Mozart - Τα Βασικά

[Κωστας Λυμπεροπουλος]

‘’Η μουσική του Μότσαρτ, για την οποία πολλοί από τους Σύγχρονούς του ακόμη πίστευαν ότι είναι εύθραυστη σαν πυλός έχει, εδώ και πολύ καιρό, μετατραπεί σε Χρυσό. Ενα Χρυσό που αστράφτει και με κάθε καινούργια γενιά φαίνεται να παίρνει μιά νέα λάμψη. Χωρίς αυτόν, κάθε ανθρώπινη γενιά θα ήταν άπειρα πιό φτωχή. Ελάχιστα γήινα, χειροπιαστά απομεινάρια από το πέρασμα του Μότσαρτ από τούτο τον κόσμο, επέζησαν και έφτασαν μέχρι τα χέρια μας. Γράμματα, παρτιτούρες και μερικά πορτραίτα ανάμεσα στα οποία δεν θα βρείς δύο που να μοιάζουν μεταξύ τους. Δείχνει βαθειά Συμβολικό το γεγονός ότι η νεκρική μάσκα του που θα έδειχνε στους κατοπινούς πώς περίπου ήταν το πρόσωπό του, έπεσε από ατύχημα και έσπασε σε χίλια κομμάτια. Λες και το Παγκόσμιο Πνεύμα επιθύμησε να δείξει στους ανθρώπους ότι εδώ δεν υπάρχει παρά μόνο η Μουσική. Μιά μουσική καθαρή, Θεία, που θριαμβεύει πάνω στο χάος που κυβερνάει το Καθημερινό και το Εγκόσμιο’’ – Alfred Einstein.

Αυτή η Εισαγωγή στο έργο του Μότσαρτ είναι μόνο μιά αρχή – η δισκογραφία διαθέτει πολλά διαμάντια και εμπλουτίζεται συνέχεια με καινούργιες εκδοχές. Γενικά με τον Μότσαρτ, πιστεύω ότι κάποιος δεν τελειώνει Ποτέ. Η Μεγάλη Μουσική παραμένει πάντα Σύγχρονη και επίκαιρη. Ειδικά σ’ ένα κόσμο που οι ποπ μουσικές του θυμίζουν πιά, όλο και περισσότερο, ringtones και διαφημιστικά jingles.


Οι Συμφωνίες

Νο. 35 (Κ.385) ‘’Haffner’’, No. 36 (K.425) ‘’Linz’’, No. 38 (K.504) ‘’Prague’’, No. 39 (K.543), No. 40 (K.550), No. 41 (K.551) ‘’Jupiter’’.
Υπάρχουν όλες με τον Κάραγιαν και τους Βερολινέζους του, σε εκδοχή big band, σε οικονομικό διπλό CD (DG 453 046-2). Πολύ καλή έκδοση για μιά πρώτη επαφή αλλά η Ορχήστρα έχει...τιτάνιες διαστάσεις για Μότσαρτ (αν αναλογισθεί κανείς τις διαστάσεις που είχαν οι ορχήστρες στην εποχή του, όπου ήταν πρακτικά αδύνατο να διαθέτουν π.χ. 12 βιολοντσέλα). Ο Κάραγιαν ήταν μεγάλος μαέστρος και το ιδιόμορφο ταμπεραμέντο του σφράγισε ό τι έχει κάνει. Ολες οι εμμονές του δίνουν το παρόν εδώ: τα θέματα είναι ψιλοδουλεμένα αλλά εκφέρονται με βαρύγδουπο, Στεντόρειο τρόπο, τα tempi που επιλέγει πολλές φορές ηχούν στατικά και κάποιες άλλες ‘ληστεύουν’ τη μουσική από Ζωντάνια και Χάρι. Σε αντάλλαγμα, παίρνει κανείς -γιά άλλη μιά φορά- μιά καλή γεύση του Πόσο εξαιρετικό Οργανο (και Εργαλείο) είναι η Φιλαρμονική του Βερολίνου στις μεγάλες της και κάτω από...Δρακόντεια καθοδήγηση.
Στον αντίποδα βρίσκεται η κλασσική έκδοση του Carl Boehm από τη δεκαετία του ’60 (DG 453 231-2 10XCD). Ταξίδι Ανακάλυψης κανονικό: Εδώ οι Βερολινέζοι είναι μέσα στο Πνεύμα του Μότσαρτ μέχρι τα φρύδια αλλά η έκδοση είναι από οικονομική άποψη περίπου ευκαιρία αλλά είναι επίσης και Πλήρης (10 δίσκοι, Ολες οι Συμφωνίες). Μια προειδοποίση: ο Carl Boehm θεωρείται από πολλούς ρέκτες περίπου...Κοιμίσης και, όταν έγιναν αυτές οι ηχογραφήσεις ήταν στα 80 του.
Στην αντίπερα όχθη, με ορχήστρες διαστάσεων και οργάνων της εποχής του Μότσαρτ (period) βρίσκουμε την έκδοση του Trevor Pinnock (DG 471 666-2 7XCD). Εδώ η έδοση είναι επίσης Πλήρης και αναπόφευκτα η τιμή ‘τσουχτερή’ αλλά πρόκειται για την καλύτερη (μακράν) πρόσφατη εκδοχή στη Δισκογραφία. Εξαιρετικός είναι και ο Τate με την English Chamber Orchestra (οικονομική σειρά EMI double forte 5 74185-2) period performance για τις Συμφωνίες Nos. 36, 38, 40, 41.
Μιά ισοροπημένη λύση είναι στη Naxos: Capella Istropolitana με διευθυντή το Wordsworth η ορχήστρα είναι Σύγχρονη αλλά με λιγότερα όργανα. Την απαρτίζουν μέλη της Σλοβάκικης Φιλαρμονικής της Μπρατισλάβα και οι εκτελέσεις κοιτάζουν στα μάτια --και πολλές φορές αφ’ υψηλού- τις πολύ ακριβότερες και ‘λαμέ’ κυκλοφορίες των μεγάλων δισκογραφικών εταιριών.
Μερικές μεμονομένες εκδόσεις όπως οι θρυλικές με τον Beecham (ηχογραφημένες από το 1937 μέχρι το 1940) και εκείνες με τον Clemperer σε καινούργια transfers από τη Dutton Laboratories (ο Michael Dutton έχει κάνει Θαύματα). Προσωπικά, οι καλύτερες που έχω ακούσει είναι με το Bruno Walter και τη Συμφωνική της Columbia ή αυτή της Νέας Υόρκης, όλες σε μονοφωνική λήψη από τη δεκαετία του ’50 αλλά οι μηχανικοί της Sony έχουν κάνει το θαύμα τους και ακούγονται Εντυπωσιακά: μιλάμε εδώ για τις Νοs 25, 28, 29, 31, 35, 36, 38, 39, 40 και 41 μαζί με τις πρόβες της 36 που ο μεγάλος Walter διδάσκει πως πρέπει να ακούγεται η Συμφωνία στα μέλη της Ορχήστρας – ένα ανεκτίμητο ντοκουμέντο.
The Great Serenades (K.239, K.250, K.525-η διάσημη Μικρή Νυχτερινή- K.320) με τον Sir Neville Marriner και την ορχήστρα Academy of St Martin in the Fields Philips Duo 464 022-2.

Τα Κοντσέρτα για Πιάνο

Εδώ...ατυχήσαμε: μόλις ένα ή δύο κινούνται σε κάτι λιγότερο από Πολύ Καλά. Μια πρώτη προσέγγιση τα Νο. 20 (Κ.466), 21 (Κ.467), 24 (Κ.491), 25 (Κ.503), 27 (Κ.595). Για να μη μασάμε τα λόγια μας οι καλύτερες στη σύγχρονη δισκογραφία είναι αυτές με τον Murray Perahia και την English Chamber Orchestra και ακολουθούν οι παληότερες του Geza Anda ή του Alfred Brendel.

Clarinet Concerto (K.622), Clarinet Quintet (K.581) Δύο Αριστουργήματα. Υπάρχουν και τα δύο σε έναν δίσκο από την Hyperion (CDA 66199), σολίστ η Thea King.

Σονάτες για Πιάνο
Δεν θυμάμαι ποιός μεγάλος πιανίστας έλεγε ότι ‘οι Σονάτες για πιάνο του Μότσαρτ είναι εξαιρετικά εύκολες για τον αρχάριο μαθητή και εξαιρετικά δύσκολες για τον βιρτουόζο – νομίζω πως ήταν ο Edwin Fisher. Ενας από τους καλύτερους δίσκους που έβγαλε ποτέ ο Murray Perahia (Sony SK 48233) έρχεται να επιβεβαιώσει του λόγου το αληθές στον προσεκτικό ακροατή. Πρόκειται για τις Κ.310, Κ.331 και Κ.533. Ο δίσκος κυκλοφόρησε το 1991 και οι Οδηγοί έξω βοούν ότι πάει κατευθείαν για υποψήφιος στις μελλοντικές επανεκδόσεις Great Recordings of the Last Century.

Requiem, K.626 Δύο εκδοχές που προσωπικά δεν αλλάζω με τίποτα: Abbado, BPO (DG 463 181-2) και John Eliot Gardiner (Philips 420 197-2). Η πρώτη Ζωντανή ηχογράφηση με σύγχρονα όργανα αλλά ‘παραδοσιακή’ (βλέπε Εποχής) εκφορά. Η δεύτερη Εποχής αλλά επιβλητική και με απίστευτη Δύναμη.

Μουσική Δωματίου
Εδώ τα πράγματα είναι ‘κουκιά μετρημένα’ : αγοράζεις το 4πλό CD των Alban Bergh Quartet στην Teldec (4509-95495-2) και καθαρίζεις. Περιέχει όλα τα Τελευταία Κουαρτέτα Εγχόρδων (Nos. 14-23) τα αφιερωμένα στο Haydn καθώς και τα Πρωσσικά και είναι ανεκτίμητο.

 

[Κωστας Λυμπεροπουλος]

Bιβλιογραφία

Ενας Ωκεανός από εξαιρετικά βιβλία έχουν κατά καιρούς εκδοθεί για το Μότσαρτ, μια βιβλιογραφία που είναι αδύνατον να παρακολουθήσει κανείς και θα χρειαζόταν μιά ζωή για να τη διαβάσει ολόκληρη και να την αξιολογήσει. Από τα λίγα που έχει διαβάσει ο γράφων, τα σημαντικότερα είναι τα παρακάτω:
Τό ´´Mozart: His Character, His Work’’ του Alfred Einstein (Galaxy Books), Κλασσικό, γραμμένο το 1938 δεν έχει χάσει ίχνος από τη λάμψη του, η καλύτερη δυνατή Είσοδος στο Σύμπαν του Μότσαρτ.
Autonomy and Mercy: Reflections on Mozart´s Operas του Ivan Nagel (Harvard Univercity Press-reprint edition 1991) και Mozart´s Operas των Daniel Heartz και Thomas Bauman (Univ. of California Press – 1990) – Δύο εξαιρετικά βιβλία για όποιον θέλει να ψάξει το πράγμα λίγο πιο σοβαρά. Το πρώτο ψάχνει τη σχέση που έχουν οι Οπερες του Μότσαρτ με την Ευρωπαϊκή κουλτούρα της εποχής τους – τον Γκαίτε, το Φον Κλάϊστ, τον Γ κλούκ, το Μπετόβεν. Το δεύτερο κάνει τις Οπερες ‘φύλλο και φτερό’. Δεν πρόκειται βέβαια για αναγνώσματα αναψυχής αλλά είναι άνετα στα μέτρα του μέσου ακροατή και του μέσου φιλέρευνου αναγνώστη. Απλετο φώς πέφτει στις λιγότερο γνωστές από τις Οπερες (´La Clemenza di Tito’, ’Idomeneo’, ’Cosi fan tutte’ κλπ). Πέρα από τις λαμπρές και πολύ ουσιαστικές αναλύσεις των δύο συγγραφέων (προσωπικά με κάλυψαν ως εκεί που δεν παίρνει άλλο) μου δημιούργησαν και την επιθυμία να ψάξω το τοπίο της Οπερας πρίν το Μότσαρτ: Τους ’αφανείς’ Gluck, Piccini, Paisiello, Beaumarchais που διαφέντευαν το χώρο πρίν από την έλευση του μεγάλου Εμπρηστή.
Ανάγνωσμα αναψυχής και μάλιστα εξαιρετικό το The Life and Death of Mozart του Michael Levey (Weidenfeld and Nicolson -1971), το βρίσκει πιά κανείς μόνο μεταχειρισμένο. Ο συγγραφέας είναι φανατικός, στον αντίποδα του σοβαρού αναλυτή –μουσικολόγου σαν στύλ γραφής αλλά με καθόλου λιγότερες γνώσεις και …ερμηνευτικά εργαλεία. Ο τρόπος που γράφει είναι πολύ ζωντανός, το χιούμορ υψηλής καλαισθησίας και η φαντασία του σε μόνιμο παροξυσμό. Η λατρεία του για τον Μότσαρτ διαποτίζει κάθε γραμμή του κειμένου. Γράφει εδώ (και τεκμηριώνει) πράγματα όπως Γιατί θεωρεί τη μεγάλη συμφωνία του Διός -Νο. 41, Κ.551- ένα έργο ’Απογοητευτικό’(!) και καθόλου αντάξιο του ινδάλματός του. Ο Levey είναι fan και δεν του αρέσουν οι Προφανείς εξηγήσεις. Εχει εμβαθύνει όσο λίγοι πάνω στο αντικείμενο της λατρείας του. Η εικόνα της Καθημερινότητας, της οικιακής ζωής του Μότσαρτ που συνάγεται από το βιβλίο είναι πολύ έξυπνη και εφευρετική. Μας λέει για παράδειγμα ότι ο Μότσαρτ πρέπει να ήξερε πολλά πάνω στις...καμαριέρες της εποχής του απ’ ότι φαίνεται στον τρόπο που τις απεικονίζει στις Οπερες του. Ή εμβαθύνει πάνω σε πράγματα όπως ‘γιατί το Παιδί-Θαύμα δεν σκουπιζόταν Πάντα από τα σάλια που άφηναν πάνω του τα φιλιά από τις Κυρίες’ (Ο Levey εικάζει ότι σκουπιζόταν μόνο όταν τον φιλούσαν γυναίκες που ήταν Γρηές, Ασχημες ‘ή και τα δύο’).
Mozart Speaks: Views on Music, Musicians and the World του Robert L. Marshall (Schirmer Books – 1995) – Εδώ έχουμε μιά ανθολόγηση αποσπασμάτων από τα γράμματα του Μότσαρτ με ανεκτίμητες επεξηγήσεις και κάθε λογής σχόλια από το συγγραφέα. Οι απόψεις και η φιλοσοφία του συνθέτη πάνω στην Εποχή του, τους Μουσικούς, τις Τέχνες, την προσωπική του ζωή. Η μανιοκαταθλιπτική πλευρά του Μότσαρτ προβάλλει ανάγλυφη μέσα από την αλληλογραφία του: συχνά-πυκνά βλέπεις π.χ. μιά φοβερή αυτοπεποίθηση και ζωντάνια που, μερικές μόλις εβδομάδες αργότερα ακολουθείται από αισθήματα ‘προδοσίας’, απογοήτευσης και σκέψεις για εχθρούς που συνομωτούν εναντίον του. (Να πώ εδώ ότι η ταινία των Forman-Shaffer που προσωπικά θεωρώ Εξαιρετική -‘Amadeus’- ‘κουβαλάει του Διαβόλου νερό’: ο Salieri ήταν μιά Ευγενική ψυχή με κάθε πιθανή έννοια του όρου, Γενναιόδωρος, Προστάτης των πιό φτωχών από τους ομότεχνούς του και φιγούρα μεγάλου κύρους στη Βιέννη της εποχής, χρημάτισε δάσκαλος μετέπειτα του Μπετόβεν, του Σούμπερτ και του Λίστ. Ευτυχώς ο σεναριογράφος δεν τον δείχνει να φθονεί την επιτυχία του Μότσαρτ αλλά το ταλέντο του, πράγμα πέρα γιά πέρα ανθρώπινο και αν ψάξετε τα chats γύρω από την ταινία θα δείτε πολύ κόσμο να εκφράζει την άποψη ότι ο...Κακός εδώ είναι ο Amadeus: ένα ‘Τέρας’ που δημιουργεί με μανιακό ρυθμό και στη ζωή του δεν υπάρχει τίποτε άλλο πέρα από τη μουσική και τη ‘λύσσα’ του να αποδείξει στους πάτρονες ότι Αυτός είναι ο Πρώτος των Πρώτων). Το βιβλίο του Marshall είναι έξοχο και πολύ διαφωτιστικό. Ισως πρόκειται γιά το καλύτερο από τα πρόσφατα...πονήματα με αντικείμενο αυτή τη μεγαλοφυία.

 

[Σπύρος Σούρλας]

Μιά και το ´ξεχασμένο´αυτό θέμα τού Κώστα περιέχει πολύ ουσιαστικά πράγματα για τον Mozart,σκέφτηκα ότι καλό θάταν να αποτελέσει την βάση για τον συνθέτη και στην εξέλιξή του να προστίθενται απο κάθε ενδιαφερόμενο,αναλύσεις για τα έργα του ,προτάσεις για σημαντικές εκτελέσεις κ.ο.κ,ούτως ώστε να δημιουργηθεί με τον καιρό, και απο τούς επόμενους ακόμα,ένα μικρό διαδικτυακό ´βιβλίο´για τον Amadeus.
Aπο την λιγότερο γνωστή θρησκευτική μουσική του θα ήθελα να προτείνω τον δίσκο απο την εταιρεία Teldec,υπο την μουσική διεύθυνση του Nikolaus Harnoncourt,που περιέχει τρία γλυκύτατα έργα τού συνθέτη.
Ο Mozart στην θρησκευτική του μουσική χρησιμοποιούσε ένα οπερατικο στοιχείο και στην μουσική του σταδιοδρομία ο οπερατικός συνθέτης ´επικινωνούσε´με τον θρησκευτικό και αντιστρόφως.
Tα τρία έργα που υπάρχουν στον δίσκο είναι:
1)Missa Solemnis K.337
2)Litaniae de venerabili altaris sacramento K.125
3)Regina coeli K.276
O Harnoncourt χρησιμοποιεί την μικρή ορχήστρα Concentus musicus Wien ,την χορωδία Arnold Schoenberg Chor,και ως solist την soprano,Barbara Bonney,τήν alto Εlisabeth von Magnus,τον τενόρο Uwe Heilmann,και τον μπάσσο Gilles Cachemaille.
H missa 337 είναι ένα πολύ τρυφερό έργο με μεγάλη εναλλαγή συναισθημάτων που γράφτηκε το 1780 στο Σαλτσμπουργκ.Ενώ ξεκινά με ένα πολύ όμορφο και τρυφερό Kyrie Eleison,και μια εορταστική Gloria,μεταπίπτει σε ένα πολύ θλιμμένο και πένθιμο Credo.Στο φινάλε τού Agnus Dei ,υπάρχει μιά προφητική μελωδική γραμμή που παραπέμπει σε μιά cavatina απο τούς Γάμους τού Φίγκαρο.
Η Λιτανεία,συνετέθη το 1772 και το κείμενο μιλά για την ´ιαματική ´ισχύ τών Ευχαριστιών.Ο χαρακτήρας τού έργου έχει διαφορετικές στυλιστικές προσεγγίσεις.Ο Mozart ,θέτει την μουσική στην υπηρεσία τού κειμένου.Υπάρχουν στιγμές που οι σολίστ τραγουδούν εν είδει ναπολιτάνικης άριας,και στην ουσία ο Mozart εισάγει την όπερα στην Εκκλησιαστική μουσική.
Ηταν μόλις 16 ετών.
Η Regina Coeli ειναι ένα μικρό θρησκευτικό κομμάτι σε μία μονον κίνηση .Ανοίγει με μία τριαδική μελωδία και εν συνεχεία οι σολίστ εναλλάσσονται με την χορωδία μέχρις το τέλος τού κομματιού.
Συνολικά ο δίσκος είναι απολαυστικός,και αποτελεί και μιά,κατά την γνώμη μου,πολύ καλή εισαγωγή στην θρησκευτική μουσική, για όποιον ενδιαφέρεται να ασχοληθεί με το είδος.

 

[Larry]

ενα λιθαρακι να βαλετε οι γνωστοι αγνωστοι εδω μεσα ,θα καταφερετε να κανετε την πιο ενημερωμενη κατηγορια μουσικης που εχει υπαρξει ποτε στην Ελλαδα σε επιππεδο διαδικτυακου Φορουμ

αντε παμε σιγά σιγά

 

[Stellios papa]

μα Larry ειναι ... σημερα η καλυτερη μουσικη κατηγορια στο διαδυκτιο
με πρωτεργρατες

με το καταπληκτικο διδυμο της Αθηνας Λ + Σ

και το μοναδικο διδυμο της Θεσσαλινικης Π + Ν

εγω προσωπικα εχω μαθει πολλα εδω μεσα

αν και λιγουλακι εχω πικραθει μερικες φορες ...
χαλαλι....

 

[Larry]

Στελιο, ξεχασες παρα πολλους μην βαζουμε πρωτεργατες και δευτεροργατες

και συ μεσα εισαι μακραν ο Νο1 στα μουσικα DVD

αλλα την εχω καταλαβει την δουλεια........επειδη ηταν Χριστουγεννα και παθανε ζαχαρο απ τους πολλους κουραμπιεδες ,τα κανονισανε ο Παναγιωτιδης με τον Σπυρο να γινει η μανουρα για να κερδηθεί χρονος να ακουσουν κανα δισκο.....

στημενο ηταν το μαμουθακι

 

[supersonic]

Λ+Σ+Π+Ν = love 2007

 

[Δημήτρης Ιωάννου]

Επειδή ένα κολληματάκι με τον Wolfi το έχω,ας συνεχίσουμε το πανέμορφο αφιέρωμα που ξεκίνησε ο Κώστας.

Το μεγάλο μου βέβαια "δάγκωμα" το έχω φάει με το Requiem του.Αυτό βέβαια μου στοίχησε οικονομικά ,μιας και έχω σχεδόν όλες τις εκτελέσεις του σε βινύλια και σιντιά.

Εκτός λοιπόν από τις εκτελέσεις που ξεχώρισε ο Λύμπε,θα παραθέσω και αυτές που εναλάσω στα στερεοφωνικά μου τακτικά.
Πρώτη πρώτη η larger than life εκτέλεση με τον Karajan,Berliner Philarmoniker 1976 (συμμετέχει η Baltsa).Μεγαλειώδης και πομπώδης με ένα εξαίρετο ,αν όχι το καλύτερο "Rex Tremendae",που με στοίχειωσε από την πρώτη φορά που το άκουσα ,για αυτό και την ξεχωρίζω.

Αργή και βασανιστική,πραγματικά πένθιμηαλλά αναφοράς για πολλούς είναι η εκτέλεση με τον Boehm και την Wiener Philharmoniker του 1971.Μου πήρε καιρό να την καταλάβω και τελικά να την ασπαστώ και πλέον δεν λείπει ποτέ από τις ακροάσεις μου.

Τέλος μια σπάνια και εναλλακτική εκτέλεση είναι της EMI με τον Muti (1987)να βάζει το μεσογειακό ταμπεραμέντο του σαν πινελιά ρετούς (παρέα με την Berliner Philharmoniker)στον θλιμμένο αυτό ημιτελή καμβά του Μότσαρτ.
Οσοι το θέλουν,μπορώ να τους το γράψω.Περιέχει επίσης το πανέμορφο και αγγελικό Ave Verum Corpus.
Στις υπόλιπες εκτελέσεις θα αναφερθώ προσεχώς (Barenmoim,Bernstein-live,etc..)

Και τώρα οι προτάσεις μου στα κονσέρτα για πιάνο την δεύτερη μεγάλη μου αγάπη.
Συμφωνώ και προτρέπω 'απαντες να αγοράσουν/ακούσουν τις εκτελέσεις του Geza Anda.Εγώ έχω το box set με όλα τα κονσερτα για πιάνο που είχε κυκλοφορήσει η Grammophon, με τον Anda να πιανίζει σαν διάδοχός του με ένα σκέρτσο και μια απλότητα στο τόσο δύσκολο τεχνικά έργο του ,που σε εκπλήσει.Αυτό φαίνεται ξεκάθαρα και στις cadenzas που συμπληρώνει ο Anda.Πιο Μοτσάρτιες δεν μπορούσαν να γίνουν και δεν έχουν γίνει μέχρι σήμερα
Την Camerata Academica des Salzburgers Mozarteums διευθύνει ο ίδιος ο σολίστ και οι ηχογραφήσεις είναι από το 1961 έως το 1970.

Ενα επίσης πολύ καλό box set με όλα τα κονσέρτα για πιάνο του Μότσαρτ,κυκλοφορεί η London (Decca) με τον Vladimir Ashkenazy με ηχογραφήσεις από το 1966 μέχρι το 1988.Παίζει και διευθύνει ο ίδιος την Philharmonia Orchestra, με εξαίρεση τα κονσέρτα για δύο & τρία πιάνα οπου συμμετέχει ο Daniel Barenboim και η English Chamber Orchestra.
Είναι μια πολύ ενδιαφέρουσα απόδοση του Μότσαρτ,μη "ευρωπαϊκή" θα έλεγα αλλά πολύ μεθοδική,δεξιοτεχνική και με άρτια μουσικά παιχνίδια.Συστήνεται ανεπιφύλαχτα.

Μια ξεχωριστή εκδοση της Grammophon είναι το cd με το κονσέρτο νο 27 και τον Emil Gilels ,μαζί με το κονσέρτο για δύο πιάνα με Emil & Elena Gilels.Την Wiener Philharmoniker διευθύνει ο Karl Boehm (1974).Για τον Emil έχει γράψει εκτεταμένα ο σπύρος και νομίζω οτι τα λόγια περιτεύουν.Είναι άξιο λόγου πώς αυτός ο "χοντροχέρης αγροίκος" αγκαλιάζει με τόση ευαισθησία τον Μότσαρτ σε ένα από τα ωραιότερά του κονσέρτα (το τελευταίο του και αγαπημένο μου).
Το 27 αξίζει πολύ και με τον Rudolf Serkin,ο οποίος δίνει μια θεαματικότατη και εξωστρεφή ερμηνεία και ίσως την καλύτερη ηχογράφηση του συγκεκριμένου κονσέρτου.ΑΛΛΑ.. το μουρμουρητό του είναι τόσο δυνατό και ακουστό που εμένα προσωπικά με ενοχλεί αφάνταστα και γι αυτό το έχω παραπεταμένο.Την London Symphony Orchestra διευθύνει ο Claudio Abbado.

Κονσέρτο για πιάνο νο 20 :Μια alternative ,ρωσική στιβαρή και ολίγον δυσκοίλια εκτέλεση αλλά εξόχως ενδιαφέρουσα είναι και αυτή με τον Sviatoslav Richter του'59.Δεν έχει την γλυκύτητα του Anda αλλά δεν σε κάνει να βαριέσαι νομίζοντας οτι ακούς ´"άλλη μια εκτέλεση του 20".Αφήστε που το πιάνο του έχει ίσως το καλύτερο "άκουσμα" στις ως τώρα ηχογραφήσεις

Για το λατρεμένο νο21 πολύ καλές εκτελέσεις επίσης είναι
α) Με τον Robert Casadesus στο πιάνο και διευθυντή της Cleveland Orchestra τον George Szell.
β) Με τον Rudolf Serkin και τον Abbado,οπου αν δεν σας ενοχλεί το μουρμουρητό του Serkin,θα ακούσετε μια από τις καλύτερες εκτελέσεις και ηχογραφήσεις ,ever..

Αυτά για τα αγαπημένα μου, του Παιδιού Θαύματος.
Για τις συναυλίες με κάλυψε απόλυτα ο Λύμπε.
Για το υπόλοιπο έργο του αξίζει να γράφουμε καθημερινά μιας και δεν άφησε είδος για είδος που να μην ασχολήθηκε αφήνοντας το θεϊκό του στίγμα παντού.

 

[Δημήτρης Ιωάννου]

Ξέχασα το βασικότερο καθότι "ού γαρ μόνον.."

Για τους φίλους των εκτελέσεων με όργανα εποχής υπάρχει το κονσέρτο για πιάνο νο27 (τι άλλο) μαζί με το επίσης λατρεμένο μινόρε νο24, σε καταπληκτική εκτέλεση/ηχογράφηση της Archiv.
Στο Fortepiano o Malcom Bilson και την "English Baroque Soloists" διευθύνει αριστοτεχνικά ο John Eliot Gardiner.
Ο Μοτσαρτ όπως θα ακουγόταν στην εποχή του.
Ενα must have !

 

[Γιώργος Κουν.]

Το μεγάλο μου βέβαια "δάγκωμα" το έχω φάει με το Requiem του.Αυτό βέβαια μου στοίχησε οικονομικά ,μιας και έχω σχεδόν όλες τις εκτελέσεις του σε βινύλια και σιντιά.

Το DG (463 654-2) του 1962 με Κάραγιαν και Berliner ,(Wilma Lipp κλπ) τι λέει, Δημήτρη;

 

[Δημήτρης Ιωάννου]

Το DG (463 654-2) του 1962 με Κάραγιαν και Berliner ,(Wilma Lipp κλπ) τι λέει, Δημήτρη;

Γιώργο δυστυχώς ακούγεται "μουντό" και ασαφές.Ο Καραγιάννης κάνει ότι μπορεί αλλά οι φωνές γίνονται αχταρμάς και παρ όλο που θα μπορούσε να ήταν επιβλητικότατο,καταντάει λίγο κουραστικό.(όσο κουραστικό μπορεί να χαρακτηριστεί ένα τέτοιο Εργο).
Πάντως είναι μακράν πιο ατμοσφαιρικό από την τελευταία και ψηφιακή ηχογράφηση του Karajan,όπου πλέον σέρνεται και αδιαφορεί για το αποτέλεσμα..
Α,α το βρεις πάρτο πάντως,ειδικά αμα έισαι Requiem maniac.Αλλιώς στο γράφω εγώ.

 

[Σπύρος Σούρλας]

Δημήτρη πήρες φόρα και δεν προλαβαίνουμε.Πολύ-πολύ όμορφα.:ernaehrung004:
Γιά έργα όπως το Requiem,είναι πολύ δύσκολο να πεί κανείς,ποιά είναι η καλύτερη εκτέλεση.
Να αναφέρω τίς δικές μου προτιμήσεις,εντελώς υποκειμενικά,μιά και διαφέρουν οι εκτελέσεις μεταξύ τους.
Μου αρέσει πολύ, η λιγότερο αυστηρή και σχετικά οπερατική ερμηνεία απο τους Les Arts Florissants,υπο την διεύθυνση τού William Christie.
Eπίσης ο Μπαρενμπόϊμ ,που έχει αναφερθεί.
Μού αρέσει ο πιό μεγαλοπρεπής Carlo Maria Giulini,με την Philarmonia Orchestra,απο την Ε.Μ.Ι.
Περιέργως ένα θαυμάσιο Requiem έχει ηχογραφήσει το 1958,ο Herman Scherchen,κατ´εξοχήν ερμηνευτής έργων τού 20ού αιώνα.Επιστρέφει όμως στον Mozart ,απ´όπου ξεκίνησε σε ηλικία 9 ετών και διευθύνει ένα αξιομνημόνευτο Requiem.
Eπίσης ο Philippe Herreweghe ,με την ορχήστρα τών Ηλυσίων Πεδίων,μάς δίνει ένα συναισθηματική ερμηνεία με πολυ καλούς σολίστ και χορωδία.
Τον Karajan τον προτιμώ(πρώτη μου επιλογή)στην Μεγάλη Λειτουργία Kv.427,που την αγαπώ περισσότερο απο το Requiem.Την είχα παρουσιάσει στο παλιό φόρουμ ,αλλά δεν διεσώθη.
Συνεχίζουμε.....

 

[Δημήτρης Ιωάννου]

Εύγε Σπύρο !

Εκτελεσεις να έχουμε και από εκεί και έπειτα διαλέγουμε κατά περίσταση.Βασικά δεν πετάς τίποτα.

Η Μεγάλη Λειτουργία σε Ντο,είναι επίσης λατρεμένο έργο,θυμάμαι την ανάλυσή σου και αξίζει να ξανασχοληθούμε.Απλά λόγω χρόνου την άφησα απ έξω μιας και χρειάζεται εκτενής αναφορά..
Συνυπογράφω για Κάραγιαν (την έχω) και αμέσως επόμενη με Sir Colin Davis (επίσης την έχω).
Γενικά ο Μότσαρτ στην θρησκευτική μουσική είχε μια ιδιομορφία που σύσκολα σε "αφήνει"..

 

[Βαγγέλης Σ.]

Επειδή ένα κολληματάκι με τον Wolfi το έχω,ας συνεχίσουμε το πανέμορφο αφιέρωμα που ξεκίνησε ο Κώστας.

................................
Εκτός λοιπόν από τις εκτελέσεις που ξεχώρισε ο Λύμπε,θα παραθέσω και αυτές που εναλάσω στα στερεοφωνικά μου τακτικά.
Πρώτη πρώτη η larger than life εκτέλεση με τον Karajan,Berliner Philarmoniker 1976 (συμμετέχει η Baltsa).Μεγαλειώδης και πομπώδης με ένα εξαίρετο ,αν όχι το καλύτερο "Rex Tremendae",που με στοίχειωσε από την πρώτη φορά που το άκουσα ,για αυτό και την ξεχωρίζω.

Πραγματικά έτσι είναι! "Μεγαλειώδες και πομπώδες" Καραγιαννικό!

Αργή και βασανιστική,πραγματικά πένθιμηαλλά αναφοράς για πολλούς είναι η εκτέλεση με τον Boehm και την Wiener Philharmoniker του 1971.Μου πήρε καιρό να την καταλάβω και τελικά να την ασπαστώ και πλέον δεν λείπει ποτέ από τις ακροάσεις μου.

Τέλος μια σπάνια και εναλλακτική εκτέλεση είναι της EMI με τον Muti (1987)να βάζει το μεσογειακό ταμπεραμέντο του σαν πινελιά ρετούς (παρέα με την Berliner Philharmoniker)στον θλιμμένο αυτό ημιτελή καμβά του Μότσαρτ.
Οσοι το θέλουν,μπορώ να τους το γράψω......

Θα μπορούσαμε ακόμα να κάνουμε και ανταλλαγή

Έχω το Requiem και με Atlanta S.O. και Robert Shaw. Ηχογράφηση της Telarc. Αυστηρό ύφος και μουντά ηχοχρώματα. Λιγότερο μεγαλειώδης μα πιο κατανυκτική ατμόσφαιρα. Πάντα όμως αριστούργημα!

 

[Δημοκηδής]

Σόρρυ, αλλά Βελούδινος και Ρέκβιεμ δεν πάνε παρέα,

Σωστά περιγράψατε παραπάνω την εκτέλεση του ως μεγαλειώδη. Ερωτώ, αυτό είναι το ζητούμενο από ένα επιθανάτιο θρήνο ;
Παίδες, του καραγιάννη όλα σε μεγαλειώδη του βγαίνανε. Αυτό, συν τα ζητούμενα του από την ζωή, είναι τα κολλήμματα που έχω για τον τύπο, όπως γνωρίζετε από τα παλαιότερα μηνύματα μου.

Εγώ, προσυπογράφω με τα χίλια την πρόταση του Σπύρου για τον Κρίστι. Εκτέλεση νευρώδης, κοφτή, μαχαίρι μέσα στις εσώτερες πυαίνουσες πληγές μας.

Επίσης εξαιρετική ως εκτέλεση αλλά και από χαιεντάδικης πλευράς, είναι η προπέρσινη του Αρνοκούρ που υπάρχει και σε sacd. Αυτά τα έργα 'λέει' να τα ακούς και με κάποια ποιότητα ηχογράφησης /συστήματος.

 

[Κωστας Λυμπεροπουλος]

πάντως εγώ τελευταία το ακούω με Bruno Walter και Φιλαρμον. Ν Υόρκης σε Sony και με καλύπτει περισσότερο από οποιονδήποτε άλλον.

 

[Σπύρος Σούρλας]

Μια πρώτη σκέψη για τίς συμφωνίες τού Mozart.
Tα δύο τετραπλά c.d.τής D.G που αφορούν ,το πρώτο, στίς 15 νεανικές και άλλες μη ´αριθμημένες ´συμφωνίες τού Mozart,και το δεύτερο, στίς Συμφωνίες τού Salzburg(No16-No 30),με Διευθυντή Ορχήστρας(Τhe English Concert) τον Trevor Pinnock,είναι μιά πρώτης τάξεως επιλογή για γνωριμία με έργα που δεν ερμηνεύονται συχνά.
Οι πρώτες συμφωνίες ,μάλιστα,που μουσικά είναι αρκετά απλές,αποπνέουν ένα πολύ συγκινητικό αεράκι,που μάς μεταφέρει τα πρώτα ψήγματα μιάς ιδοφυϊας.
Απο τίς υπόλοιπες δεν ξέρω ποιά να πρωτοδιαλέξω.Αγαπώ ιδιαίτερα τίς 35(Haffner),38 (Prague)και 41.
Τις 35 ,40και 41(Jupiter) τίς ακούω συνήθως με τον George Szell και την Ορχήστρα τού Cleveland(Sony).H 35 όπως και η 38 μοιάζουν να προαναγγελλουν τον Beethoven.
H σειρά τής Naxos,που αναφέρει ο Κωστας είναι πολύ παραπάνω απο μιά συμβατική πρόταση.Η Capella Istropolitana ειναι ορχήστρα αξιώσεων που αποδίδει τον Mozart σε υψηλά επίπεδα.
Tις 38 και 39 τίς προτιμώ με τον Κlemperer(Testament Mono).Ειδικά το πρώτο μέρος τής 38 ο Otto το αποδίδει με μιά Μπετοβενική χροιά,που με γοητεύει πολύ.
Οι 31(Paris),36(Linz) και 39 είναι πολύ καλές με τον Sir Neville Marriner ,αν και την 39 την προτιμώ με την Capella Istropolitana.
Oι 33,34(μαζί με την 29)προσφέρονται σε ένα c.d τής Philips,υπο την διεύθυνση του Μutti,με την Φιλαρμονική τής Βιέννης.Η 32 με τον Marriner.

Για τίς σονάτες για πιάνο συμφωνώ με τον Κωστα.Murray Perahia.Πρωτη επιλογή.Δευτερη ,η πλήρης έκδοση με την Michuko Uchida,απο την Philips.

Επίσης ένας μοναδικός δίσκος με τα 4 πανέμορφα Κοντσέρτα για Κόρνο ,με τον θαυμάσιο σολίστ Αlan Civil,υπό την διευθυνση τού Klemperer(Testament).Eναλλακτικά ,Dennis Brain και Karajan απο E.M.I.
Τέλος ,για σήμερα,τα 2κοντσέρτα για φλάουτο μαζί με το κομψοτέχνημα για φλάουτο και άρπα(φλάουτο Emmanuel Pahud,άρπα Μarie-Pierre Langlamet),απο την Φιλαρμονική τού Βερολίνου υπο την διεύθυνση τού Claudio Abbado.
H μουσική τού Mozart,με την υπόγεια θλίψη και την σε πρώτο επίπεδο ευγένεια,τρυφερότητα και χαρά είναι αναγκαία στην σημερινή εποχή.Μπορεί να εκπολιτίσει,έστω και για λίγο, ακόμα και υπολειμματα τού Νεάντερνταλ.
Συνεχίζουμε.....

 

[Δημήτρης Ιωάννου]

Μια πρώτη σκέψη για τίς συμφωνίες τού Mozart.
Tα δύο τετραπλά c.d.τής D.G που αφορούν ,το πρώτο, στίς 15 νεανικές και άλλες μη ´αριθμημένες ´συμφωνίες τού Mozart,και το δεύτερο, στίς Συμφωνίες τού Salzburg(No16-No 30),με Διευθυντή Ορχήστρας(Τhe English Concert) τον Trevor Pinnock,είναι μιά πρώτης τάξεως επιλογή για γνωριμία με έργα που δεν ερμηνεύονται συχνά.
Οι πρώτες συμφωνίες ,μάλιστα,που μουσικά είναι αρκετά απλές,αποπνέουν ένα πολύ συγκινητικό αεράκι,που μάς μεταφέρει τα πρώτα ψήγματα μιάς ιδοφυϊας.
Απο τίς υπόλοιπες δεν ξέρω ποιά να πρωτοδιαλέξω.Αγαπώ ιδιαίτερα τίς 35(Haffner),38 (Prague)και 41.
Τις 35 ,40(Jupiter)και 41 τίς ακούω συνήθως με τον George Szell και την Ορχήστρα τού Cleveland(Sony).H 35 όπως και η 38 μοιάζουν να προαναγγελλουν τον Beethoven.
H σειρά τής Naxos,που αναφέρει ο Κωστας είναι πολύ παραπάνω απο μιά συμβατική πρόταση.Η Capella Istropolitana ειναι ορχήστρα αξιώσεων που αποδίδει τον Mozart σε υψηλά επίπεδα.
Tις 38 και 39 τίς προτιμώ με τον Κlemperer(Testament Mono).Ειδικά το πρώτο μέρος τής 38 ο Otto το αποδίδει με μιά Μπετοβενική χροιά,που με γοητεύει πολύ.
Οι 31(Paris),36(Linz) και 39 είναι πολύ καλές με τον Sir Neville Marriner ,αν και την 39 την προτιμώ με την Capella Istropolitana.
Oι 33,34(μαζί με την 29)προσφέρονται σε ένα c.d τής Philips,υπο την διεύθυνση του Μutti,με την Φιλαρμονική τής Βιέννης.Η 32 με τον Marriner.

Για τίς σονάτες για πιάνο συμφωνώ με τον Κωστα.Murray Perahia.Πρωτη επιλογή.Δευτερη ,η πλήρης έκδοση με την Michuko Uchida,απο την Philips.

Επίσης ένας μοναδικός δίσκος με τα 4 πανέμορφα Κοντσέρτα για Κόρνο ,με τον θαυμάσιο σολίστ Αlan Civil,υπό την διευθυνση τού Klemperer(Testament).Eναλλακτικά ,Dennis Brain και Karajan απο E.M.I.
Τέλος ,για σήμερα,τα 2κοντσέρτα για φλάουτο μαζί με το κομψοτέχνημα για φλάουτο και άρπα(φλάουτο Emmanuel Pahud,άρπα Μarie-Pierre Langlamet),απο την Φιλαρμονική τού Βερολίνου υπο την διεύθυνση τού Claudio Abbado.
H μουσική τού Mozart,με την υπόγεια θλίψη και την σε πρώτο επίπεδο ευγένεια,τρυφερότητα και χαρά είναι αναγκαία στην σημερινή εποχή.Μπορεί να εκπολιτίσει,έστω και για λίγο, ακόμα και υπολειμματα τού Νεάντερνταλ.
Συνεχίζουμε.....

Με πρόλαβες για αυτά τα αριστουργήματα.Δεν τα βαριέσαι ποτέ.Μικρά θεϊκά παιχνίδια μελωδίας !
Θα γράψω αύριο τις δικές μου εκτελέσεις.

 

[Δαμιανός Δημητριάδης]

Για τις τελευταίες συμφωνίες (από την 35 και μετά), ερμηνείες αναφοράς σε χαμηλή τιμή προσφέρει η Sony με τις ηχογραφήσεις του Μπρούνο Βάλτερ. Όσες είναι με τη Φιλαρμονική της Νέας Υόρκης έχουν περισσότερο νεύρο, αλλά ως προγενέστερες και μονοφωνικές, έχουν και μέτρια ποιότητα ηχογράφησης. Αυτές με τη Συμφωνική της Κολούμπια, είναι πιο 'βαριές', με καλύτερη όμως στερεοφωνική ηχογράφηση.

Σημαντικό ντοκουμέντο αποτελεί επίσης η πρόβα του στην 36 με την Κολούμπια, που κυκλοφορεί επίσης σε cd από τη Sony.

 

[Σπύρος Σούρλας]

Αξίζει τον κόπο να δείξει ενδιαφέρον ο ακροατής στίς Συμφωνίες 22,23,24,25,που άρχισαν να γράφονται απο τον Μozart στην ηλικία τών 16 ετών.Φαινονται εκει οι επιδράσεις τής σχολής τού Μανχαϊμ,αλλά και η εν συνεχεία διεύρυνση του λεγόμενου Βιεννέζικου στύλ.Η 25,για όσου θυμούνται ,ακούγεται και στην ταινία Amadeus.
Οι 22 και 23 είναι αριστουργηματικές μινιατούρες λεπτότητας,πάθους και χαράς.
Ο Pinnock είναι,σε όλες σπουδαίος.