Κατασκευή πλακέτας

dade

Established Member
19 July 2011
199
Σε άλλο ποστ είδα ότι υπάρχει ενδιαφέρον για ιδιόχειρη κατασκευή πλακετών.
Παρότι πληροφορίες υπάρχουν πολλές στο ιντερνετ, θα σας παρουσιάσω ένα πανεύκολο τρόπο κατασκευής τυπωμένων πλακετών, κατάλληλο για αρχάριους αλλά και για παλιούς που θέλουν μια εύκολη λύση.
Δεν χρειάζονται φωτοευαίσθητες πλακέτες, φιλμ, φωτισμός με υπεριώδεις, περίεργα χαρτιά κ.λ.π.
Ας ξεκινήσουμε με τα υλικά
1. Πλακέτα κοινή - όχι με φωτοεαίσθητη επίστρωση (θα τη βρείτε στα μαγαζιά ηλεκτρονικών)
2. Υδροχλωρικό οξύ - ακουαφόρτε ( αυτό που χρησιμοποιείται για καθάρισμα στις τουαλέτες. Θα το βρείτε στα σούπερ μάρκετ, συνήθως σε πλαστικό πορτοκαλί μπουκάλι 0,5 λίτρων)
2. Υπεροξείδιο του υδρογόνου (ονομάζεται περιντρόλ. Θα το βρείτε στα φαρμακεία ή στα μαγαζιά που πουλάνε χημικά προϊόντα)
3. Ψιλό σύρμα που τρίβουν τις κατσαρόλες ( στα σουπερ μάρκετ)
4. Ασετόν ( στα σουπερ μάρκετ, καταστήματα καλυντικών ή στα μαγαζιά που πουλάνε χημικά προϊόντα, καλύτερο και φθηνότερο)
5. Ένα παλιοσίδερο σιδερώματος
6. Ένας μαρκαδόρος πέρμανεντ

Διαδικασία
1. Κόβουμε την πλακέτα στο επιθυμητό μέγεθος και την καθαρίζουμε με ασετόν, ή αν έχει οξειδωθεί με το σύρμα για κατσαρόλες και μετά την πλένουμε για να φύγουν τα υπολείματα

2. Τυπώνουμε το σχέδιο σε εκτυπωτή λέιζερ σε έντονη μορφή σε κοινό χαρτί(ούτε ιλουστρασιόν ούτε φωτογραφικό ή τίποτε άλλα περίεργα) ή αν όπως εγώ δεν έχετε λέιζερ, σε εκτυπωτή ινκ τζετ και μετά πάτε στο φωτοτυπάδικο της γειτονιάς και του λέτε να σας βγάλει φωτοτυπία σε έντονο μαύρο.

3. Κόβετε τα περισεύματα από τη φωτοτυπία και αφήνετε μόνο το σχέδιο με λίγο περίγραμμα.

4. Αν θέλετε βρέχετε ελαφρά το χαρτί (για να κολάει πιο εύκολα),και μετά το βάζετε πάνω στην πλακέτα (Το σχέδιο σε καλή επαφή με το χαλκό)

5. Βάζετε το σίδερο στη μέγιστη θερμοκρασία και σιδερώνετε το χαρτί, όπως είναι πάνω στην πλακέτα για περίπου 3-4 λεπτά. Αν θέλετε βάλτε πάνω από το χαρτι ένα λεπτό πανάκι και σιδερώστε
Αυτό έχει ως αποτέλεσμα ο γραφίτης να λιώσει και να κολήσει πάνω στο χαλκό της πλακέτας.

6. Αφού τελειώσετε το σιδέρωμα και κρυώσει , την βάζετε με το χαρτί που έχει κολήσει πάνω της σε μια λεκανίτσα με ζεστό νερό και το αφήνετε για αρκετή ώρα (περίπου 15 λεπτά να μουλιάσει το χαρτί). Ξεκολάτε το χαρτί βοηθόντας με το εσωτερικό μέρος των δακτύλων, μέχρι να φύγει όλο και να μείνει μόνο το σχέδιο.
Αν παραμείνουν και ελάχιστα υπολείματα χαρτιού πάνω στις γραμμές του τυπωμένου δεν πειράζει. Αν κατά τύχη παρατηρήσετε κανένα κενό στις γραμές, το καλύπτετε με μαρκαδόρο πέρμανεντ ( μαύρο καλής ποιότητας από τα βιβλιοπωλεία)

7. Φοράμε πλαστικά γάντια και ετοιμάζουμε το διάλυμα αποχάλκωσης. Η δουλειά καλύτερα να γίνει σε ανοιχτό χώρο και με προσοχή γιατί και τα δύο είναι διαβρωτικά
Σε μια πλαστική λεκάνη (π.χ. τάπερ πλαστικό) βάζουμε όση ποσότητα ακουαφόρτε χρειάζεται για να σκεπάζει την πλακέτα μας. Προσθέτουμε περίπου 4-5 κουταλάκια του γλυκού περιντρόλ. Ανακινούμε ελαφρά τη λεκάνη για να αναμειχθούν τα υλικά και μετά βάζουμε μέσα την πλακέτα με την επιφάνεια του χαλκού προς τα πάνω.
Σε λίγο θα δείτε το διάλυμα να χρωματίζεται γαλάζιο.
Αφήνετε την πλακέτα ανακινόντας ελαφρά τη λεκάνη, μέχρι να φύγει όλος ο χαλκός και να μείνει μόνο το τυπωμένο κύκλωμα
Η διαδικασία κρατάει περίπου (ανάλογα και με την πλακέτα) 5 με 10 λεπτά. Αν δείτε ότι η διαδικασία δεν προχωράει μπορείτε να προσθέσετε και άλλο περιντρολ.
Μόλις τελειώσει η αποχάλκωση πλένετε την πλακέτα με νερό και σαπουνάδα για να φύγουν όλα τα υπολείματα των χημικών.
Μπορείτε φυσικά να χρησιμοποιήσετε για την αποχάλκωση και διάλυμα τριχλωριούχου σιδήρου. Προσωπικά το αποφεύγω από τότε που έβαψα τα μάρμαρα της αποθήκης (ευτυχώς, γιατί ακόμη είναι βαμένα) και επειδή η διαδικασία είναι πολύ πιο αργή.

8. Με το ασετόν απομακρύνετε τον κολημένο γραφίτη από την πλακέτα ή αν θέλετε μπορείτε να τρίψετε με το σύρμα μέχρι να καθαρίσει εντελώς.

Παρακάτω έχω δύο φωτογραφίες μία μετά το σιδέρωμα και το πλύσιμο και η άλλη μετά την αποχάλκωση.
Καθόλου άσχημα νομίζω
Αυτά και καλή επιτυχία
DSCF1614.jpg DSCF1618.jpg
 
Last edited:

lemon

Supreme Member
3 March 2009
4,041
Να 'σαι καλά για την πρότασή σου.
Θα ήθελα από τα παιδιά που έχουν δουλέψει με diy πλακέτες να μας γράψουν με ποιο τρόπο αντιμετωπίζουν την οξείδωση της πλακέτας, μετά την κατασκευή της.
Σίγουρα θα υπάρχουν κάποιοι ενδεδειγμένοι τρόποι επικάλυψης, έτσι ώστε με τα χρόνια να μην οξειδώνεται η πλευρά του χαλκού.
 

dade

Established Member
19 July 2011
199
Re: Απάντηση: Κατασκευή πλακέτας

Να 'σαι καλά για την πρότασή σου.
Θα ήθελα από τα παιδιά που έχουν δουλέψει με diy πλακέτες να μας γράψουν με ποιο τρόπο αντιμετωπίζουν την οξείδωση της πλακέτας, μετά την κατασκευή της.
Σίγουρα θα υπάρχουν κάποιοι ενδεδειγμένοι τρόποι επικάλυψης, έτσι ώστε με τα χρόνια να μην οξειδώνεται η πλευρά του χαλκού.
Προσωπικά πάντα αφού τελειώσω με τις κολήσεις και καθαρίσω την πλακέτα από τη σολντερίνη, ψεκάζω την πλακέτα - επιφάνεια χαλκού, με σπρευ πλαστικοποίησης(απο Κατουμά ή άλλα μαγαζιά). Οι πλακέτες δεν οξειδώνονται και παραμένουν λαμπερές όπως την πρώτη μέρα
 
Last edited:

tonal

Moderator
Staff member
29 September 2006
2,872
Παρομοίως, μετά την αποχάλκωση ξεπλένω με απιονισμένο νερό, καθαρίζω με ασετόν, τρίβω με 1000άρι νερού (πάλι απιονισμένο),
στεγνώνω με χαρτί κουζίνας και ψεκάζω με το Plastik που επιτρέπει τη κόλληση (χρησιμοποιώ no clean).
 

Ulyseas

Senior Member
28 October 2011
525
Άμστερνταμ
Η λύση του dade ειναι πάρα πολύ καλή/φτηνή/γρήγορη/αξιοπιστη. Το μόνο κακό είναι πως είναι ευπαθής στα τριψίματα. Για μεγαλύτερη αντοχή χρησιμοποιήστε rosol 3. Εχει σε μαγαζια με υδραυλικά(υδραυλικοί το χρησιμοποιούν κυρίως), όπως ο μάστορας της γειτονιάς. Τελευταία φορά βρήκα στο πράκτικερ.
 

dade

Established Member
19 July 2011
199
Μπράβο! Πολύ ωραία παρουσίαση.

Και μια ερώτηση: μπορείς να δώσεις στοιχεία για κάποια μαγαζιά που πουλάνε χημικά (π.χ., Perhydrol, acetone κλπ);

Αυτό που ξέρω είναι στη Γερανίου κάθετος στην Πειραιως, όπως κατεβαίνεις από Ομόνοια, αριστερά στο δεύτερο τετράγωνο
 

Peter52

Established Member
25 November 2010
201
Απάντηση: Re: Κατασκευή πλακέτας

Ο Μανης στην Γερανίου 13 & Αναξαγόρα που είναι ανοικτός και Σάββατο. Επίσης στην Σωκράτους στο ύψος της Αναξαγόρα είναι ο Ρουμπουλάκης που είναι ανοικτά μόνο τις καθημερινές.
 

SakisMS

Established Member
22 September 2010
290
Θεσσαλονίκη
Re: Απάντηση: Κατασκευή πλακέτας

Προσωπικά πάντα αφού τελειώσω με τις κολήσεις και καθαρίσω την πλακέτα από τη σολντερίνη, ψεκάζω την πλακέτα - επιφάνεια χαλκού, με σπρευ πλαστικοποίησης(απο Κατουμά ή άλλα μαγαζιά). Οι πλακέτες δεν οξειδώνονται και παραμένουν λαμπερές όπως την πρώτη μέρα

Στην κόληση των πλακετών δεν χρησιμοποιούμε ΠΟΤΕ σολντερίνη. Είναι καταστροφικό και δεν είναι καθόλου απαραίτητο. Το Plastik κάνει καλή δουλειά και καλό είναι να μπαίνει αφού τελειώσει όλη η δουλειά των κολλήσεων. Δεν είναι καλό να καίγεται Plastik με το κολητήρι. Προκαλεί επικύνδυνες αναθυμιάσεις και είναι κακό για τη μύτη του κολητηριού.
 

dade

Established Member
19 July 2011
199
Re: Απάντηση: Κατασκευή πλακέτας

Στην κόληση των πλακετών δεν χρησιμοποιούμε ΠΟΤΕ σολντερίνη. Είναι καταστροφικό και δεν είναι καθόλου απαραίτητο. Το Plastik κάνει καλή δουλειά και καλό είναι να μπαίνει αφού τελειώσει όλη η δουλειά των κολλήσεων. Δεν είναι καλό να καίγεται Plastik με το κολητήρι. Προκαλεί επικύνδυνες αναθυμιάσεις και είναι κακό για τη μύτη του κολητηριού.

Μάλλον δεν κατάλαβες καλά αυτά που γράφω φίλε
1. Δεν είπα ότι χρησιμοποιώ σολντερίνη. Αλλά νομίζω ότι περιέχεται στην κόληση. Αυτό το ανοικτό καφεκίτρινο (Flaux?) που σκληραίνει όταν στεγνώσει. Αυτό καθαρίζω με ασετόν.
2. Ούτε ότι πλαστικοποιώ την πλακέτα και μετά κολάω. Αφού τελειώσω απ' όλα πλαστικοποιώ την πλακέτα
 

SakisMS

Established Member
22 September 2010
290
Θεσσαλονίκη
Re: Απάντηση: Κατασκευή πλακέτας

Μάλλον δεν κατάλαβες καλά αυτά που γράφω φίλε
1. Δεν είπα ότι χρησιμοποιώ σολντερίνη. Αλλά νομίζω ότι περιέχεται στην κόληση. Αυτό το ανοικτό καφεκίτρινο (Flaux?) που σκληραίνει όταν στεγνώσει. Αυτό καθαρίζω με ασετόν.
2. Ούτε ότι πλαστικοποιώ την πλακέτα και μετά κολάω. Αφού τελειώσω απ' όλα πλαστικοποιώ την πλακέτα

ΟΚ μάλλον λαθος κατάλαβα, απλά σολντερίνη λέμε συνήθως αυτή την αλοιφή που χρησιμοποιούν κυρίως οι υδραυλικοί στις κολησεις χαλκοσωλήνων αλλά χρησιμοποιούν και πολλοί στα ηλεκτρονικά. Στην κόλληση δεν περιέχεται σολντερίνη αλλά ένα είδος ρητήνης. Παντως αν κάποιος θεωρεί απαραίτητη τη χρήση σολντερίνης για τις κολλήσεις γιατί γίνονται ποιό ευκολα μπορεί να χρησιμοποιήσει καθαρή ρητήνη (αυτή που βγαίνει απο τα πευκα). Κάνει πολύ καλύτερη δουλειά, δεν έχει καμμία επίδραση στην πλακέτα και έχει καλύτερο άρωμα.

Για την πλαστικοποίηση έκανα λάθος, δεν το γράφεις εσύ αλλά κάποιος ποιο κάτω.
 

tonal

Moderator
Staff member
29 September 2006
2,872
Εκτός της σολντερίνης το ίδιο το flux που περιέχει η κόλληση πρέπει να απομακρύνεται από τη πλακέτα γιατί είναι διαβρωτικό,
εκτός κι αν είναι τύπου no clean που επιτρέπεται να παραμείνει.

Το Plastik το χρησιμοποιώ κατ'αυτό το τρόπο μιας και το αναγράφει και το ίδιο το προϊόν. Για τοξικότητα δεν αναγράφεται τίποτα ούτε στο δοχείο
ούτε στο φύλλο δεδομένων. Τώρα για τις μύτες και τη μακροζωία τους δεν έχω παρατηρήσει κάτι. Αν κόλλαγα κάθε μέρα ίσως να υπήρχε θέμα.
Με βολεύει γιατί μια πλακέτα μπορεί να την ολοκληρώσω αρκετές μέρες μετά την αποχάλκωση ή μπορεί να τη κατασκευάσω τμηματικά.
Επίσης δε θέλω να είναι μονωμένο το σημείο της κόλλησης γιατί πολύ πιθανό να χρειαστεί να χρησιμοποιήσω είτε πολύμετρο είτε παλμογράφο και
δε θέλω να καλύπτω τα SMD με πλαστικό.
 

SakisMS

Established Member
22 September 2010
290
Θεσσαλονίκη
Re: Απάντηση: Κατασκευή πλακέτας

Εκτός της σολντερίνης το ίδιο το flux που περιέχει η κόλληση πρέπει να απομακρύνεται από τη πλακέτα γιατί είναι διαβρωτικό,
εκτός κι αν είναι τύπου no clean που επιτρέπεται να παραμείνει.

Το Plastik το χρησιμοποιώ κατ'αυτό το τρόπο μιας και το αναγράφει και το ίδιο το προϊόν. Για τοξικότητα δεν αναγράφεται τίποτα ούτε στο δοχείο
ούτε στο φύλλο δεδομένων. Τώρα για τις μύτες και τη μακροζωία τους δεν έχω παρατηρήσει κάτι. Αν κόλλαγα κάθε μέρα ίσως να υπήρχε θέμα.
Με βολεύει γιατί μια πλακέτα μπορεί να την ολοκληρώσω αρκετές μέρες μετά την αποχάλκωση ή μπορεί να τη κατασκευάσω τμηματικά.
Επίσης δε θέλω να είναι μονωμένο το σημείο της κόλλησης γιατί πολύ πιθανό να χρειαστεί να χρησιμοποιήσω είτε πολύμετρο είτε παλμογράφο και
δε θέλω να καλύπτω τα SMD με πλαστικό.

Αν και μετά από κόληση μερικών χιλιάδων πλακετών δεν εχω παρατηρήσει διάβρωση από τη ρητήνη της κόλησης. Τις πλακέτες τις καθαρίζω συνήθως καθαρα για λόγους εμφάνισης. Για τον καθαρισμό χρησιμοποιώ αυτό (http://www.wurth.gr/gr/products/?MG=2&Cid=52&Sid=06_08&sub1=1&sub2=&group_key=06&sc=ps&proid=12450) το οποίο κάνει θάυματα μαζι με μία οδοντόβουρτσα. Τελευταία χρησιμοποιώ και αυτό (http://www.crcind.com/csp/web/ProdDisp.csp?lng=3&idx=1649251&country=ALL&product=FAST DRY DEGREASER&business=INDUSTRY&CSPCHD=0020000100003y7ymk67000000m$Jiybap6XSTzpfigDC2JA) με ανάλογα αποτελέσματα με το προηγούμενο.
Το plastik δεν είναι επικύνδυνο αλλά όταν καίγεται από το κολητήρι είναι αν εισπνέεις τον καπνό. Οι μύτες καδμίου καταστρέφονται όταν έρχονται σε επαφή με βερνίκια και πλαστικά.
 

macgyvergr

Established Member
17 January 2007
231
Re: Απάντηση: Κατασκευή πλακέτας

Μια "πατεντα" που έκανα παλιά όταν έφτιαχνα πλακέτες είναι πριν την τοποθέτηση των εξαρτημάτων περνούσα μια πολυ λεπτή στρώση σολντερίνη πάνω απο τις πίστες και έλιωνα καλαι γεμίζοντας όλες τις πίστες χαλκού με καλαι!!!!!! Πρόσεχα ώστε απλά να επικασιτερωθούν χωρίς να αλλάξει το πάχος τους. Έπειτα καθάριζα με ασετόν. Παρα το ότι η σολντερίνη ειναι διαβρωτική, ο πλακέτες αντεχουν ακόμη!
 

lemon

Supreme Member
3 March 2009
4,041
Απάντηση: Re: Απάντηση: Κατασκευή πλακέτας

Για να το συγκεντρώνουμε, παρουσιάστηκαν οι παρακάτω προτάσεις προστασίας της χάλκινης επιφάνειας:

1) Σπρέι πλαστικοποίησης, όπως το Plastik ή κάποιο άλλο παρόμοιο.
2) Rosol 3, που στην ουσία επικασσιτερώνει την επιφάνεια.

Παραμένει ένα θέμα ποιος είναι ο βέλτιστος τρόπος πλαστικοποίησης, γιατί ενώ μπορούμε να πλαστικοποιήσουμε 100% την επιφάνεια, δυσχεραίνει τον μετέπειτα έλεγχό της με όργανα ελέγχου, λόγω κάλυψης των επαφών. Υπήρξε μια αναφορά για επάλειψη πρώτα της επιφάνειας με πλαστικοποιητή no clean και κόλληση εκ των υστέρων, αλλά εκφράστηκαν κάποια παράπονα στο κατά πόσο ο εισπνεόμενος αέρας θα είναι επικίνδυνος.
Εδώ είναι μεγάλο το θέμα .... και δεν καλύπτεται εύκολα. Τόσο τα flux, rosin ακόμα και το no clean ή τα water soluble δεν είναι τόσο "αθώα" ως φαίνονται αλλά ας μη το πλατιάσουμε, ας επικεντρωθούμε στην επικάλυψη της επιφάνειας.

Λάμπρο το Plastik στεγνώνει αμέσως; Δηλαδή έχει χρόνο να ψεκάσεις και γρήγορα με μια μπατονέτα βουτηγμένη σε ισοπροπυλική αλκοόλη να περάσεις λίγο τις επαφές για να έχεις την επιθυμητή αγωγιμότητα;

Η επικασσιτέρωση με Rosol3 πως σας φαίνεται ως ιδέα, εφόσον και προστατεύει και αφήνει αγώγιμες τις επαφές.
Υπάρχει κάποιο άλλο υλικό για το σκοπό μας;
 

dade

Established Member
19 July 2011
199
Το Rosol 3 σε τι μορφή είναι και πως εφαρμόζεται? Αν όντως κάνει επικασιτέρωση τότε είναι πολύ καλό γιατί και προστατεύει το χαλκό από τις οξειδώσεις και ταυτόχρονα μπορεί κανείς να κάνει έλεγχο στο κύκλωμα.