Ξέρετε τίποτα για το Θεό;
Ξέρετε τίποτα για τον διάβολο;
Ξέρετε τίποτα για τους μύθους;
Ξέρετε τίποτα για την πραγματικότητα; - Arthur Lee
Μηχανικός των δύο πρώτων άλμπουμ τους και συν-παραγωγός στο κλασικό τρίτο τους, ο Bruce Botnick, μιλάει για μια από τις κορυφαίες φολκ-ροκ-ψυχεδελικές μπάντες της Δυτική Ακτής, εκείνης της εποχής...
«Σίγουρα ο Arthur Lee ήταν το κύριο μέλος της μπάντας του. Έγραφε όλα τα τραγούδια, εκτός από μερικά που έκανε ο Bryan. Αλλά βασικά, αυτός ήταν το συγκρότημα. Και μπορούσε να παίξει οποιοδήποτε από τα όργανα της μπάντας και να δείξει στους άλλους τι να παίξουν.
Ο Άρθουρ είχε, άνεση με τους στίχους και νομίζω κάποιες καταπληκτικές μελωδίες. Και εξελισσόταν. Ήταν μια πολύ παραγωγική περίοδος για τον ίδιο, από το πρώτο άλμπουμ των Love μέχρι το Da Capo και το Forever Changes.
Ο ίδιος πήγαινε πολύ πιο γρήγορα από ό,τι οι άλλοι μπορούσαν. Νομίζω ότι είναι καταγεγραμμένο ότι τους πήρα στο στούντιο για να κάνουν το Forever Changes και βασικά δεν μπορούσαν να παίξουν. Ήταν αρκετά αναστατωμένος γι' αυτό. Έκανα το σοκαριστικό να φέρω κορυφαίους σέσιον μουσικούς του Λος Άντζελες, τους Hal Blaine και τους Wrecking Crew και να δοκιμάσω καναδυό κομμάτια με αυτούς. Και το έκανα σκόπιμα, για να σοβαρευτεί η μπάντα, που τελικά έγινε. Θυμάμαι τον Bryan να κάθεται εκεί και να κλαίει κατά τη διάρκεια του σέσιον.
Έφερα και τον Neil (Young) για να αναμιχθεί στη παραγωγή και σκέφτηκα ότι θα ήταν μια πραγματικά καλή ιδέα, επειδή είχα δουλέψει μαζί του με τους Buffalo Springfield. Αλλά όσο έμπλεκε μ' αυτό, συνειδητοποιούσε ότι είχε πράγματα που ήθελε να πει και να κάνει και η παραγωγή δεν ήταν ένα από αυτά. 'Λυπάμαι που είπα ναι, έκανα λάθος. Πρέπει να φύγω να κάνω τα δικά μου.'
Η συμβολή του Bryan MacLean ήταν, πιστεύω, εξαιρετικά πολύτιμη. Ισορροπούσε τα πάντα - οι Love ήταν πραγματικά αυτοί οι δύο συνθέτες, ο Arthur και Bryan. Και ο Bryan έφερε μια άλλη ευαισθησία, από διαφορετική κατεύθυνση από αυτή του Arthur. Δεν το ήξερα εκείνη την εποχή, αλλά πολλά πράγματα επηρεάζαν θρησκευτικά τον Bryan και τον ανάγκασαν να γίνει ένας αναγεννημένος Χριστιανός για τα επόμενα χρόνια. Πραγματικά μου άρεσε πολύ ο Bryan. Ήταν πολύ ευαίσθητος και γούσταρα πολύ τη μουσική του. Και όπως μπορείτε να πείτε, ένα από τα τραγούδια του, το 'Alone Again Or', είναι πραγματικά το πιο διάσημο των Love. Ήταν λιγότερο δημιουργικός. Ο Arthur 'εκτόξευε' με τον τόνο. Αν ακούσετε το Forever Changes, είναι ένα μεγάλης διάρκειας άλμπουμ (43 λεπτά), σε σχέση με άλλα εκείνης της περιόδου, λόγω πληθώρας υλικού. Νομίζω ότι το χρησιμοποιήσαμε όλο. Ό,τι ηχογραφήσαμε, το έβαλα στο άλμπουμ.
Νομίζω ότι το πιο μοναδικό, στο υλικό των Love και στην τραγουδοποιΐα του Lee, ήταν το μήνυμα. Οι στίχοι του, οι περιγραφές του, κάποιες πολύ αστείες παρατηρήσεις του. Θεωρούσα τον Arthur σαν έναν από τους πιο αστείους ανθρώπους που είχα γνωρίσει ποτέ. Η αίσθηση του χιούμορ στους στίχους του ήταν απίστευτη. Ερχόταν από ένα διαφορετικό μέρος, όπως και ο Morrison. Οι δύο αμερικάνικες χαρακτηριστικές μπάντες που πραγματικά είχαν κάτι να πουν, εκείνους τους καιρούς, ήταν οι Love και οι Doors.
Δεν θα έλεγα ότι οι Love επηρέασαν πραγματικά τόσο πολύ τους Doors. Ήταν ανταγωνιστικές μπάντες στη σκηνή εκείνη την περίοδο. Ο Arthur ήρθε πριν από τους Doors. Αλλά, όσον αφορά τα μεγάλα κομμάτια, θα θυμάστε ότι στο δεύτερο άλμπουμ, Da Capo, το ολόκληρης πλευράς, 'Revelation', βγήκε αφού είχαμε ήδη ηχογραφήσει το πρώτο άλμπουμ των Doors. Ακόμη, όταν πάω στην Αγγλία, το είδος της αντίδρασης που λαμβάνω από τους ανθρώπους για τους Love και ειδικά για το Forever Changes, είναι ότι αποτέλεσε την κορυφαία επιρροή σε πολλές μπάντες εκεί πέρα.
Ο Arthur και εγώ, ποτέ δεν μιλήσαμε για το ποιες είναι οι επιρροές του και από πού προήλθαν. Αλλά ήταν σίγουρα το R&B και ορισμένοι λευκοί καλλιτέχνες - νομίζω ότι ήταν γενικότερα η μουσική. Αλλά δεν ήταν κρούνερ, ήταν ένας πραγματικά καλός τραγουδιστής.
Για τα έγχορδα και πνευστά, εγώ ήμουν υπεύθυνος. Έφερα τον ενορχηστρωτή, David Angel, δεν ξέρω πως τον βρήκα ακριβώς. Δεν θυμάμαι πως συνέβη. Νομίζω, τον βρήκα μέσω της μητέρας μου, που έκανε εκείνη την εποχή, μουσικά αντίγραφα για το Sinatra και το Nelson Riddle. Τον έφερα, κάθισε με τον Arthur, και ο Arthur ζεστάθηκε πραγματικά μ' αυτό. Και τραγούδησε - όλα τα μέρη των εγχόρδων και πνευστών, τα πάντα. Είναι ένα πραγματικά περίεργο μείγμα Tijuana Brass και ροκ εντ ρολ από το οποίο προερχόταν.
Το Forever Changes ήταν πραγματικά ο δίσκος του Arthur, του Arthur και του Bryan. Ήταν μια καλή εποχή για όλους...» (πηγή, richieunterberger.com)
Γεννημένος στο Μέμφις, ο Arthur Lee (1945-2006), μετακόμισε αργότερα στο Λος Άντζελες και μεγάλωσε στο σκληρό γκέτο Crenshaw. Στο L.A. είδε για πρώτη φορά τους Byrds και το φολκ-ροκ, που αντιπροσώπευε μια ρήξη με το συνηθισμένο ρυθμ εντ μπλουζ, που προηγουμένως παιζόταν στα κλαμπ, είχε μια τεράστια επιρροή πάνω του. Ο Lee είχε σχηματίσει και διαλύσει διάφορα γκρουπ, από τότε που μετακόμισε στο Λος Άντζελες, συμπεριλαμβανομένων των VIP και των Arthur Lee and the Lags. Αφού άκουσε τους Byrds σχημάτισε τους Grassroots με τη συμμετοχή, του πρώην ρόντι των Byrds, Bryan MacLean (1946-1998), του μπασίστα Ken Forssi (1943-1998), που είχε παίξει και στους Surfaris και του επίσης γεννημένου στο Μέμφις, κιθαρίστα Johnny Echols (1947). Άρχισαν να παίζουν στα κλαμπ του Λος Άντζελες, αλλά ο Lee ανακάλυψε ότι μια άλλη μπάντα είχε τα δικαιώματα για το όνομά τους και το άλλαξε σε Love.
Οι Love έκαναν το ντεμπούτο τους στο Brave New World, την άνοιξη του 1965 και από τις αρχές του καλοκαιριού του ίδιου έτους, ο Jac Holzman (επικεφαλής της Elektra Records) τους ανακάλυψε να παίζουν στο κλαμπ Bido Lito του Χόλιγουντ. Στην Elektra έψαχναν τότε, για ένα από τα νέα φολκ-ροκ σχήματα, και τελικά τους έβαλαν να υπογράψουν. Πολύ γρήγορα έγιναν αντικείμενο λατρείας και από το 1966 διέμεναν στο Bido Lito. Πριν την κυκλοφορία του LP τους, Da Capo, ο Lee έφερε και τον ντράμερ Michael Stuart (προηγούμενα με την μπάντα των The Sons Of Adam).
Ο Arthur Lee, βασικός στιχουργός, τραγουδιστής και κινητήρια δύναμη των Love, ήταν ένας Αφροαμερικανός που ποτέ δεν συμφώνησε με τα ευδαιμονικά οράματα των παιδιών των λουλουδιών. Ρημαγμένος από τις εντάσεις του Ψυχρού Πολέμου, τη σφαγή στο Βιετνάμ και τις ταραχές στους δρόμους των μεγαλύτερων πόλεων της Αμερικής, ο κόσμος που εξιστορούσε δεν ήταν ουτοπία, αλλά ένα σκοτεινό και απειλητικό μέρος όπου η περιστασιακή αχτίδα φωτός, κατάφερνε να διαπεράσει το σκοτάδι. Κατά την μουσικοκριτικό, Lillian Roxon, παρουσίαζε ένα "διασκεδαστικό παράδοξο", ενός Αφροαμερικανού που τραγουδάει σαν λευκός Άγγλος, που τραγουδάει σαν γέρος Αφροαμερικανός.
Αντίθετα, η άλλη προσωπικότητα του γκρουπ, ο Bryan MacLean ήταν γιος ενός αρχιτέκτονα του Χόλιγουντ, που μεγάλωσε κολυμπώντας στην γειτονική πισίνα της Ελίζαμπεθ Τέιλορ. Η πρώτη φίλη του ήταν η Liza Minnelli και ανατράφηκε με κλασική μουσική και τα πρότυπα του Broadway. «Ακούτε περισσότερο την επιρροή μου στον Άρθουρ από την επιρροή του σε μένα». Το μείγμα ήταν εκρηκτικό και αυτό φαινόταν σε όλες τις δραστηριότητές τους... (πηγές: Vernon Joynson, Jim DeRogatis)
Όταν ο John Densmore των Doors είδε για πρώτη φορά τους Love του Arthur Lee, στο κλαμπ Bido Lito στο Χόλιγουντ το 1965, ήξερε ότι ήταν μάρτυρας σε κάτι επαναστατικό. «Ήταν εκκωφαντικά δυνατοί και μικτοί φυλετικά. Το μυαλό μου ανατινάχθηκε, για να χρησιμοποιήσω έναν όρο της δεκαετίας του '60. Επρόκειτο για ένα ψυχεδελικό μαύρο...»
Ο Arthur Lee είναι σαν το Ρεμπώ ή έναν υπαρξιακό ποιητή. Είναι σε ένα διαφορετικό επίπεδο, δεν έχει τίποτα να κάνει με τα ναρκωτικά, ούτε μιλάμε για κάποιο παράξενο ψυχεδελικό παραισθησιογόνο πράγμα, δεν γράφεις τραγούδια τόσο διορατικά, τόσο δυνατά και τόσο φανταστικά όμορφα, σαν αυτά του "Forever Changes" αν είσαι εντελώς χαμένος... (Bobby Gillespie, Primal Scream)
