Ετυμολογίες λέξεων

[Λάκης]

μπορει καποιος να μου πει γιατι η ''επιρροη'' γραφεται ετσι,ενω ο ''επηρεασμενος'' ετσι?
και γι'αυτο και ειναι σπανιο να τα δεις γραμμενα σωστα.

 

[Φίλιππος Φ.]

Re: Απάντηση: Πού πάει η γλώσσα μας ?

μπορει καποιος να μου πει γιατι η ''επιρροη'' γραφεται ετσι,ενω ο ''επηρεασμενος'' ετσι?
και γι'αυτο και ειναι σπανιο να τα δεις γραμμενα σωστα.

Γιατί ποιός σου είπε οτι το "επηρεασμένος" είναι σωστό ?
Με δύο ρ γράφεται ΚΑΙ αυτό !

 

[send]

Re: Πού πάει η γλώσσα μας ?

Μπορεί να έχουν παραπλήσιο νόημα, αλλά είναι διαφορετικής ετυμολογίας. Το μεν πρώτο προέρχεται από τα επί και ρέω, ενώ το δεύτερο από την επήρεια.

 

[send]

Re: Απάντηση: Πού πάει η γλώσσα μας ?

Γιατί ποιός σου είπε οτι το "επηρεασμένος" είναι σωστό ?
Με δύο ρ γράφεται ΚΑΙ αυτό !

όχι, με ήτα και ένα ρω. Δεν είναι σύνθετο για να διπλασιαστεί το ρω.

 

[Γιάννης Χατζηγεωργίου]

Απάντηση: Πού πάει η γλώσσα μας ?

μπορει καποιος να μου πει γιατι η ''επιρροη'' γραφεται ετσι,ενω ο ''επηρεασμενος'' ετσι?
και γι'αυτο και ειναι σπανιο να τα δεις γραμμενα σωστα.

Είναι καλό που αναφέρεσαι σε αυτή τη λέξη, Λάκη, γιατί έχει έναν ''περίεργο'' κανόνα. Η λέξη ''ροή'' τονίζεται στη λήγουσα, κάθε σύνθετη λέξη όμως τονίζεται στην παραλήγουσα, άσχετα αν εμείς συνεχίζουμε να την τονίζουμε στη λήγουσα. Επομένως, ο σωστός τονισμός σύνθετης λέξης που εμπεριέχει τη λέξη ''ροή'' είναι ''υδρορρόη'', ''Καλλιρρόη'' κ.λ.π.

Είναι σαν το περίεργο ''φυλάκειο'', ενώ όλα τα εις -είο τονίζονται στην παραλήγουσα π.χ. νοσοσκομείο, μαγειρείο, ξυλουργείο, νομισματοκοπείο, κακουργιοδικείο, κ.ο.κ.

Επομένως, δεν υπάρχει υποθηκοφυλάκειο, αλλά υποθηκοφυλακείο. Μέχρι να γίνουν όλα Κτηματολογικά γραφεία, ας το τονίζουμε σωστά τουλάχιστον...

 

[Λάκης]

Απάντηση: Re: Απάντηση: Πού πάει η γλώσσα μας ?

Γιατί ποιός σου είπε οτι το "επηρεασμένος" είναι σωστό ?
Με δύο ρ γράφεται ΚΑΙ αυτό !

ειδες που κανεις λαθος και συ?

 

[send]

Re: Απάντηση: Πού πάει η γλώσσα μας ?

Είναι σαν το περίεργο ''φυλάκειο'', ενώ όλα τα εις -είο τονίζονται στην παραλήγουσα π.χ. νοσοσκομείο, μαγειρείο, ξυλουργείο, νομισματοκοπείο, κακουργιοδικείο, κ.ο.κ.

Επομένως, δεν υπάρχει υποθηκοφυλάκειο, αλλά υποθηκοφυλακείο. Μέχρι να γίνουν όλα Κτηματολογικά γραφεία, ας το τονίζουμε σωστά τουλάχιστον...

Εκεί διαφέρει το πράγμα, το φυλάκιο (με γιώτα) είναι υποκοριστικός τύπος (από το φυλακή), και ασφαλώς ορθότατος (θησαυροφυλάκιο, οστεοφυλάκιο κλπ).
Το άλλο ακολουθεί τους κανόνες των ουδετέρων σε -ειο, που αναφέρονται σε κτήριο ή χώρο ειδικής χρήσης. Έτσι και το Υποθηκοφυλακείο. Το κλασικότερο λάθος που το κάνουν ακόμη και (και ιδίως!) δικηγόροι.

 

[Λάκης]

Απάντηση: Πού πάει η γλώσσα μας ?

Μπορεί να έχουν παραπλήσιο νόημα, αλλά είναι διαφορετικής ετυμολογίας. Το μεν πρώτο προέρχεται από τα επί και ρέω, ενώ το δεύτερο από την επήρεια.

Είναι καλό που αναφέρεσαι σε αυτή τη λέξη, Λάκη, γιατί έχει έναν ''περίεργο'' κανόνα. Η λέξη ''ροή'' τονίζεται στη λήγουσα, κάθε σύνθετη λέξη όμως τονίζεται στην παραλήγουσα, άσχετα αν εμείς συνεχίζουμε να την τονίζουμε στη λήγουσα. Επομένως, ο σωστός τονισμός σύνθετης λέξης που εμπεριέχει τη λέξη ''ροή'' είναι ''υδρορρόη'', ''Καλλιρρόη'' κ.λ.π.

Είναι σαν το περίεργο ''φυλάκειο'', ενώ όλα τα εις -είο τονίζονται στην παραλήγουσα π.χ. νοσοσκομείο, μαγειρείο, ξυλουργείο, νομισματοκοπείο, κακουργιοδικείο, κ.ο.κ.

Επομένως, δεν υπάρχει υποθηκοφυλάκειο, αλλά υποθηκοφυλακείο. Μέχρι να γίνουν όλα Κτηματολογικά γραφεία, ας το τονίζουμε σωστά τουλάχιστον...

:a0210:

 

[Γιάννης Χατζηγεωργίου]

Απάντηση: Re: Απάντηση: Πού πάει η γλώσσα μας ?

Εκεί διαφέρει το πράγμα, το φυλάκιο (με γιώτα) είναι υποκοριστικός τύπος (από το φυλακή), και ασφαλώς ορθότατος (θησαυροφυλάκιο, οστεοφυλάκιο κλπ).
Το άλλο ακολουθεί τους κανόνες των ουδετέρων σε -ειο, που αναφέρονται σε κτήριο ή χώρο ειδικής χρήσης. Έτσι και το Υποθηκοφυλακείο. Το κλασικότερο λάθος που το κάνουν ακόμη και (και ιδίως!) δικηγόροι.

Με μπέρδεψες....ήξερα ότι τα υποκοριστικά τελειώνουν σε -άκι και όχι σε -κιο, π.χ. παιδάκι, φιλάκι, χαδάκι, κ.ο.κ. Γιατί το υποκοριστικό της ''φυλακής'' είναι φυλάκιο και όχι φυλάκι?:hmmmm::hmmmm:

 

[send]

Re: Απάντηση: Πού πάει η γλώσσα μας ?

Είναι καλό που αναφέρεσαι σε αυτή τη λέξη, Λάκη, γιατί έχει έναν ''περίεργο'' κανόνα. Η λέξη ''ροή'' τονίζεται στη λήγουσα, κάθε σύνθετη λέξη όμως τονίζεται στην παραλήγουσα, άσχετα αν εμείς συνεχίζουμε να την τονίζουμε στη λήγουσα. Επομένως, ο σωστός τονισμός σύνθετης λέξης που εμπεριέχει τη λέξη ''ροή'' είναι ''υδρορρόη'', ''Καλλιρρόη'' κ.λ.π.

Είσαι σίγουρος για αυτό; Μήπως η Καλλιρόη ακολουθεί κάποιον κανόνα τονισμού θηλυκών κυρίων ονομάτων σε -όη (Ερσινόη, Αρσινόη κλπ);
Γιατί όσα σύνθετα με τη ροή γνωρίζω, στη λήγουσα τονίζονται: συρροή, διαρροή, καταρροή, ομορροή κ.ο.κ.

 

[send]

Re: Απάντηση: Re: Απάντηση: Πού πάει η γλώσσα μας ?

Με μπέρδεψες....ήξερα ότι τα υποκοριστικά τελειώνουν σε -άκι και όχι σε -κιο, π.χ. παιδάκι, φιλάκι, χαδάκι, κ.ο.κ. Γιατί το υποκοριστικό της ''φυλακής'' είναι φυλάκιο και όχι φυλάκι?:hmmmm::hmmmm:

κάποιος μεσαιωνικός τύπος σε -ιο(ν): φυλάκιον, οψάριον, παιδίον. Και άλλοι υποκοριστικοί τύποι υπάρχουν ασφαλώς, -ίσκος/-ίσκη κλπ

 

[Γιάννης Χατζηγεωργίου]

Απάντηση: Re: Απάντηση: Πού πάει η γλώσσα μας ?

Είσαι σίγουρος για αυτό; Μήπως η Καλλιρόη ακολουθεί κάποιον κανόνα τονισμού θηλυκών κυρίων ονομάτων σε -όη (Ερσινόη, Αρσινόη κλπ);
Γιατί όσα σύνθετα με τη ροή γνωρίζω, στη λήγουσα τονίζονται: συρροή, διαρροή, καταρροή, ομορροή κ.ο.κ.

Ναι, αλλά δυστυχώς αυτή τη στιγμή δεν έχω πρόσβαση στο λεξικό για να γράψω τον κανόνα. Πάντως, είναι περίεργος κανόνας διότι περιέχει εξαιρέσεις σαν αυτές που είπες. Θα τον γράψω μεθαύριο που θα επανέλθω στα πάτρια...

 

[Γιάννης Χατζηγεωργίου]

Απάντηση: Re: Απάντηση: Re: Απάντηση: Πού πάει η γλώσσα μας ?

κάποιος μεσαιωνικός τύπος σε -ιο(ν): φυλάκιον, οψάριον, παιδίον. Και άλλοι υποκοριστικοί τύποι υπάρχουν ασφαλώς, -ίσκος/-ίσκη κλπ

ΟΚ.

Πάντως, αν ο κανόνας για τα εις -ειο αναφέρει '' κτήριο ή χώρο ειδικής χρήσης'' και το φυλάκιο του στρατού, χώρος ειδικής χρήσης είναι, επομένος θα έπρεπε να γράφεται με -είο, or not??

 

[Δημήτρης Δ.]

Re: Απάντηση: Re: Απάντηση: Re: Απάντηση: Πού πάει η γλώσσα μας ?

ΟΚ.

Πάντως, αν ο κανόνας για τα εις -ειο αναφέρει '' κτήριο ή χώρο ειδικής χρήσης'' και το φυλάκιο του στρατού, χώρος ειδικής χρήσης είναι, επομένος θα έπρεπε να γράφεται με -είο, or not??

... κτήριο ή κτίριο ?

 

[Γιάννης Χατζηγεωργίου]

Απάντηση: Re: Απάντηση: Re: Απάντηση: Re: Απάντηση: Πού πάει η γλώσσα μας ?

... κτήριο ή κτίριο ?

H. Δεν είναι από το κτίζω. Εντευκτήριο, σφαιριστήριο, κ.λ.π.

 

[send]

Re: Πού πάει η γλώσσα μας ?

Εμπειρικός είναι ο κανόνας, έτσι τον έχω μάθει και στον γιο μου, δεν ξέρω εάν υπάρχει έτσι στη γραμματική. Το άλλο είπαμε, είναι υποκοριστικό... κάπου το είχα ψάξει πριν 14 χρόνια, όταν άρχιζα την άσκηση και άκουγα και τους δύο τύπους για το Υποθηκοφυλακείο... αλλά δεν θυμάμαι πού το είχα βρει.

 

[alfaalfa]

Re: Απάντηση: Πού πάει η γλώσσα μας ?

μπορει καποιος να μου πει γιατι η ''επιρροη'' γραφεται ετσι,ενω ο ''επηρεασμενος'' ετσι?
και γι'αυτο και ειναι σπανιο να τα δεις γραμμενα σωστα.

Το επιρροή προέρχεται από το επι+ρέω .

Είναι άλλη ρίζα από το επηρεάζω που προέρχεται από την λέξη επήρεια που στα αρχαία ελληνικά σήμαινε βλασφημία

Ακόμη και στις μέρες μας η λέξη επιρροή είναι ουδέτερη (π.χ. ο Βυζαντινός πολιτισμός δέχθηκε επιρροές από την Χριστιανική Θρησκεία). Η λέξη επήρεια εμπεριέχει κάποια υποψία βλαπτικής τοποθέτησης / υποτίμησης (π.χ. οι κριτές ήταν επηρεασμένοι – οδηγούσε υπό την επήρεια αλκοόλ).

 

[Λάκης]

Απάντηση: Πού πάει η γλώσσα μας ?

:a0210:

 

[send]

Re: Απάντηση: Πού πάει η γλώσσα μας ?

Τ
Ακόμη και στις μέρες μας η λέξη επιρροή είναι ουδέτερη (π.χ. ο Βυζαντινός πολιτισμός δέχθηκε επιρροές από την Χριστιανική Θρησκεία). Η λέξη επήρεια εμπεριέχει κάποια υποψία βλαπτικής τοποθέτησης / υποτίμησης (π.χ. οι κριτές ήταν επηρεασμένοι – οδηγούσε υπό την επήρεια αλκοόλ).

Όχι απαραίτητα, πχ το "άσκησε την επιρροή του" έχει αρνητικό πρόσημο, καθώς αναφέρεται σε κάποια υπόγεια διαβούλευση.

 

[alfaalfa]

Re: Πού πάει η γλώσσα μας ?

Ναι συμβαίνει και αυτό. Αλλά η λέξη επιρροή μπορεί να έχει και ουδέτερο / θετικό αποτέλεσμα..

Η λέξη επήρεια χρησιμοποιείται κυρίως σε βλαπτική κατάσταση. Είσαι κάτω από την επήρεια ναρκωτικών – αλκοόλ – κακών παρεών – άγχους –στρες – ψυχικής έντασης - μίσους - πάθους κ.λ.π.

Βλέπουμε τον πραγματικό πλούτο της γλώσσας μας.