- 17 June 2006
- 49,249
Με αφορμή τη συζήτηση σε άλλα διπλανά θέματα για τον Larry Carlton και την Joni Mitchell θεώρησα καλό να κάνω μια αναφορά που πάντα ήθελα.
Το 1980 η Joni Mitchell ήταν στο ζενίθ της καριέρας της. Με ήδη αρκετούς επιτυχημένους δίσκους στο ενεργητικό της και ιδιαίτερα το μνημειώδες Hejira και ήδη στην συνεργασία της με τον μεγάλο Charles Mingus κυκλοφορεί ένα από τα καλύτερα live στην ιστορία της σύγχρονης μουσικής το Shadows and light.
Ο δίσκος αντικατοπτρίζει με φανταχτερά χρώματα το μουσικό της ταλέντο, ενώ έχει ένα παραπανίσιο σπάνιο χαρακτηριστικό: είναι ο καλύτερος δίσκος που ηχογράφησε ποτέ ο Jaco Pastorius ο μεγαλύτερος ίσως μπασίστας όλων των εποχών μετά τον Mingus. Ο ευφάνταστος, πολυτάλαντος και πρόωρα αδικοχαμένος μουσικός είναι ο μοναδικός που έχει αφήσει μια δική του σχολή στο παίξιμο του οργάνου, έχει κοπιαριστεί από ένα στρατό μουσικών σύγχρονών του, μεταγενέστερων αλλά και προγενέστερων (!) ενώ ως συνθέτης, αν και πολύ προχωρημένος και ευρηματικός δεν γνώρισε μεγάλη επιτυχία.
Στον δίσκο αυτόν λοιπόν, η Joni χρησιμοποιεί σχεδόν το cast του Hejira, με μικρές διαφοροποιήσεις. Αντί του πολύ Larry Carlton (μπορείτε να διαβάσετε σχόλια στο θέμα «ο κύριος 335») έρχεται πακέτο η βιτρίνα και η ραχοκοκκαλιά του Pat Metheny Group, οι κ.κ. Pat Metheny στην κιθάρα και Lyle Mays στα πλήκτρα, ενώ επίσης προστίθενται ο Don Alias στα τύμπανα, ο Mike Brecker στα πνευστά και το φωνητικό σύνολο Persuassions. Για τον Jaco είπαμε.
Ολόκληρος ο δίσκος φαίνεται να είναι γραμμένος για τον Jaco και φωνή και αν δεν είναι έτσι αυτό κάνει το κατόρθωμά του πολύ μεγαλύτερο.
Στα περισσότερα κομμάτια ο ρόλος του είναι πρωταγωνιστικός. Χτίζει θέματα επάνω στη μελωδία και το μπάσο είναι μια φωνή που συνομιλεί με αυτήν της Joni. Αν το δεί κάποιος πιο αποστασιοποιημένα, ΔΕΝ ΠΑΙΖΕΙ ΜΠΑΣΟ. Είναι ένας χαμαιλέων που παίρνει διάφορους ρόλους, από εκείνον του κρουστού, του μπάσου, της κιθάρας ανάλογα με το κομμάτι και τη στιγμή του κομματιού.
Ποτέ δεν κοντράρει τη φωνή της Joni, αλλά την στηρίζει, της δίνει πάσα για τον επόμενο στίχο, με απίστευτη ευρηματικότητα, λυρισμό, ρυθμό και τονικές αποχρώσεις.
Tα κομμάτια
In France they kiss on main street
Edith and the kingpin
Coyote
Goodbye Pork pie hat
The dry cleaner from Des Moines
Hejira
God must be a boogie man
παίρνουν άλλη μορφή και διάσταση, με πάντα πρωταγωνιστή τον Pastorius, (επαναλαμβάνω τα κομμάτια εκτελούνται γύρω από αυτόν).,
Θα αναφερθώ ιδίως στα
In France they kiss on main street, (ο Jaco παίζει φλύαρα και χαρούμενα τρίηχα, με γλυκό και στρογγυλό ήχο στον καβαλάρη, πετώντας ακόρντα εδώ και εκεί -στην πρώτη στροφή ουσιαστικά μόνος του-, ίσως το μόνο κομμάτι στο οποίο κρατάει «συνοδευτικό ρόλο» αν και πολλες φορές αφήνει τα τύμπανα για το ρόλο αυτό, καθώς αυτός αντιπαρατίθεται στο solo του Metheny – η συμμετοχή της μπάντας είναι τόσο μεγάλη που οι μουσικοί χαλαρώνουν ιδιαίτερα, ο Pat σολάρει βιαστικά και ο Lyle ενσωματώνει θέματα του Pat Metheny Group όπως το Phase Dance στο κομμάτι της Joni έτσι απλά με το κοινό να το αναγνωρίζει και να ενθουσιάζεται…)
Edith and the kingpin, (από τα πιο δυνατά σημεία του δίσκου, αργό, μελαγχολικό, λυρικό, ο Jaco παίζει μια άλλη μελωδία παράλληλα με τη φωνή της Joni, το σημείο με τις γραφομηχανές είναι ευφυέστατο, ενώ στο κύριο μέρος τονίζει κυρίως πέμπτες αντί για τονικές όπως οι περισσότεροι μπασίστες και τηρεί ευλαβικά τη ρήση του Miles Davis που λέει ότι στη μουσική περισσότερη σημασία έχει αυτό που δεν παίζεις, κρατώντας ελάχιστες νότες για τον εαυτό του, ενώ το φινάλε είναι απλό και λυρικό)
Coyote, (εδώ ο ρόλος του είναι καθαρά στα πλαίσια του δίσκου, με τη μόνη διαφορά, ότι εκείνα ήταν παιγμένα στο στούντιο, οπότε ο ακροατής κάνει τον προφανή συνειρμό ότι «έστρωσε τον κώ του και τα ηχογράφησε», ενώ στην πραγματικότητα και πάνω στο σανίδι ο Jaco τα παίζει και λίγο καλύτερα (!) Όλα τα τεχνάσματα που δημιούργησαν την σχολή Pastorius είναι εδώ….
The dry cleaner from Des Moines, (Η κορυφή. Πολύ δυνατό free jazz κομμάτι με στίχους, αρχίζει και μέχρι τη μέση είναι μόνο τύμπανα και Joni…οι άλλοι Jaco, Brecker έρχονται στη συνέχεια. Επαναλαμβάνω είναι free και η δεύτερη στροφή είναι το απαύγασμα της καριέρας του Jaco (χωρίς να μην μπορώ να παραδεχτώ ότι και οι υπόλοιποι δεν είναι σε πολύ υψηλά επίπεδα… τα πόδια σου λύνονται ….)
Hejira, (και εδώ ο Jaco κρατιέται στα αυστηρά πλαίσια του δίσκου με μόνη συνοδεία τα κρουστά του Don Alias και την ηλεκτρική της Joni. Ελευθερώνει τα μέρη του πάρα πολύ τόσο πολύ που σε κάποιο σημείο σχεδόν καταφέρνει να βγάλει τον μεγάλο Alias έξω από το χρόνο. Στη συνέχεια προστίθενται διακριτικά ο Pat κι ο Lyle και ο Brecker)
God must be a boogie man (δεν συνοδεύει καθόλου αφήνοντας το ρόλο στα congas, παρά μόνο στο δεύτερο μέρος, παίζει ακόρντα, ακόρντα με αρμονικές (!) και το ίδιο το θέμα μαζί με τη Joni, κρατάει lead και σολάρει στη μέση του κομματιού)
Είναι φανερό ότι ο Pastorius δεν παίζει σε όλα τα κομμάτια, όπως δεν παίζουν και όλοι σε όλα.
Πχ στο γνωστό Amelia ακούγεται μόνο η Joni με την κιθάρα της, ενώ αργότερα εμφανίζεται η κιθάρα του Metheny που τονίζει μικρά lead περάσματα παίζοντας πότε με το ποτενσιόμετρο της έντασης ή τις αρμονικές. Το ύφος είναι ιδιαίτερα κοντά στο πνεύμα του κιθαρίστα, εντελώς μακρυά από το στυλ του Calrton στο στούντιο. Το κομμάτι καταλήγει στην τριλεπτη σόλο σύνθεση του Metheny, που θυμίζει αρκετά στιγμές από το As Falls Wichita so fall Wichita Falls αιθέριο και ατμοσφαιρικό με την υποβλητική συνοδεία των synths και των strings του Mays.
Επίσης ενδιαφέροντα είναι τα κομμάτια με τα a capella φωνητικά των Persuassions αν και προσωπικά με βγάζουν εντελώς έξω από το κλίμα του υπόλοιπου δίσκου (εκτός ίσως από το ομώνυμο κομμάτι του δίσκου) με ρέπλικες επιτυχιών του 50…
Γενικά οι εκτελέσεις στο live δίσκο έχουν άλλη αίσθηση και διαφορετική χάρη και είναι ισάξιες με εκείνες στο στούντιο. Για σύγκριση θα αναφέρω ότι πχ μου άρεσαν ιδιαίτερα και οι δυό εκτελέσεις του Hejira, ενώ θεώρησα αποτυχημένη εκείνη που υπάρχει στο Last Waltz των Band κι ας προσπαθεί άδικα εκεί ο Robertson. Είναι άλλο κλίμα και άλλοι μουσικοί…
Ίσως μετά από όλα αυτά να γίνεται φανερό ότι ο δίσκος δεν είναι και τόσο αντιπροσωπευτικός της Joni…
Σίγουρα. Ήταν όμως μια φοβερή συναυλία.
Ο ήχος είναι πάρα πολύ καλός για το 1980. Ο δίσκος είναι remaster και το δικό μου επίσης HDCD (δεν ξέρω αν αυτό είναι σημαντικό για κάποιους)
Last edited: