Rosencrantz and Guildenstern are dead (1990)
Όποιος έχει διαβάσει τον «Άμλετ» ή έχει δει μια από τις πολλές κινηματογραφικές του μεταφορές ενδεχομένως να θυμάται αυτούς τους δύο χαρακτήρες. Η παρουσία τους και η συμβολή τους είναι από μηδαμινή έως ελάχιστη. Είναι δύο αυλικοί τους οποίους καλεί ο αιμομίκτης θείος του Άμλετ και βασιλιάς της Δανίας Κλαύδιος για να ανακαλύψουν, με την ιδιότητα της φιλίας που έχουν με τον Άμλετ, τι τον κατατρώει και είναι τόσο μελαγχολικός. Τελικά τους δίνει εντολή να συνοδεύσουν τον Άμλετ στην Αγγλία δίνοντάς τους ένα γράμμα στο οποίο γράφει στον βασιλιά της Αγγλίας ότι ο Άμλετ πρέπει να σκοτωθεί. Στην πορεία του ταξιδιού ο τραγικός ήρωας ανακαλύπτει το γράμμα και το παραλλάσει γράφοντας αντ’αυτού να φονευθούν οι δύο συνοδοί του, πράγμα που γίνεται. Σε αυτές τις λίγες αράδες εσωκλείεται η «συνεισφορά» των δύο κυρίων στη ροή της γνωστής Σαιξπηρικής ιστορίας.
Ο γνωστός θεατρικός συγγραφέας Tom Stoppard και σεναριογράφος ταινιών όπως «Ο ερωτευμένος Σαίξπηρ», «Μπραζίλ» και άλλων αποφάσισε να κάνει αυτούς τους δύο «τριταγωνιστές» του «Άμλετ» πρωταγωνιστές στη δική του ταινία. Τους ρόλους των ενσαρκώνουν ο Gary Oldman και ο Tim Roth χωρίς να διευκρινίζεται στην ταινία ακριβώς ποιος είναι ποιος,, και οι δύο απαντούν στο ένα όνομα και τούμπαλιν σαν να αποτελούν τα δύο μέρη μιας οντότητας που αλληλοσυμπληρώνονται απλά ο Oldman φαίνεται πιιο αφελής ενώ ο Roth πιο εκλογικευμένος
Η ταινία ξεκινά με το ταξίδι των δύο προς την Ελσινόρη όπου πηγαίνουν να συναντήσουν τον βασιλιά Κλαύδιο ο οποίος τους φώναξε μέχρι την τελική τους κατάληξη που αναφέρεται πιο πάνω. Με την κλασική έννοια του όρου η ταινία δεν έχει πλοκή αφού οι δύο ήρωες από την αρχή έως το τέλος το μόνο που κάνουν είναι να φιλοσοφούν, η να αμπελοφιλοσοφούν όπως το πάρει κανείς, επί παντός επιστητού ενώ η γνωστή ιστορία του Άμλετ εκτυλίσσεται στο παρασκήνιο και ουσιαστικά «διακόπτει» τον ειρμό των σκέψεων των δύο πρωταγωνιστών οι οποίοι δεν φαίνεται να πολυνοιάζονται για την αποστολή που τους ανέθεσαν. Ανάμεσα σε όλες αυτές τις συζητήσεις ο Oldman διαπιστώνει ή ανακαλύπτει με πολύ διασκεδαστικό τρόπο διάφορους νόμους της φυσικής όπως η αρχή του Αρχιμήδη, ο νόμος της βαρύτητας, η αρχή διατήρησης της ενέργειας και ο νόμος των πιθανοτήτων χωρίς να μπορέσει να εμβαθύνει σε κανέναν αφού πάντα με κάποιο τρόπο τον διακόπτει και τον επιτιμά ο ορθολογιστής Roth. Μέσα στο κόλπο μπαίνει και ένας θίασος περιπλανώμενων ηθοποιών, τον αρχηγό των οποίων παίζει ο Richard Dreyfuss σε μια ερμηνεία πολύ «άνετη» και επιβλητική, η παρουσία του οποίου είναι πολύ περισσότερο από αυτή του απλού διασκεδαστή. Ο Dreyfuss ουσιαστικά ενσαρκώνει το ίδιο το έργο (ή την τέχνη της τραγωδίας) το οποίο σαν αυθύπαρκτη οντότητα ολοκληρώνεται υποτάσσοντας στη βούλησή του τους πρωταγωνιστές του είτε αυτοί θέλουν είτε όχι αλλά ταυτόχρονα συμβολίζει και την Μοίρα και το αναπόδραστό της θυμίζοντας κάπως την ατάκα λίγα χρόνια αργότερα του Dennis Hopper στο «Speed» όπου έπαιζε έναν παρανοϊκό βομβιστή και έλεγε «ο σκοπός μιας βόμβας είναι να εκρήγνυται».
Η ταινία τελειώνει με μια ωραία ατάκα του Roth λίγο πριν απαγχονιστούν που λέει «Πως αφήσαμε τα πράγματα να φτάσουν ως εδώ, σε κάποια στιγμή έπρεπε να είχαμε κάνει κάτι», άλλο ένα food for thought του Stoppard που συμβάλλει στο πολυεπίπεδο της ταινίας.
Το φιλμ έχει απίστευτο ρυθμό ενώ κυριαρχούν οι ατάκες – ξυράφια μεταξύ των πρωταγωνιστών. Ενδεικτική είναι η σκηνή όπου οι δύο τους παίζουν τένις αλλά με λέξεις παίρνοντας θέσεις όπως οι τενίστες πριν το σέρβις. Απολαυστικοί οι Oldman και Roth στην τελευταία Ευρωπαϊκή ταινία και των δύο πριν να δοκιμάσουν το Αμερικανικό Όνειρο ενώ για τον Dreyfuss ανέφερα πιο πάνω ότι κάνει μια πολύ μεστή ερμηνεία. Τη συστήνω ανεπφύλακτα για όλους, δεν είναι ούτε αργή ούτε «βαριά» όπως μπορεί να φαντάζεται κάποιος.
Η ταινία αποτελεί την μοναδική ως τώρα σκηνοθετική δουλειά του Stoppard και κέρδισε τον Χρυσό Λέοντα του Φεστιβάλ της Βενετίας.
