Furia Teutonica

[Κωστας Λυμπεροπουλος]

Θεωρώ σαν το Μέτρο με βάση το οποίο ζυγίζω όλες τις εκτελέσεις πάνω στις Συμφωνίες του Μότσαρτ, εκείνες του Jopsef Kripps με την Concertgebouw σ ένα κουτί με 6 CDs της Decca (περιλαμβάνει τις 20 τελευταίες Συμφωνίες και ηχογραφήθηκαν τα έτη 1972-1973).
Τελευταία όμως, όταν θέλω να ακούσω την Νο. 40 παραδίδομαι άνευ όρων στη βλάσφημη εκτέλεση του Φον Κάραγιαν, στη D.G. το 1978. Λέω ‘βλάσφημη’ γιατί μόλις κυκλοφόρησε όλοι έμειναν άφωνοι: είναι εκτέλεση Big Band - ο Κάραγιαν χρησιμοποιεί μία τεράστια για τα δεδομένα του Μότσαρτ ορχήστρα, ολόκληρο το βαρύ πυροβολικό της Berliner και αυθαιρετεί στα tempi με τρόπο που θεωρήθηκε ‘ανευλαβής’. Μεγάλη μπαλαφάρα αν θέλετε τη γνώμη μου: πιο ανυελαβής εμπρηστής από τον ίδιο το Μότσαρτ δεν υπήρξε σε ολόκληρη την ιστορία της μουσικής. Ο E.T.A. Hoffman, προφανώς απατημένος από τη φαινομενική ανεμελιά της, έγραφε πως η μουσική του Haydn ήταν τόσο εγκάρδια και καλοδιάθετη που έμοιαζε να έχει συλληφθεί πριν από το προπατορικό αμάρτημα. Με τον Μότσαρτ, αν και σύγχρονο του Haydn, τα πράγματα γίνονται πιο στριμόκωλα. Ο Charles Rosen (The Classical Style, Faber & Faber, N.Y. 1971) παρατηρεί πως όλα τα μεγάλα έργα του Μότσαρτ όπου προεξάρχοντα στοιχεία είναι η δυστυχία και ο τρόμος -το Κουιντέτο Κ.516, η Συμφωνία Νο 40, ο Don Giovanni, η άρια της Pamina στο Zuberfloette- διαπνέονται επίσης από μία φιληδονία αδιανόητη για την εποχή της. Την ίδια που επειδή είναι πιο ανάγλυφη στον Don Giovanni έκανε τον Kierkergaard να γράψει πως ‘η Μουσική είναι Αμαρτία και ο Μότσαρτ είναι ο μεγαλύτερος Αμαρτωλός από όλους’. Αγρια εποχή για την Ευρώπη η δεκαετία του 1780: η επαναστατική σκέψη και η σεξουαλική ελευθεριότητα ήταν αλληλένδετες, άκρως απειλητικές και έμοιαζαν να έχουν ξεσαλώσει.
Ενας αγαθός καθολικός όπως ο Μότσαρτ, μας λέει ο Rosen, πρέπει να τρόμαζε πάρα πολύ με τις ιδέες του Γαλλικού φιλελευθερισμού, αν και η προσχώρησή του στους Τέκτονες πρέπει να μετρίασε κατά πολύ αυτό τον τρόμο.

Οι μεγάλοι καλλιτέχνες όμως, έχουν το χάρισμα να εκπροσωπούν την εποχή τους ακόμα και ασυνείδητα: να λένε την Αλήθεια ακόμα κι όταν δεν την ξέρουν. Η Συμφωνία Νο. 40 είναι μιά βουτιά του Μότσαρτ τόσο στο δικό του ασυνείδητο όσο και στο Συλλογικό, γύρω του. Είναι μία μετωπική επίθεση πάνω στην καθεστηκυία μουσική γλώσσα που ο ίδιος, μέχρι τότε, είχε φέρει στο απόγειό της. Είναι πολύ εύκολο να ξεγελαστείς: η ανατρεπτική της διάθεση είναι καλά κρυμένη κάτω από μιά απίστευτη πλαστικότητα, μιά έκπαγλη ομορφιά που μπορεί πολύ εύκολα να περάσει για παιχνιδιάρα και χαζοχαρούμενη. Αν πλησιάσεις, κάτω απ αυτή τη χαρούμενη βιτρίνα βυσσοδομεί ένα αβησσαλέο πάθος, απροσμέτρητη βία και μία επιθετικότητα που σου παγώνει το αίμα.

Η εκτέλεση του Κάραγιαν είναι πέρα για πέρα μαγική και η ιδιαιτερότητά της έγκειται ακριβώς στις αυθαιρεσίες του μαέστρου: τα γρήγορα tempi κομίζουν μιά σχεδόν νευρωτική διαρκή κινητικότητα, όλες οι περίπλοκες εσωτερικές αρμονικές σχέσεις έχουν τέλεια προφυλαχθεί. Οχι μόνο αυτό αλλά σε κάνουν να πιστεύεις πως αυτή η σχεδόν σπασμωδική, μονίμως ασθμαίνουσα εκφορά είναι ο μόνος τρόπος για να τις αποδώσει κανείς κλιμακώνοντας βαθμηδόν την έντασή τους στο σημείο βρασμού: είναι πάνω που σκάει το 3ο μέρος -Menuetto: Allegretto- και σε πάει ‘καροτσάκι’. Στην εκτέλεση του Κάραγιαν είναι η πρώτη φορά που πίσω από την άψογη πλαστικότητα και το κάλλος της φόρμας ένιωσα να προβάλλει μία Furia Teutonica που σε συμπαρασύρει σαν λάβα. Είναι αυτό το ‘θα φτύσω στους τάφους σας, θα σας κάψω και θα καώ’, η ίδια που βασιλεύει σε ολόκληρη τη διάρκεια της Ωδής στη Χαρά του Μπετόβεν. Μιά άλλη εκδοχή της είναι οι Γερμανοί Ιππότες απέναντι στον Αλέξανδρο Νιέφσκυ στους πάγους της λίμνης Peipus, τον Απρίλη του 1242. Μιά ακόμα πιο σύγχρονη, οι Γερμανοί αλεξιπτωτιστές της 9ης Μεραρχίας Fallschimjaeger που χάθηκαν μέχρις ενός στην άμυνα του Βερολίνου, το 1945.





Το κείμενο αφιερώνεται στον καλό μου φίλο Δαμιανό, ως οφείλεται: γενεσιουργό του αίτιο υπήρξαν οι κατά καιρούς συζητήσεις μου μαζί του γύρω από τον Μότσαρτ.

 

[Δαμιανός Δημητριάδης]

Ευχαριστώ φίλε μου, για τη ριζοσπαστική οπτική σου στην 40 του Μότσαρτ. Εμείς, ως αθεράπευτα ρομαντικοί, διαβλέπουμε στους Γερμανούς αυτόν τον αδένα παροξυσμικής βιαιότητας, που τους οδηγεί ορισμένες φορές σ' αυτόν το συγκλονιστικό μετεωρισμό, αυτή τη μέθη από ισόποσες δόσεις θριάμβου και παραναλώματος.

Αυτό, που από την εποχή του Αρμίνιου και της σφαγής των τριών ρωμαϊκών λεγεώνων στο δάσος του Τεύτομπουργκ, τους έδινε τρομερή φήμη και τους έκανε περιζήτητους μισθοφόρους. Αυτό που αιώνες αργότερα, συνέχιζε να μπολιάζει τα πιο εκλεπτυσμένα αριστουργήματα της απαράμιλλης Τέχνης τους.

Η διεισδυτικότητα της αφιέρωσης σου είναι συγκινητική. :blush: :smileJap:

 

[caerbannog]

Θεωρώ σαν το Μέτρο με βάση το οποίο ζυγίζω όλες τις εκτελέσεις πάνω στις Συμφωνίες του Μότσαρτ, εκείνες του Jopsef Kripps με την Concertgebouw σ ένα κουτί με 6 CDs της Decca (περιλαμβάνει τις 20 τελευταίες Συμφωνίες και ηχογραφήθηκαν τα έτη 1972-1973).
Νομίζω ότι παραμένουν μέτρο και δεν έχουν γεράσει καθόλου (όπως και ο Βάγκνερ του).Για το λόγο αυτό επανεκδίδονται κατά καιρούς παρά το γεγονός ότι ο μαέστρος δεν ήταν αστέρας α λα Κάραγιαν.Δίπλα του θα έβαζα και τον Bohm κι ας τον λένε αργό.Έχω την αίσθηση ότι πρέπει να είναι από τις πιο "έγκυρες" εκτελέσεις.
Ο Κάραγιαν με το κύρος της αυθεντίας του μπορούσε να επιβάλλει απόψεις και ευτυχώς διέθετε καλό γούστο. Η αίσθηση του μέτρου χανόταν ώρες - ώρες.Δεν με ξενίζει τόσο πολύ η εκτέλεσή του μάλλον επειδή όταν την άκουσα περίμενα να είναι κάπως έτσι. Η ηρωική αντίληψή του για τη μουσική του Μότσαρτ νομίζω ότι αναπαράγεται και στο βαρύ και ασήκωτο Ρέκβιεμ που έκανε στη D.G. περίπου την ίδια περίοδο.

Μιά ακόμα πιο σύγχρονη, οι Γερμανοί αλεξιπτωτιστές της 9ης Μεραρχίας Fallschimjaeger που χάθηκαν μέχρις ενός στην άμυνα του Βερολίνου, το 1945.

Είναι η μοίρα όλων των αντρακλάδων με τα πράσινα, των σπεσιαλιστών των σφαγών, να ...χάνονται από στραβοχυμένους κρητικούς, μαροκινούς, πακιστανούς, ξυπόλητους ασιάτες, πειναλέους μπολσεβίκους, έλληνες βοσκούς και κλαρίτες κ.ο.κ. Κρίμα τα παιδιά, αν πάντως απέμεινε κανένας, ξέρω πολλούς ενδιαφερόμενους...:violent-smiley-030:
Η Γερμανία υπήρξε μια από τις σπουδαιότερες μήτρες του ανθρώπινου πολιτισμού στη σκέψη, στις τέχνες και τις επιστήμες.Όσο κι αν κάποιοι νεόκοποι διανοητές προσπαθούν να μας πείσουν, η Γερμανία και ο πολιτισμός της δεν είναι αποκλειστικά η ιστορική συγκυρία του πρωσικού μιλιταρισμού ή των προτεσταντικών ηθών. Και γέννησε λαμπρές, γνήσια ηρωϊκές μορφές που ξεχωρίζουν από τα σκυλιά του πολέμου.Ούτως ή άλλως ο σφαγέας είναι θύτης και θύμα ταυτόχρονα.Ήρωας όμως γίνεται μόνο στον Ευριπίδη (ενίοτε και στην Εσθονία).

 

[Δαμιανός Δημητριάδης]

Ήσουν ο τρίτος Ευθύμιε που περίμενα να γράψει σ' αυτό το νήμα και χαίρομαι γιατί δεν πέφτω έξω γι' ανθρώπους που εκτιμώ και νοιάζομαι. Ξέρεις καλά όμως, πως αυτά τα νήματα είναι ειδικού σκοπού. Τα φωτίζουμε, παίζουμε με το κοντράστ και εστιάζουμε όπως θέλουμε. Άσε λοιπόν για λίγο στην άκρη τη διάθεση της ετυμηγορίας.

Στην Κρήτη υπάρχουν ακόμη γέροι από τότε που σχολιάζουν τους σκοτώσαμε και μας σκοτώσανε... και πάνε παρακάτω. Όλοι αξίζουν μια ταφή.

Δεν ξέρω για νεόκοπους διανοητές, εμένα το τσουβάλιασμα του γερμανικού πολιτισμού υπό την ταμπέλα σκυλιά του πολέμου, μου φέρνει περισσότερο την προπαγάνδα της Αντάντ που μιλούσε για Ούννους. :viking:

Δεν μας ενδιαφέρει όμως ο συμβολισμός των λαμπαδηφοριών υπό τους ήχους του Hohenfriedberger (παρεμπιπτόντως, η τελευταία που είδα ήταν στα γενέθλια του Σρέντερ λίγο πριν χάσει την καγκελαρία :blink. Μας ενδιαφέρει η ανείπωτη βία που κρύβεται σ' ένα πλάνο του Φασμπίντερ ή μια δοξαριά του Βέμπερν. :chinscratch:

Και για να δώσω και το δικό μου στίγμα. Εξαιρετικός ο Κριπς, αλλά για μένα το μέτρο στο Μότσαρτ παραμένει ο Βάλτερ. Ακόμη κι αν εκεί, υπάρχουν τουλάχιστον δύο συστήματα μετρήσεων, πολύ διαφορετικά μεταξύ τους: οι μονοφωνικές του ηχογραφήσεις με τη Φιλαρμονική της Νέας Υόρκης και οι στερεοφωνικές με την Κολούμπια. :grandpa:

 

[Κωστας Λυμπεροπουλος]

Είναι η μοίρα όλων των αντρακλάδων με τα πράσινα, των σπεσιαλιστών των σφαγών, να ...χάνονται από στραβοχυμένους κρητικούς, μαροκινούς, πακιστανούς, ξυπόλητους ασιάτες, πειναλέους μπολσεβίκους, έλληνες βοσκούς και κλαρίτες κ.ο.κ.

Αν μιλάς για τους fallschirmjaeger, δεν ήταν 'αντρακλάδες': ήταν 20χρονα παιδιά. Μιά βόλτα στο Μάλεμε θα σε πείσει: το 85% από τις επιτύμβειες πλάκες σηματοδοτεί παιδιά από 18 έως 21 ετών. Στη μάχη του Βερολίνου το όριο ηλικίας είχε κατέβει: ήταν ακόμα μικρότεροι. Χασάπηδες θα υπάρχουν πάντα και πάντα θα στέλνουν τα παιδιά στη μηχανή του κιμά, από την Κρήτη ή το Βερολίνο, μέχρι τη Μαδρίτη και το Αφγανιστάν.
Εγώ μιλάω για αίμα αζήτητο: αίμα μιαρό που η δική του πλευρά 'έχασε' και κανείς δεν το θέλει. Είναι αυτό που κανείς δεν θα αναλάβει να πεί στους επιζήσαντες γιατί χύθηκε, προς τιμήν του δεν θα στηθούν ανδριάντες, δεν γίνεται θέαμα και εθνική επέτειος, κανένας 'εθνικός' ποιητής δεν θα το ψάλλει.

Τουλάχιστον τους fallschirmjaeger, τους έφαγαν οι εχθροί. Οι Ξένοι.
Σε κάποιους άλλους, η μοίρα επεφύλαξε πολύ χειρότερη τύχη.

 

[Σπύρος Σούρλας]

Μιά απορία.
Δέν θυμάμαι ποιούς σφαγείς αναγορεύει σέ Ηρωες ο Ευριπίδης.

 

[caerbannog]

Σπύρο όχι τέτοιους σφαγείς, αλλά την Ιφιγένεια, τη Μήδεια, την Κλυταιμνήστρα, τον Ορέστη. Αυτοί είναι ήρωες άνωθεν και κατά σύμβαση θεατρική.Για πρώτη φορά όμως κερδίζουν τη συμπάθεια, εξηγούν το φόνο-τη σφαγή, όχι ως έρμαια της μοίρας αλλά σπρωγμένοι από την ανάγκη τους, όχι τόσο για την κάθαρση των παθημάτων τους αλλά για κατανόηση, για ύπαρξη τρισδιάστατη, για να ξεφύγουν από τη λήθη του ανεπιθύμητου μιαρού αίματος που λέει κι ο Κ.Λ.. Η σφαγή περνά από την αιτιολόγηση στη δικαιολόγηση.Ειδικά η Κλυταιμνήστρα είναι συγκλονιστική. Ουσιαστικά λέει στους θεατές αυτό που επανέλαβε ο Κουρτς στο φονιά του αιώνες μετά : μπορείτε να με σκοτώσετε αλλά όχι να με κρίνετε.
Δαμιανέ διακρίνω ένα κολληματάκι με το Βάλτερ ή μου φαίνεται; Φυσικά και είναι άξιος αλλά δεν ξέρω πως να το εξηγήσω-εκφράσω: Οι ερμηνείες του κάποιες στιγμές μου φαίνονται βέκιες, ξεπερασμένες. Φυσικά αυτά τα πράγματα αλλάζουν δεν είναι παρά παιχνίδια της αντίληψης και της συνείδησης. Αύριο μπορεί να μου φαίνονται αλλιώς.
Για το Ρέκβιεμ π.χ. άλλα έλεγα παλιότερα στο σχετικό νήμα. Τώρα έχω κολλήσει με το Μπεμ στη Φίλιπς και νομίζω ότι είναι ότι πιο τέλειο...

Και φυσικά όλοι αξίζουν μια ταφή και κάτι παραπάνω, ένα σπαραχτικό θρήνο. Στα χωριά μας πριν και μετά τη μάχη της Φτέρης τους δεκαεφτάχρονους ναζί τους σαβανώσανε οι γυναίκες και τους θάψανε όπως προσήκει. Απλώς και ο Κρέοντας είχε τους λόγους του. Υπήρξε τραγική μορφή στο μέγιστο βαθμό-περισσότερο από την Αντιγόνη, αλλά δεν του δόθηκε ποτέ η ευκαιρία να εξηγήσει.
Τις σφαγές δεν τις κάνουν λαοί ως συλλογικά υποκείμενα-ούτε πιστεύω ότι υφίσταται κάτι τέτοιο στην ιδιοσυγκρασία των ανθρώπων. 'Αλλα νήματα κινούν τους φτωχούς και δοξάζουν την πολεμική αρετή τους-τα λέει διεξοδικά ο Μπρεχτ στο Γερμανικό Εγχειρίδιο Πολέμου.

 

[Δαμιανός Δημητριάδης]

Ευθύμιε, το κόλλημα(τακι) με το Βάλτερ το είχα παραδεχθεί νομίζω από παλιά. Στο Μότσαρτ μάλιστα υπάρχει πρόβλημα, γιατί φαίνεται πως ο ίδιος στα γεράματα κάνει στροφή, που ανάλογη δεν έκανε ούτε στον Μπετόβεν, ούτε στο Μπραμς. Οι μονοφωνικές ηχογραφήσεις του, είτε με τη Φιλαρμονική της Νέας Υόρκης, είτε με τη Φιλαρμονική της Βιέννης, διαφέρουν πολύ από τις στερεοφωνικές με την ορχήστρα που του έδωσε η εταιρεία (Συμφωνική της Κολούμπια). Δεν είναι τυχαίο, που και η ίδια η Σόνυ, στην έκδοση Βάλτερ διάλεξε να βάλει τις μονοφωνικές, με την εξαίρεση της 36 και της πρόβας της. Οι στερεοφωνικές ακούγονται πιο 'κουρασμένες', πιο 'γέρικες'.

Όμως για μένα, που έχω ένα ιστορικό δέσιμο με τις στερεοφωνικές (είχα αγοράσει τις 6 τελευταίες σε σετ βινυλίου από μαθητής Λυκείου), οι ερμηνείες του έχουν αυτό που εσύ αποδίδεις στο Μπαιμ (και δε διαφωνώ): "εγκυρότητα". Και μια αβίαστη, κατασταλαγμένη 'ευφράδεια', έναν τραγουδιστό λυρισμό.

Φυσικά όμως στα αριστουργήματα δεν υπάρχουν οριστικές ερμηνείες και οι επιλογή καθορίζεται από τα εκάστοτε γούστα, ανάγκες και αναφορές. Για παράδειγμα εγώ ακούω το τελευταίο διάστημα και έχω εκτιμήσει τις ερμηνείες του Μακέρας με τους Σκωτσέζους στις 4 τελευταίες, που τις έχω και σε χαϊεντάδικο flac. :guitarist:

 

[caerbannog]

Re: Απάντηση: Furia Teutonica

Όμως για μένα, που έχω ένα ιστορικό δέσιμο με τις στερεοφωνικές (είχα αγοράσει τις 6 τελευταίες σε σετ βινυλίου από μαθητής Λυκείου), οι ερμηνείες του έχουν αυτό που εσύ αποδίδεις στο Μπαιμ (και δε διαφωνώ): "εγκυρότητα". Και μια αβίαστη, κατασταλαγμένη 'ευφράδεια', έναν τραγουδιστό λυρισμό.

Δαμιανέ πάω πάσο, δεν έχω ασχοληθεί με τις μονοφωνικές του (μόνο στο Μάλερ).

Πάντως τα συμφωνικά του Μότσαρτ επιδέχονται πολλές ερμηνείες, ίσως διότι δεν έχουμε αυθεντική τεκμηρίωση (όπως στο Μπετόβεν ή τους επόμενους) για το τι τα γέννησε ή για τον τρόπο ερμηνείας τους. Αυτό νομίζω ότι μπορεί να είναι και ευλογία για τη σπουδαία μουσική, αφού της επιτρέπει να αναπνέει και σε άλλες ατμόσφαιρες, την κάνει -αν το θέλουμε- ευέλικτη και επικεντρώνει την προσοχή στο αισθητικό της μέρος αναδεικνύοντας διαφορετικά κατά περίπτωση στοιχεία-καλή ώρα ο Φον.

 

[Δαμιανός Δημητριάδης]

Απάντηση: Re: Απάντηση: Furia Teutonica

Αυτό νομίζω ότι μπορεί να είναι και ευλογία για τη σπουδαία μουσική, αφού της επιτρέπει να αναπνέει και σε άλλες ατμόσφαιρες, την κάνει -αν το θέλουμε- ευέλικτη και επικεντρώνει την προσοχή στο αισθητικό της μέρος αναδεικνύοντας διαφορετικά κατά περίπτωση στοιχεία-καλή ώρα ο Φον.

Πάντως ο φον κοζανίτης αυτά που έκανε στο Θεόφιλο δεν είναι τίποτε μπροστά σ' αυτά που έκανε στο μπαρμπα-Χάυδν. Εκεί, τις παρισινές και του Λονδίνου τις είχε, κυριολεκτικά, τσιμεντώσει! :BDGBDGB53:

 

[caerbannog]

Ααα, εκεί πας σε Άγγλους, κανα Κλέμπερερ το πολύ κλπ.Αυτούς ξέρουμε αυτούς εμπιστευόμαστε.Ο Φον ήταν πληθωρικός και ασφυκτιούσε στα αυστηρά μέτρα του μπαρόκ και της μετάβασης.Ήθελε τη μπάλα και μεγάλους χώρους για να ξεδιπλώσει τα προσόντα του και να κάνει το κομμάτι του.Όταν όμως οι πλανήτες ευθυγραμμίζονταν ήταν μαγεία.Ένιωθες ότι το αγαπούσε και είχε άποψη...

 

[ΚΩΣΤΑΣ ΖΑΓΓΟΓΙΑΝΝΗΣ]

Εμένα πάλι ο Κλέμπερερ δε μου κάθεται με τίποτα στον Μότσαρτ. Όσο τον εκτιμώ σε Μπετόβεν, Μπραμς, Μπρούκνερ, Μάλερ, Μέντελσον και δε συμμαζεύεται, άλλο τόσο δε μπορώ να χωνέψω ένα Μότσαρτ τόσο αυστηρό, βαρύ κι ασήκωτο. Πολύ καλύτεροι οι Giulini, Böhm, Walter,Furtwängler,( στην συμφωνία αρ. 40). Με τον Καραγιάννη έχω ένα πρόβλημα, δυσκολεύομαι να ακούσω οτιδήποτε συμφωνικό από αυτόν. Μόνο σε Όπερα τον παραδέχομαι, ο Μαγικός Αυλός του π.χ. είναι υπεράνω κριτικής.

 

[Δαμιανός Δημητριάδης]

Απάντηση: Re: Furia Teutonica

Ααα, εκεί πας σε Άγγλους, κανα Κλέμπερερ το πολύ κλπ.

Κοίταξε και το Ντοράτι με τη Φιλαρμόνια Ουγκάρικα στην decca. Στο Χάυδν είναι εξαιρετικός. Κλέμπερερ πάλι δεν έχω ακούσει, αλλά δυσκολεύομαι να το πιστέψω πως του ταιριάζει...:chinscratch:

 

[Δαμιανός Δημητριάδης]

Απάντηση: Re: Furia Teutonica

Με τον Καραγιάννη έχω ένα πρόβλημα, δυσκολεύομαι να ακούσω οτιδήποτε συμφωνικό από αυτόν. Μόνο σε Όπερα τον παραδέχομαι, ο Μαγικός Αυλός του π.χ. είναι υπεράνω κριτικής.

Κώστα τον αδικούμε νομίζω τον μακρινό πατριώτη μας. Έχει κάνει πολύ καλή δουλειά σε Μπετόβεν, Μέντελσον, Σούμαν, Μπραμς, Μπρούκνερ, Μάλερ (ας λέει ο φίλος μου ο Δημοκηδής), Ρίχαρντ Στράους, Ονεγκέρ, στη νέα σχολή της Βιέννης.

Στην όπερα πάλι είναι καλός, αλλά ειδικά στο Μαγικό Αυλό προτιμώ Κλέμπερερ, Μπαιμ.

 

[Κώστας Γκαβάκος]

Το κείμενο της παρουσίασης ήταν για εμένα άκρως διδακτικό ανεξάρτητα από το γεγονός ότι είναι αναπόφευκτο στην παρουσίαση ενός μουσικού έργου η θεώρηση να είναι υποκειμενική.
Με αυτή την αφορμή άκουσα μια από τις μεγάλες συμφωνίες του Mozart, την 25 που συνέθεσε σε ηλικία μόλις 18 ετών. Η 40 και η 25 είναι οι μόνες που είναι γραμμένες στο ίδιο έλασσον κλειδί.
Και σε αυτή διέκρινα στοιχεία < νευρικής κινητικότητας> και μια <αντίδραση στην καθεστηκυία μουσική γλώσσα> που περιγράφει ο Κώστας στην 40. Ίσως για αυτό έγινε η επιλογή της σολ ελάσσονος και στις δύο περιπτώσεις.
Μπορεί να κάνω λάθος αλλά ο Haydn δεν χρησιμοποιούσε την ελάσσονα γι αυτό η μουσική του ήταν πάντα τόσο <εγκάρδια και καλοδιάθετη> αλλά αυτά τα ξέρουν οι μουσικοί.

Ο Klemperer δεν αποτελεί και για εμένα την πρώτη επιλογή στις συμφωνίες του Mozart αλλά, όπως και ο Szell, έχει μια εξαίρετη 39.