- 17 June 2006
- 14,350
Soft Machine – Virtually / CUNEIFORM RUNE100 CD
Ο τι αγαπούσα εγώ στους Soft Machine μοιάζει να τους εγκατέλειψε μαζί με τον Robert Wyatt αμέσως μετά την κυκλοφορία του 4ου άλμπουμ τους. Δεν είναι τόσο το γεγονός ότι ο Wyatt ήταν ο αναντικατάστατος ντράμερ για τους Softs – που ήταν: μετά απ αυτόν, πάντα είχα την εντύπωση ότι τη θέση του στο drum kit την καταλάμβαναν ‘ξυλοκόποι’. Εχει κύρια να κάνει ότι μαζί με τον Wyatt έχασαν το στοιχείο του ‘δημώδους’. Αυτό τον ποιμενικό folk ρομαντισμό που πάει χέρι χέρι με την ηλεκτρική παραμόρφωση και σφραγίζει τον ήχο όλων των σημαντικών εκπροσώπων της ...Psychedelia Britannica έτσι που ακόμα και τα στοιχειωδώς ‘ρονταρισμένα’ αυτιά τους ξεχωρίζουν αμέσως από τους Αμερικάνους ομόλογούς τους. Βεβαίως και υπήρχε ακόμα το Οργανο του Mike Ratledge, μια διασταύρωση Henri Purcell και πίπιζας. Βεβαίως και υπήρχε το saxello του Elton Dean. Και το μπάσο του Hugh Hopper ήταν πάντα ανεπανάληπτο: ηλεκτρικό και funky και ταυτόχρονα να υπαινίσσεται μπαρόκ αντιστίξεις που έμοιαζαν να βρίσκονται κάποια αστρικά μίλια μακρυά από τις kitsch απομιμήσεις του Μπάχ που έφτιαχναν εκείνη την εποχή μουσικοί σαν το Dave Brubeck ή τους Nice. Αλλά στο πρόσωπο του Wyatt έχασαν έναν Μοναδικό ντράμερ. Γράφτηκε γι αυτόν ότι ‘βρισκόταν κάπου ανάμεσα στον Ginger Baker και στον Keith Moon, μιά πληθωρική όσο και νευρική εκδοχή του Elvin Jones’. Οτι τα ντράμς του δεν έβαζαν περιοριστικά ρυθμικά πλαίσια στους αυτοσχεδιασμούς του γκρούπ: αρμένιζαν μαζί με τα άλλα όργανα περισσότερο σαν πηγή και σημείο αναφοράς για τους υπόλοιπους. Σαν τσιμέντο που κράταγε όλο το οικοδόμημα να μην καταρρεύσει και σκορπισθεί. Αλλά ο Wyatt εκτός των άλλων ήταν ερωτευμένος και με τις ποπ φόρμες των τραγουδιών. Μετά το 3ο άλμπουμ του γκρούπ, όταν οι σχέσεις τους άρχισαν να ´κρυώνουν’, ποτέ ξανά δεν υπήρξαν φωνητικά στους δίσκους των Softs. Και δεν μιλάμε για φωνητικά που πιθήκιζαν τους Αμερικάνους τραγουδιστές του Ρύδμ’ν’Μπλούζ: ο ντράμερ των Softs τραγούδαγε το ...Παταφυσικό αλφάβητο, σαν παιδί που το είχαν διώξει από την εκκλησιαστική χορωδία του Canterbury. Η φωνή του ήταν ψιλή και κοφτερή, τραγούδαγε σαν να μιλάει και ήταν γεμάτη με ίσες δόσεις ανοησίας και θρήνου, ένα μοναδικό φάσμα από συναισθήματα. ‘Επαιζε’ από τότε με τις λέξεις και μπορεί κανείς να δεί καθαρά στους τρείς πρώτους δίσκους των Softs τα σπέρματα από το κατοπινό στύλ που θα διαμόρφωνε μέσα στα 30 επόμενα χρόνια: τη φωνή να εκλαμβάνει τις συνθέσεις πιο πολύ σαν ζωγραφικούς καμβάδες. ‘Πάντα ένιωθα μεγαλύτερη συγγένεια με ζωγράφους σαν τον Chagall ή τον Picasso, παρά με οποινδήποτε μουσικό’ λέει σήμερα. ‘Οταν τραγουδώ έχω την εντύπωση μιάς καινούργιας Ανακάλυψης που για μένα συχνά είναι το πιό διασκεδαστικό πράγμα στην Τέχνη σε αντίθεση με το να προσπαθείς να φτιάξεις τέλειες κατασκευές’.
Με τη φυγή του Wyatt ο ήχος των Softs άρχισε να ‘ξερένεται’, να παγιώνεται σε κάτι που έμοιαζε με σχολαστικό λόγιο ξάδερφο του τζάζ-ροκ.
Ο Τζίμι Χέντριξ είχε παίξει ρυθμική κιθάρα σε κάποια από τα πρώιμα sessions των Softs και στη συνέχεια το γκρούπ περιόδευσε μαζί του σαν support. Σύμφωνα με το Wyatt έβλεπαν με δέος κάθε βράδι το Χέντριξ να τους διαδέχεται στη σκηνή. Μετά απ αυτή τη συγκλονιστική εμπειρία αποφάσισαν ότι δεν χρειάζονταν κιθαρίστα.
Το ‘VIRTUALLY’ αποθανατίζει τους Soft Machine με την πιό δημιουργική –κατά τον γράφοντα τουλάχιστον- σύνθεσή τους: λίγο μετά την προσθήκη του Elton Dean, λίγο πρίν τη φυγή του Robert Wyatt. Είναι ηχογραφημένο Ζωντανά (23/3/1971, Gondel Filmkunsttheater της Βρέμης) και με εξαιρετική για την εποχή του ποιότητα. Στα 80 περίπου λεπτά της διάρκειάς του, ο ακροατής δεν θα βρεί μέτρια στιγμή.
