Με αφορμή τις σχετικές συζητήσεις για audio servers, dacs κλπ, προχώρησα πρόσφατα σε κάποιες κινήσεις και ανοίγω αυτό το θέμα να μοιραστώ μαζί σας τις εντυπώσεις μου προοδευτικά, γιατί ο διαθέσιμος χρόνος για ακροάσεις και δοκιμές είναι λίγος.
Λοιπόν, πρώτα το setup. Όλα τα μηχανήματα βρίσκονται στο ίδιο δωμάτιο.
Πηγή: PC με Intel P4 2GHz, 512M RAM, MS Win2K Pro λειτουργικό. Τα αρχεία audio παίζουν από ξεχωριστό εσωτερικό SATA 1 δίσκο, το λειτουργικό και οι εφαρμογές είναι σε άλλον Ultra ATA 100 δίσκο. Το τροφοδοτικό είναι το PC Power & Cooling Silencer 420W για χαμηλό θόρυβο, το κουτί δεν έχει ανεμιστήρα, ο επεξεργαστής έχει τον ανεμιστήρα της μαμάς του. Κάρτα ήχου M-Audio Delta 66 με ASIO drivers. Λογισμικό αναπαραγωγής Winamp v5.541 ρυθμισμένος για αναπαραγωγή μέσω των ASIO drivers. Οι νέες εκδόσεις του βρωμο - foobar δεν παίζουν σε W2k! :motz:
Interface σύνδεσης με το dac: SPDIF. Καλώδιο σύνδεσης Belden 1694A (με βύσματα Canare), μήκους 9m (!), γιατί έπρεπε να κάνει βόλτα το δωμάτιο, μέχρι την εγκατάσταση του στερεοφωνικού.
DAC: AQVOX USB 2 D/A MkII. Σύνδεση με το στερεοφωνικό ασύμμετρη, με καλώδια VdH D102 MkIII Hybrid, μήκους 0,5 m.
Ενισχυτής και ηχεία: Symphonic Line RG10 MkIII, Elac FS207.2.
Ακόμη δεν έχω προχωρήσει σε μεθοδικές συγκρίσεις του συνδυασμού PC -> dac -> ενισχυτής με το συνδυασμό του Transport (Teac P700 με αναβαθμισμένο ρολόι και ξεχωριστή τροφοδοσία) -> dac (Parasound DA/C 1100) -> ενισχυτής. Το βασικό μου ενδιαφέρον είναι η παραγωγή HD αρχείων μέσω του PC και όχι η κόντρα με το CD.
Οι πρώτες δοκιμές με δωρεάν samples από σχετικές εταιρείες ήταν ενθαρρυντικές. Κρίνοντας όμως τις τιμές της Linn ακριβές για hd flac downloads σε σύγκριση με το -μειωμένο για μένα- ενδιαφέρον των εκτελέσεων, σε συνδυασμό με την έλλειψη υποστήριξης paypal, προχώρησα στις ακόλουθες αγορές:
Από το http://www.highdeftapetransfers.com/ την εξαιρετική ερμηνεία του Γκέοργκ Τσελ στην 4η του Μάλερ, της οποίας την ποιότητα της παραγωγής, οι ίδιοι χαρακτηρίζουν με μετριοφροσύνη ως above average. Το αρχείο 24/96 flac, ψηφιοποιημένο από την ταινία master.
Από το http://www.pristineclassical.com την ανέκδοτη ζωντανή, μονοφωνική ηχογράφηση του κονσέρτου για βιολί του Μέντελσον με το Χάιφετς, το Γκουΐντο Καντέλλι και τη Φιλαρμονική της Νέας Υόρκης. Το αρχείο 24/88 flac, κατόπιν ψηφιακής επεξεργασίας - ανασύστασης.
Τα αποτελέσματα; Πέραν πάσης προσδοκίας!!!! :BDGBGDB55: Η ηχογράφηση της 4ης του Μάλερ ακούγεται καταπληκτικά, με πρωτοφανή λεπτομέρεια, κρυστάλλινα πρίμα, ρεαλιστική στερεοφωνική εικόνα και το κυριότερο: θαυμάσια μεταβατικά που δίνουν την αίσθηση πως είναι προϊόν απελευθέρωσης από συμπιεστές δυναμικής και περιοριστές στάθμης. Ομολογώ πως δεν έχω ούτε το βινύλιο, ούτε το εμπορικό cd στη δισκοθήκη μου για σύγκριση, όμως η ποιότητα της ηχογράφησης σε συνδυασμό με την ποιότητα της ερμηνείας με συγκλόνισε! :grinning-smiley-043
Το κονσέρτο του Μέντελσον ακούγεται θαυμάσια, με λεπτομέρεια και καλά δυναμικά, δε δείχνει σε καμία περίπτωση την ηλικία του. Η ερμηνεία συγκλονιστική, η καλύτερη που έχω ακούσει μαζί με αυτή των Μενουχίν / Φουρτβαίγκλερ, πολύ διαφορετική όμως σε ύφος απ' αυτήν.
Από εμπορική σκοπιά, η αγορά των hd αρχείων μουσικής για κατέβασμα είναι ακόμη στα σπάργανα. Η κλασσική ευνοείται αντικειμενικά λόγω της διαθεσιμότητας ηχογραφήσεων απαλλαγμένων από πνευματικά δικαιώματα. Όμως οι σύγχρονες παραγωγές είναι περιορισμένες και οι ερμηνείες τις περισσότερες φορές είναι τεχνικά πολύ σωστές αλλά εκφραστικά αδιάφορες. Χαρακτηριστικότερο παράδειγμα οι ηχογραφήσεις της RR με την Ορχήστρα της Μινεσότα και τον Ουέ.
Από τεχνικής άποψης όμως, είναι ξεκάθαρα το μέλλον και κονιορτοποιούν στην κυριολεξία κάθε δεισιδαιμονία για a priori υπεροχή του αναλογικού ή του ψηφιακού ήχου, που εξυπηρετεί συνήθως προφανή εμπορική υστεροβουλία. Στην περίπτωση του Μάλερ βρέθηκα μπροστά σε δύο θαύματα:
Λοιπόν, πρώτα το setup. Όλα τα μηχανήματα βρίσκονται στο ίδιο δωμάτιο.
Πηγή: PC με Intel P4 2GHz, 512M RAM, MS Win2K Pro λειτουργικό. Τα αρχεία audio παίζουν από ξεχωριστό εσωτερικό SATA 1 δίσκο, το λειτουργικό και οι εφαρμογές είναι σε άλλον Ultra ATA 100 δίσκο. Το τροφοδοτικό είναι το PC Power & Cooling Silencer 420W για χαμηλό θόρυβο, το κουτί δεν έχει ανεμιστήρα, ο επεξεργαστής έχει τον ανεμιστήρα της μαμάς του. Κάρτα ήχου M-Audio Delta 66 με ASIO drivers. Λογισμικό αναπαραγωγής Winamp v5.541 ρυθμισμένος για αναπαραγωγή μέσω των ASIO drivers. Οι νέες εκδόσεις του βρωμο - foobar δεν παίζουν σε W2k! :motz:
Interface σύνδεσης με το dac: SPDIF. Καλώδιο σύνδεσης Belden 1694A (με βύσματα Canare), μήκους 9m (!), γιατί έπρεπε να κάνει βόλτα το δωμάτιο, μέχρι την εγκατάσταση του στερεοφωνικού.
DAC: AQVOX USB 2 D/A MkII. Σύνδεση με το στερεοφωνικό ασύμμετρη, με καλώδια VdH D102 MkIII Hybrid, μήκους 0,5 m.
Ενισχυτής και ηχεία: Symphonic Line RG10 MkIII, Elac FS207.2.
Ακόμη δεν έχω προχωρήσει σε μεθοδικές συγκρίσεις του συνδυασμού PC -> dac -> ενισχυτής με το συνδυασμό του Transport (Teac P700 με αναβαθμισμένο ρολόι και ξεχωριστή τροφοδοσία) -> dac (Parasound DA/C 1100) -> ενισχυτής. Το βασικό μου ενδιαφέρον είναι η παραγωγή HD αρχείων μέσω του PC και όχι η κόντρα με το CD.
Οι πρώτες δοκιμές με δωρεάν samples από σχετικές εταιρείες ήταν ενθαρρυντικές. Κρίνοντας όμως τις τιμές της Linn ακριβές για hd flac downloads σε σύγκριση με το -μειωμένο για μένα- ενδιαφέρον των εκτελέσεων, σε συνδυασμό με την έλλειψη υποστήριξης paypal, προχώρησα στις ακόλουθες αγορές:
Από το http://www.highdeftapetransfers.com/ την εξαιρετική ερμηνεία του Γκέοργκ Τσελ στην 4η του Μάλερ, της οποίας την ποιότητα της παραγωγής, οι ίδιοι χαρακτηρίζουν με μετριοφροσύνη ως above average. Το αρχείο 24/96 flac, ψηφιοποιημένο από την ταινία master.
Από το http://www.pristineclassical.com την ανέκδοτη ζωντανή, μονοφωνική ηχογράφηση του κονσέρτου για βιολί του Μέντελσον με το Χάιφετς, το Γκουΐντο Καντέλλι και τη Φιλαρμονική της Νέας Υόρκης. Το αρχείο 24/88 flac, κατόπιν ψηφιακής επεξεργασίας - ανασύστασης.
Τα αποτελέσματα; Πέραν πάσης προσδοκίας!!!! :BDGBGDB55: Η ηχογράφηση της 4ης του Μάλερ ακούγεται καταπληκτικά, με πρωτοφανή λεπτομέρεια, κρυστάλλινα πρίμα, ρεαλιστική στερεοφωνική εικόνα και το κυριότερο: θαυμάσια μεταβατικά που δίνουν την αίσθηση πως είναι προϊόν απελευθέρωσης από συμπιεστές δυναμικής και περιοριστές στάθμης. Ομολογώ πως δεν έχω ούτε το βινύλιο, ούτε το εμπορικό cd στη δισκοθήκη μου για σύγκριση, όμως η ποιότητα της ηχογράφησης σε συνδυασμό με την ποιότητα της ερμηνείας με συγκλόνισε! :grinning-smiley-043
Το κονσέρτο του Μέντελσον ακούγεται θαυμάσια, με λεπτομέρεια και καλά δυναμικά, δε δείχνει σε καμία περίπτωση την ηλικία του. Η ερμηνεία συγκλονιστική, η καλύτερη που έχω ακούσει μαζί με αυτή των Μενουχίν / Φουρτβαίγκλερ, πολύ διαφορετική όμως σε ύφος απ' αυτήν.
Από εμπορική σκοπιά, η αγορά των hd αρχείων μουσικής για κατέβασμα είναι ακόμη στα σπάργανα. Η κλασσική ευνοείται αντικειμενικά λόγω της διαθεσιμότητας ηχογραφήσεων απαλλαγμένων από πνευματικά δικαιώματα. Όμως οι σύγχρονες παραγωγές είναι περιορισμένες και οι ερμηνείες τις περισσότερες φορές είναι τεχνικά πολύ σωστές αλλά εκφραστικά αδιάφορες. Χαρακτηριστικότερο παράδειγμα οι ηχογραφήσεις της RR με την Ορχήστρα της Μινεσότα και τον Ουέ.
Από τεχνικής άποψης όμως, είναι ξεκάθαρα το μέλλον και κονιορτοποιούν στην κυριολεξία κάθε δεισιδαιμονία για a priori υπεροχή του αναλογικού ή του ψηφιακού ήχου, που εξυπηρετεί συνήθως προφανή εμπορική υστεροβουλία. Στην περίπτωση του Μάλερ βρέθηκα μπροστά σε δύο θαύματα:
- Το αναλογικό, που κατάφερε και έκανε τόσο καλή ηχογράφηση 40 χρόνια πριν και τη διατήρησε στην ταινία.
- Το ψηφιακό, που ψηφιοποίησε εξαιρετικά το αναλογικό πρωτότυπο, το συμπίεσε ως ψηφιακό αρχείο δεδομένων χωρίς απώλειες και το έκανε διαθέσιμο στον υπολογιστή του καθένα σε ποιότητα που δεν είχε ονειρευτεί έως σήμερα, στο κλάσμα της τιμής που ζητούν τα βαριά βινύλια. Και αυτά τα γράφει ένας που αγαπά πολύ τα βινύλια, εμπλουτίζει τη συλλογή του τακτικά εδώ και πάρα πολλά χρόνια και εξακολουθεί να αγοράζει - κυρίως μεταχειρισμένα πλέον - όποτε μπορεί.