Search
Search titles only
By:
Search titles only
By:
Home
Forums
New posts
Search forums
What's new
New posts
Latest activity
Members
Current visitors
Κανονισμός Λειτουργίας
Σωματείο AVClub
Log in
Register
Search
Search titles only
By:
Search titles only
By:
New posts
Search forums
Menu
Install the app
Install
Reply to thread
Home
Forums
Μουσική - Κινηματογράφος - Τηλεόραση - Πολιτισμός
Μουσική
Παρουσιάσεις δίσκων - Aφιερώματα
Wozzeck (Βότσεκ)
JavaScript is disabled. For a better experience, please enable JavaScript in your browser before proceeding.
You are using an out of date browser. It may not display this or other websites correctly.
You should upgrade or use an
alternative browser
.
Message
<blockquote data-quote="Δαμιανός Δημητριάδης" data-source="post: 1056065931" data-attributes="member: 206"><p>Η μουσική του Μπεργκ, είναι αριστουργηματική και εκπληκτικά εκφραστική. Σε τέτοιο βαθμό μάλιστα, που ο Βότσεκ είναι κατά τη γνώμη μου η πρώτη όπερα που έχω ακούσει, όπου η μουσική (με την απόδοση του κειμένου μέσω της φωνής), μπορεί να μεταδώσει και να κοινωνήσει το σύνολο των ερεθισμάτων που απαιτεί το έργο, καθιστώντας προαιρετική τη σκηνοθεσία, τη σκηνογραφία, τα κοστούμια και τους φωτισμούς. Το μόνο που χρειάζεται κανείς είναι η γνώση του κειμένου και ο χρόνος για ν' ακούσει το έργο απερίσπαστος.</p><p></p><p>Ο Ιγκόρ Γκλεμπώφ, είχε γράψει για την πρεμιέρα στη Σοβιετική Ένωση, στο Λένινγκραντ το 1927, παρουσία του συνθέτη, την ακόλουθη κριτική:</p><p></p><p><em>Η δύναμη της πειθούς, το βάθος και η εκφραστικότητα της μουσικής κλιμακώνεται από σκηνή σε σκηνή και από πράξη σε πράξη. Οι σκηνές στην ταβέρνα και στο στρατώνα στο τέλος της δεύτερης πράξης και το σύνολο της τρίτης πράξης δεν μπορούν παρά να κατακυριεύσουν τον ακροατή μέσα από την αλήθεια και τη σοβαρότητα της έκφρασής τους. Εδώ ο αμερόληπτος ακροατής είναι εντελώς αδιάφορος για τα μέσα με τα οποία ο συνθέτης επιτυγχάνει αυτό το κολοσσιαίο αποτέλεσμα. Η μουσική ζει και αναπνέει, κοινωνεί την εμπειρία και το συναίσθημα... Από αυτή την άποψη δεν γνωρίζω καμία άλλη σύγχρονη όπερα η οποία να έχει σαφέστερη και πιο ορθολογική βάση. Ο συνθέτης φαίνεται να έχει αυτοδεσμευθεί χειροπόδαρα. Ο Βάγκνερ σε σύγκριση, είναι σαν ένας κορυδαλλός που πεθαίνει ελεύθερος στον αέρα. Αλλά, καταλήγοντας, δεν υπάρχει πιο παθιασμένο, πιο συναισθηματικά αυθεντικό και πιο βαθιά εκφραστικό μουσικό δράμα από αυτόν τον Βότσεκ.</em></p><p></p><p>Η αυτοδέσμευση στην οποία αναφέρεται, είναι η εξαιρετικά επιμελημένη, πολυεπίπεδη – και κατά τη συνήθεια του γεμάτη κώδικες – προσπάθεια του Μπεργκ να συνοψίσει και να θέσει ως μουσικά θεμέλια της όπερας αναφορές στην ιστορία και τις μεθόδους της Δυτικοευρωπαϊκής Μουσικής Παράδοσης. Έτσι η πρώτη πράξη δομείται ως σουίτα, η δεύτερη ως πενταμερής συμφωνία και η τρίτη ως σειρά από πέντε παραλλαγές. Νεώτερες έρευνες αποκαλύπτουν και άλλα στρώματα αυτής της αριστοτεχνικής κατασκευής. Για παράδειγμα, στη σκηνή της δολοφονίας της Μαρί, η μουσική που ηχεί σαν ένα διάφωνο κροτάλισμα, στην πραγματικότητα συντίθεται από δέκα αποσπάσματα μουσικής που ακούγεται στις προηγούμενες σκηνές που συμμετέχει. Λες και όλη της η ζωή πέρασε μπροστά από τα μάτια της!</p><p> </p><p>Ο Βότσεκ είναι ένα εξπρεσιονιστικό, υπαρξιακό αριστούργημα, με ισχυρή διάσταση κοινωνικής κριτικής. Δεν παρακολουθούμε επί σκηνής μόνο την προσωπική τραγωδία ενός δύστυχου ανθρώπου και της οικογένειας του. Παρακολουθούμε το συνδυασμένο αποτέλεσμα θεσμών, νοοτροπιών και συμπεριφορών που έχει μια κοινή κατάληξη: Την αποξένωση του ανθρώπου από τη συμπόνοια, την ανθρωπιά και την εσωτερική ζωή του. Οι δύστυχοι φουκαράδες σαν το Βότσεκ και τη γυναίκα του, μπορούν να επιβιώσουν μόνο δέσμιοι των βασικών αναγκών τους, σαν τα ζώα που αναζητούν την τροφή τους. Η προσωπική και κοινωνική ζωή τους είναι επιτυχής μόνο όσο περιορίζεται μέσα στο χώρο – ή στο περιθώριο – που αφήνουν οι κρατούσες συμβάσεις. Πάρτε για παράδειγμα τον Άντρες, το φίλο και συνάδελφο του Βότσεκ. Στρατώνας – κρασί στην ταβέρνα – και η ανεκπλήρωτη επιθυμία για κυνήγι. Ο Βότσεκ μπορεί να μην είναι σε θέση να αναλύσει και να καταλάβει, αλλά νιώθει. Και οι πληγές από τη ζωή του κακοφορμίζουν μέσα στη συνείδηση και στην εσωτερική ζωή του, βασανίζοντας τον από εφιάλτες. Γιατί ο Βότσεκ δεν έχει ακρωτηριαστεί από τέτοιες, βαθιά ανθρώπινες ευαισθησίες. Γι' αυτό και δέχεται και την παρατήρηση του λοχαγού στην πρώτη σκηνή της πρώτης πράξης πως σκέφτεται πολύ και αυτό του δίνει μια όψη διαρκώς βασανισμένη. Γι' αυτό και του απαντά με το Εμείς (Wir Arme Leut – Οι κακόμοιροι σαν εμάς), στις επιτιμητικές προσωπικές παρατηρήσεις του. </p><p>Είναι συγκλονιστική η κραυγή του Βότσεκ “Ο άνθρωπος είναι χάσμα! Και 'γω κατακρημνίζομαι στα απύθμενα βάθη του!” που ξεστομίζει εγκαταλείποντας το σπίτι της Μαρί, μόλις συλλαμβάνει την ιδέα του φόνου, στο τέλος της 2ης σκηνής της 3ης πράξης.</p><p></p><p>Από την άλλη, οι “καθώς πρέπει” άνθρωποι της μεσαίας τάξης, που εδώ εκπροσωπούνται από το λοχαγό και το γιατρό, είναι είτε θλιβεροί στην κενότητα τους, είτε αδίστακτοι και στραγγισμένοι από κάθε ίχνος συμπόνοιας. Και μπορούν να επικαλούνται την ηθική, αλλά σπρώχνουν με τον πιο επιπόλαιο σαδισμό τον αδύναμο άνθρωπο στην απόγνωση και στην τραγωδία.</p><p>Είναι βαθιά συγκινητικό και τρομερό επίσης, το πόσο καθαρά δείχνει η όπερα πως οι άνθρωποι στις συμφορές τους είναι μόνοι. Ο φόνος της Μαρί και ο θάνατος του Βότσεκ, δεν συγκινούν κανέναν, ούτε το γιατρό και το λοχαγό που έτυχε να περνούν δίπλα. Και το συγκλονιστικό τέλος με το παιδάκι, έρχεται αν πραγματώσει τραγικά το νανούρισμα που του έλεγε η μάνα του στην πρώτη σκηνή της ίδιας πράξης, για ένα παιδάκι που έχουν πεθάνει η μάνα και ο πατέρας του, δεν είχε κανέναν στον κόσμο, πεινούσε και έκλαιγε. Το παιδάκι παίρνει το παιχνίδι του και ακολουθεί τα άλλα παιδιά. Η σκηνή αδειάζει, αλλά έχει ήδη ξεκινήσει μια νέα τραγωδία, εκτός σκηνής, που αφορά το ίδιο και τη μοίρα του.</p></blockquote><p></p>
[QUOTE="Δαμιανός Δημητριάδης, post: 1056065931, member: 206"] Η μουσική του Μπεργκ, είναι αριστουργηματική και εκπληκτικά εκφραστική. Σε τέτοιο βαθμό μάλιστα, που ο Βότσεκ είναι κατά τη γνώμη μου η πρώτη όπερα που έχω ακούσει, όπου η μουσική (με την απόδοση του κειμένου μέσω της φωνής), μπορεί να μεταδώσει και να κοινωνήσει το σύνολο των ερεθισμάτων που απαιτεί το έργο, καθιστώντας προαιρετική τη σκηνοθεσία, τη σκηνογραφία, τα κοστούμια και τους φωτισμούς. Το μόνο που χρειάζεται κανείς είναι η γνώση του κειμένου και ο χρόνος για ν' ακούσει το έργο απερίσπαστος. Ο Ιγκόρ Γκλεμπώφ, είχε γράψει για την πρεμιέρα στη Σοβιετική Ένωση, στο Λένινγκραντ το 1927, παρουσία του συνθέτη, την ακόλουθη κριτική: [I]Η δύναμη της πειθούς, το βάθος και η εκφραστικότητα της μουσικής κλιμακώνεται από σκηνή σε σκηνή και από πράξη σε πράξη. Οι σκηνές στην ταβέρνα και στο στρατώνα στο τέλος της δεύτερης πράξης και το σύνολο της τρίτης πράξης δεν μπορούν παρά να κατακυριεύσουν τον ακροατή μέσα από την αλήθεια και τη σοβαρότητα της έκφρασής τους. Εδώ ο αμερόληπτος ακροατής είναι εντελώς αδιάφορος για τα μέσα με τα οποία ο συνθέτης επιτυγχάνει αυτό το κολοσσιαίο αποτέλεσμα. Η μουσική ζει και αναπνέει, κοινωνεί την εμπειρία και το συναίσθημα... Από αυτή την άποψη δεν γνωρίζω καμία άλλη σύγχρονη όπερα η οποία να έχει σαφέστερη και πιο ορθολογική βάση. Ο συνθέτης φαίνεται να έχει αυτοδεσμευθεί χειροπόδαρα. Ο Βάγκνερ σε σύγκριση, είναι σαν ένας κορυδαλλός που πεθαίνει ελεύθερος στον αέρα. Αλλά, καταλήγοντας, δεν υπάρχει πιο παθιασμένο, πιο συναισθηματικά αυθεντικό και πιο βαθιά εκφραστικό μουσικό δράμα από αυτόν τον Βότσεκ.[/I] Η αυτοδέσμευση στην οποία αναφέρεται, είναι η εξαιρετικά επιμελημένη, πολυεπίπεδη – και κατά τη συνήθεια του γεμάτη κώδικες – προσπάθεια του Μπεργκ να συνοψίσει και να θέσει ως μουσικά θεμέλια της όπερας αναφορές στην ιστορία και τις μεθόδους της Δυτικοευρωπαϊκής Μουσικής Παράδοσης. Έτσι η πρώτη πράξη δομείται ως σουίτα, η δεύτερη ως πενταμερής συμφωνία και η τρίτη ως σειρά από πέντε παραλλαγές. Νεώτερες έρευνες αποκαλύπτουν και άλλα στρώματα αυτής της αριστοτεχνικής κατασκευής. Για παράδειγμα, στη σκηνή της δολοφονίας της Μαρί, η μουσική που ηχεί σαν ένα διάφωνο κροτάλισμα, στην πραγματικότητα συντίθεται από δέκα αποσπάσματα μουσικής που ακούγεται στις προηγούμενες σκηνές που συμμετέχει. Λες και όλη της η ζωή πέρασε μπροστά από τα μάτια της! Ο Βότσεκ είναι ένα εξπρεσιονιστικό, υπαρξιακό αριστούργημα, με ισχυρή διάσταση κοινωνικής κριτικής. Δεν παρακολουθούμε επί σκηνής μόνο την προσωπική τραγωδία ενός δύστυχου ανθρώπου και της οικογένειας του. Παρακολουθούμε το συνδυασμένο αποτέλεσμα θεσμών, νοοτροπιών και συμπεριφορών που έχει μια κοινή κατάληξη: Την αποξένωση του ανθρώπου από τη συμπόνοια, την ανθρωπιά και την εσωτερική ζωή του. Οι δύστυχοι φουκαράδες σαν το Βότσεκ και τη γυναίκα του, μπορούν να επιβιώσουν μόνο δέσμιοι των βασικών αναγκών τους, σαν τα ζώα που αναζητούν την τροφή τους. Η προσωπική και κοινωνική ζωή τους είναι επιτυχής μόνο όσο περιορίζεται μέσα στο χώρο – ή στο περιθώριο – που αφήνουν οι κρατούσες συμβάσεις. Πάρτε για παράδειγμα τον Άντρες, το φίλο και συνάδελφο του Βότσεκ. Στρατώνας – κρασί στην ταβέρνα – και η ανεκπλήρωτη επιθυμία για κυνήγι. Ο Βότσεκ μπορεί να μην είναι σε θέση να αναλύσει και να καταλάβει, αλλά νιώθει. Και οι πληγές από τη ζωή του κακοφορμίζουν μέσα στη συνείδηση και στην εσωτερική ζωή του, βασανίζοντας τον από εφιάλτες. Γιατί ο Βότσεκ δεν έχει ακρωτηριαστεί από τέτοιες, βαθιά ανθρώπινες ευαισθησίες. Γι' αυτό και δέχεται και την παρατήρηση του λοχαγού στην πρώτη σκηνή της πρώτης πράξης πως σκέφτεται πολύ και αυτό του δίνει μια όψη διαρκώς βασανισμένη. Γι' αυτό και του απαντά με το Εμείς (Wir Arme Leut – Οι κακόμοιροι σαν εμάς), στις επιτιμητικές προσωπικές παρατηρήσεις του. Είναι συγκλονιστική η κραυγή του Βότσεκ “Ο άνθρωπος είναι χάσμα! Και 'γω κατακρημνίζομαι στα απύθμενα βάθη του!” που ξεστομίζει εγκαταλείποντας το σπίτι της Μαρί, μόλις συλλαμβάνει την ιδέα του φόνου, στο τέλος της 2ης σκηνής της 3ης πράξης. Από την άλλη, οι “καθώς πρέπει” άνθρωποι της μεσαίας τάξης, που εδώ εκπροσωπούνται από το λοχαγό και το γιατρό, είναι είτε θλιβεροί στην κενότητα τους, είτε αδίστακτοι και στραγγισμένοι από κάθε ίχνος συμπόνοιας. Και μπορούν να επικαλούνται την ηθική, αλλά σπρώχνουν με τον πιο επιπόλαιο σαδισμό τον αδύναμο άνθρωπο στην απόγνωση και στην τραγωδία. Είναι βαθιά συγκινητικό και τρομερό επίσης, το πόσο καθαρά δείχνει η όπερα πως οι άνθρωποι στις συμφορές τους είναι μόνοι. Ο φόνος της Μαρί και ο θάνατος του Βότσεκ, δεν συγκινούν κανέναν, ούτε το γιατρό και το λοχαγό που έτυχε να περνούν δίπλα. Και το συγκλονιστικό τέλος με το παιδάκι, έρχεται αν πραγματώσει τραγικά το νανούρισμα που του έλεγε η μάνα του στην πρώτη σκηνή της ίδιας πράξης, για ένα παιδάκι που έχουν πεθάνει η μάνα και ο πατέρας του, δεν είχε κανέναν στον κόσμο, πεινούσε και έκλαιγε. Το παιδάκι παίρνει το παιχνίδι του και ακολουθεί τα άλλα παιδιά. Η σκηνή αδειάζει, αλλά έχει ήδη ξεκινήσει μια νέα τραγωδία, εκτός σκηνής, που αφορά το ίδιο και τη μοίρα του. [/QUOTE]
Verification
Post reply
Home
Forums
Μουσική - Κινηματογράφος - Τηλεόραση - Πολιτισμός
Μουσική
Παρουσιάσεις δίσκων - Aφιερώματα
Wozzeck (Βότσεκ)
Top
Bottom
This site uses cookies to help personalise content, tailor your experience and to keep you logged in if you register.
By continuing to use this site, you are consenting to our use of cookies.
Accept
Learn more…