Δυστυχως Παναγιωτη οταν ημουν μικρος δεν ειχα παρει χαμπαρι οτι σε καθε καραβι υπηρχε και ενας μηχανουργικος τορνος!
Είναι απαραίτητη "προδιαγραφή" για κάθε σχεδιασμό πλοίου, από ένα ορισμένο μέγεθος και πάνω, φυσικά. Και κυρίως για πλοία της ποντοπόρου ναυτιλίας. Στην ακτοπλοΐα - και στα μικρότερα μεγέθη - αυτό μπορεί να παίζει. Π.χ. δεν είμαι σίγουρος αν θα βρεις τόρνο στα φέρρις των γραμμών Κυλήνη-Ζάκυνθος ή Ραφήνα-Εύβοια ή άλλων παρόμοιων γραμμών.
Σε άλλες γραμμές, όπου υπάρχουν
και μεγάλου μεγέθους βαπόρια, σ' αυτά ναι, όλο και σε κάποιο μέρος του μηχανοστασίου το ναυπηγείο που έχτισε το βαπόρι, θα πρέπει να έχει στριμώξει σ' ένα - μικρότερο ή μεγαλύτερο - χώρο, κάποια βασικά, τόρνο, δράπανο, τροχό, ηλεκτροσυγκόλληση, οξυγόνο, πάγκο για εργασίες χεριού, χώρους (ντουλάπια) φύλαξης εργαλείων, κλπ. Εμείς οι μηχανικοί έχουμε και ορολογία για αυτόν τον χώρο. Δεν τον λέμε "μηχανουργείο", αλλά "μαγαζί". Λες και αυτός που θα μπει εκεί μέσα, θα ψωνίσει κάτι (!), αλλά αυτό έχει επικρατήσει.
Και ειχα περασει παρα πολλα καλοκαιρια -μεχρι να ανοιξουν τα σχολεια- τριγυρνωντας μεσα σε μηχανοστασια, control rooms, γεφυρες και κουβερτες!
Εμ, τα μηχανοστάσια δεν είναι μόνο τα control rooms, όσο κι αν σ' αυτά ο επισκέπτης μαγεύεται μπροστά στις κονσόλες ελέγχου.
Οι κύριοι χώροι είναι οι πλατφόρμες, που διατάσσονται τα μηχανήματα, με βασικότερη την κάτω πλατφόρμα, εκεί που βρίσκεται το κάτω μέρος της κύριας μηχανής (ή των κύριων μηχανών), ενδεχομένως και οι ηλεκτρογεννήτριες και κάποια άλλα μεγάλα και βασικά μηχανήματα.
Μάλιστα, στα βαπόρια των προηγούμενων γενεών, όπου δεν υπήρχαν control rooms, η κάτω πλατφόρμα ήταν ο βασικός χώρος, όπου έκανε βάρδια το προσωπικό του μηχανοστασίου. Κι εκεί υπήρχαν τα χειριστήρια της κύριας μηχανής, ο τηλέγραφος, ο τηλεφωνικός θάλαμος επικοινωνίας με τη γέφυρα και τα άλλα βασικά σημεία του πλοίου, οι ηλεκτρογεννήτριες, τα ψυγεία και κάποια άλλα βασικά μηχανήματα. Εκεί ο μηχανικός της βάρδιας είχε μπροστά του έναν βασικό πίνακα ελέγχου με όργανα ένδειξης (θλιβόμετρα, θερμόμετρα, κλπ.) της κύριας μηχανής (
και ενδεχομένως άλλων βασικών στοιχείων της λειτουργίας της εγκατάστασης) και το "γραφείο" με το ημερολόγιο μηχανής. Στην ίδια πλατφόρμα, στο πίσω (πρυμνιό) μέρος της, έβλεπε τον τελικό άξονα της προπέλλας, μαζί με τα κουζινέτα του, τον ωστικό τριβέα και τον τριβέα-χοάνη (stern tube bearing and seal), μέσα από τον οποίο "περνάει" ο τελικός άξονας για να συνδεθεί με την προπέλλα. Γι' αυτό και η κάτω πλατφόρμα, το σημείο δίπλα στα χειριστήρια της κύριας μηχανής, ήταν στρατηγικό σημείο ελέγχου. Στις σύγχρονες κατασκευές, βέβαια, αυτά όλα έχουν μεταφερθεί στο control room.
Αλλά ξεφύγαμε, γιατί εδώ μιλάμε για τους τόρνους. Κάποια άλλη στιγμή, σε άλλο νήμα να μιλήσουμε και γι'΄αυτά.
Καλημέρα.