Ο Μεγάλος Ερωτικός-Μάνος Χατζιδάκις.

  • Αγαπητοί φίλοι και φίλες.

    Με ιδιαίτερη χαρά σας προσκαλούμε στην κοπή της πρωτοχρονιάτικης πίτας του AVClub στη Θεσσαλονίκη για το 2024 την Κυριακή 07 Απριλίου και ώρα 14.00

    Δηλώστε τη συμμετοχή σας εδώ, θα χαρούμε πολύ να σας γνωρίσουμε από κοντά.

17 June 2006
62,722
Χολαργός
Πρίν 36 ακριβώς χρόνια ,σάν σήμερα, κυκλοφόρησε ο κύκλος τραγουδιών τού Μάνου Χατζιδάκι ´Ο Μεγάλος Ερωτικός´.Η Ηχογράφηση έγινε στά στούντιο τής Κολούμπια απο 16/9-28/11.1972.Ξεκίνησε να γράφεται στήν Ν.Υόρκη τον Ιούνιο και ολκληρώθηκε τον Οκτώβριο τού ιδίου έτους στήν Αθήνα.Το εξώφυλλο τού δίσκου φιλοτέχνησε ο Γιάννης Μόραλης.
Ο Μεγάλος Ερωτικός αποτελείται απο 11 τραγούδια,σε ποίηση Οδυσσέα Ελύτη(απο τα ποιήματα Ελένη και Επίγραμμα),Μυρτιώτισσας,Κ.Καβάφη,Γιώργου Σαραντάρη,Νίκου Γκάτσου,Διονυσίου Σολωμού,Γεωργίου Χορτάτζη(Ερωφίλη),Σαπφούς,Ευριπίδη(Μήδεια),Σολομώντος(Aσμα Ασμάτων),αλλά και απο αποσπάσματα δημοτικών τραγουδιών.
Το έργο ο Χατζιδάκις το εμπνεύστηκε με αφορμή τον θάνατο τής Μυρτιώτισσας,μητέρας τού ηθοποιού Γιώργου Παππά,με την οποίαν συνδεόταν με φιλία.Τοτε θυμήθηκε ότι τού είχε στείλει ένα τρυφερό γράμμα με το ποίημά της ´Σ´Αγαπώ´,το οποίο ο ίδιος τόχε σχεδόν αγνοήσει.
Ο ίδιος ο συνθέτης γράφει:'O Mεγάλος Ερωτικός έγινε απο αίσθημα ενοχής και όχι απο αγάπη.Μονον οι ανόητοι φαντάζονται ότι οταν εισαι ερωτευμένος γράφεις ένα έργο σαν τον Μεγάλο Ερωτικό.Τον Μεγάλο Ερωτικό τον γράφεις όταν δεν ασχολείσαι με το άν είσαι ερωτευμένος ή όχι.Εχεις ξεκαθαρίσει τα θέματα και είσαι ελεύθερος να σκέπτεσαι.´
Τον δίσκο τον αφιέρωσε στήν μνήμη τής Μυρτιώτισσας.
Ερμηνευτές τού έργου δύο νέοι καλλιτέχνες,ο Γρηγόρης Ψαριανός και η Φλέρυ Νταντωνάκη.
Οι μουσικοί πού έπαιξαν στο έργο ήταν οι:Δημήτρης Βράσκος(βιολί και μαντολίνο),Aνδρέας Ροδουσάκης(Kοντραμπάσο),Δημήτρης Φάμπας και Βασίλης Τενιδης(κλασσική κιθάρα),Παντελής Δεσποτίδης(λαούτο),Λευτέρης Ψωμιάδης,Χαρης Ανδρεάδης(πιάνο),Xρόνης Σόφρας (άρπα).
Η κυκλοφορία τού δίσκου προκάλεσε ανατροπή στα δεδομένα τού Ελληνικου Τραγουδιού.Ο μουσικός λόγος τού Χατζιδάκη και τα ποιήματα που επέλεξε συνυπάρχουν αρμονικά και δημιουργείται ένα πρωτότυπο μουσικό ολογράφημα ,που δύσκολα συναντάς όμοιό του στην Ελληνική Μουσική.
Το έργο ενορχηστρώθηκε σε μιά εκπληκτικά λιτή και διαυγή γραμμή(χρήσις αποκλειστικά σχεδόν,εγχόρδων),και η αισθητική του άλλαξε το Ελληνικό Τραγούδι.

Ο Μεγάλος Ερωτικός είναι ένα θείο εγκώμιο στήν ανθρώπινη ευαισθησία.
Για τον Χατζιδάκι το έργο περιγράφεται ως εξής:'O Mεγάλος Ερωτικός ειναι ένας λαϊκός Θεός,που ζεί στην φαντασία μας απο την στιγμή που γεννιόμαστε ίσαμε να πεθάνουμε,όμορφος εφηβικός και αδιάκοπα ζωντανός.Ο Μεγάλος Ερωτικός δεν φοράει τοπικά γραφικά ρούχα.Φοράει δικά του,που συνθέτουν δύσκολους συνδυασμούς ήχων,ανάλαφρων χρωμάτων και ποιητικών ονείρων.Δεν περιέχει μηνύματα πού που δύσκολα τα σβήνουν οι βροχές.Δεν αντιστέκεται......´.
Ειναι ένα μουσικό έργο,όπου απο το πάθος τής ποίησης αναδύεται το πάθος τής μουσικής.Η μελωδία τής ποίησης συναντά αρμονικά τήν μελωδική γραμμή τής μουσικής.Δεν υπάρχει καλύτερη μουσική απόδοση αρχαίου ποιητικού λόγου,απο το πώς αποδόθηκε το Σαπφικό ´Κέλομαί σε Γογγύλα´.
Ο Ψαριανός αποδίδει εκφραστικότατα τα ποιήματα-τραγουδια,´Με την Πρώτη Σταγόνα τής Βροχής´,´Μερες τού 1903´,´Το Ονειρο´,´Ερωτα Εσύ´,ενώ η Φλέρυ Νταντωνάκη αυτή η συγκλονιστική,αλλά και συνάμα τραγικη τραγουδίστρια αποδίδει μοναδικά τα :´Σ´Αγαπώ´,´Ποιός είν´Τρελός απ´Ερωτα´,´Τα Λιανοτράγουδα´(μαζί με τον Ψαριανό),´Πέρα στο θολό Ποτάμι´,´Κέλομαί σε Γογγύλα´,´Πάθη απο τον Ερωτα´,´Κραταιά ως Θανατος Αγάπη´.
Ο ακροατής εισπράττει μέσω τής ακρόασης τού έργου ,ως όλου,μιά βαθειά συγκίνηση και σαγήνη ,υψηλής αισθητικής ,και νοιώθει ότι ταξιδευει μουσικά και ποιητικά σέ ολόκληρο τον Ελλαδικό τόπο και χρόνο.
Το έργο ανήκει πλέον στα αριστουργήματα τής παγκόσμιας σύγχρονης μουσικής και αποτελεί μοναδική ιδιαιτερότητα για τα Ελληνικά δεδομένα.
Ο Συνθέτης επιθυμούσε πάντα ,το έργο,να εκτελειται ολόκληρο και γι´αυτό είχε απαγορέψει αποσπασματική παρουσίαση τών τραγουδιών.Και είχε απόλυτο δίκιο.
Το τελευταίο τραγούδι τού κύκλου προκύπτει απο την επεξεργασία ενός αποσπάσματος απο το αριστουργηματικό ´Ασμα Ασμάτων´τού Σολομώντος(10oς αιώνας π.χ.).H μελοποίηση μας χαρίζει έναν μεγαλειώδη ύμνο στήν αγάπη,που ξεπερνά το φθαρτό,ανθρώπινο στοιχείο της.Επαξίως κατατάσσεται στα ωραιότερα τραγούδια τής παγκόσμιας μουσικής ανθολογίας.
´Θες με ως σφραγίδα επι την καρδίαν σου
ως σφραγίδα επι τον βραχίονά σου
οτι κραταιά ως θάνατος αγάπη
σκληρός ως αδης,ζήλος
περίπτερα αυτής,περίπτερα πυρός
φλόγες αυτής.
Υδωρ πολύ ου δυνήσεται σβέσαι την αγάπην,
και ποταμοί ου συγκλύσουσιν αυτήν´.

Στούς φίλους μου.
 

Stellios papa

AVClub Fanatic
17 June 2006
10,804
Ελλαδα
πριν ενα μηνα στην πρεμιερα της ταινιας ΖΩΝΤΑΝΟΙ ΣΤΟ ΚΥΤΑΡΟ στο τριανο ειχα την τυχη να δω ξανα live τον ψαριανο να τραγουδα 2 κομματια απο αυτο τον αξεπεραστο δισκο ....ηταν καταπληκτικος ...επι τη ευκαιρεια επρεπε ν; εβλεπες μετα ντουετο ΓΚΑΙΦΙΛΙΑς ΜΑΡΙΖΑ ΚΩΧ...στιγμες που δεν περιγραφονται....
Σπυρο σ ευχαριστουμε

ο θανασης ακριβως...7/12/ 2006
 
Last edited:

Larry

Μέλος Δ.Σ.
Staff member
17 June 2006
20,840
Σπυρο,
μια υπεροχη παρουσιαση για εναν μεγαλο Ελληνα συνθετη ,νασαι καλα φιλε και χαιρομαι που εγραψες και για τον Δημητρη Ψαριανο μια πολυ ζεστη φωνη και ενας πολυ καλος μου φιλος
το ιδιο και εσυ Στελιο επιτελους ας ακουσουμε και κατι αλλο, παλιο μεν αλλα διαχρονικο
 
17 June 2006
14,350
Εξαίσιος. Για μένα ίσως ο καλύτερος ελληνικός δίσκος που άκουσα ποτέ. Είναι και πολύ "κινηματογραφικός". Ο Παντελής Βούλγαρης "το τσίμπησε" αμέσως και τον έκανε ταινία. Εξαιρετικά άνιση αλλά νιώθω τυχερός που την εχω δεί.
Ο δίσκος όμως είναι το κάτι άλλο.
Τον άκουγα τις προάλλες και σκεφτόμουν ότι μερικοί άνθρωποι είναι όντως αναντικατάστατοι.

Αν είχα έναν ελληνικό δίσκο στο σπίτι μου, πολύ πιθανόν θα ήταν αυτός.
Εχω καμμιά δεκαπενταριά όμως...;)
 

Larry

Μέλος Δ.Σ.
Staff member
17 June 2006
20,840
offtopic,
αυτο ειναι ειδηση και για να εχουμε καλο ερωτημα ποιοι ειναι οι 15 δισκοι που εχεις?
 
17 June 2006
14,350
Τα συνηθισμένα: 3 του Νιόνιου (από τα πρώτα), 3-4 του Χατζιδάκι, Μούτσης 2 ή 3, Παπακωνσταντίνου...
Τα καλύτερα που έχω όμως είναι ο Ερωτικός και 2 της Λένας Πλάτωνος: το "Σαμποτάζ" κι ο "Καρυωτάκης".
Περιμένω να βγεί κάποιος να γράψει γι αυτά τα τελευταία.
Ξέρω, ξέρω: θα περιμένω πολύ.

οι φίλοι του ελληνικού τραγουδιού δεν την αντέχουν την Πλάτωνος: είναι πολύ ...μαύρη

πιάστε μελωδία -bye-
 
Last edited:

supersonic

Μέλος Σωματείου
17 June 2006
49,334
Συμφωνώ με τον Λύμπε.
Ίσως ή σίγουρα ο καλύτερος ελληνικός δίσκος.
Ενα ολοστρόγγυλο 10 από κάθε πλευρά.
Να θυμίσω την εξαίσια ηχογράφηση του Γιάννη Σμυρναίου και την λεπτή ισορροπία ανάμεσα στις τόσο διαφορετικές ενορχηστρώσεις που υπάρχουν εκεί.
Το δίσκο τον πήρα σχεδόν στην εποχή του, αν δεν κάνω λάθος γύρω στο 1976, και γιά μένα ήταν κάτι σπάνιο να μη βγαίνει από το πλατώ.
Μόνο δίσκοι σαν το aja, ή το hejira δεν βγάινανε από το πλατώ μέχρι να λιώσουν ή μέχρι να μπεί στο κεφάλι μου κάθε λεπτομέρεια.
Από τους δύο έξοχους ερμηνευτές προσωπικά διαλέγω την φωνή του Ψαριανού, που είχε ένα γλυκό παράπονο, καθαρή έκφραση και αμεσότητα, χτυπούσε δηλαδή στο στόχο της.

Αργότερα δυστυχώς το remaster του δίσκου με ψιλοαπογοήτευσε.
Θα ήθελα ένα νέο σε πρώτη ευκαιρία.
 
17 June 2006
62,722
Χολαργός
Ο Δίσκος θεωρώ ότι υπερβαίνει την Ελληνική πραγματικότητα και τον εντάσσω στην γενικότερη άνθηση τής μουσικής εκείνης τής εποχής.Θεωρώ ότι στέκεται ,ακόμα και σήμερα,σε πολύ υψηλά μουσικοαισθητικά επίπεδα,πέραν τών συνόρων μας.
 
17 June 2006
14,350
Re: Απάντηση: Ο Μεγάλος Ερωτικός-Μάνος Χατζιδάκις.

Θεωρώ ότι στέκεται ,ακόμα και σήμερα,σε πολύ υψηλά μουσικοαισθητικά επίπεδα,πέραν τών συνόρων μας.

Χατζηδάκις: μέσα στους 3-4 μεγαλύτερους του 2ου μισού του 20ου. Παγκοσμίως εννοώ.
με απόλυτη συναίσθηση του Τι λέω.
Ρωτήστε και τον μαθητή του, τον Πιοβάνι.
 
Ένα ολοκληρωμένο αριστούργημα ελληνικής μουσικής, παγκόσμιας καλλιτεχνικής αξίας και εμβέλειας. Στο προσωπικό μου κόσμο αισθητικών υποδοχέων και εκφραστικών αναγκών συνάπτει δεσμούς δίπλα σε έργα που θεωρώ ιερά (π.χ. τραγούδια του Μάλερ).

Η τελειότητα των ερμηνειών έχει χαραχτεί πάνω στο σμάλτο του έργου. Ευγνώμων στο Δημήτρη Ψαριανό και στο αερικό με τη θεία φωνή και την υπερβατική ευαισθησία που ομόρφυνε τη ζωή μας με το σύντομο πέρασμα της, τη Φλέρυ Νταντωνάκη.
 

supersonic

Μέλος Σωματείου
17 June 2006
49,334
Re: Απάντηση: Ο Μεγάλος Ερωτικός-Μάνος Χατζιδάκις.

Χατζηδάκις: μέσα στους 3-4 μεγαλύτερους του 2ου μισού του 20ου. Παγκοσμίως εννοώ.
με απόλυτη συναίσθηση του Τι λέω.
Ρωτήστε και τον μαθητή του, τον Πιοβάνι.

Ρωτήστε και τον Rene Aubry που τον έχει ξεσηκώσει όλον και το παραδέχεται με ιδιαίτερη ευκολία και χαρά.

Έχουμε απόλυτη αίσθηση του ΤΙ λες και ΤΟ ΙΔΙΟ λέμε και μεις...:firstprize: :award:
 
18 June 2006
18
Ενδιαφέρουσα ενορχηστρωτική λεπτομέρεια:
Το ένα από τα δυο πιάνα παίζεται ως "προετοιμασμένο"! Το
κλαβιέ δε χρησιμοποιείται, αλλά τα χέρια τσιμπάνε τις χορδές
του πιάνου!

Στο αριστερό κανάλι για παράδειγμα στο
"Με την πρώτη σταγόνα της βροχής", ακούγεται πολύ καθαρά
αυτός ο παράξενος μεταλλικός ήχος... ή στα "Πάθη από τον έρωτα"
η φράση που ακούγεται πριν μπει το τραγούδι, και κάτι έντονα glissandi σε στρατηγικά σημεία...

Ήταν ιδιοφυία.:grinning-smiley-043
 
17 June 2006
62,722
Χολαργός
15 Ιουνίου 1994.
Η τελευταία μέρα τού Μάνου Χατζιδάκη.13 χρόνια απουσίας.
Σάν ελάχιστο σεβασμό για την μνήμη του και την προσφορά του στήν Ελληνική και Παγκόσμια μουσική τού 20ού αιώνα επαναφέρω το thread αυτό στην επιφάνεια.
Υπάρχει και ένα σπουδαίο κείμενο τού Δαμιανού για την ´Εποχή τής Μελισσάνθης´.
Η Μουσική τού Χατζιδακη αποδιώχνει την ευτέλεια τού κόσμου μας.Είναι η φροντιδα τής μητέρας μας πρίν τον βραδυνό ύπνο....
 
17 June 2006
62,722
Χολαργός
O κολλητός του φίλος Νίκος Γκάτσος σε μιά συνέντευξή του στον Γιώργο Χρονά ανέφερε τα πιό κάτω λόγια,προσεταιριζόμενος απόψεις και τού Μάνου Χατζιδάκη:'Nα μήν εργάζεσαι περισσότερο απ´όσο χρειάζεται για να κερδίζεις τα απαραίτητα.Μήν χαιρετάς ανθρώπους που δεν έχουν τίποτα να σού πούν.Μήν σπαταλάς τίς κινήσεις σου.Νά σκέφτεσαι αδιάκοπα και τέλος,να κοιμάσαι κουρασμένος´.!!