Η Φαντασία για Πιάνο, χορωδία και Ορχήστρα op.80 συνετέθη από τον Beethoven σε διάστημα λίγων ημερών, το Δεκέμβριο του 1808 για μια συναυλία η οποία θα περιελάμβανε μεταξύ άλλων την 5η και 6η Συμφωνία, μέρος της Λειτουργίας σε Ντο και το 4ο Κοντσέρτο για πιάνο. Ουκ ολίγα δηλαδή. Ο Beethoven ήθελε ως επιστέγασμα της συναυλίας ένα εντυπωσιακό κομμάτι και αφού θα υπήρχαν για τα υπόλοιπα έργα πιανίστας, ορχήστρα και χορωδία, αποφάσισε να συνθέσει ένα έργο το οποίο θα χρησιμοποιούσε όλους αυτούς τους εκτελεστές. Κάπως έτσι γεννήθηκε η Χορωδιακή Φαντασία. Ως συνήθως όμως με τα πράγματα της τελευταίας στιγμής, οι πρόβες που έγιναν δεν ήταν αρκετές , με αποτέλεσμα να γίνουν λάθη στην εκτέλεση και το έργο να τύχει μιας καταστροφικής υποδοχής.
Ο συνδυασμός πιάνου, ορχήστρας και χορωδίας δεν είχε προηγούμενο μέχρι τότε αλλά και μέχρι σήμερα παραμένει σπάνιος (μιά άλλη περίπτωση είναι το Κοντσέρτο για Πιάνο του Busoni).
Οι σολίστες οι οποίοι απαιτούνται είναι:
2 σοπράνο, 1 mezzo σοπράνο, 2 τενόροι και 1 μπάσσος.
Η διάρκεια του έργου είναι περί τα 20 λεπτά.
Το πρώτο μέρος, Adagio, παίζεται από το πιάνο, ήρεμα και μεγαλόπρεπα αρχικά αλλά με μεγαλύτερη ενεργητικότητα στη συνέχεια. Την ημέρα της πρεμιέρας, ο Beethoven, ως σολίστας ο ίδιος, το είχε αυτοσχεδιάσει και δεν το έγραψε σε χαρτί παρά σχεδόν ένα χρόνο μετά.
Το δεύτερο μέρος, Finale (σημ. Allegro - Meno allegro - Adagio ma non troppo - Marcia, assai vivace - Allegretto, ma non troppo - Presto) αρχίζει με την είσοδο της ορχήστρας με τα κοντραμπάσσα να παίζουν χαμηλά και με διακριτικό διάλογο πιάνου - ορχήστρας. Σε κάποιους θα έρθει στο μυαλό το δεύτερο μέρος του 4ου Κοντσέρτου για Πιάνο. Στη συνέχεια και μετά από τρία καλέσματα από τα κόρνα και τις αντηχήσεις τους από τα όμποε, θα ακολουθήσει το θέμα, από το πιάνο, και στη συνέχεια κάποιες παραλλαγές του με συνδυασμούς φλάουτου - πιάνου, όμποε - πιάνου, κλαρινέτων και φαγκότου. Στη συνέχεια αναλαμβάνουν τα έγχορδα μόνα τους και μετά από ένα tutti θα ακολουθήσουν κι άλλοι διάλογοι πιάνου ορχήστρας.
Οι τόνοι πέφτουν με τους διαλόγους πιάνου ορχήστρας να συνεχίζονται μέχρι να ξανανέβουν, σε στυλ μαρς, με όλη την ορχήστρα, για να ακολουθήσει μια σύντομη cadenza της οποίας οι αρπισμοί σε συνδυασμό με την ορχήστρα θα μας θυμίσουν το ''Αυτοκρατορικό'' 5ο Κοντσέρτο για Πιάνο.
Είναι πλέον η σειρά των φωνών. Πρώτα οι γυναίκες σολίστες με το πιάνο και μετά οι άνδρες σολίστες επίσης με το πιάνο για να ακολουθήσει αμέσως μετά η χορωδία με όλη την ορχήστρα και η χορωδία με το πιάνο. Μετά από μερικούς ακόμη διαλόγους σολιστών, χορωδίας, ορχήστρας, πιάνου, το έργο οδηγείται στην κορύφωση και το εντυπωσιακό κλείσιμο.
Last edited:
