Third ... για πάντα

[Δημήτρης Ν.]

Μέσα του 1969 περίπου οι Soft Machine , κι ενώ η σύνθεση τους εκείνη την χρονική στιγμή αποτελείται από τους Mike Ratledge – keyboards , Hugh Hopper – bass guitar και Robert Wyatt – drums , αποφασίζουν για πρακτικούς κυρίως λόγους που αφορούν στην ολοένα αυξανόμενη ικανότητα του γκρούπ να συνθέτει πως ο ήχος τους πρέπει να μεγαλώσει . . Λέιε ο Ratledge : « Η ιδέα να επεκταθεί το γκρούπ οφείλεται ότι όλοένα και περισσότερο γράφαμε κομμάτια – περισσότερο συνθέταμε μάλιστα , παρά παίζαμε – και κάθε φορά που γράφαμε κάτι , μετά έπρεπε να το κόψουμε , να το περιορίσουμε , διότι τρία μόνον άτομα είναι δεδομένο πόσο ηχο μπορούν να διαχειριστούν και πόση μουσική να παίξουν . Ετσι αισθανθήκαμε την ανάγκη να βάλουμε κι άλλα όργανα , έτσι ώστε όμως να μας δώσουν την απαραίτητη και ικανή πολυπλοκότητα σε αυτά που αρχικά γράφαμε»

Ετσι η αρχική ιδέα ήταν να προσθέσουν πνευστά στην σύνθεση του γκρούπ . Ο Wyatt θαύμαζε τους Chicago , έχοντας εντυπωσιαστεί από τον συμπαγή ήχο τους . Η προφανής λύση ήταν να προστεθεί στις τάξεις του γκρούπ ο αδελφός του Hugh ο Brian Hopper που έπαιζε σαξόφωνο . Ο Brian Hopper έπαιξε μαζί τους για πέντε έξη μήνες από τον Μάϊο του 1969 έως τις 2 Οκτωβρίου της ίδιας χρονιάς , όμως η συμμετοχή του είχε προσωρινό χαρακτήρα εξ αρχής , αφού τα πολλαπλά ενδιαφέροντα του και οι ποικίλες ενασχολήσεις του ( απασχολούνταν ήδη ως βιολόγος , σπούδαζε ταυτόχρονα , ενώ αμφέβαλλε κι όλας αν θα μπορούσε να τα βγάλει πέρα , από εκτελεστικής πλευράς , σε μια τέτοια μπάντα ) ερχόντουσαν συχνά σε σύγκρουση.

Οπότε έπρεπε να βρεθεί μια πιο σταθερή λύση . Κι αυτή βρέθηκε στο πρόσωπο των Keith Tippett Jazz Group ,με τους οποίους οι Softs έπαιξαν τον Αύγουστο του 1969 στο 9ο φεστιβάλ Εθνικής Τζαζ , Μπλούζ και Ποπ Μουσικής στο Plumpton . Στους Keith Tippett Jazz group εκτός από τον ίδιο τον Tippett στο πιάνο , την πρωτη γραμμή των πνευστών κρατούσαν οι Mark Charig / κορνέτα , Elton Dean / σαξόφωνο και Nick Evans / τρομπόνι . Οι ερίτιμοι κύριοι δέχθηκαν σχεδόν αμέσως μόλις τους πρότειναν οι Softs , ο δε Robert είχε την φαεινή ιδέα να προσθέσουν ένα ακόμη σαξοφωνίστα , τον Lyn Dobson ( μετέπειτα Third Ear Band) που εκτός από σοπράνο έπαιζε και φλάουτο . Το τρίο λοιπόν έγινε ξαφνικά σεπτέτο και ο δρόμος προς το Third είχα ανοίξει .

Η CBS τους πρόσφερε ένα εξαίρετο για την εποχή συμβόλαιο κι οι Soft Μachine , μπήκαν στο στούντιο ( IBC) και με το τέλος του Απριλίου του 1970 είχαν ήδη ηχογραφήσει τα βασικά τρακς ( σαν να μην έφτανε το σεπτέτο κλήθησαν στο στούντιο και ο Rab Spall στο βιολί και ο Jimmy Hastings – αδελφός του Pye Hastings από τους Caravan στο φλάουτο να προσθέσουν ορισμένα overdubs ) και τον Ιούνιο του 1970 το «Third» , φάνταζε στις προσθήκες των δισκοπωλείων με ένα τελείως διαφορετικό από τα προηγούμενα δύο Lp τους . Απλό , μονοχρωματικό , στις αποχρώσεις του καφέ με τα κεφαλαία γράμματα THIRD να καταλαμβάνουν σχεδόν όλο το εξώφυλλο . Και ήταν διπλό . και περιείχε μόνο τέσσερα κομμάτια , ένα σε κάθε πλευρά με μέση διάρκεια τα 18 λεπτά . Τα κομμάτια ήταν Side One : Facelift ( σύνθεση του Hugh Hopper , Side Two : Slightly all the time ( σύνθεση του Mike Ratledge ) Side Three : The Moon in June ( σύνθεση του Robert Wyatt ) και Side Four : Out Bloody rageous ( σύνθεση και πάλι του Rattledge ) .

 

[Δημήτρης Ν.]

Oυδέποτε άλλοτε ο όρος magmum opus ως περιγραφικός ενός καλλιτεχνήματος δεν βρήκε μεγαλύτερη δικαίωση από ότι στο «3» των Soft Machine. Οι Softs αποφάσισαν να ταξιδέψουν χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά από τις προηγούμενες δισκογραφικές τους απόπειρες και στο ταξίδι τους αυτό κατάφεραν να ενώσουν με τον καλύτερο και πλέον επιτυχημένο τρόπο , τις ψυχεδελικές καταβολές τους , το στυλ του Canterbury που τόσο άξια εκπροσωπούσαν , την τζαζ , όχι τόσο υπό την έννοια του ρυθμού , του drive αλλά της ενσωμάτωσης του αυτοσχεδιασμού σε γραμμένες και μάλιστα ιδίαιτερα πολύπλοκες δομικά συνθέσεις , την σύγχρονη πρωτοποριακή μουσική , τις απόπειρες του Terry Riley να ορίσουν τον μινιμαλισμό ως αυτούσιο παρακλάδι της σύγχρονης μουσικής και την χρήση ηλεκτρονικών . Διατηρώντας δε την βρεττανικότητα τους και αναπτύσσοντας τις επιρροές της μουσικής σκηνής του Canterbury , κατάφεραν να διαχωριστούν από τις εξ ίσου αισθητικά πετυχημένες προτάσεις των Miles Davis , του οποίου το Bitches Brew την ίδια χρονιά πέτυχε να ενώσει την τζαζ με το ροκ , εκκινώντας όμως από την πλευρά της τζαζ , και του Frank Zappa στο Ηοt Rats της προηγούμενης χρονιάς ( 1969 ) .

Το Third ανοίγει με το Facelift του Ηοpper ηχογραφημένο λάιβ σε δύο συναυλίες στις αρχές Ιανουαρίου της ίδιας χρονιάς με τα δυο κομμάτια να ενώνονται σε ένα στον δίσκο . Η εντυπωσιακή εισαγωγή με τον ερεβώδη drone ήχο του όργανου του Ratlegde να παίζει στα κόκκινα και σε maximum power , χαρακτηριστική ως τρόπος ανοίγματος των συναυλιών τους , σε συνδυασμός με το τελείως free form σαξόφωνο αποτελεί μια απίστευτη επίθεση πάνω στο όργανο και στους ακροατές . Μετά από πέντε λεπτά της ηχητικής αυτής βίας , τα πράγματα αρχίζουν να παίρονουν μορφή καθώς η πρωτη γραμμή των πνευστών παίζει ένα «φυσιολογικό» και απλό θέμα , με το μπάσο και τα ντραμς να το υπογραμμίζουν . Όχι για πολύ όμως , μια και ο Rattledge καραδοκεί πάνοπλος πίσω από τα πλήκτρα του τα οποία παίρνουν αμέσως μετά την σκυτάλη σε έναν δαιμονικό αγώνα δρόμου , με τα υπόλοιπα όργανα να ακολουθούν . Το δεύτερο μέρος , αφού έχει μεσολαβήσει ένα σόλο στο φλάουτο , έχει περισσότερο αέρινη και τζαζ χροιά με το σαξόφωνο του Dean να παίρνει τον πρώτο ρόλο και να κυριαρχεί έως το τέλος του κομματιού που έρχεται μέσα από ανάποδα παιγμένες μαγνητοταινίες του ιδιου θέματος και επιταχυμένες .

Δεύτερη πλευρά και ο Ratledge καταθέτει την μία από τις δύο συνθέσεις του στον δίσκο (Slightly all the time) . Με το που ακουμπά η βελόνα στο αυλάκι , τα πνευστά παίζουν όλα μαζί για να αφήσουν αμέσως μετά τον Dean να σολάρει , επανερχόμενα και πάλι σε πλήρη ανάπτυξη για να τον στηρίξουν και να υπογραμμίσουν τα σόλα του . Το όργανο κρατά τον ρυθμό μαζί με το μπάσο και τα ντράμς και το πιάνο ακούγεται στο βάθος να προσθέτει τις λίγες νότες του . Αμέσως μετά ο Hastings παίρνει τα ηνία σε ένα σόλο φλάουτο , ενώ το τέμπο επιταχύνεται για να σβήσει ξαφνικά μέσα από τις νότες του πιάνου του Ratledge που εισάγει το δεύτερο θέμα του κομματιού , και το οποίο θα επαναλαμβάνει τις ίδιες νότες έως να τελειώσει το θέμα , δημιουργώντας μια επανάληπτική βάση για το σόλο του Dean . Στο τρίτο θέμα του κομματιού το όργανο δημιουργεί μιάν ονειρική ατμόσφαιρα , σαν μια αχλύ , δίνοντας την ευκαιρία στο σαξόφωνο να «κεντήσει» μία από τις γοητευτικές και αέρινες μελωδίες που έχουν παίξει ποτέ οι Softs . Η συνοδεία του Wyatt στα ντραμς διακριτική και σταθερή , στηρίζει όλο το θέμα με υπέροχο τρόπο . Καθώς το μπάσο αλλάζει το τέμπο και ο ρυθμός γίνεται πιο γρήγορος , η μπάντα σχεδόν σουϊγκάρει παίζοντας καθαρή τζαζ με ξέφρενο τρόπο και το κομμάτι οδεύει προς το μεγαλοπρεπές τέλος του . Για μένα η κορυφαία σύνθεση του δίσκου

 

[Δημήτρης Ν.]

Τρίτο κομμάτι ( Moon In June) και ο Wyatt παίρνει τα ηνία , αφού τουλάχιστον στο μεγαλύτερο μέρος του παίζει μόνος του όλα τα όργανα . Ο ίδιος θυμάται πως οι υπόλοιποι Softs δεν ενδιαφερόντουσαν να παίξουν πιά τις συνθέσεις του , ενώ οι άλλοι δικαιολογούνται λέγοντας πως το κομμάτι αυτό το έπαιζαν σε διάφορες έκδοχές στα λάιβ τους κι έτσι ο Robert ήταν εξοικειωμένος και δεν μας χρειαζόταν . Η πραγματικότητα είναι πως το κομμάτι – το μόνο του δίσκου που έχει στίχους – βασίζεται σε προηγούμενα κομμάτια του Wyatt ( “You don’t remember” “That’ s how much I need you now ) και απλώς φέρνει στα άκρα του τον τρόπο συνθετικής έκφρασης του Robert χωρίς να προσθέτει τίποτα σε αυτά που ήδη ξέραμε και περιμέναμε από αυτόν . Για μένα ο Robert Wyatt είναι καλλιτέχνης με ισχυρή μανιέρα στην έκφραση του – και αρκετά υπερτιμημένος σε ορισμένους κύκλους . Όχι ότι δεν ήταν σημαντικός , αλλά δεν είχε την διάθεση ή και την δυνατότητα να ακολουθήσει το όραμα του Ratledge και του Hopper , μένοντας προσκολλημένος σε μια πιο χίππικη και ελευθεριακή αντίληψη των πραγμάτων , την ίδια ώρα που η μουσική των Softs γινόταν ολοένα και πιο πολύπλοκη . Αυτά βέβαια δεν σημαίνουν πως το κομμάτι είναι κακό . Ισα – ίσα , καθώς αποτελεί τον συνδετικό κρίκο μεταξύ του Volume Two και του Third , θυμίζει έντονα τα spaced out λάιβ προηγουμένων εποχών με έμφαση στα όργανα του τρίο - μπάσο , ντραμς , όργανο - , διατηρώντας ένα ψυχεδελικό χακτήρα και μια ροκ άποψη . Αλλά ο καιρός είχε πιά περάσει και τα πράγματα είχαν αλλάξει . Στο middle section ο Ratledge και ο Hopper προσθέτουν λίγο όργανο και μπάσο , αφήνοντας τον Wyatt παραπονούμενο « Ημουν πολύ στεναχωρημένος όταν τελειώσαμε το Third. Ενώ μου άρεσαν πολύ αυτά που έκανανο Mike και ο Hugh κι ήμουν δοσμένος στην πραγματοποίηση τους , αυτοί σιχαίνονταν το Moon In June και αρνήθηκαν να παίξουν σε αυτό – εκτός από το τέλος που πρόσθεσαν ένα σόλο στο όργανο και ένα ακομπανιαμέντο στο μπάσο . Αισθάνθηκα μόνος και παραπεταμένος .»

Τέταρτο και τελευταίο κομμάτι το “Out –bloody rageous . Εδώ ο Ratledge , βρίσκεται συνθετικά πολύ κοντά στον Terry Riley . Κυκλικής μορφής υπνωτικοί ρυθμοί , loops και μαγνητοταινίες χρησιμοποιούνται και λειτουργούν είτε αυτοτελώς ( πχ στην μεγάλη εισαγωγή ) είτε σαν ρυθμική βάση για τα σολιστικά περάσματα των πνευστών και του οργάνου . Ο Mike Ratledge δείχνει εδώ τις βασικές του επιρροές από τους αβαν γκαρντ συνθέτες και χαράζει έναν από τους δρόμους που θα βαδίσουν αργότερα οι Softs , ανάμεσα στην ηλεκτρονική σύνθεση και την τζαζ , κάτι που έγινε αιτία να χαρακτηριστούν ως ψυχροί .

 

[Δημήτρης Ν.]

To Τhird όταν κυκλοφόρησε , έγινε δεκτό με εγκωμιαστικές κριτικές . Το Rolling Stone το χαρακτήρισε «θεόσταλτο» και θεώρησε όλα του τα κομμάτια φανταστικά . Η αλήθεια είναι ακριβώς αυτή. Το Third αποτελεί τον καλύτερο δίσκο των Soft Machine και συγχρόνως έναν από τους πιο φιλόδοξους , ριζοσπαστικούς , μεγαλειώδεις δίσκους σύγχρονης μουσικής από καταβολής ροκ. Βεβαίως δεν είναι ούτε κατά διάνοιαν ρόκ . Αλλά ποιος νοιάζεται ;

Το τελευταίο remaster του 2007 είναι η καλύτερη ηχητική επεξεργασία αυτού του , κατά τα άλλα κακοηχογραφημένου , αριστουργήματος . Καλύτερο δεν πρόκειται να γίνει μάλλον ποτέ .

Πηγές :
Eνα βινύλιο του 1970 , μία επανέκδοση του ίδιου βινυλίου προ πενταετίας , και τρία remastered cds με καλύτερο το τελευταίο
Το βιβλίο του Graham Bennett : “Soft machine Out Bloody rageous”

 

[Δημήτρης Ν.]

βάλτε καμμιά φωτο please

 

[petros_m]

 

[Stergito]

Μ' αυτό το άλμπουμ με μύησε ο Ντοκ στους Soft Machine.

Περιττό να πω πως με το που το άκουσα, πήγα την επόμενη και πήρα όλα τα άλμπουμ από το 3 μέχρι το 7, που κινούνται στο ίδιο ύφος. Το Third άργησε να έρθει στα χέρια μου, περίμενα την έκδοση με το bonus CD...

 

[Γιώργος Πολυχρονίδης]

Δημήτρη την ώρα που ανέβαζες το thread, εγώ εντελώς συμπτωματικά, άκουγα το Third.. Εύγε (μας).

 

[supersonic]

Πολύ καλός δίσκος.
Πάσχει τόσο ηχογραφικά που με αναγκάζει να τον κατατάξω πιό χαμηλά από συνθετικά υποδεέστερους όπως το 4,6,7 ή και bundles.

Κρίμα από την άποψη αυτή.
Συγνώμη αλλά πάντα η ηχογράφηση έπαιζε ρόλο.
Υπάρχουν άλλοι δίσκοι γενικώς με άσχημη ηχογράφηση που δεν με ενοχλεί τόσο.
Εδώ δεν ξέρω. Ήταν 1970. Πολύ λιγότερο σοφιστικέ συγκροτήματα και με χαμηλότερο budget βγάλανε ηχητικά αριστουργήματα τότε.
Τι στο καλό φτιάνανε όταν ηχογραφούσαν ?
Πως μπορεί ένας δίσκος να ηχγοραφηθεί τόσο χάλια?
How low can you get... που λένε..
Ήταν πάντα ο λόγος που δεν το απέκτησα.
Έχω ένα από τα remaster που μου χάρισε ο Ντοκ. Ακούγεται σαν από τρανζιστοράκι. Το τελευταίο remaster ακούγεται λίγο καλά, αλλά όχι τόσο γιά να με σπρώξει στο ταμείο.

Συγνώμη, δεν θέλω να υποβιβάσω την αξία του συνθετικά.
Απλά δεν μπορεί να το χωνέψει το μυαλό μου. Το θεωρώ το μουσικό ηχογραφικό παράδοξο της τελευταίας 40ετίας.

 

[nikos 1850]

Ο μόνος δίσκος που έχω από Sοft Machine.
Όταν τον αγόρασα (εδώ και 15 χρόνια) και τον άκουσα έκλαψα τα λεφτά μου.

Αναθεώρησα την σκέψη μου σύντομα...

 

[Κωστας Λυμπεροπουλος]

Ήταν πάντα ο λόγος που δεν το απέκτησα.
Έχω ένα από τα remaster που μου χάρισε ο Ντοκ. Ακούγεται σαν από τρανζιστοράκι. Το τελευταίο remaster ακούγεται λίγο καλά, αλλά όχι τόσο γιά να με σπρώξει στο ταμείο.

Chief - όπως λέμε τσιφούτης :BDGBGDB55: :flipout: -bye-

 

[Maverick]

Ο δίσκος είναι άνετα μέσα στους 3-40 δίσκους που θα έπαιρνα μαζί μου στο ερημονήσι, τό έχω ξαναγράψει άλλωστε.
Πρωτοάκουσα αυτό το αριστούργημα πριν από 25 χρόνια περίπου και η λάμψη του δεν έχει ξεθωριάσει καθόλου στα χρόνια που πέρασαν παρά την ομολογουμένως άθλια ηχογράφηση.
Είναι πολύ ωραίο να το ακούς διαβάζοντας και τις εύστοχες περιγραφές του Δημήτρη για τα κομμάτια...

 

[petros_m]

Τα εχουμε ξαναπει γι'αυτο το αλμπουμ με το Δημητρη. Ειναι τοπ! Ιδιαιτερα το Slightly all the time ειναι απο τα απολυτως αγαπημενα μου tracks.

Ευκολα 9/10.

 

[supersonic]

Chief - όπως λέμε τσιφούτης :BDGBGDB55: :flipout: -bye-

yeah...:worshippy:

 

[Δημήτρης Ν.]

Τα εχουμε ξαναπει γι'αυτο το αλμπουμ με το Δημητρη. Ειναι τοπ! Ιδιαιτερα το Slightly all the time ειναι απο τα απολυτως αγαπημενα μου tracks.

Ευκολα 9/10.

9/10 ::violent-smiley-030:
με δουλεύεις ; :rifle:
να σου θυμίσω τους βαθμούς σου στα του 2007 ;:flipout::flipout::flipout:

 

[petros_m]

9/10 ::violent-smiley-030:
με δουλεύεις ; :rifle:
να σου θυμίσω τους βαθμούς σου στα του 2007 ;:flipout::flipout::flipout:

Για θυμισε μου:lehrer:

 

[Δημήτρης Ν.]

Για θυμισε μου:lehrer:

ΟΚ

8-8μιση ( δηλαδή 1/2 του βαθμού πιό κάτω )

Radiohead-In Rainbows
The National-Boxer

 

[petros_m]

Ε, προς 9μιση ειναι το Third και 8αρια τα αλλα. Σχεδον εναμισης ποντος στο ανω ακρο της κλιμακας ειναι σημαντικος. Η κλιμακα ανεβαινει λογαριθμικα εκει στα υψηλα...:flipout:

Ομως, αν δεν κανω λαθος, δε μας εχεις γραψει τη γνωμη σου ουτε για το In Rainbows, ουτε για το Boxer. Υποψιαζομαι πως στους Radiohead σε ενοχλει η φωνη του York. Τους National δεν ξερω αν τους εχεις ακουσει. Αν θυμαμαι καλα, δε σου αρεσουν οι Joy Division. Εμενα μου τους θυμιζουν σε καποια σημεια. Αρα...

 

[Δημήτρης Ν.]

Ε, προς 9μιση ειναι το Third και 8αρια τα αλλα. Σχεδον εναμισης ποντος στο ανω ακρο της κλιμακας ειναι σημαντικος. Η κλιμακα ανεβαινει λογαριθμικα εκει στα υψηλα...:flipout:

Ομως, αν δεν κανω λαθος, δε μας εχεις γραψει τη γνωμη σου ουτε για το In Rainbows, ουτε για το Boxer. Υποψιαζομαι πως στους Radiohead σε ενοχλει η φωνη του York. Τους National δεν ξερω αν τους εχεις ακουσει. Αν θυμαμαι καλα, δε σου αρεσουν οι Joy Division. Εμενα μου τους θυμιζουν σε καποια σημεια. Αρα...

Πέτρο , έχω πεί ότι ότι το Amnesiac μου άρεσε πάρα πολύ ( 7 - 7,5) , ενώ αντίθετα η πρώτη ακρόαση του OK Computer υπήρξε απογοητευτική και ως εκ τούτου έγινε και τελευταία . Πράγματι με ενοχλεί αυτό το κλαψομ....ικο στην φωνή και ερμηνεία του York.

Πάντως , μιά και νιώθω λίγο απογοητευμένος τώρα τελευταία με τους ποπ ροκ δίσκους ( ακόμα και αυτοί που αγόρασα πέρυσι π.χ και τους είχε σε καλή θέση , δεν μου κράτησαν το ενδιαφέρον γιά πάνω από 1 -2 μήνες ) δεν θα εκφράσω την γνώμη μου γι αυτούς που λες για να μην το μετανοιώσω :BDGBGDB55:

 

[petros_m]

Πέτρο , έχω πεί ότι ότι το Amnesiac μου άρεσε πάρα πολύ ( 7 - 7,5) , ενώ αντίθετα η πρώτη ακρόαση του OK Computer υπήρξε απογοητευτική και ως εκ τούτου έγινε και τελευταία .

Δεν εχω ακουσει καν το Amnesiac. Δεν ετυχε. Θα το βαλω σε προτεραιοτητα τωρα. Το OK Computer το εχω πολυ ψηλά στην εκτιμηση μου, ιδιαιτερα για το Paranoid Android. To θεωρω ως ενα απο τα καλυτερα τραγουδια ολων των εποχων, απο μουσικη, στιχους και το βιντεο κλιπ. Ειχα ετοιμασει και ενα θεμα για αυτο το τραγουδι, αλλα κατι με ειχε τσαντισει εδω και ετσι το εσβησα. Μαλλον θα το ξαναγραψω...