ή τρίτη ανεπιτυχή προσπάθεια ( πχ δείτε τα σχόλια των δύο στο dvd aja clasic albums)

Επίσης γιά την ιστορία, το κουτί είναι remaster και η ποιότητά του, σε μένα τουλάχιστον είναι πολύ ανώτερη των αργότερα remasters αν και τα δεύτερα είναι του μεγάλου Bob Ludwig...

Επίσης στο κουτί αξίζει να διαβάσετε όλα τα σχόλια που γράφανε οι κριτικοί γι αυτούς.... Όλα τα λεφτά...
Αν δεν το ανεβάσει κανείς θα το κάνω εγώ σε πρώτη ευκαιρία.

 

[Κωστας Λυμπεροπουλος]

Πάντως το πιο ωραίο από τα σχόλια το κάνει ο Nick Kent("...things may deteriorate further").
Οι Dan βέβαια κάνουν πως σφυρίζουν αδιάφορα και το παραθέτουν ...σκωπτικά. Αλλά λίγο μετά διάλυσαν

 

[Nikos F]

Kαι που να δείτε το video του reelin' in the years από το 73....

 

[Σπύρος Κωστόπουλος]

Ένα από τα πιο όμορφα πράγματα που συνάντησα ψάχνοντας στα Forum Archives είναι τα αφιερώματα σε καλλιτέχνες και σε είδη μουσικής.
Επειδή όντως αυτά τα κείμενα είναι κάτι σαν "προστιθέμενη αξία" των μελών του τέως AVForum και δεν αξίζει να χαθούν στη λήθη του κυβερνοχώρου, παίρνω την πρωτοβουλία να ξεθάψω κάποια από τα δικά μου, ξεκινώντας με ένα από τα διασημότερα duetti της σύγχρονης pop (από το popular) μουσικής σκηνής των ΗΠΑ.

Πρωτοδιάβασα για αυτούς το φθινόπωρο του ’77 στο περιοδικό «Ήχος», όταν ο μουσικοκριτικός Αργύρης Ζήλος ανακήρυξε τον δίσκο τους «Aja» δίσκο του μήνα Οκτωβρίου. Περισσότερο από περιέργεια έσπευσα στο γνωστό κατάστημα της εποχής «Pop Eleven» που διέθετε δίσκους εισαγωγής για μια ακρόαση.

Δεν μπορώ να ισχυριστώ ότι με γοήτευσαν, εξάλλου εκείνη την περίοδο όλοι είμαστε ψυχή τε και σώματι δοσμένοι στο New Wave / Punk Rock και ο ήχος των Steely Dan φάνταζε παλιομοδίτικος στα αυτιά μας. Το ξέχασα, λοιπόν, και πέρασαν σχεδόν τέσσερα χρόνια για να ασχοληθώ μαζί τους.

Αφορμή μια βραδινή έξοδος στο Manhattan τον Μάϊο του 1981 μαζί με συμφοιτητές από το Columbia University που κατέληξε ως συνήθως σε κλαμπ για ένα τελευταίο ποτό. Το «Harry’s Old Landmark» ανάμεσα στην 56η και την Broadway που έμενε ανοιχτό μέχρι τα μεσάνυχτα έπαιζε μια καλή τζαζ / ροκ μπάντα, που εκείνη τη βραδιά φιλοξενούσε τον σαξοφωνίστα Tom Scott.

Μετά από δυο –τρία γνωστά κομμάτια που δεν κατόρθωνα να προσδιορίσω πού τα είχα ξανακούσει, έπαιξαν το χιτ της εποχής «Hey Nineteen» ξεσηκώνοντας κυριολεκτικά το κοινό σε χορό. Ρώτησα και έμαθα ότι ο Scott ήταν σέσιον μουσικός των Steely Dan και εκείνα τα κομμάτια που έπαιζε προέρχονταν από τους πρώτους δίσκους τους.

Την επόμενη πήγα και αγόρασα ό,τι σχετικό με Steely Dan μπορούσα να βρω στα δισκάδικα και κάθησα να ξανακούσω το υλικό που είχα ελαφρά τη καρδία απορρίψει στην Ελλάδα του ’77 (πόσο προχωρημένοι είμαστε και δεν το γνωρίζουμε, ενίοτε).
Έκτοτε ομολογώ ότι είμαι φαν του περίφημου ντουέτου, παρά τα καπρίτσια και τις εμμονές τους, που τους οδήγησαν σε χωρισμό εκείνο το καλοκαίρι.

 

[Σπύρος Κωστόπουλος]

Ας τα πάρουμε όμως από την αρχή.

Οι ρίζες του γκρουπ φύτρωσαν στο New York's Bard College όπου οι Donald Fagen (γεννηθείς 10/1/1948 στο New Jersey: πλήκτρα / φωνητικά) και Walter Becker (20/2/1950, Queens, New York: μπάσο / φωνητικά) φοιτούσαν.

Στο πλαίσιο των ντουέτο της εποχής αλα Simon & Garfunkel συνέθεσαν αρκετά τραγούδια και ηχογράφησαν demos των "Brooklyn", "Barry Town" και "Parker's Band" που αργότερα κυκλοφόρησαν σαν Steely Dan. Παράλληλα συνεργάζονταν με το περίφημο pop γκρουπ ηθοποιών Jay And The Americans, με τα ψευδώνυμα Gus Marker και Tristan Fabriani. Οι Becker και Fagen μαζί με το γκρουπ έφτασαν στο US Top 20 hit, "Walkin' In The Rain" (1969) με τα άλμπουμ «Wax Museum» και «Capture The Moment» και τους ακολούθησαν σε αρκετές τουρνέ.

Στις αρχές του ’71, ο τραγουδιστής Kenny Vance και ο drummer John Discepolo προσλήφθηκαν για το «You Gotta Walk It Like You Talk It (Or You'll Lose That Beat)» που ήταν το soundtrack μιας B-movie της εποχής. Επίσης ο κιθαρίστας Denny Dias που βοήθησε στα στούντιο σέσιονς τους ακολούθησε στο επόμενο πρότζεκτ, που ήταν ένας δίσκος με παραγωγό τον περίφημο Gary Katz.

Ο τελευταίος τους βάφτισε «Steely Dan» από τον ομώνυμο δονητή στη νουβέλα «The Naked Lunch» του William Burroughs, του αγαπημένου του συγγραφέα και το τρίο σύντομα φιλοξένησε τους David Palmer (πρώην τραγουδιστή των Myddle Class), Jeff "Skunk" Baxter (πρώην κιθαρίστα των Ultimate Spinach) και Jim Hodder (τύμπανα).

Το πρώτο τους άλμπουμ «Can't Buy A Thrill» ήταν έτοιμο σε λίγες μόνο εβδομάδες, αλλά οι κριτικοί το έθαψαν για τις παλιομοδίτικες μελωδίες και την σοφιστικέ παραγωγή του. Παρόλα αυτά, το ομώνυμο τραγούδι και το «Do It Again» έφτασαν άνετα στο US Top 20 σαν singles, εμπνέοντας το σαρκαστικό «Showbiz Kids» στο επόμενο άλμπουμ «Countdown To Ecstasy». Αυτός ο δίσκος ήταν ένα από τα all-time classic των 70s, περιέχοντας γλυκόπικρες ελεγείες σαν το «The Boston Rag» ή το «My Old School».

Σε αυτό το σημείο ο Palmer τους παράτησε μετά από μια κουραστική περιοδεία στις Νοτιοδυτικές πολιτείες των ΗΠΑ, αλλά παρότι ο Baxter θεωρούσε ότι τώρα το γκρουπ ήταν καλύτερο, τα νούμερα στα billboards δεν συμφωνούσαν.

 

[Σπύρος Κωστόπουλος]

Jazz για όλους

Το κλίμα αντιστράφηκε με το επόμενο άλμπουμ «Pretzel Logic» που σήμανε την είσοδο των Steely Dan στο US Top 10. Εδώ οι Fagen και Becker εστίασαν πάνω στην παλιά τους αγάπη, τη jazz, δανειζόμενοι το riff του «Rikki Don't Lose That Number» από το «Song Of My Father» του Horace Silver και διασκευάζοντας το κλασικό «East St. Louis Toodle-O» του Duke Ellington. Το προηγούμενο χιτ έφτασε στο Νο.4 των αμερικανικών charts.

Το δέσιμο της μπάντας σε ζωντανές εμφανίσεις είχε φτάσει στο απόγειο, το ίδιο όμως και οι γκρίνιες μεταξύ Becker και Fagen, που αντίθετα απ’ ότι θα πίστευε κανείς δεν του άρεσε ο ρόλος του frontman στις συναυλίες (!). Μοιραία, τα live σταμάτησαν για τους Steely Dan με την τελευταία εμφάνισή τους στις 4 Ιουλίου 1974 και την ταυτόχρονη αποστασία των Baxter και Hodder. Ο πρώτος πήγε στους εμπορικότερους Doobie Brothers, ενώ ο δεύτερος ξαναγύρισε στα session.

Ο πιστός Dias μαζί με τους Michael McDonald (πλήκτρα / φωνητικά) και Jeff Porcaro (drums) παρέμεινε για την ηχογράφηση του επόμενου άλμπουμ «Katy Lied», όπου επίσης εμφανίζονταν ο κιθαρίστας Rick Derringer και ο σαξοφωνίστας Phil Woods. Η επιστροφή στα στούντιο σήμανε μια ακόμα μεγαλύτερη προσοχή στη λεπτομέρεια για τον πάντα περφεξιονίστα Katz, το έργο του οποίου ακόμα και σήμερα θεωρείται αναφοράς στους κύκλους των audiophiles.

Το έκτο άλμπουμ «The Royal Scam» επανέφερε την εμπορική ισορροπία και το ομώνυμο τραγούδι παραμένει μια από τις πιο γοητευτικές στιγμές του γκρουπ ως τις μέρες μας. Οι Becker και Fagen ήταν πλέον μόνοι τους οι Steely Dan, αφού ο McDonald ακολούθησε τον Baxter στους Doobie Brothers και οι Dias - Porcaro το γύρισαν στα σέσιονς. Το «Haitian Divorce», ένα από τα πιο παραξηγημένα τρακ του δίσκου έγινε το μόνο Top 20 χιτ του συγκροτήματος στην Αγγλία.
Ακολούθησε το «Aja» που λέγαμε στην αρχή, με τη συμμετοχή μεγάλων ονομάτων όπως οι Wayne Shorter, Jim Horn και Tom Scott, που έφεραν μαζί τους τις jazz/disco επιρροές σε κομμάτια όπως το χιτ «Peg».

Ανάλογο στυλ είχε και το επόμενο άλμπουμ «Gaucho», που διακρινόταν για την audiophile παραγωγή του. Ταυτόχρονα όμως ήταν και το μήλον της έριδος μεταξύ του γκρουπ και της δισκογραφικής εταιρίας, με την τελευταία να γκρινιάζει για το υπερβολικό κόστος παραγωγής. Οι γκρίνιες καλμάρισαν όταν έγινε πλατινένιο και τπ single «Hey Nineteen» έμπαινε στο US Top 10.

 

[Σπύρος Κωστόπουλος]

Διαζύγια και επανασυνδέσεις

Τίποτε όμως δεν συγκρατούσε πλέον τους Becker και Fagen, που είχαν βαρεθεί ο ένας τον άλλο και ανακοίνωσαν τη διάλυση του γκρουπ τον Ιούνιο του 1981.
Από τους δύο πιο δραστήριος ο Fagen ηχογράφησε την επόμενη χρονιά το πετυχημένο «The Nightfly», μια θαυμάσια προσωπική συλλογή τραγουδιών που συνέχιζε εκεί που είχαν σταματήσει οι Steely Dan.

Ο Becker στο μεταξύ ανέλαβε την παραγωγή δίσκων για τους China Crisis και Rickie Lee Jones, χωρίς όμως να χάσει επαφή με τον πρώην συνεργάτη του. Τον Μάϊο του 1990 οι δύο μουσικοί συνεργάστηκαν σε μια παραγωγή του Fagen στο Hit Factory studio της Νέας Υόρκης, φουντώνοντας τις φήμες επανένωσης. Χρειάστηκαν όμως τρία ακόμα χρόνια για να παίξουν ξανά μαζί, αφού στο μεταξύ συνεργάστηκαν στο εντυπωσιακό «Kamakiriad» του Donald Fagen και έκαναν κάμποσα live σαν Steely Dan. Και ο Becker κυκλοφόρησε το δικό του σόλο άλμπουμ, «11 Tracks Of Whack» το 1994, που όμως πέρασε απαρατήρητο από κοινό και ραδιόφωνα.

Τελικά, τον Μάρτιο του 2000 το μάλλον απογοητευτικό comeback του γκρουπ «Two Against Nature» είδε το φως της παραγωγής, κερδίζοντας ωστόσο το Grammy για το δίσκο της χρονιάς τον επόμενο Φεβρουάριο.

 

[Σπύρος Κωστόπουλος]

Δισκογραφία

«You Gotta Walk It Like You Talk It (Or You'll Lose That Beat)» film soundtrack (Spark 1970)
«Can't Buy A Thrill» (ABC 1972)
«Countdown To Ecstasy» (ABC 1973)
«Pretzel Logic» (ABC 1974)
«Katy Lied» (ABC 1975)
«The Royal Scam» (ABC 1976)
«Aja» (ABC 1977)
«Gaucho» (MCA 1980)
«Alive In America 1993/4» (Giant/BMG 1995)
«Two Against Nature» (Giant 2000)

Compilations
«Greatest Hits» (ABC 1978)
«Gold» (MCA 1982)
«A Decade Of Steely Dan» (MCA 1985)
«Berry Town» (Bellaphon 1986)
«Sun Mountain» (Showcase 1986)
«Reelin' In The Years: The Very Best Of Steely Dan» (Telstar 1987)
«Old Regime» (Thunderbolt 1987)
«Stone Piano» (Thunderbolt 1988)
«Citizen Steely Dan, 1972-80» 4-CD box set (MCA 1993)
«Remastered: The Best Of» (MCA 1994)
«Forward Into The Past: Becker & Fagen: The Early Years» (Beacon 1997)
«Showbiz Kids: The Steely Dan Story 1972-1980» (MCA 2000)

Video
«Two Against Nature» (Aviva 2000).

Βιβλιογραφία
«Steely Dan: Reelin' In The Years» (Brian Sweet).

Υ.Γ.
Δυστυχώς δεν κατόρθωσα να «ανεβάσω» τις φωτογραφίες από τα εξώφυλλα των δίσκων τους. Αν κάποιος γνωρίζει πώς γίνεται, ευχαρίστως να τις στείλω με e-mail

 

[Dimosthenis]

Στειλε να στις ανεβασω(τις φωτο)

 

[supersonic]

....τα κουρέλια τραγουδάνε ακόμα....