Aκροβατώντας ανάμεσα στην τρέλλα και στο ταλέντο ο Robert Schumann σε μιά απο τίς τελευταίες ,γεμάτες υπερδραστηριότητα,αναλαμπές συνέθεσε τρείς σονάτες για βιολί και πιάνο,έργα αρκετά υποτιμημένα ,σήμερα.
Ο Σούμαν ,εθεωρείτο ότι υπέφερε απο ψυχικές διαταραχές λόγω σύφιλης,αλλά τα τελευταία χρόνια επικρατεί η αντίληψη ότι έπασχε απο μανιοκατάθλιψη,ειδικά όταν μελετήθηκαν οι περίοδοι δημιουργικής υπερδραστηριότητάς του και αντιστρόφως οι περίοδοι απραξίας του.
Οπως και να είναι,τα τελευταία χρόνια τής ζωής του, η ψυχική διαταραχή ήταν εντονότατη και αυτό τον εμπόδιζε να συνθέτει.Συχνά μάλιστα,τα έργα του εμπεριείχαν αριστουργηματικά σπαράγματα,αλλά και μέρη λιγότερο ενδιαφέροντα.
Το 1851 συνθέτει την πρώτη σονάτα για βιολί και πιάνο op.105 και ένα μήνα μετά την δευτερη,op.121.
H πρώτη αποτελείται απο τρία μέρη.Το πρώτο μέρος είναι βαθύτατα τραγικό και τίποτα ,μουσικά ,δεν απαλύνει την αίσθηση τού συνθέτη.
Μονον στο Αllegretto,επέρχεται μιά κάποια ανακούφιση.Ενα θέμα απλό και γοητευτικό αφήνει κάποια παράθυρα ελπίδας.
Το τρίτο μέρος γραμμένο σαν rondo,έχει μιά ´διαβολική´χροιά και το staccato παιξιμο τών δύο ερμηνευτών το επιβεβαιώνει.Για λίγο μόνον ,η αλλαγή τής τονικότητας απαλύνει την αίσθηση πού αφήνει η μουσική,αλλά εν συνεχεία ο Σούμαν επαναφέρει το τραγικό θέμα τού πρώτου μέρους,που ολοκληρώνει την σονάτα.
Η Δευτερη σονάτα αποτελείται απο 4 μέρη.Το πρώτο και μεγαλύτερο αποτελεί μιά απο τίς πιό δυναμικές ,τραγικές και συγκλονιστικές μουσικές στιγμές του συνθέτη.Μερος δραματικό,υψηλής έντασης,που καταλήγει σε ένα μουσικό κατακλυσμό απο συναισθήματα.
Το δευτερο μέρος έχει την μορφή ενός μάρς,και μόνον λίγες στιγμές ,προσφέρει ηρεμία.
Το τρίτο μέρος ,ιδιαίτερα μελωδικό και ευαίσθητο,ανοίγει με ένα λεπτεπίλεπτο pizzicatto.Tελειώνει σε ένα ήρεμο και γλυκό pianissimo που απλώνεται τρυφερά και καλύπτει τον χώρο.
Το τέταρτο μέρος κλεινει με ηρωικό τρόπο,αντιπροσωπεύοντας ίσως την τιτάνια προσπάθεια τού Σούμαν να συνεχίσει να συνθέτει.
Η τρίτη σονάτα ανακαλύφθηκε μόλις το 1935.
Το 1853 επισκέφθηκαν τον Σούμαν οι φίλοι του Brahms και Dietrich,και αυτός τούς πρότεινε να συνθέσουν ολοι μαζί μιά σονάτα πρός τιμήν τού κοινού τους φίλου,σπουδαίου βιολιστή Joachim,ο οποιος επρόκειτο να έρθει επίσης.
Ο Dietrich έγραψε την πρώτη κίνηση ,ο Brahms το scherzo και ο Schumann ,το Intermezzo και το Finale.Oνομάστηκε FAE Sonata για να συμβολίσει το motto του Joachim 'Frei aber einsam'(Ελεύθερος αλλά μόνος).
Tελικά ο Schumann,συνέθεσε ένα καινούριο πρώτο μέρος και ένα επίσης δικό του scherzo και την τελείωσε τον Νοέμβριο του 1853.
Το πρωτο μέρος είναι εξ´ίσου δραματικό με το αντίστοιχο μέρος της δευτερης σονάτας και αρκούντως θυελλώδες.Περιλαμβάνει σαφή στοιχεία της συναισθηματική του αστάθειας,με λυρικά και θυελλώδη περάσματα που εναλλάσονται.
Το scherzo περιλαμβάνει ένα γεμάτο δεξιοτεχνία τμήμα,που περνά στο intermezzo (τρίτο μέρος),που είναι τρυφερό και διακριτικό.
Στο τελευταίο μέρος αλλάζουν όλα.Η τραγική φιγούρα τού συνθέτη επικαλύπτει όλη την παρτιτούρα.Η τέχνη είναι εκεί,αλλά η ψυχή έχει αρχίσει να παραδίδεται οριστικά.
Λίγο αργότερα κλείνεται για τελευταία φορά σε άσυλο.
Και οι τρείς σονάτες ,μαζί με τρία μικρά έργα της Κλάρας Σούμαν βρίσκονται σε έναν δίσκο Olympia με ερμηνευτές τούς Andrew Hardy(βιολί) και Uriel Tsachor(πιάνο).
Θα ηταν ευχάριστα ευπρόσδεκτο εάν κάποιος συμφορουμίτης γνωρίζει άλλη εκδοση και με τις τρείς σονάτες μαζί.
Οh Lord ,Help me walk
another mile,just one more mile.
I'm tired of walking all alone.
And Lord help me to smile
another smile,just one more smile
don't think i can do things on my own.
Eτσι ξεκινά ο Johnny Cash το πρώτο τραγούδι απο τον τελευταίο δίσκο τής ζωής του,μιά διασκευή τού Larry Gattlin,το Help Me.
O παλαι ποτέ λαϊκός τροβαδούρος της Αμερικής ,ο απλοϊκός cowboy με την πολυτάραχη ζωή την γεμάτη εξαρτήσεις γνωρίζει ότι το τέλος είναι κοντά.
Στα χέρια τού Rick Rubin,με μιά απλή ενορχήστρωση ,καταγράφει την ραγισμένη φωνή του και όλες τίς υπαρξιακές αγωνίες του.
Τραγουδά διασκευές δικές του ,τού Springsteen,τού Hank Williams ,τού Gordon Lightfoot,του Rod McKuen,τού Don Gibson,του Ian Tyson και άλλων και μάς παρουσιάζει και την τελευταια του.
Ο Cash απο τις αρχές της δεκαετίας του 90 έχει μεταβληθεί σε εμβληματική φιγούρα τής μουσικής πειθόμενος απο τον Rubin να τραγουδήσει ´διαφορετικά´απ ´οτι συνήθως.
Καταρρακωμένος απο το αλκοόλ ,και κάνοντας προσπαθειες να απεξαρτηθεί,μάς προσφέρει την πιό λαμπρή και δημιουργική του περίοδο.
Το American IV(The Man Comes Around)είναι ένας απο τούς πιό συγκλονιστικούς δίσκους όλων τών εποχών που τον κατατάσσει στο Πάνθεο.
Το Αmerican V:A Hundred Highways,για το οποίο γίνεται η παρούσα αναφορά μπορεί να μην είναι στο ύψος τού IV,αλλά είναι το τέλος τής Ιστορίας και ως εκ τούτου βαθύτατα συμβολικό και συγκινητικό.
Η φωνή βγαινει ασθμαίνουσα απο τα γέρικα και διαλυμένα πνευμόνια,το τραγούδι διακόπτεται για να πάρει ανάσα ο Cash,αλλά η ύπαρξη είναι εδώ.
Πλήρης επίγνωση τού τέλους,´άλλο ένα βήμα My Lord για να τελειώσω την διαθήκη μου,μην με εγκαταλείπεις τώρα.Ασε με λίγο ακόμα ,λίγο ακόμα μόνον´
You are the rose of my heart τραγουδά τρυφερά(Sometimes it's hard to find time in between,to tell you what you mean to me)αυτός ο ´επαγγελματίας αλητάμπουρας´.
Και βέβαια η διαθήκη του συγκινητικά ανατριχιαστική....................
It should be a while before i see Dr.Death
so it would sure be nice if i could get my breath
weel i'm not the crying not the whinning kind
till i hear the whistle of the 309
Of the 309,of the 309
put me in my box on the 309
.....................................
Write me a letter ,sing me a song
tell me about it ,what i did wrong
meanwhile i will be doing fine
then load my box on the 309
on the 309,on the 309
goin'to get out of here on the 309.
Ενας δίσκος που σε γεμίζει ανατριχίλα.
Schumann και Cash μαζί???
Γιατί όχι???
To κλείσιμο τού κύκλου ,η υπαρξιακή αγωνία τής ψυχικής και σωματικής εξαφάνισης είναι παρόντα και στούς δύο και αποτυπώνονται στίς μουσικές τους.
Πανανθρώπινα θέματα.....Σε απόσταση 150 ετών.
Μιά λάμψη δηλαδή για τον παγκόσμιο χρόνο.
Ο Σούμαν ,εθεωρείτο ότι υπέφερε απο ψυχικές διαταραχές λόγω σύφιλης,αλλά τα τελευταία χρόνια επικρατεί η αντίληψη ότι έπασχε απο μανιοκατάθλιψη,ειδικά όταν μελετήθηκαν οι περίοδοι δημιουργικής υπερδραστηριότητάς του και αντιστρόφως οι περίοδοι απραξίας του.
Οπως και να είναι,τα τελευταία χρόνια τής ζωής του, η ψυχική διαταραχή ήταν εντονότατη και αυτό τον εμπόδιζε να συνθέτει.Συχνά μάλιστα,τα έργα του εμπεριείχαν αριστουργηματικά σπαράγματα,αλλά και μέρη λιγότερο ενδιαφέροντα.
Το 1851 συνθέτει την πρώτη σονάτα για βιολί και πιάνο op.105 και ένα μήνα μετά την δευτερη,op.121.
H πρώτη αποτελείται απο τρία μέρη.Το πρώτο μέρος είναι βαθύτατα τραγικό και τίποτα ,μουσικά ,δεν απαλύνει την αίσθηση τού συνθέτη.
Μονον στο Αllegretto,επέρχεται μιά κάποια ανακούφιση.Ενα θέμα απλό και γοητευτικό αφήνει κάποια παράθυρα ελπίδας.
Το τρίτο μέρος γραμμένο σαν rondo,έχει μιά ´διαβολική´χροιά και το staccato παιξιμο τών δύο ερμηνευτών το επιβεβαιώνει.Για λίγο μόνον ,η αλλαγή τής τονικότητας απαλύνει την αίσθηση πού αφήνει η μουσική,αλλά εν συνεχεία ο Σούμαν επαναφέρει το τραγικό θέμα τού πρώτου μέρους,που ολοκληρώνει την σονάτα.
Η Δευτερη σονάτα αποτελείται απο 4 μέρη.Το πρώτο και μεγαλύτερο αποτελεί μιά απο τίς πιό δυναμικές ,τραγικές και συγκλονιστικές μουσικές στιγμές του συνθέτη.Μερος δραματικό,υψηλής έντασης,που καταλήγει σε ένα μουσικό κατακλυσμό απο συναισθήματα.
Το δευτερο μέρος έχει την μορφή ενός μάρς,και μόνον λίγες στιγμές ,προσφέρει ηρεμία.
Το τρίτο μέρος ,ιδιαίτερα μελωδικό και ευαίσθητο,ανοίγει με ένα λεπτεπίλεπτο pizzicatto.Tελειώνει σε ένα ήρεμο και γλυκό pianissimo που απλώνεται τρυφερά και καλύπτει τον χώρο.
Το τέταρτο μέρος κλεινει με ηρωικό τρόπο,αντιπροσωπεύοντας ίσως την τιτάνια προσπάθεια τού Σούμαν να συνεχίσει να συνθέτει.
Η τρίτη σονάτα ανακαλύφθηκε μόλις το 1935.
Το 1853 επισκέφθηκαν τον Σούμαν οι φίλοι του Brahms και Dietrich,και αυτός τούς πρότεινε να συνθέσουν ολοι μαζί μιά σονάτα πρός τιμήν τού κοινού τους φίλου,σπουδαίου βιολιστή Joachim,ο οποιος επρόκειτο να έρθει επίσης.
Ο Dietrich έγραψε την πρώτη κίνηση ,ο Brahms το scherzo και ο Schumann ,το Intermezzo και το Finale.Oνομάστηκε FAE Sonata για να συμβολίσει το motto του Joachim 'Frei aber einsam'(Ελεύθερος αλλά μόνος).
Tελικά ο Schumann,συνέθεσε ένα καινούριο πρώτο μέρος και ένα επίσης δικό του scherzo και την τελείωσε τον Νοέμβριο του 1853.
Το πρωτο μέρος είναι εξ´ίσου δραματικό με το αντίστοιχο μέρος της δευτερης σονάτας και αρκούντως θυελλώδες.Περιλαμβάνει σαφή στοιχεία της συναισθηματική του αστάθειας,με λυρικά και θυελλώδη περάσματα που εναλλάσονται.
Το scherzo περιλαμβάνει ένα γεμάτο δεξιοτεχνία τμήμα,που περνά στο intermezzo (τρίτο μέρος),που είναι τρυφερό και διακριτικό.
Στο τελευταίο μέρος αλλάζουν όλα.Η τραγική φιγούρα τού συνθέτη επικαλύπτει όλη την παρτιτούρα.Η τέχνη είναι εκεί,αλλά η ψυχή έχει αρχίσει να παραδίδεται οριστικά.
Λίγο αργότερα κλείνεται για τελευταία φορά σε άσυλο.
Και οι τρείς σονάτες ,μαζί με τρία μικρά έργα της Κλάρας Σούμαν βρίσκονται σε έναν δίσκο Olympia με ερμηνευτές τούς Andrew Hardy(βιολί) και Uriel Tsachor(πιάνο).
Θα ηταν ευχάριστα ευπρόσδεκτο εάν κάποιος συμφορουμίτης γνωρίζει άλλη εκδοση και με τις τρείς σονάτες μαζί.
Οh Lord ,Help me walk
another mile,just one more mile.
I'm tired of walking all alone.
And Lord help me to smile
another smile,just one more smile
don't think i can do things on my own.
Eτσι ξεκινά ο Johnny Cash το πρώτο τραγούδι απο τον τελευταίο δίσκο τής ζωής του,μιά διασκευή τού Larry Gattlin,το Help Me.
O παλαι ποτέ λαϊκός τροβαδούρος της Αμερικής ,ο απλοϊκός cowboy με την πολυτάραχη ζωή την γεμάτη εξαρτήσεις γνωρίζει ότι το τέλος είναι κοντά.
Στα χέρια τού Rick Rubin,με μιά απλή ενορχήστρωση ,καταγράφει την ραγισμένη φωνή του και όλες τίς υπαρξιακές αγωνίες του.
Τραγουδά διασκευές δικές του ,τού Springsteen,τού Hank Williams ,τού Gordon Lightfoot,του Rod McKuen,τού Don Gibson,του Ian Tyson και άλλων και μάς παρουσιάζει και την τελευταια του.
Ο Cash απο τις αρχές της δεκαετίας του 90 έχει μεταβληθεί σε εμβληματική φιγούρα τής μουσικής πειθόμενος απο τον Rubin να τραγουδήσει ´διαφορετικά´απ ´οτι συνήθως.
Καταρρακωμένος απο το αλκοόλ ,και κάνοντας προσπαθειες να απεξαρτηθεί,μάς προσφέρει την πιό λαμπρή και δημιουργική του περίοδο.
Το American IV(The Man Comes Around)είναι ένας απο τούς πιό συγκλονιστικούς δίσκους όλων τών εποχών που τον κατατάσσει στο Πάνθεο.
Το Αmerican V:A Hundred Highways,για το οποίο γίνεται η παρούσα αναφορά μπορεί να μην είναι στο ύψος τού IV,αλλά είναι το τέλος τής Ιστορίας και ως εκ τούτου βαθύτατα συμβολικό και συγκινητικό.
Η φωνή βγαινει ασθμαίνουσα απο τα γέρικα και διαλυμένα πνευμόνια,το τραγούδι διακόπτεται για να πάρει ανάσα ο Cash,αλλά η ύπαρξη είναι εδώ.
Πλήρης επίγνωση τού τέλους,´άλλο ένα βήμα My Lord για να τελειώσω την διαθήκη μου,μην με εγκαταλείπεις τώρα.Ασε με λίγο ακόμα ,λίγο ακόμα μόνον´
You are the rose of my heart τραγουδά τρυφερά(Sometimes it's hard to find time in between,to tell you what you mean to me)αυτός ο ´επαγγελματίας αλητάμπουρας´.
Και βέβαια η διαθήκη του συγκινητικά ανατριχιαστική....................
It should be a while before i see Dr.Death
so it would sure be nice if i could get my breath
weel i'm not the crying not the whinning kind
till i hear the whistle of the 309
Of the 309,of the 309
put me in my box on the 309
.....................................
Write me a letter ,sing me a song
tell me about it ,what i did wrong
meanwhile i will be doing fine
then load my box on the 309
on the 309,on the 309
goin'to get out of here on the 309.
Ενας δίσκος που σε γεμίζει ανατριχίλα.
Schumann και Cash μαζί???
Γιατί όχι???
To κλείσιμο τού κύκλου ,η υπαρξιακή αγωνία τής ψυχικής και σωματικής εξαφάνισης είναι παρόντα και στούς δύο και αποτυπώνονται στίς μουσικές τους.
Πανανθρώπινα θέματα.....Σε απόσταση 150 ετών.
Μιά λάμψη δηλαδή για τον παγκόσμιο χρόνο.