Η διασκευή των αρχαίων κειμένων

[ANNA]

Με αφορμή τη θεατρική παράσταση «Εκκλησιάζουσες» που παρακολούθησα χθες στο αρχαίο θέατρο του Άργους, έκανα κάποιες σκέψεις τις οποίες θα ήθελα να μοιραστώ μαζί σας.

Όλοι θαυμάζουμε την πολιτιστική κληρονομιά που μας έχουν αφήσει οι πρόγονοί μας. Ένα μέρος αυτής είναι οι τραγωδίες και οι κωμωδίες που βλέπουμε στο θέατρο.
Αλλά πόσες φορές μπορούμε να παρακολουθήσουμε το ίδιο θέαμα? Σίγουρα όχι πολλές. Έτσι, γεννήθηκαν οι διασκευές.
Ο κάθε σκηνοθέτης βάζει τη δική του υπογραφή σε ένα κλασικό έργο και του δίνει μια διαφορετική υπόσταση. Έτσι, μπορούμε κάθε χρόνο να παρακολουθούμε «Μήδεια» ή «Όρνιθες» με το ίδιο ενδιαφέρον που είχαμε την πρώτη φορά.
Αλλά το ερώτημα είναι ακριβώς αυτό. Κατά πόσο μπορεί να διαφοροποιηθεί ένα κλασικό κείμενο? Υπάρχουν ή όχι όρια? Κατά πόσο πρέπει ο εκάστοτε σκηνοθέτης να σεβαστεί το δημιουργό?

Έχουμε δει διάφορα ευτράπελα επί σκηνής. Μας άρεσαν τελικά ή μας άφησαν αδιάφορους?
Θα με ενδιέφεραν πολύ οι απόψεις σας…

 

[DIPIE]

Εξαρτάται απο το ποιός.

Αλλο ο αείμνηστος Κούν κι άλλο τα μπουλούκια της TV.που εσχάτως έχουν πάρει αμπάριζα τα αρχαία θέατρα,προσπαθόντας να εξαργυρώσουν κι εκεί την εφήμερη τηλεοπτική τους "αναγνωρισιμότητα".

Με τον Βουλγαράκη υπουργό πολιτισμού-τον θυμάμαι εν μέσω των νεολαίων του κόμματός του που αισχρολογούσαν,υπό των ρυθμό των τυμπάνων,να τους κρατάει το τέμπο-δεν μου φαίνεται και πολύ περίεργο...

 

[ANNA]

Δεν ξέρω αν είναι θέμα Υπουργείου Πολιτισμού, πάντως όλοι ανεβάζουν κι από ένα κλασικό έργο το Καλοκαίρι, όταν η τηλεοπτική σαιζόν τελειώνει.
Μα, πραγματικά, οι θίασοι έχουν τόση ανάγκη από κράχτες, ώστε να βάζουν πρωταγωνιστή τον κάθε εφήμερο σταρ?

Τέλος πάντων, σκοπός μου δεν είναι τόσο να κρίνω τις ερμηνείες, όσο τις σκηνοθεσίες. Το κατά πόσο "επιτρέπεται" να ξεφεύγουν από τα στενάπλαίσια του αρχικού κειμένου.

 

[Νανόπουλος Γιάννης]

Εγω θεωρώ, ότι όπως σε όλα τα πράγματα ,έτσι και εδω και μάλιστα γιά πολλούς λόγους παραπάνω θα πρέπει να υπάρχουν κάποια όρια.Τώρα θα μου πείτε ποιά είναι αυτά και ποιός θα τα οριοθετεί κάθε φορά;
Ειδικά στις κομωδίες το πράγματ τις περισσότερες φορές έχει παραξηλώσει.Η εύκολος δρόμος χρησιμοποίησης βρισιών η λέξεων <πρόστυχων>θεωρείται απο πολλούς καλιτέχνες ότι δημιουργεί γέλιο.Για εμένα τουλάχιστον συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο....
Χρησιμοποιώντας αυτούς τους τρόπους κατά κόρον καταλαβαίνω ότι φαντασία δεν υπάρχει και παράλληλα χάνεται σε πολύ μεγάλο μέρος ο σεβασμός στον αρχικό δημιουργό....τουλάχιστον προχθές στην συγκεκριμένη εκτέλεση των εκκλησιάζουσων στο Αργος αυτό και μόνο αυτό κατάλαβα.

 

[McZab]

Για να βγει ασφαλές συμπέρασμα πάντως θα πρέπει κάποιος να έχει διαβάσει το αρχικό κείμενο, ει δυνατόν και στα αρχαία ώστε να μπορεί να κάνει τις συγκρίσεις του στο επίπεδο το λόγου τουλάχιστον. Εκεί οι παρεμβάσεις θα πρέπει να περιορίζονται στο ελάχιστο κατά τη γνώμη μου.
Σκηνοθετικά, απλά υπάρχουν δύο προσεγγίσεις, η "κλασσική" και η "σύγχρονη". Μην ξεχνάμε ότι όρια στην Τέχνη δεν μπαίνουν ούτε και μπορούμε ή πρέπει να απαγορεύσουμε τους πειραματισμούς και τις εναλλακτικές προσεγγίσεις στα αρχαία θεατρικά. Το αν είναι επιτυχημένα ή αν μας εκφράζουν αισθητικά είναι ένα άλλο θέμα.
Προσωπικά πιστεύω ότι η διαχρονικότητα περιέχεται σε αυτά τα έργα κυρίως στο "λόγο" οπότε ούτε η αναγνωρισιμότητα των ηθοποιών παίζει ρόλο, ούτε ο δήθεν "εκσυγχρονισμός" και η "επικαιροποίηση" των σκηνικών, των ενδυμάτων, κτλ, προσφέρουν κάτι παραπάνω στην αξία του έργου.

 

[ΒΛΑΣΙΔΗΣ]

Φέτος παρακολούθησα τη Λυσιστράτη του Κρατικού θεάτρου Βορείου Ελλάδος στο αρχαίο θέατρο της Θάσου με τη Ρένια Λοιζιδου, τον Δημήτρη Πιατά, Μίκα Ασημάκη, κλπ. Πολύ πλούσια παράσταση, αλλά.... γνωρίζοντας το αρχαίο κείμενο του Αριστοφάνη και τη μετάφρασή του παρατήρησα την εντυπωσιακή αύξηση της βωμολοχίας σε σχέση με το ήδη πολύ ελευθερόστομο πρωτότυπο. Υπερβολή!!! Και τα σκηνοθετικά ευρήματα επίσης ήταν πολύ προωθημένα. Όχι μόνο για τα μικρά παιδιά, αλλά και για τους μεγάλους.

Πήγα με τις δυο μεγάλες κόρες μου (15 και 11 ετών). Ζορίστηκα ιδιαίτερα ψυχολογικά, όταν αρχίσανε τα πισωγλέντης κλπ. κλπ. Και φυσικά όταν κλήθηκα να διευκρινίσω τις απορίες τους.....