Έχει μέλλον το 16:9 ;

oldman

AVClub Enthusiast
7 December 2006
937
Anavissos
Η κλασική διάσταση 4:3 στις τηλεοράσεις που ίσχυε για δεκαετίες, καθιερώθηκε για να εξυπηρετήσει τις ανάγκες προβολής ταινιών, όπου για πολλά χρόνια το στάνταρ ήταν 1,33:1.
Φυσικά εννοούμε το λόγο του μήκους της οθόνης προβολής (1,33μ) προς το ύψος της (1μ).
Στην πράξη όμως η διάσταση αυτή στο σινεμά χρησιμοποιήθηκε μέχρι το 1926 και περάσαμε στο νέο στάνταρ 1,37:1 που ήταν και το μοναδικό μέχρι το 1953. Η διαφορά δεν ήταν σημαντική για να δημιουργήσει πρόβλημα στην μεταφορά ταινιών στην TV.
Και ερχόμαστε στην μετά 1953 εποχή όπου κάνει την εμφάνισή του το cinemascope. Η βιομηχανία κινηματόγραφου εισήγαγε την ευρεία οθόνη και ο ανταγωνισμός δεν επέτρεψε την καθιέρωση ενός κοινά αποδεκτού στάνταρ. Έτσι έχουμε διαστάσεις από 1.85:1 (Vistavision, Panavision) μέχρι το Ultra Panavision 77mm 2.76:1, η μεγαλύτερη αναλογία που χρησιμοποιήθηκε ποτέ και με την οποία γυρίστηκε το ΜενΧουρ).
Πάντως από τις πλέον διαδεδομένες σήμερα διαστάσεις είναι το 2.35:1 (Cinemascope, Panavision, Todd AO κ.α.) καθώς και το 1.85:1 (Vistavision, Panavision).
Και τι έγινε στις τηλεοράσεις με το πρόβλημα των ταινιών ευρείας προβολής;
Για πολλά χρόνια το πρόβλημα αντιμετωπίστηκε – και αντιμετωπίζεται συχνά μέχρι και σήμερα – με το πριόνισμα της εικόνας δεξιά – αριστερά, ώστε να χωρέσει στην οθόνη 4:3, με ότι αυτό συνεπάγεται.
Στο εξωτερικό και με την διάδοση μεγάλων τηλεοράσεων των 29 ιντσών και άνω, οι τηλεοπτική σταθμοί άρχισαν να εκπέμπουν τις κινηματογραφικές προβολές με σύστημα Leterbox. Δηλαδή προβάλλεται η ταινία αυτούσια χωρίς πριόνισμα, αφήνοντας μαύρες μπάρες άνω και κάτω της εικόνας. Με τον τρόπο αυτό δεν χάνουμε τίποτα από το περιεχόμενο της εικόνας, με μειονέκτημα την χαμηλή ανάλυση. Για μικρές τηλεορασούλες όμως ο τρόπος αυτός είναι μειονεκτικός.
Και φθάσαμε στο περίφημο 16:9 (1,78:1)το οποίο πουθενά δεν χρησιμοποιείται στο κινηματογράφο παρά μόνο στην τηλεόραση. Πρόκειται για μια ενδιάμεση διάσταση που ή μας πριονίζει πάλι την εικόνα – λιγότερο όμως απ’ ότι στο 4:3, ή μας αφήνει πάλι μαύρες μπάρες άνω και κάτω, στενότερες όμως.
Γιατί άραγε η βιομηχανία τηλεοράσεων προχώρησε σε αυτόν τον συμβιβασμό και δεν πήγε κατευθείαν στην διάσταση τουλάχιστον 1,85:1;
Όποιος είναι της δουλειάς ξέρει την απάντηση. Η διάσταση αυτή καθιερώθηκε με γνώμονα τις τηλεοράσεις καθοδικού σωλήνα CRT. Οι δυνάμεις που απαιτούνται για να κινηθεί η ακτίνα ηλεκτρονίων από αριστερά στα δεξιά και μάλιστα σε οθόνη κοντού λαιμού είναι τεράστιες. Το ότι πετύχαμε διαστάσεις 32 και 36 ιντσών σε οθόνες 16:9 με κοντό λαιμό είναι ένα τεχνολογικό θαύμα.
Και ερχόμαστε στην σημερινή εποχή με τις φλατ οθόνες. Εδώ δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα στο να πάμε κατευθείαν από 1,78:1 (16:9) στο 1,85:1 ή ακόμα και στο 2,35:1. Οι λόγοι που παραμείναμε στο 16:9 έχουν να κάνουν με την ήπια προσαρμογή. Είμαι βέβαιος πως όταν οι οθόνες CRT θα αποτελούν μουσειακό είδος (κάτι σαν τις σημερινές ασπρόμαυρες TV) η βιομηχανία θα παρουσιάσει κάποιο νέο φορμάτ, πιθανών κάτι ενδιάμεσο στο 1,85:1 και 2.35:1 και θα προσπαθεί να πείσει τους κατόχους των κλασικών για σήμερα οθονών 16:9, να αναβαθμιστούν.
 
Εφοσον το HD εχει λογω πλευρων 16:9 δεν νομιζω οτι υπαρχει περιπτωση να αλλαξει ο λογος πλευρων των τηλεορασεων. Οσον αφορα τους προβολεις, υπαρχουν καποια (ακριβα) μηχανακια που προβαλουν σε 2.35:1, ειτε με προσθετο φακό, ειτε απο την "μανα" τους...
 
Προσωπική μου άποψη ότι μεγάλοι λόγοι ύψους προς μήκος (από τα σημερινά 1.78:1 και πάνω δηλαδή) έχουν νόημα σε πολύ μεγάλες οθόνες, προβολείς κλπ. Σε οθόνες μικρότερες από 40-50 ίντσες (που νομίζω είναι αυτές που μπορούν να έχουν οι περισσότεροι σε σχέση με το κόστος, αλλά και την ευκολία τοποθέτησης στα σπίτια, δεν έχουν όλοι σαλόνια 100τμ) με τέτοιες μεγάλες αυτές αναλογίες (πχ 2.35:1) θα έχουμε πολύ μικρό ύψος οθόνης, και άρα δεν κερδίζουμε τίποτα ουσιαστικά, θα βλέπουμε απλά μια μακρόστενη λωρίδα...
 
Με καλυψε ο Σωτηρης. Πιο wide παιδια δεν γινεται. Με αυτο θα μεινουμε και θα ειμαστε μια χαρα.
 
To wide screen ειχε ξεκινησει πολυ πριν το Σινεμασκοπ,μαλιστα ειχε πρωταγωνιστησει ο Τζων Γουεην σε μια ταινια the Big trail το 1930 με διαστασεις περιπου 2/1 αλλα δεν ειχε απηχηση κι ετσι εμεινε ασημος αλλα δεκα χρονια.
Το Σινεμασκοπ και τα υπολοιπα τα βγαλανε βασικα για να χτυπησουνε την τηλεοραση η οποια μολις ειχε εμφανιστει και τρομοκρατησε τα στουντιο.
Αλλιως πιστευω δεν θαχε βγει widescreen.Η θεωρια ηταν οτι ειναι πιο κοντα στην ανθρωπινη οραση.
Να ξαναλλαξουνε φορμα το βλεπω λιγο δυσκολο,δεν βλεπω καν ποτε θα εχουμε Hd στην ελλαδα.Βεβαια τιποτα δεν αποκλειεται ολα για το μαρκετινγκ γινονται,ηδη εχει ξεφυγει το hardware πολυ πριν την πραγματικοτητα στις πιο πολλες χωρες.
 
Εμένα και το 4/3 ...δεν με χαλάει! Ας εκπέμπανε σε HD 4/3 τα ελληνικά κανάλια και δεν θα είχα κανένα πρόβλημα! Αυτό όμως που με εκνευρίζει πολύ είναι όταν βλέπω να γεμίζουν την οθόνη 16/9 με πρόγραμμα 4/3 και ...να μην βλέπουν κάν την παραμόρφωση! Αυτό το κάνουν οι 9 χρήστες στους 10 και...όλα τα καταστήματα που πουλάνε τηλεοράσεις και όλες ανεξαιρέτως οι καφετέριες!
 
Πολλές φορές το παραπάνω το κάνουμε εις γνώσην μας. Οι πλάσμα ας πούμε θα έχουν πρόβλημα με το burn in αν διορθώσουμε το λόγο του κάδρου σε 4:3.

Το 16:9 δεν είναι τυχαίος λόγος. Είναι ενδιάμεσος στους 1.66 και 1.85 που είναι κινηματογραφικοί λόγοι. Είναι πολλές βέβαια οι ταινίες που γυρίζονται σε 2.35:1 αλλά το ποσοστό του κάδρου που χάνουμε σε μια τηλεόραση 16:9 είναι μικρό αν επιλέξουμε crop. Αν πάλι θέλουμε το ακριβές κάδρο, τότε και πάλι οι μαύρες μπάρες πάνω κάτω δεν πιάνουν το μεγαλύτερο μέρος της οθόνης σε μια 16:9 τηλεόραση, σε αντίθεση με ότι συμβαίνει σε τηλεοράσεις 4:3.
 
Απάντηση: Re: Έχει μέλλον το 16:9 ;

Εμένα και το 4/3 ...δεν με χαλάει! Ας εκπέμπανε σε HD 4/3 τα ελληνικά κανάλια και δεν θα είχα κανένα πρόβλημα! Αυτό όμως που με εκνευρίζει πολύ είναι όταν βλέπω να γεμίζουν την οθόνη 16/9 με πρόγραμμα 4/3 και ...να μην βλέπουν κάν την παραμόρφωση! Αυτό το κάνουν οι 9 χρήστες στους 10 και...όλα τα καταστήματα που πουλάνε τηλεοράσεις και όλες ανεξαιρέτως οι καφετέριες!

Το να μη σε χαλάει το 4:3 είναι σχετικό. Η τεχνική Pan and Scan δεν είναι – δεν πρέπει να είναι ένα απλό συμμετρικό πριόνισμα δεξιά-αριστερά. Ο μηχανικός που κάνει την μετατροπή, παρακολουθεί ως άλλος cameraman τα δρώμενα, και μεταφέρει το κάδρο του στα σπουδαιότερα . Αν χρειάζεται κόβει και λουρίδα από την μέση για να εμφανίσει τα άκρα.
Φυσικά μη περιμένετε να δείτε τέτοιες εργασίες σε DVD της Σπέντζος. Έχω ταινίες του Dario Argento, όπου μεταξύ των άλλων τερατουργημάτων, παρακολουθείς ένα τραπέζι και έναν σχετικά μακρύ διάλογο χωρίς πρόσωπα, μια και αυτά κάθονται στα άκρα του τραπεζιού και έχουν κοπεί!
Σε κάθε περίπτωση σκέψου να αποφάσιζες να κρεμάσεις στον τοίχο σου ένα αντίγραφο πίνακα του El Greco, και επειδή ο χώρος σου δεν είναι αρκετός, να πριόνιζες ένα κομμάτι του!
Οι τηλεοράσεις του εξωτερικού που προβάλλουν κατά πλειοψηφία εικόνες letterbox, το έκαναν μετά από αγωγές δημιουργών που υποστήριξαν ότι παραποιείται το έργο τους.
 
Δεν διαφωνώ με το 16/9 για τις ταινίες ή τα ντιβιντί, αυτό εξυπακούεται, σε κανονικό τηλεοπτικό πρόγραμμα όμως η συντριπτική πλειοψηφία του υλικού (το 99%) είναι γυρισμένο σε 4/3 και αυτό που βλέπω στην πράξη ειναι οι κάτοχοι των τιβι 16/9 να γεμίζουν την οθόνη τους με υλικό 4/3 και να....μην βλέπουν καν την παραμόρφωση! Εκανα την σχετική παρατήρηση μιά φορά σε καφετέρια όπου βλέπαμε τον αγώνα και ο καφετζής μου ειπε ότι...ήμουν ο πρώτος που παραπονέθηκε για κάτι τετοιο και ότι όλοι βλέπουν τους παίχτες μιά χαρά και δεν ειπε κανεις ποτε ότι η τηλεόραση τους δείχνει πιο χοντρούς και κοντούς!
 
Εγώ έχω να πώ ότι όσο είναι μ@λ@κία να έχεις πανί 4:3-όπως εγώ- για να βλέπεις ταινίες,ακόμα μεγαλύτερη είναι να έχεις συσκευή 16:9-όπως εγώ- για να βλέπεις τηλεόραση.
Oπως πολύ σωστά γράφει και ο φίλος παραπάνω, το 99% των προγραμμάτων που παρακολουθούμε είναι 4:3 και μιλάμε για άθλια ποιότητα της NOVA,θαμπή εικόνα κτλ,ενώ την ίδια στιγμή "ξεχνάμε" του κοντόχοντρους ανθρώπους και τα αυτοκίνητα "λιμουζίνες" που βλέπουμε στις 16:9.

Μας έχουν πείσει ότι το μάτι μας-δήθεν-θεωρεί πιο φυσιολογικό το 16:9 λες και πάθαμε τίποτα τόσα χρόνια που δεν υπήρχε.
Θυμάμαι την 52άρα οπίσθιας προβολής SONY 4:3 και την συγκρίνω με την δήθεν-ξανά- τεράστια 50άρα plasma 16:9 και γελάω για το μέγεθος προβολής της δεύτερης.
Αλλά,κορόιδα είναι οι κατασκευαστές τηλεοράσεων να τις βγάλουν λεπτές και 4:3?
Θέλουν τη διπλάσια σχεδόν οθόνη απ´όση χρειάζονται για τις μακρόστενες

Καλά έλεγα παλιότερα,μακάρι να υπήρχε 4:3 plasma ή lcd και θα σου έλεγα εγώ τι θ´αγόραζε ο κόσμος.
 
Όλοι συζητάμε κολακευτικά για το ΣΚΑΪ, που αν και νέο κανάλι εκπέμπει σε 16:9.
Είναι καιρός να απομυθοποιήσουμε τις προθέσεις.
Η Ευρωπαϊκή ένωση προσφέρει οικονομική ενίσχυση για την μετατροπή των εκπομπών σε 16:9.
Ρητά αναφέρεται ότι η ενίσχυση αυτή δεν αφορά τους καταναλωτές για να αλλάξουν τις τηλεοράσεις τους από 4:3 σε 16:9, αλλά τους τηλεοπτικούς σταθμούς. Το αν οι περισσότεροι σταθμοί δεν ανταποκρίθηκαν για να λάβουν αυτήν την πριμοδότηση οφείλεται στο ότι τα έξοδα αντικατάστασης του εξοπλισμού τους είναι πολύ περισσότερα από την προσφερόμενη ενίσχυση. Ένας καινούργιος όμως σταθμός που ξεκινάει τώρα έχει κάθε συμφέρον να επωφεληθεί από το κίνητρο αυτό.
 
Αυτό που λες Γιάννη μου δεν ισχύει σε τόσο μεγάλο βαθμό. Θέλω να πω ότι οι περισσότερες συσκευές υποστηρίζουν και τα δύο φορμάτ. Και μιλάω για όλα τα στάδια της παραγωγής. Είναι καθαρά θέμα επιλογής, και target group.