O Beethoven παρουσιάζει την 2η συμφωνία το 1801.Ειναι σε βαθειά κατάθλιψη λόγω τής κωφώσεως που πλεον έχει εγκατασταθεί,και γράφει την επιστολή που έχει μεινει στην ιστορία ως ´Heiligenstadt Testament'-αποσπάσματα της υπάρχουν στο φόρουμ,στην παρουσίαση έργων του Beethoven ερμηνευμένων απο τον Glenn Gould-.
Aξιζει να αναφερθει οτι οι εκτιμήσεις κάποιων γιατρών ως πρός την κωφότητα τού Beethoven,αναφέρουν οτι δεν επρόκειτο περί ωτοσκληρύνσεως,αλλά μάλλον κώφωση λαβυρινθικής αιτιολογίας,γεγονός που ναι μεν τον απομόνωνε απο τον έξω κόσμο,αλλά τα ακουστικά κέντρα βρίσκονταν σε σταθερή κατάσταση εσωτερικής αισθητηριακής διέγερσης,και έτσι επροκαλούντο μουσικές δονήσεις και εσωτερικοί ήχοι που κατά κάποιον τρόπο ´βοηθούσαν ´τον Μπετόβεν.
Η 2η Συμφωνία του, ουδαμού ταυτίζεται με την ψυχική κατάπτωση του Beethoven.
Προσομοιάζει μάλλον με μουσική τού 18ου παρά τού 19ου αιώνα.Συμφωνία δυναμική ,μελωδική,με αλλαγές τονικότητας,που προκαλούν έκπληξη,με εναλλαγές έντασης-ηρεμίας,έγινε αποδεκτή απο το ακροατήριο τής εποχής του.
Ειναι μιά συμφωνία που την μία στιγμή ´βλέπει´στο παρελθόν και την άλλη στο μέλλον.
Το τρίτο μέρος ένα εντυπωσιακό scherzo μας υπενθυμίζει οτι η 3η συμφωνία-που άλλαξε την αντίληψη για την συμφωνία γενικώς-βρίσκεται στα σπάργανα.
Στο δευτερο μέρος (Larghetto)που αποτελείται απο 3 διαφορετικές καλογραμμένες και ´απλές´μελωδίες ,προαναγγέλλεται ο Σούμπερτ.
Ορισμένοι θεωρούν την 2η Συμφωνία σαν την Συμφωνία ´Ιανός´,τού συνθέτη.
Η 4η Συμφωνία παρουσιάζεται το 1806.Την ίδια περίοδο συντίθενται το κοντσέρτο για βιολί και το 4ο κοντσέρτο για πιάνο.
Τα έργα αυτά θυμίζουν μουσική δωματιου και φαινονται σαν ´στροφή´στο παρελθόν παρά σαν διερεύνηση τού μέλλοντος.
Το πρώτο μέρος ξεκινά σαν adagio και χτίζει σιγά-σιγά την ατμοσφαιρική και δυναμική ατμόσφαιρα ενός allegro vivace(κάτι ξέρει ο Mahler που το αντέγραψε επανειλημμένα 90 χρόνια αργότερα)γεμάτου ενεργητικού ,νεανικού σφρίγους,που παραπέμπει στον Mozart.
To 2ο μέρος (adagio)είναι ονειρικό αλλά με μιά επιβλητική κυριαρχία στην βασική δομή.
Το τρίτο μέρος παραπέμπει σε ένα ανάλαφρο τόνο που θυμίζει Haydn και εδώ ο Beethoven χρησιμοποιεί δεξιοτεχνικά ένα ζευγάρι απο κόρνα που κυριαρχεί σε ορισμένα μουσικά περάσματα.
Το τέταρτο μέρος μοιάζει με σονάτα.Γεμάτο ενεργεια,ανεξάντλητο απο δύναμη και ορμή μοιάζει να ´κυνηγά την ουρά του´και μόνον στα τελευταία μέτρα παραδίδεται στην ´ηρεμία´.
Η συνοπτική παρουσίαση 3 συμφωνιών του Beethoven,που δεν είναι τόσο ´διάσημες´(1,2,4) γίνεται γιατί κατά την γνώμη μου ο Beethoven αποτελεί μιά απο τίς ελάχιστες περιπτώσεις καλλιτέχνη που η μουσική του αναπτύσσεται και εξελίσσεται οργανικά και προχωρά σε βάθος όσο περνάνε τα χρόνια μέχρι την τελική ωρίμανση όπου ´σπάει τίς φόρμες´(τελευταία κουαρτέτα,Μεγάλη Φούγκα).
Ο Bethoven ανήκει σε αυτούς που βάσει των εμπειριών της ζωής του θεωρει οτι ο ουσιώδης χαρακτήρας της ζωής είναι πόνος.
Οχι όμως με την ματαιότητα τού Σοπενάουερ,αλλά με μιά ηρωϊκή προσπάθεια αντιμετωπίσεώς του και τελικά με την ´ενήλικη και ώριμη´αποδοχή,που οδηγεί στην γαλήνη.
Μέσα απο τον πόνο ,χωρίς να ξεχάσει ουτε στιγμή την χαρα´,πλησίασε τον άνθρωπο και τον προσέγγισε στοργικά δίνοντας στα τελευταία του έργα την συμφιλίωση με το ´ανείπωτο´και το ´τετελεσμένο´.
Η ανθρωπότητα τού οφείλει πολλά .
Δισκογραφικές προτάσεις.
Για όποιον επιθυμεί να τίς έχει και τίς δύο σε έναν δίσκο πρoτείνεται ανεπιφυλακτα ο Klemperer με Philarmonia Orchestra,απο Ε.M.I.
Πολύ καλή 2η ,μαζί με 5η έχει διευθύνει και ο Harnoncourt(Teldec).
Οσον αφορά την 4η προτείνονται 3 διαφορετικές εκτελέσεις.
1)Karajan ,D.G(μαζί με 1η)
2)Walter,Sony(μαζί με 6η)
3)Carlos Kleiber,live απο Οrfeo,με την Bayerisches Staatsorchester,τού 1984.
Προσωπικά (αλλοίμονο τώρα,ο υποκειμενισμός δεν κρύβεται )θεωρώ την ερμηνεία τού Kleiber αριστουργηματική.Αναδεικνύει ´κρυμμένο´όψιμο Beethoven που κανεί άλλος δεν τα έχει καταφέρει έτσι.Η ορχήστρα κυριολεκτικά χορεύει αναδεικνυοντας τα μέρη τού έργου και συνθέτοντας ένα μαγικό ´Ολον´,που το θεωρώ αξεπέραστο.Φοβερή δομή και ανάδειξις όλων των λεπτομερειών τού έργου.
Aξιζει να αναφερθει οτι οι εκτιμήσεις κάποιων γιατρών ως πρός την κωφότητα τού Beethoven,αναφέρουν οτι δεν επρόκειτο περί ωτοσκληρύνσεως,αλλά μάλλον κώφωση λαβυρινθικής αιτιολογίας,γεγονός που ναι μεν τον απομόνωνε απο τον έξω κόσμο,αλλά τα ακουστικά κέντρα βρίσκονταν σε σταθερή κατάσταση εσωτερικής αισθητηριακής διέγερσης,και έτσι επροκαλούντο μουσικές δονήσεις και εσωτερικοί ήχοι που κατά κάποιον τρόπο ´βοηθούσαν ´τον Μπετόβεν.
Η 2η Συμφωνία του, ουδαμού ταυτίζεται με την ψυχική κατάπτωση του Beethoven.
Προσομοιάζει μάλλον με μουσική τού 18ου παρά τού 19ου αιώνα.Συμφωνία δυναμική ,μελωδική,με αλλαγές τονικότητας,που προκαλούν έκπληξη,με εναλλαγές έντασης-ηρεμίας,έγινε αποδεκτή απο το ακροατήριο τής εποχής του.
Ειναι μιά συμφωνία που την μία στιγμή ´βλέπει´στο παρελθόν και την άλλη στο μέλλον.
Το τρίτο μέρος ένα εντυπωσιακό scherzo μας υπενθυμίζει οτι η 3η συμφωνία-που άλλαξε την αντίληψη για την συμφωνία γενικώς-βρίσκεται στα σπάργανα.
Στο δευτερο μέρος (Larghetto)που αποτελείται απο 3 διαφορετικές καλογραμμένες και ´απλές´μελωδίες ,προαναγγέλλεται ο Σούμπερτ.
Ορισμένοι θεωρούν την 2η Συμφωνία σαν την Συμφωνία ´Ιανός´,τού συνθέτη.
Η 4η Συμφωνία παρουσιάζεται το 1806.Την ίδια περίοδο συντίθενται το κοντσέρτο για βιολί και το 4ο κοντσέρτο για πιάνο.
Τα έργα αυτά θυμίζουν μουσική δωματιου και φαινονται σαν ´στροφή´στο παρελθόν παρά σαν διερεύνηση τού μέλλοντος.
Το πρώτο μέρος ξεκινά σαν adagio και χτίζει σιγά-σιγά την ατμοσφαιρική και δυναμική ατμόσφαιρα ενός allegro vivace(κάτι ξέρει ο Mahler που το αντέγραψε επανειλημμένα 90 χρόνια αργότερα)γεμάτου ενεργητικού ,νεανικού σφρίγους,που παραπέμπει στον Mozart.
To 2ο μέρος (adagio)είναι ονειρικό αλλά με μιά επιβλητική κυριαρχία στην βασική δομή.
Το τρίτο μέρος παραπέμπει σε ένα ανάλαφρο τόνο που θυμίζει Haydn και εδώ ο Beethoven χρησιμοποιεί δεξιοτεχνικά ένα ζευγάρι απο κόρνα που κυριαρχεί σε ορισμένα μουσικά περάσματα.
Το τέταρτο μέρος μοιάζει με σονάτα.Γεμάτο ενεργεια,ανεξάντλητο απο δύναμη και ορμή μοιάζει να ´κυνηγά την ουρά του´και μόνον στα τελευταία μέτρα παραδίδεται στην ´ηρεμία´.
Η συνοπτική παρουσίαση 3 συμφωνιών του Beethoven,που δεν είναι τόσο ´διάσημες´(1,2,4) γίνεται γιατί κατά την γνώμη μου ο Beethoven αποτελεί μιά απο τίς ελάχιστες περιπτώσεις καλλιτέχνη που η μουσική του αναπτύσσεται και εξελίσσεται οργανικά και προχωρά σε βάθος όσο περνάνε τα χρόνια μέχρι την τελική ωρίμανση όπου ´σπάει τίς φόρμες´(τελευταία κουαρτέτα,Μεγάλη Φούγκα).
Ο Bethoven ανήκει σε αυτούς που βάσει των εμπειριών της ζωής του θεωρει οτι ο ουσιώδης χαρακτήρας της ζωής είναι πόνος.
Οχι όμως με την ματαιότητα τού Σοπενάουερ,αλλά με μιά ηρωϊκή προσπάθεια αντιμετωπίσεώς του και τελικά με την ´ενήλικη και ώριμη´αποδοχή,που οδηγεί στην γαλήνη.
Μέσα απο τον πόνο ,χωρίς να ξεχάσει ουτε στιγμή την χαρα´,πλησίασε τον άνθρωπο και τον προσέγγισε στοργικά δίνοντας στα τελευταία του έργα την συμφιλίωση με το ´ανείπωτο´και το ´τετελεσμένο´.
Η ανθρωπότητα τού οφείλει πολλά .
Δισκογραφικές προτάσεις.
Για όποιον επιθυμεί να τίς έχει και τίς δύο σε έναν δίσκο πρoτείνεται ανεπιφυλακτα ο Klemperer με Philarmonia Orchestra,απο Ε.M.I.
Πολύ καλή 2η ,μαζί με 5η έχει διευθύνει και ο Harnoncourt(Teldec).
Οσον αφορά την 4η προτείνονται 3 διαφορετικές εκτελέσεις.
1)Karajan ,D.G(μαζί με 1η)
2)Walter,Sony(μαζί με 6η)
3)Carlos Kleiber,live απο Οrfeo,με την Bayerisches Staatsorchester,τού 1984.
Προσωπικά (αλλοίμονο τώρα,ο υποκειμενισμός δεν κρύβεται
)θεωρώ την ερμηνεία τού Kleiber αριστουργηματική.Αναδεικνύει ´κρυμμένο´όψιμο Beethoven που κανεί άλλος δεν τα έχει καταφέρει έτσι.Η ορχήστρα κυριολεκτικά χορεύει αναδεικνυοντας τα μέρη τού έργου και συνθέτοντας ένα μαγικό ´Ολον´,που το θεωρώ αξεπέραστο.Φοβερή δομή και ανάδειξις όλων των λεπτομερειών τού έργου.
