Απάντηση: Lincoln (2012)
Πριν γραψω τις εντυπωσεις μου,να ξεκαθαρισω κατι.Η ταινια χρηζει 2ης,3ης και 4ης θεασης.
Οχι γιατι ειναι δυσνοητη,το αντιθετο,αλλα γιατι ειναι μια ταινια πυκνων διαλογων,και μαλιστα εξαιρετικων.
Οι οποιοι περα απο τη σημασια που εχουν στην εξελιξη της ιστοριας της ταινιας,περιγραφουν,σε δευτερο επιπεδο,μια πολιτικη κουλτουρα μιας συγκεκριμενης εποχης και σε τριτο επιπεδο εξηγουν στρατηγικες και πολιτικες τακτικες.
Ειναι μαλλον αδυνατο να μεινεις αμετοχος μπροστα σε αυτα που συμβαινουν στην οθονη.
Η ταινια απαιτει τη συμμετοχη σου απο την πρωτη στιγμη.
Δεν προκειται για μια βαλσαμωμενη,ακαδημαικη περιγραφη μιας πολυ σημαντικης στιγμης στην πολιτικη ιστορια της Αμερικης.Που να την αντιμετωπιζει σαν τοτεμ,μην επιδεχομενη συζητησης.Και αντιθετα με τον τιτλο της,η ταινια πορω απεχει απο το να ειναι μια βιογραφια και αγιοποιηση του Λινκολν.
Το πιο σημαντικο απ'ολα ειναι η διαθεση στοχασμου που εχει η ταινια,απεναντι στο ιστορικο γεγονος που περιγραφει.Η προθεση της να δημιουργησει ερωτηματα,σχετικα
με την χρησιμοτητα του συμβιβασμου ακομα και σε βαρος της καθαρης ιδεολογιας,τον πολιτικο ρεαλισμο ως αναγκαιοτητα σε μια δημοκρατια,ακομα και τα ορια των μακιαβελικων μεθοδων προκειμενου να επιτευχθει το αντικειμενικα πολιτικα ορθο.Επισης σχολιαζει την αναγκαιοτητα της υπαρξης της προσωπικοτητας στην ιστορια ως καταλυτη των εξελιξεων.
Οπως και το κατα ποσο "ωφελιμοι" ειναι οι επαγγελματιες αντιφρονουντες σε μια δημοκρατια,οταν το μονο που κανουν ειναι να ριχνουν νερο στο μυλο της αντιδρασης.
Εδω ο Σπηλμπεργκ ειναι σαφες οτι ριχνει το δηλητηριο του στο Tea Party...
Ο χαρακτηρας του Λινκολν εντασεται μεσα σε ενα πολιτικο περιβαλλον και αποτελει τον καταλυτη που θεσει τα γραναζια σε κινηση.
Δεν δεσποζει στην ταινια,σαν μια υπερφυσικη φιγουρα με το σημαδι της μοιρας πανω του,αντιθετα κινειται μεσα σε αυτη πληρως ενταγμενος στο περιβαλλον της.
Η οπτικη αυτη του σεναριου και της σκηνοθεσιας θυμιζει σε πολλα το τηλεπτικο West Wing του Σορκιν.
Το σεναριο του Κουσνερ ειναι υποδειγματικο.Οι (απολαυστικοι) διαλογοι,οι παραβολες του Λινκολν,οι ιστοριες του,ολα διακατεχονται απο το αυτο τον στοχασμο που ανεφερθηκε παραπανω.Και ταυτοχρονα περιγραφουν ρεαλιστικοτατα μια εποχη.
Σ'αυτο βοηθαει βεβαια και το art direction που κανει θαυματα.
Η φωτογραφια του Καμινσκι για μια ακομα φορα ειναι αριστουργηματικη,υποφωτισμενη,με το χρωμα της σκουριας να κυριαρχει,σαν παλια γκραβουρα και μεσα στον καπνο που σχεδον τον μυριζεις.
Ο Σπηλμπεργκ σκηνοθετει αποστασιοποιημενα,αποφευγει σαν το διαολο την υπερβολη,το δραμα,την ηθικολογια και την αγιοποιηση.
Ακομα και την δολοφονια του στο τελος την διαχειριζεται με αξιοθαυμαστη μετριοπαθεια και αυτοσυγκρατηση και δειχνει σε ολη την ταινια
οτι γνωριζει οτι η ιστορια που περιγραφει ειναι πολυ ισχυρη απο τον ιδιο.Ειναι ισως η πιο αντι-Σπηλμπεργκ ταινια του χωρις αυτο να σημαινει οτι εχει αφησει και τα καλα του εξω οπως ειναι η αφηγηση η οποια ειναι κορυφαια,οπως και η οικονομια στη διαχειρηση των ηθοποιων.
Οι οποιοι ειναι απολαυση.Ο μεγαλος Χαμαιλεων Ντανιελ Ντει Λιουις παραδιδει μαθηματα στο πως ενσαρκωνεται μια ιστορικη προσωπικοτητα.
Τιποτα στην ερμηνεια του δεν υπαρχει που θα σου θυμισει τον Λιουις.Απο το περπατημα,την κινηση εως τη φωνη αυτο που βλεπουμε ειναι ο Λινκολν.
Μια πολυ μεγαλη ερμηνεια.Ο Τομμυ Λη Τζοουνς στεκεται ισαξιος διπλα του ως Θαντεους Στηβενς και κεραυνοβολει πραγματικα (ο μεγαλος αδικημενος των Οσκαρ).
Το ιδιο σπουδαιος ειναι και ο Ντειβιντ Στραδερν,απολαυστικος ο Τζειμς Σπειντερ,αλλα και οι μικροτεροι ρολοι-ολοι εξαιρετικοι.
Ιδιαιτερη μνεια αξιζει ο αειθαλης Χαλ Χολμπρουκ (87 χρονων πια),το θρυλικο "Βαθυ Λαρυγγι" του "Ολοι Ανθρωποι του Προεδρου".
Η Σαλλυ Φηλντ ισως ειναι μια μικρη παραφωνια καθως μου φανηκε υπερβολικη.
Κατα την γνωμη μου προκειται για μια σπουδαια πολιτικη ταινια,που συνεχιζει αξια μια μεγαλη παραδοση και που με τη στοχαστικη της διαθεση (αλλα και τη διαλεκτικη της οπτικη),αποφευγει τα μαθηματα και προτιμα να προκαλεσει κατι που οσα χρονια και αν περασουν παραμενει σταθερα σε μια δημοκρατια:τη συζητηση.
Και ολα αυτα απο τον Σπηλμπεργκ που μας δινει την καλυτερη του ταινια.