Η καλή ισπανική εταιρεία παραγωγής CD GLOSSA κυκλοφόρησε τον Φλεβάρη, που μας πέρασε το "Δάρδανο" του Jean Philippe Rameau στην έκδοση του 1744.
Η νέα ηχογράφηση του György Vashegyi για τον Dardanus του Rameau αναδεικνύει υπέροχα την ιδιοφυΐα του συνθέτη και μεγάλου θεωρητικού της αρμονίας από τη Ντιζόν, αλλά και την εμπειρία, που απέκτησε ο Vashegyi - με την ορχήστρα Orfeo και τη χορωδία Purcell - στη μουσική του όψιμου γαλλικού μπαρόκ. Σε συνδυασμό με την προετοιμασία μιας νέας έκδοσης για τα Rameau “Opera Omnia” της έκδοσης Dardanus του Μαΐου 1744 (υπό την αιγίδα του Center de Musique Baroque de Versailles), ο Vashegyi διευθύνει από μιά παρτιτούρα που προετοίμασε ο συνθέτης (και ο λιμπρετίστάς του Leclerc de La Bruère) μετά την έντονη κριτική της αρχικής μορφής του έργου από το κοινό της Όπερας του Παρισιού το 1739, με σκοπό την ενίσχυση της δραματικής εντασης και δράσης της τραγωδίας. Αξίζει να σημειωθεί, ότι γιά πρώτη φορά περιλαμβάνονται στη συγκεκριμένη ηχογράφηση όλες οι μεταβολές, που επέφερε ο Rameau στην έκδοση αυτή, αρκετές από τις οποίες δεν θεωρούνται ανώτερες από τις αρχικές του 1739.
Γιά την υλοποίηση αυτής της νέας αίσθησης έντασης σε αυτήν την κυκλοφορία της Glossa κλήθηκαν οι Cyrille Dubois στον κύριο ρόλο του Δάρδανου, πολεμιστή, αντίπαλου του Τεύκρου και αντικείμενο μιάς «ένοχης αγάπης» από την κόρη του τελευταίου Iphise (Judith van Wanroij), τραυματισμένη από τις ενοχές της για τον εχθρό του αδύναμου πατέρα της, Τεύκρου (Thomas Dolié), ο οποίος παραχωρεί το χέρι του γάμου της πριγκίπισσας σε έναν πρίγκιπα σύμμαχο, τον Αντήνορα (Τάσση Χριστογιάννη). Με βοήθεια και υποκίνηση από την Αφροδίτη (Chantal Santon Jeffery) και έναν μάγο, τον Ισμήνορα (Dolié ξανά), η Αγάπη νικά όλες τις δυσκολίες και τα εμπόδια και το ζευγάρι μας στεφανώνεται με τις ευλογίες της και την παρουσία της Αφροδίτης.
Η εκθαμβωτική ακολουθία από σόλο άριες και ντουέτα τραγουδιού και διαλόγου, που περιέχονται στο έργο και παρουσιάζονται εδώ συνοδεύονται, από μουσικά ποικίλματα και από χαρούμενες και θλιμμένες , εορταστικές και δαιμονικές χορωδιακές και χορευτικές παρεμβολές, όλα με μιά πλούσια διανθισμένη ορχηστρική γραφή, που περιλαμβάνει την περίφημη “Chaconne” του τέλους.
Όλο το έργο το άκουσα προσεκτικά στό Spotify, παραπάνω από 2 φορές.
Από τους ερμηνευτές ξεχώρισα τον μπάσο Thomas Dolié ρόλους του Τεύκρου (Teucer) και του μάγου Ισμήνορα (Ismenor) με γλυκειά και ζεστή φωνή, όπως απαιτούν οι ρόλοι. Ο δικός μας μπάσος Τάσσης Χριστογιάννης στο ρόλο του Αντήνορα (Antenor) ικανοποιητικός στον μικρότερο ρόλο, που του επιφυλάσσει η βερσιόν του 1744. Η Judith van Wanroij στο ρόλο της Iphise δεν φτάνει στο ύψος της Veronique Gens, που έπαιξε στην ουσιαστικά πρώτη πλήρη ηχογράφηση του Marc Minkowsky (1999) της βερσιόν του 1739. Η Chantal Santon Jeffery ως Αφροδίτη πολύ καλή. Η χορωδία Purcell ανταποκρίνεται πλήρως στα δύσκολα χορωδιακά κομμάτια της 2ης πράξης και η ορχήστρα Orfeo άψογη. Γιά τον πρώτο ρόλο του Δάρδανου, τον τενόρο Cyrille Dubois να πώ ότι είναι πολύ καλός τεχνικά, ακούστε τον μονόλογο στην αρχή της 4ης πράξης “Lieux funestes…” θα τον ήθελα λίγο πιό θερμό. Δεν έχω δεί τις σημειώσεις της έκδοσης και δεν γνωρίζω αν πρόκειται γία ηχογράφηση σε studio, αν και όλα δείχνουν ότι πρόκειται γιά τέτοια...
Γιά την βερσιόν του 1744 υπάρχει και η ηχογράφηση της α 951 (2012) από τους Raphaël Pichon & Ensemble Pygmalion. Κριτική γιά την έκδοση αυτή του καλού βρεταννικού Gramophone βρίσκουμε εδώ : https://www.gramophone.co.uk/review/rameau-dardanus
Η δική μου άποψη γιά την εκτέλεση του Pichon, πρώτη ηχογράφηση της έκδοσης του 1744, είναι ότι είναι ποιοτικά πιό ομογενής και οι κύριοι πρωταγωνιστές πιό ταιριαστοί, οι φωνές πιό γλυκές και αβίαστες. Δεν έχει την πληρότητα της τελευταίας και συμπεριλαμβάνει και κομμάτια από την αρχική έκδοση του 1739, αλλά μουσικά στοχεύει κατευθείαν στην καρδιά.
Αν προσπαθήσει κανείς να συγκρίνει τις δύο βερσιόν, ένα είναι το κυρίαρχο : ό,τι κερδήθηκε σε δραματική ενότητα, χάθηκε σε μουσική ομορφιά. Η αρχική έκδοση με το παραμυθένιο λιμπρέττο, είναι ότι ομορφώτερο έχει γράψει ο Rameau και πυκνώτερο μουσικά. Η μουσική ειδικά στην 4η πράξη του 1739 φτάνει σε αφάνταστη κορύφωση ομορφιάς και σαγήνης. Ο ψίθυρος και ο θρύλος από τη νύκτα της πρεμιέρας λέει ότι οι μουσικοί, στο τέλος της παράστασης ήταν εξαντλημένοι από την προσπάθεια εκτέλεσης τόσης ποσότητας και απαιτήσεων μουσικής...
Κλασσική γιά τη βερσιόν του 1739 παραμένει η εγγραφή του Marc Minkowski (1999) DG.
Η νέα ηχογράφηση του György Vashegyi για τον Dardanus του Rameau αναδεικνύει υπέροχα την ιδιοφυΐα του συνθέτη και μεγάλου θεωρητικού της αρμονίας από τη Ντιζόν, αλλά και την εμπειρία, που απέκτησε ο Vashegyi - με την ορχήστρα Orfeo και τη χορωδία Purcell - στη μουσική του όψιμου γαλλικού μπαρόκ. Σε συνδυασμό με την προετοιμασία μιας νέας έκδοσης για τα Rameau “Opera Omnia” της έκδοσης Dardanus του Μαΐου 1744 (υπό την αιγίδα του Center de Musique Baroque de Versailles), ο Vashegyi διευθύνει από μιά παρτιτούρα που προετοίμασε ο συνθέτης (και ο λιμπρετίστάς του Leclerc de La Bruère) μετά την έντονη κριτική της αρχικής μορφής του έργου από το κοινό της Όπερας του Παρισιού το 1739, με σκοπό την ενίσχυση της δραματικής εντασης και δράσης της τραγωδίας. Αξίζει να σημειωθεί, ότι γιά πρώτη φορά περιλαμβάνονται στη συγκεκριμένη ηχογράφηση όλες οι μεταβολές, που επέφερε ο Rameau στην έκδοση αυτή, αρκετές από τις οποίες δεν θεωρούνται ανώτερες από τις αρχικές του 1739.
Γιά την υλοποίηση αυτής της νέας αίσθησης έντασης σε αυτήν την κυκλοφορία της Glossa κλήθηκαν οι Cyrille Dubois στον κύριο ρόλο του Δάρδανου, πολεμιστή, αντίπαλου του Τεύκρου και αντικείμενο μιάς «ένοχης αγάπης» από την κόρη του τελευταίου Iphise (Judith van Wanroij), τραυματισμένη από τις ενοχές της για τον εχθρό του αδύναμου πατέρα της, Τεύκρου (Thomas Dolié), ο οποίος παραχωρεί το χέρι του γάμου της πριγκίπισσας σε έναν πρίγκιπα σύμμαχο, τον Αντήνορα (Τάσση Χριστογιάννη). Με βοήθεια και υποκίνηση από την Αφροδίτη (Chantal Santon Jeffery) και έναν μάγο, τον Ισμήνορα (Dolié ξανά), η Αγάπη νικά όλες τις δυσκολίες και τα εμπόδια και το ζευγάρι μας στεφανώνεται με τις ευλογίες της και την παρουσία της Αφροδίτης.
Η εκθαμβωτική ακολουθία από σόλο άριες και ντουέτα τραγουδιού και διαλόγου, που περιέχονται στο έργο και παρουσιάζονται εδώ συνοδεύονται, από μουσικά ποικίλματα και από χαρούμενες και θλιμμένες , εορταστικές και δαιμονικές χορωδιακές και χορευτικές παρεμβολές, όλα με μιά πλούσια διανθισμένη ορχηστρική γραφή, που περιλαμβάνει την περίφημη “Chaconne” του τέλους.
Όλο το έργο το άκουσα προσεκτικά στό Spotify, παραπάνω από 2 φορές.
Από τους ερμηνευτές ξεχώρισα τον μπάσο Thomas Dolié ρόλους του Τεύκρου (Teucer) και του μάγου Ισμήνορα (Ismenor) με γλυκειά και ζεστή φωνή, όπως απαιτούν οι ρόλοι. Ο δικός μας μπάσος Τάσσης Χριστογιάννης στο ρόλο του Αντήνορα (Antenor) ικανοποιητικός στον μικρότερο ρόλο, που του επιφυλάσσει η βερσιόν του 1744. Η Judith van Wanroij στο ρόλο της Iphise δεν φτάνει στο ύψος της Veronique Gens, που έπαιξε στην ουσιαστικά πρώτη πλήρη ηχογράφηση του Marc Minkowsky (1999) της βερσιόν του 1739. Η Chantal Santon Jeffery ως Αφροδίτη πολύ καλή. Η χορωδία Purcell ανταποκρίνεται πλήρως στα δύσκολα χορωδιακά κομμάτια της 2ης πράξης και η ορχήστρα Orfeo άψογη. Γιά τον πρώτο ρόλο του Δάρδανου, τον τενόρο Cyrille Dubois να πώ ότι είναι πολύ καλός τεχνικά, ακούστε τον μονόλογο στην αρχή της 4ης πράξης “Lieux funestes…” θα τον ήθελα λίγο πιό θερμό. Δεν έχω δεί τις σημειώσεις της έκδοσης και δεν γνωρίζω αν πρόκειται γία ηχογράφηση σε studio, αν και όλα δείχνουν ότι πρόκειται γιά τέτοια...
Γιά την βερσιόν του 1744 υπάρχει και η ηχογράφηση της α 951 (2012) από τους Raphaël Pichon & Ensemble Pygmalion. Κριτική γιά την έκδοση αυτή του καλού βρεταννικού Gramophone βρίσκουμε εδώ : https://www.gramophone.co.uk/review/rameau-dardanus
Η δική μου άποψη γιά την εκτέλεση του Pichon, πρώτη ηχογράφηση της έκδοσης του 1744, είναι ότι είναι ποιοτικά πιό ομογενής και οι κύριοι πρωταγωνιστές πιό ταιριαστοί, οι φωνές πιό γλυκές και αβίαστες. Δεν έχει την πληρότητα της τελευταίας και συμπεριλαμβάνει και κομμάτια από την αρχική έκδοση του 1739, αλλά μουσικά στοχεύει κατευθείαν στην καρδιά.
Αν προσπαθήσει κανείς να συγκρίνει τις δύο βερσιόν, ένα είναι το κυρίαρχο : ό,τι κερδήθηκε σε δραματική ενότητα, χάθηκε σε μουσική ομορφιά. Η αρχική έκδοση με το παραμυθένιο λιμπρέττο, είναι ότι ομορφώτερο έχει γράψει ο Rameau και πυκνώτερο μουσικά. Η μουσική ειδικά στην 4η πράξη του 1739 φτάνει σε αφάνταστη κορύφωση ομορφιάς και σαγήνης. Ο ψίθυρος και ο θρύλος από τη νύκτα της πρεμιέρας λέει ότι οι μουσικοί, στο τέλος της παράστασης ήταν εξαντλημένοι από την προσπάθεια εκτέλεσης τόσης ποσότητας και απαιτήσεων μουσικής...
Κλασσική γιά τη βερσιόν του 1739 παραμένει η εγγραφή του Marc Minkowski (1999) DG.
