Cul de Sac: ECIM
Γυρω στα μεσα της προηγουμενης δεκαετιας και εν μεσω grunge και alternative-rock, αρχισαν να εμφανιζονται με μεγαλη συχνοτητα σχηματα που η μουσικη τους δεν μπορουσε να μπει σε ενα κουτι και να κατηγοριοποιηθει ευκολα. Η φορμα που αναγνωριζεται ως ροκ αρχισει να εμπλουτιζεται με την εισροη αλλων ηχων και ασυνηθιστων οργανων οπου ο αυτοσχεδιασμος επιτρεπεται με ολα τα μεσα: κλασσικη, τζαζ και παραδοσιακη μουσικης. Απαραιτητα ροκ οργανα οπως κιθαρες και drums αντικαθιστανται με βιολια, βιολες, κρουστα απο την Ινδονησια και αλλα εξωτικα ethnic στοιχεια. Αλλοι εισαγουν εντονο χαρακτηρα ηλεκτρονικης, glitz, abient και noise μουσικης. Το rock δε χανει ακριβως τη φορμα του αλλα γινεται πολυσυλλεκτικο, περισσοτερο πειραματικο και παγκοσμιο. Δεν ειναι οτι καλυτερο για οσους περιμενουν "τραγουδια", τα φωνητικα ειναι των ακρων: ή θα προκειται για κακοφωνες κραυγες, ή για μελωδικες ψαλμωδιες και ψελλισματα, τις περισσοτερες φορες ακατανοητα. Ετσι μπηκε ο ορος post-rock στο λεξιλογιο μας. Επιφανειακα θα μπορουσε να συγκριθει με την progressive μουσικη μονο που τωρα οι συνθεσεις εχουν μεγαλυτερη πολυπλοκοτητα και ειναι σαφως περισσοτερο απροβλεπτες.
Η wikipedia αναφερει τους Cul de Sac, Tortoise, Labradford, Bowery Electric και Stars of the Lid σαν τους πρωτοπορους και δεν εχει αδικο. Μεγαλα, πολυ μεγαλα μεγεθη που κινηθηκαν ξεχυλωνοντας τα ορια αυτου που αντιλαμβανομαστε ως rock μουσικη οχι προς μια αλλα προς πολλες διαφορετικες κατευθυνσεις ταυτοχρονα, κατι σαν ακροβατες που ισορροπουν με τελειοτητα κοντρα σε πολλες αντιρροπες δυναμεις. Δυσκολα θα τολμουσα να τους καταταξω αξιολογικα (οι δημοφιλεστεροι Tortoise ειναι μαλλον ο πιο αδυναμος κρικος).
Φυσικα ειχαν προηγηθει πολλες προσπαθειες που εμπιπτουν σε αυτο τον ορισμο απο τον Captain Beafheart, τους Residents ή τους Sun City Girls λιγοτερο ή περισσοτερο επιτυχημενες (θυμηθειτε επισης τους δημοφιλεστατους στην Ελλαδα Savage Republic ή ακομα το μεγαλεπηβολο Metal Box των PIL), ηταν όμως μεμονωμενες, δεν δημιουργησαν "κοινοτητα".
Προσωπικη αποψη ειναι οτι το post-rock ξεκινα στα μεσα της δεκαετιας του 60 με τη συνεργασια του John Cale με τους μεγαλους κλασσικους πειραματιστες εκεινης της εποχης τον Tony Conrad και La Monte Young και τις οι μυθικες ηχογραφησεις τους μερος των οποιων καταγραφηκε στα Inside the Dream Syndicate Vol 1/ Vol 2.
Στο θεμα μας τωρα, Οι Cul De Sac εμφανιστηκαν για πρωτη φορα το 1992 κυκλοφορωντας το Ecim και θα ηταν ακομα μια μεμονωμενη προσπαθεια αν δεν ακολουθουσε ο κατακλυσμος δυο χρονια αργοτερα. Γιαυτο αναφερθηκα σε ιστορικο συνολο. Ισως ηταν συμπτωση, ισως ηταν το κλιμα της εποχης ετοιμο για μια στροφη, αλλα ισως να ηταν τοσο καλοι που η επιρροη τους πανω στα μουσικα δρωμενα να ηταν τετοια που μολις τωρα αρχιζει να αξιολογειται.
Ενα χαρακτηριστικο του Ecim ειναι πως σε πρωτη επαφη δεν ειναι απροσιτο, το αντιθετο ακουγεται ευχαριστα.
Ξεκινα με ενα γρηγορο surf / ανατολιτικο ρυθμο οπως θα το επαιζαν οι Neu αν ηταν αμερικανοι, δηλωνοντας χωρις χρονοτριβη που την καταγωγη της μουσικης τους αλλα και τη δικη τους. Ακολουθει η προσγειωση σε ενα slow κομματι που σε πρωτη αναγνωση παραπεμπει στη ψυχεδελεια των 60s και αμεσως μας δινουν απροκαλυπτα το δευτερο στιγμα που ειναι κατι σαν jazz-folk με τα στρωματα ηλεκτρονικης να καραδοκουν σε καθε βημα να παρουν το πανω χερι. Ετσι εκετελειται αψογα το πρωτο ακροβατικο μεταξυ μιας ανατρεπτικης κιθαριστικης folk παραδοσης που παραπεμπει στον John Fahey και στη πειθαρχημενη rythm section και τις ηλεκτρονικες λουπες των Can στο μεγαλειωδες Homunculus.
Δεν αφηνουν ομως τον ακροατη ακομα να παρει ανασα και συνεχιζουν ακαθεκτοι στο Nico's Dream με ενα κομματι κολλαζ με φωνη της Nico, στα τελευταια της, αβολη, τραχια, κατακερματισμενη σε αποσυνθεση με οτι συνειρμους κουβαλα απο το μεγαλειο του παρελθοντος, ντυμενη με λαμψεις απο κιθαριστικα στρωματα. Μετα απο ενα ονειρικο ambient θεμα το κλασσικο Song to the siren, cover του Tim Buckley ερμηνευεται με τουλαχιστον ανατρεπτικο τροπο,. Ενω δε εχει σχεση με τη θειικη φωνη του Buckley, δεν θα μπορουσε αλλωστε, το παθος του φολκ αριστουργηματος παραμενει αναλλοιωτο,σε μια εκτελεση πολυ ανωτερη απο αυτη των This Mortal Coil και αλλων επιδοξων σφετεριστων. Ακομα μια υπενθυμιση οτι η αμερικανικη folk παραδοση τους ανηκει και τους προσδιοριζει οτι και αν ακουσουμε κατοπιν που ειναι το Elektar ενα ευχαριστο kraut-rock κομματι κατι σαν επιλογο.
Κρινοντας το Ecim εκ των υστερων μπορει να θεωρηθει σαν πρωτολειο που τελειοποιηθηκε στις μεταγενεστερες δουλιες των Cul de Sac. Προσωπικα βαζω
να ακουσω το Crashes to Light, Minutes to Its Fall περισσοτερες φορες απο οτι το Ecim (ενω το China Gate που καποιοι θεωρουν το αριστουργημα τους ακομα λιγοτερες), αλλα αυτο δε σημαινει τιποτα. Καθε φορα ακουω στο βαθος αλλα πραγματα, αισθανομαι σαν να οδηγω σε κακοτραχαλους δρομους και πανω που καταριεμαι την τυχη μου, καθε τοσο σε μια στροφη ανοιγεται μπροστα μου ενα μαγευτικο τοπιο που δεν τοχα ξαναδει.
Οπως λεει και ο AMG:
" Cul de Sac's music is not, as the band name suggests, a street closed at one end; rather, it is a road leading to endless possibilities"
e
