- 17 June 2006
- 14,350
Ενα πράγμα που ήρθε μαζί με την έλευση του CD, ήταν στα πλαίσια των επανεκδόσεων
μιά επιτάχυνση της τάσης πρός το Γιγαντισμό. Εκδόσεις από…άπαντα του Monk, του
Parker, του Powell, της Ella Fitzgerald ή του Charles Mingus, θεόρατα κουτιά που κάθονται
σαν Κολοσσοί στα ράφια της δισκοθήκης προκαλώντας σε να τα βγάλεις απ το ράφι.
Καί μόνη η...θέα τους σε κάνει να λιποψυχείς.
Αυτό εδώ είναι ένα κουτί με 8 CDs από το δεύτερο κουϊντέτο του Miles, μιά σειρά από
Κοντσέρτα ηχογραφημένα ‘ζωντανά’ στο κλάμπ Plugged Nickel του Σικάγου μιά-δυό
μέρες πρίν απ’ τα Χριστούγεννα του 1965. Οι μουσικοί που συμμετέχουν είναι οι Herbie
Hancock-πιάνο, Ron Carter-μπάσο, Wayne Shorter-τενόρο σαξόφωνο και Tony Williams
στα ντράμς, καθένας τους ένας ογκόλιθος στο όργανό του. Υποψιάζεσαι ότι έχεις να
κάνεις με 5 (!) διαφορετικές όσο και συναρπαστικές διαλέκτους που αντιστρατεύονται
η μία την άλλη στα πλαίσια 7 συναυλιών που έδοσε το γκρούπ σε δύο διαδοχικές νύχτες.
Οι αυτοσχεδιασμοί δεν χτίζουν τα κομμάτια – μάλλον αντιδρούν στη δόμησή τους λαμπυρίζοντας
σαν φώσφοροι. Η χρονική στιγμή που ηχογραφήθηκαν είναι στο τέλος μιάς από τις δημιουργικές
φάσεις του γκρούπ και στην αρχή της αμέσως επόμενης. Οι χρόνοι, οι αρμονίες, οι μελωδίες και
τα ‘δυναμικά’ του γκρούπ φαίνονται να επανεξετάζονται και να αναθεωρούνται ριζικά. Το κόστος
του κουτιού είναι μεγάλο και ‘ψυλλιάζεσαι’ ότι το υλικό που περιέχει θα είναι γεμάτο από αμέτρητες
επαναλήψεις. Σε προκαλεί με την απεραντοσύνη του. Με μιά πρώτη ματιά αναρωτιέσαι αν αυτό το
κουτί αξίζει το κόστος, το χρόνο και την υπομονή που θα απαιτήσει από τον ακροατή του για να...
αποκρυπτογραφηθεί: πόσο συχνά να ανατρέξει κανείς σ’ ένα τέτοιο Μνημείο?
Το γκρούπ συνηγορεί: είναι ένα από τα λίγα στην ιστορία της τζάζ που, κάθε ήχος που άρθρωσαν,
αξίζει να θεωρείται από Πολύ Καλή μέχρι Απαραίτητη (για να μην πώ Καταναγκαστική) ακρόαση
για κάθε ενδιαφερόμενο. Οι πιό ψύχραιμοι από τους γραφιάδες Εξω, συμφώνησαν: ‘’καλύτερα να
στερηθείτε μία ή ακόμα και δύο ντουζίνες από τζάζ δίσκους και να ‘επενδύσετε’ Εδώ’’.
Είχαν δίκηο: πρόκειται για ένα ανεπανάληπτο ηχητικό ντοκουμέντο. Οι αυτοσχεδιασμοί εδώ θα
ήταν αδιανόητοι μόλις δύο χρόνια πρίν, τρία χρόνια μετά πέρασαν σχεδόν αυτούσιοι στην ηλεκτρική
επανάσταση του Miles. Εδώ βλέπεις να γράφεται η Ιστορία.
Η...στατική επιλογή κομματιών είναι μεγάλη: standards όπως τα Walkin’, My Funny Valentine, If I Were
A Bell, Stella By Starlight έχουν τη μερίδα του λέοντος εδώ, κάτι λίγες αστραπές από την μοντέρνα τζάζ
του Miles έρχονται με 3 εκδοχές του ‘Agitations’. Αλλά αυτό που μετράει και δείχνει γιατί ο θρύλος
του κουιντέτου επιβίωσε όσο λίγοι δεν έχει να κάνει με το Τι Λένε, όσο με τον τρόπο που τα λένε:
Ο ντράμερ παίζει απλά swing μοτίβα σε πολλά απ’ τα κομμάτια και άλλα τα ανατινάζει –κυριολεκτικά-
από Μέσα: Πάντα κάνει κάτι ενδιαφέρον ακόμα κι όταν είναι κουρασμένος και πρός το τέλος της βραδιάς.
Ο μπασίστας ηχεί πιό κοντα στον πιανίστα απ’ ότι στον...διεσταλμένο ντράμερ, ωστόσο γεμίζει την απόσταση
μεταξύ των δύο με Ηγεμονική καλαισθησία και κομψότητα. Ο πιανίστας μοιάζει διστακτικός και γεμάτος
σεβασμό: περιστασιακά ξεχύνεται σε funk solos που θυμίζουν το Horace Silver ενώ αλλού ‘κεντάει’ το
άκουσμα με ελικοειδή καρυκεύματα και απίστευτη Χάρι. Ο σαξοφωνίστας είναι η μεγάλη δύναμη, πράγμα
που σε κάνει να αναλογίζεσαι μελαγχολικά ότι τα επιτεύγματά του στα επόμενα 35 χρόνια δεν θα έφθαναν
στο ελάχιστο αυτά που κάνει εδώ. Ο Αρχηγός δεσπόζει: του φτάνει, απλά, να είναι ο εαυτός του.
Ο Κουίνσι Τζόουνς είχε παρομοιάσει τον Miles με ζωγράφο: άφησε πίσω του μερικά Αριστουργήματα,
κάμποσα αφηρημένα σκίτσα κι ένα σωρό από συναρπαστικά σχέδια. Ενας Ντα Βίντσι των καιρών μας.
Αυτό το κουτί είναι ένα κομμάτι Ιστορίας. Είμαστε τυχεροί που μπορούμε να το έχουμε στα ράφια μας.