Τί είναι το Linux;

[koupa]

Λίγα λόγια για τους λόγους που το Linux δεν μπορεί να κυριαρχήσει στο Desktop. Φυσικά δεν του λείπει κάτι όπως νομίζουν κάποιοι. Σήμερα έχει υποστήριξη μια χαρά στα πάντα και κάποιες φορές και καλύτερη από τα Windows. Κάποια λίγα πράγματα που ίσως δεν υποστηρίζονται θα είναι γι' αυτό που θα γράψω παρακάτω.

Το Linux άλλαξε πλήρως τον τρόπο που γράφεται το λογισμικό με συνεχείς εκδόσεις. Έγραψα και τις προάλλες ότι η μόνη προϋπόθεση είναι ο καλογραμμένος κώδικας. Αυτό όμως έχει ένα βασικό πρόβλημα. Την έλλειψη σταθερού API / ABI. Δηλαδή μιας βάσης που θα χτίζονται οι εφαρμογές και το κυριότερο οι οδηγοί.

Τα εμπορικά λειτουργικά έχουν σταθερές εκδόσεις. Πχ τα Windows 11 ή το MacOS X Sonoma είναι ΜΙΑ και μοναδική έκδοση. Ότι αναβαθμίσεις και να πάρει δεν αλλάζει το σύστημα. Ο πυρήνας του και οι βασικές βιβλιοθήκες είναι ίδιες. Δηλαδή ένας συμβατός οδηγός θα τρέχει εκεί ανεξαρτήτως το πότε βγήκε. Το ίδιο και οι εφαρμογές. Γι' αυτό σε κάθε νέα έκδοση έχουμε θέματα και πρέπει να περιμένουμε να "σταθεροποιηθεί" λίγο η κατάσταση ειδικά στους "μικρούς" κατασκευαστές λογισμικού.

Το Linux όμως δεν δουλεύει έτσι. Φυσικά θα μπορούσε αλλά από επιλογή δεν το κάνουν. Ο πυρήνας και κατ' επέκταση κάποιες βασικές εφαρμογές συστήματος είναι ρέουσες. Συνεχώς προσθέτουν πράγματα τα οποία φυσικά αλλάζουν τον τρόπο που αλληλεπιδρούν με τις διάφορες εφαρμογές. Με αυτό τον τρόπο έχουν καταφέρει να υπάρχουν οι διανομές οι οποίες σου προσφέρουν ΠΑΝΤΑ το πιο πρόσφατο πρόγραμμα και χαρακτηριστικό. Πχ οι "μεγάλες" διανομές όπως Debian έχουν τα ίδια προγράμματα ΠΑΝΤΟΥ. Είτε έχεις ένα παλιό I386, είτε ένα "περίεργο" SPARC.

Debian -- Software Packages in "sid", Subsection gnome

Εδώ φένεται αυτό που γράφω. Πχ το GNOME τρέχει σε όλες τις αρχιτεκτονικές που βλέπετε. Για παράδειγμα το πρόγραμμα ηλεκτρονικού ταχυδρομίου Evolution είναι στην ΙΔΙΑ ΕΚΔΟΣΗ και για τα PC που έχουμε όλοι μας αλλά και για mainframes της IBM. Ναι αυτά τα πανάκριβα μηχανήματα που τρέχουν σε τράπεζες και τεράστιους οργανισμούς και κοστίζουν πολλά νεφρά το χρόνο για συμβόλαιο υποστήριξης.

Εδώ να σημιώσω πως οι "εμπορικές" διανομές κρατάνε το σταθερό μοντέλο ανάπτυξης για προφανείς λόγους. Κάθε Χ χρόνια "παγώνουν" σε μια κατάσταση και λειτουργούν σαν τα παραδοσιακά λειτουργικά ΧΩΡΙΣ πρόβλημα. Ξέρεις λοιπόν ότι θα σου δώσει για 5 χρόνια αναβαθμίσεις και οδηγούς. Το ίδιο και οι εταιρίες λογισμικού. Σου λέει ότι η Χ έκδοση θέλει Red Hat 9. Τέλος. Μέχρι να βγει η 10 θα είσαι καλλυμένος.

ΑΛΛΑ όμως εμείς οι χρήστες δεν είμαστε έτσι. Θέλουμε πάντα το τελευταίο πρόγραμμα και χαρακτηριστικό. Και εδώ δημιουργείται το πρόβλημα. Δεν μπορεί πχ η Fanatec που βγάζει τιμονιέρες να ασχοληθεί με κάτι που αλλάζει κάθε μέρα. Το ίδιο και ένα σωρό άλλοι κατασκευαστές λογισμικού. Πχ το Debian Unstable που είναι η ασταθής ρέουσα διανομή έχει τον πυρήνα 6.6.x Την ίδια στιγμή το Arch που είναι και αυτό έτσι έχει τον 6.7.x. Τι θα μπορέσει να υποστηρίξει κάποιος; Δεν ασχοελίται κανένεας.

Αύριο θα επανέλθω με λύσεις που έχουν εμφανιστεί.

 

[athlon6401]

Δε νομίζω πως το πρόβλημα είναι αυτό που περιγράφεις. Το πρόβλημα του Linux on desktop είναι ο κατακερματισμός. Με τον κατακερματισμό έρχεται η αδυναμία υποστήριξης μιας εμπορικής εφαρμογής, αν αποφάσιζε να υποστηρίξει Linux. Αλλά ποιο Linux; Με Gnome; Με KDE; Με Cinnamon; Με XFCE; Με XWindows ή με Wayland; Με systemd ή χωρίς systemd;
Δες για παράδειγμα το Steam. Αναγκάστηκε να βγάζει δική του διανομή, το SteamOS, αντί να έχει μια εφαρμογή όπως έχει σε Windows και MacOSX. Ναι υπάρχει και η εφαρμογή αλλά χωρίς καμία επίσημη υποστήριξη αν θες να τη βάλεις στο distro της προτίμησής σου. Αυτά είναι ανήκουστα για κάποιον που έρχεται από Windows ή MacOSX.

Δε θα έρθει ποτέ το "The year of the Linux Desktop".

 

[koupa]

Πρόσεξε να δεις. Με τις high level βιβλιοθήκες δεν υπάρχει θέμα. Αν κάνεις μια απλή αναζήτηση στο Debian που αυτή τη στιγμή έχει το μεγαλύτερο αποθετήριο θα δεις ότι έχεις την libgtk σε εκδόσεις 2-3-4. Το ίδιο ισχύει και με άλλες βιβλιοθήκες. Αυτές έχουν μεγάλους "κύκλους ζωής" οπότε δεν υπάρχει θέμα. Επιπλέον πολλές εμπορικές εφαρμογές χρησιμοποιούν τέτοιες βιβλιοθήκες χωρίς να το γνωρίζουμε.

Qt (software) - Wikipedia

en.wikipedia.org

Συνήθως οι εμπορικές εφαρμογές έχουν μαζί τους όλα τα απαραίτητα στοιχεία να τρέξουν σε δικό τους φάκελο. Ελάχιστες βασίζονται σε τρίτες βιβλιοθήκες τόσο πολύ.

Το πρόβλημα όπως σου έγραψα είναι στους κλειστούς οδηγούς. Πχ σε ΚΑΘΕ αναβάθμιση πυρήνα η Nvidia πρέπει να χτίσει από την αρχή τον οδηγό της. Άσχετα αν δεν έχει αλλάξει ΤΙΠΟΤΑ σχετικό. Το ίδιο ισχύει και με την libc όπως και τον GCC. Πχ στο Gentoo που το χτίζεις από τον πηγαίο κώδικά θέλει τεράστια προσοχή όταν αλλάζει η κύρια έκδοση του GCC και πρέπει να μεταγλωττίσεις όλα τα προγράμματα. Ή το OpenSUSE συχνά πυκνά μεταγλωττίζει όλο το σύστημα από την αρχή και πρέπει να κατεβάσεις μερικά GB αναβάθμισης.

Όσο ισχύει αυτό δεν πρόκειτε να δούμε "άσπρη μέρα". Βέβαια να πούμε και την αλήθεια αυτό δεν είναι απαραίτητα κακό. Χτες έγραψα πως όλες οι αρχιτεκτονικές βελτιόνωνται. Επίσης αυτός ο "ζωντανός" οργανισμός επιτρέπει τη συνεχή βελτίωση. Πχ όταν πρωτοκυκλοφόρησαν οι AMD ZEN δεν υπήρχαν πολλές βελτιστοποιήσεις. Σιγά σιγά η AMD έδινε patches και συνεχώς βλέπαμε καλύτερες επιδόσεις. Την ίδια στιγμή διάφορες βιβλιοθήκες αρχίζουν και προσθέτουν υποστήριξη σε SIMD εντολές όπως οι AVX. Γίνεται εκ νέου μεταγλώττιση και αναβαθμίσεις στις νέες εκδόσεις.

Τα Windows και το MacOS δεν μπορούν να το κάνουν αυτό. Είναι ριζική αλλαγή στο σύστημα και θα "σπάσουν" οι εφαρμογές που θέλουν συγκεκριμένα χαρακτηριστικά. Γι' αυτό έρχονται μετά από Χ χρόνο και σου δίνουν νέα έκδοση με βελτιωμένα χαρακτηριστικά.

Να φέρω παράδειγμα. Στα Windows XP δεν είχαμε επιτάχυνση υλικού στο γραφικό περιβάλλον με διάφορα εφέ. Ήρθαν στην επόμενη έκδοση με τα Vista. Στο Linux απλά ήθελες επιτάχυνση γραφικών και έβαζες το πρόγραμμα Compiz. Όμορφα και ωραία.

 

[athlon6401]

Εσύ το βλέπεις από τη μεριά των βιβλιοθηκών, εγώ το βλέπω από τη μεριά της υποστήριξης μιας εφαρμογής. Είναι κόλαση να υποστηρίξεις εφαρμογή σε Linux, η πολυποικιλία του περιβάλλοντος χρήστη είναι τεράστια.

 

[koupa]

TrueNAS CORE 13 is the end of the FreeBSD version

Debian-based TrueNAS SCALE is the future primary focus

www.theregister.com

Η εταιρία iXsystems εγκαταλείπει το FreeBSD για χάρη του Linux. Για όσους δεν ξέρουν η συγκεκριμένη εταιρία ήταν η πρώτη που πούλησε το BSD για τα τότε PC στις αρχές του 1990 και δυστυχώς είχε δεχτεί τα πυρά της AT&T για τα κομμάτια κώδικα που είχε. Εξελίχθηκε και μέσα από εκεί ήρθε και το FreeBSD. Πέρασε στη νέα εποχή πουλώντας Storage Servers με το TrueNAS βασισμένο στο FreeBSD. Θεωρείται ένα από τα καλύτερα της αγοράς αλλά και αυτό υπέκυψε.

 

[SWBiiLive]

TrueNAS CORE 13 is the end of the FreeBSD version

Debian-based TrueNAS SCALE is the future primary focus

www.theregister.com

Η εταιρία iXsystems εγκαταλείπει το FreeBSD για χάρη του Linux. Για όσους δεν ξέρουν η συγκεκριμένη εταιρία ήταν η πρώτη που πούλησε το BSD για τα τότε PC στις αρχές του 1990 και δυστυχώς είχε δεχτεί τα πυρά της AT&T για τα κομμάτια κώδικα που είχε. Εξελίχθηκε και μέσα από εκεί ήρθε και το FreeBSD. Πέρασε στη νέα εποχή πουλώντας Storage Servers με το TrueNAS βασισμένο στο FreeBSD. Θεωρείται ένα από τα καλύτερα της αγοράς αλλά και αυτό υπέκυψε.

καλη ειδηση αυτη για το Linux αλλά η κακή ειδηση των ημερων ειναι οτι πηγαν να βαλουν backdoor στην βιβλιοθηκη του xz που ειναι η κυρια βιβλιοθηκη της συμπιεσης κατα το compilation του πυρηνα του linux = kernel.

source: https://nvd.nist.gov/vuln/detail/CVE-2024-3094

οπως αναφερει αλλο σαιτ αυτη η παρολιγο καταστροφη γιατι προλαβε και μολυνε μονο οσες διανομες ηταν leading edge (και που η οδηγια ηταν format και roll-back σε προηγουμενες εκδοσεις) ηταν προιον προσπαθειας χρονων https://www.csoonline.com/article/2...ears-long-supply-chain-compromise-effort.html

καλο το λινουξ και οι μεγαλες εταιρειες πλεον το εκμεταλευονται στο επαρκο χωρις ουσιαστικα να το φροντιζουν οπως θα επρεπε. έτσι η google εφτιαξε το android, η microsoft το wsl και ολοι λιγο πολυ το εχουμε στους Η/Υ μας ή κινητα, αλλα αποδειχθηκε οτι το εχουν αφησει στην τυχη του μιας και απο τυχη το ανακαλυψε ο μηχανικός της ... Microsoft!!!