- 17 June 2006
- 14,350
John Huston: The Life and Times of Judge Roy Bean (1972)
Το φιλμ αυτό δεν θεωρείται από τα σημαντικά του Τζον Χιούστον. Κατά την άποψή μου είναι μέσα στα 4 ή 5 ωραιότερα που έφτιαξε ποτέ και ένα από τα πιο προσωπικά του. Είναι μία ταινία άνιση με σοβαρό πρόβλημα ταυτότητας: χορός των σπαθιών και ισορροπία επί ξυρού ακμής, επιχειρεί να είναι πολλά πράγματα ταυτόχρονα: γουέστερν, αγιογραφία, κωμωδία, δράμα, ιστορική εποποιία, μια νοσταλγική ματιά γεμάτη αγάπη και φόρος τιμής σε μια εποχή αλλόκοτη που πια έχει περάσει ανεπιστρεπτί. Όταν τα καταφέρνει -δηλαδή στο 80% της διάρκειάς του- είναι συγκλονιστικό. Όταν δεν τα καταφέρνει είναι, απλά, υπέροχο: αποτυγχάνει εξαίσια και πέρα για πέρα ηρωικά, Ικαρος που πετάει προς τον ήλιο και, σιγά σιγά, καίγονται τα φτερά του.
Το σενάριο είναι αυτού του γοητευτικού τρελού, του John Milius. Πρόκειται για έναν θεόμουρλο τύπο ικανό για το καλύτερο και για το χειρότερο, μια εμβληματική outcast μούρη του Χόλιγουντ, υπεύθυνη για πράγματα όπως το story του 'Αποκάλυψη Τώρα' ή το 'Κόναν ο Βάρβαρος' και, από την άλλη, για εκτρώματα όπως η 'Κόκκινη Αυγή' (Red Dawn). Φωνακλάς Συντηρητικός και Λαϊκή Δεξιά, πιστεύει ότι τους drug dealers πρέπει να τους εκτελούν δημόσια αλλά φυλάει όλο το μίσος και την περιφρόνησή του για ‘τα γουρούνια της Wall Street’ (sic). Οι επιστήθιοι φίλοι του, Τζόελ και Ηθαν Κοέν, έφτιαξαν, με περισσή αγάπη, το πορτραίτο του στον 'Μεγάλο Λεμπόφσκι': είναι ο Walter, ο χαρακτήρας που υποδύεται ο John Goodman, ο οποίος του μοιάζει κιόλας πολύ εξωτερικά στην ταινία.
Το story είναι η ζωή του ‘Δικαστή’ Roy Bean: μιάς περίπου θρυλικής μορφής της Δύσης, περιπλανώμενου αλογοκλέφτη, που έφτασε σε μια μικρή κωμόπολη στα σύνορα, ξεκαθάρισε τους παράνομους, άνοιξε ένα σαλούν και αποφάσισε να εφαρμόσει …τον Νόμο. Οσο προχωράει η ταινία, ο Χιούστον τον φιλοτεχνεί σιγά σιγά σαν ένα Δον Κιχώτη που βλέπει την πρόοδο της Νέας Εποχής να έρχεται καταπάνω του, αδυνατεί να προσαρμοστεί, νοσταλγεί τους παλιούς καλούς καιρούς, αποφασίζει να της αντισταθεί και τελικά χάνεται μέσα σ ένα φωτοστέφανο δόξας. Υπάρχουν αναλογίες με τις ταινίες του μεγάλου Σαμ Πέκινπα, ιδιαίτερα την 'Αγρια Συμμορία' και το 'The Ballad of Cable Hogue', αλλά ο Χιούστον δεν ενδιαφέρεται τόσο πολύ να κάνει μανιφέστα - τα κάνει, αλλά τα κάνει διακριτικά, έμμεσα, ώρες ώρες ενδόμυχα. Η εικονογράφησή του είναι σχεδόν καρτούν και πέρα για πέρα εξαιρετική. Το επιτυγχάνει άλλοτε με ανορθόδοξους τρόπους (χαρακτήρες σηκώνονται απ τον τάφο και ρίχνουν παλαβές ατάκες), κι άλλοτε με τη βοήθεια του εκπληκτικού σενάριου στο οποίο καμπαρετζούδες, αλκοολικοί παπάδες, αρκούδες, φυγόδικοι του σχοινιού και του παλουκιού έχουν την τιμητική τους. Συμπράττει ένα αστραφτερό cast και ένα υπέροχο soundtrack του Maurice Jarre.
Aυτός ο μεγάλος χαμαιλέοντας, ο Πωλ Νιούμαν, είναι στο ζενιθ του: ανάμεσα στο 'Butch Cassidy and the Sundance Kid' και στο 'Κεντρί'. Πολλοί είπαν ότι η επιλογή του ήταν αποτυχημένη. Ότι ήταν πολύ λεπτός, αθλητικός και νέος για το ρόλο του Δικαστή.
Μπούρδες κατά την ταπεινή μου άποψη: ο Νιούμαν καταφέρνει και ξεπερνάει ακόμη και τον Walter Brennan που έδωσε ένα καταπληκτικό πορτραίτο του Δικαστή στο 'The Westerner' του William Wyler (1940).
