Ηλέκτρα-Στάϊν-Σοφοκλής???

17 June 2006
62,715
Χολαργός
Tήν προηγούμενη Τετάρτη παρακολούθησα τήν πολυδιαφημισμένη παράσταση τού Γερμανου σκηνοθέτη Πέτερ Στάϊν στο Θέατρο Βράχων.
Περίμενα κάποιες μέρες για να ξανασκεφτώ αυτό που είδα γιατί δεν ήθελα νάμαι παρορμητικός στήν έτσι και αλλοιώς ερασιτεχνική γνώμη μου.
Κατ´αρχήν δεν ήταν η Ηλέκτρα τού Σοφοκλή ,αλλά τού Ευριπίδη γιατί σε αυτή την Τραγωδία η κόρη τού Αγαμέμνονα διήγε βουκολική ζωή.
Σκεφτόμενος πολλές φορές τήν παράσταση και συνυπολογίζοντας ότι δέν τήν είδα στην Επίδαυρο,το τελικό μου συμπέρασμα είναι ότι δέν συγκινήθηκα πουθενά,ούτε διεπίστωσα οποιαδήποτε κορύφωση στό έργο.
Επιπροσθέτως δέν υπήρξε και οποιουδήποτε είδους κάθαρσις.
Στόν χώρο δέσποζε το μεταλλικό παλάτι τών Ατρειδών ,το κοίλον ήταν γεμάτο από χόρτα και περιμετρικά υπήρχαν κάποιες γούρνες με νερό(σκηνικά και κοστούμια τού Διονύση Φωτόπουλου).
Το έργο αναφέρεται στην θυμωμένη Ηλέκτρα ,που αναμένει τήν επιστροφή τού Ορεστη για να εκδικηθει τον θάνατο τού Αγαμέμνονα,σκοτώνοντας τήν Κλυταιμνήστρα και τον εραστή της τον Αίγισθο.Η Ηλέκτρα επίσης κατηγορεί την αδελφή της Χρυσόθεμι επειδή έχει ´συμβιβαστεί ´με το νέο καθεστώς.
Ο Παιδαγωγός τού Ορέστη στήνει ένα κόλπο και παραπλανά τό ´αμαρτωλό ζευγάρι´αλλά και τήν Ηλέκτρα λεγοντας πώς ο Ορέστης σκοτώθηκε σε αρματοδρομίες.
Μετά τον θρήνο τής Ηλέκτρας και τον καυγά με τήν μάνα της εμφανίζεται ο Ορέστης με τον Πυλάδη ,αναγνωρίζεται απο την Ηλέκτρα και σκοτώνει πρώτα τήν Κλυταιμνήστρα και μετά τον Αιγισθο.
Τότε η κατά Στάϊν Ηλέκτρα στήνει ένα έξαλλο χορό γύρο απο το πτώμα τής μάνας της (στην τραγωδία,ούτε ο φόνος αλλά ούτε πτώμα υφίσταται στα μάτια τών θεατών....)βγάζει τα μαύρα ρούχα της ,μένει ολόγυμνη και πηγαίνει σε μιά απο τίς γούρνες όπου πλένεται και ´εξαγνίζεται´.Εν συνεχεία ο χορός τής φορά ένα λευκό φόρεμα ...
Να με συγχωρείτε για τήν περιγραφή,που γίνεται εσκεμμένα έτσι,αλλά η εντύπωση πού μου δόθηκε είναι ότι είδα μιά καλογυρισμενη θεατρική παράσταση ενός επεισοδίου της τηλεοπτικής 10ης εντολής......
Δεν υπήρχε στοιχείo Αρχαίας Τραγωδίας,όπως επίσης είχε αφαιρεθεί εντελώς το θεϊκό στοιχείο(ρόλος Απόλλωνα στα δρώμενα),αλλά η όλη παράσταση ήταν εντελώς απογυμνωμένη απο οποιοδήποτε συναίσθημα.
Ο Στάϊν έδειξε το μίσος του για τήν Κλυταιμνήστρα βάζοντας τήν Ηλέκτρα να σκουπίζει υστερικά και με θόρυβο στο κοίλον κατά την διαρκεια τού μονολόγου της..Αλλά δεν φάνηκε να συμπαθεί ούτε τήν Ηλέκτρα γιατί επι δύο ώρες τήν είχε υποχρεώσει να φέρεται εντελώς υστερικά.
Σημειωτέον ότι η Ηλέκτρα,στην τραγωδία τού Σοφοκλή,όταν μαθαίνει ότι ο Ορέστης σκότωσε τήν μάνα της τόν ρώτα'Πέθανε η έρημη??Πέθανε η δόλια??;'δείχνοντας τήν αμφιθυμία της για τήν πράξη.
Στην παρούσα μετάφραση τού έργου αυτό δεν υπήρξε...
Ο Χορός ήταν ανύπαρκτος.Καμιά δεκαριά κοπέλλες,με μέτρια κίνηση,μετριότατο λόγο ,πού απλά συνόδευαν τήν επίσης μέτρια μουσική επένδυση.
Και λίγα λόγια για τούς ηθοποιούς.
Η νεαρή Στεφανία Γουλιώτη (Hλέκτρα)σήκωσε όλο το βάρος τής παράστασης.
Ηταν εντυπωσιακή η ενεργητικότητά της επί δύο ολόκληρες ώρες.
Τεχνικά άψογη,γυμνασμένη,υστερική όπως τής είχε ζητηθεί.
Από τίς συνεντεύξεις της μοιάζει με κορίτσι εντελώς αφοσιωμένο στην Τεχνη της ,είναι σεμνότατη και έχει μέλλον.
Εμένα δεν μέ συγκίνησε.Την θαύμασα για τήν αρτιότητάς της ,αλλά έμεινα με τήν απορία εάν είχε κατανοήσει πλήρως αυτό πού έπαιζε.
Η Κόρα Καρβούνη σάν Χρυσόθεμις,επαρκέστατη,με καθαρό λόγο και άρθρωση.
Η Καρυοφυλλιά Καραμπέτη ντυμένη με μιά εκπληκτική καταπράσινη τουαλέτα έπαιξε τον εαυτό της.
Ο Γιάννης Φέρτης σαν Παιδαγωγός,με τήν εμπειρία του και τήν ωραία του φωνή ήταν επαρκής.
Ο Λάζαρος Γεωργακόπουλος σαν Αιγισθος,μού άρεσε γιατί προσέδωσε στον ρόλο μιά ειρωνεία,που τού ταίριαζε.
Ο νεαρός ζεν πρεμιέ Τότσικας σάν Ορεστης θα μπορούσε να παίζει στό σήριαλ´Της Αγάπης Μαχαιριά´,με το μαύρο ρούχο,το σπαθάκι και τήν μετριότατη άρθρωσή του.
Η παράσταση λοιπόν ήταν ένα απογυμνωμένο αστυνομικό έργο.
Η σκηνή που η Γουλιώτη εμφανίζεται γυμνή,όπως περιέγραψα παραπάνω,εντελώς κοινότοπη και χωρίς πρωτοτυπία.Βγάζω τα ματωμενα μου ρούχα,μπαίνω στο νερό,πλένομαι και φορώ το λευκό που εξαγνίζει...
Εχει παρουσιαστεί ανάλογη σκηνή άπειρες φορές.

Ο Στάϊν φυσικά και παραμένει μεγάλος σκηνοθέτης,αλλά εδώ δεν μού είπε τίποτα.
Σκέφτηκα μάλιστα τί θα εγραφαν οι κριτικοί εάν τήν Αντιγόνη ,που υπέγραψε ο Λευτέρης Βογιατζής,τήν είχε κάνει αυτός.Διθυράμβους ασφαλώς.
Ε,η Αντιγόνη τού Βογιατζή αποτελεί πρόταση δεκαετίας για το Αρχαίο Δράμα.
Μιά παράσταση,που συνδύαζε ένα σύγχρονο τρόπο με το Αρχαίο Κείμενο και ήταν δουλεμένη άψογα απο την αρχή ως το τέλος...
 
Σπυρο δεν ειδα την παρασταση ,αλλα ειμαι σιγουρος πως ειναι οπως τα λες

ενας Γερμανος οσο καλος και αν ειναι δεν πιστευω οτι μπορει να πιασει

το πνευμα της αρχαιας τραγωδιας

αληθεια θυμασε τον Καρολο Κουν ...πως επαιζε με κατι Αριστοφανιδες ....

τον ειχες προλαβει ?

.
 
Στέλιο είχα τήν τύχη να δώ δυό παραστάσεις του.
Καμιά σχέση με τον σημερινό λαϊκιστικο και πολιτικάντικο και σχεδόν χυδαίο Αριστοφάνη.
Φέτος λόγω υποχρέωσης πήγα και είδα την Λυσιστράτη τού Κ.Θ.Β.Ε.με την Ρένια Λουϊζίδου και τον Πιατά.!!!!!!!!!!!!!!!
Μια χαρά ´παρά-πέντε´ήταν με έναν χορό mixed μεταξύ φλαμέγκο,ράπ και δεν ξέρω τι...
 
ενας Γερμανος οσο καλος και αν ειναι δεν πιστευω οτι μπορει να πιασει

το πνευμα της αρχαιας τραγωδιας

Δεν έχω ιδία εμπειρία, οπότε θα μεταφέρω την άποψη μίας γυναίκας που σέβομαι και εμπιστεύομαι:
Ο Peter Stein όταν πρωτοασχολήθηκε με την ελληνική τραγωδία, ήταν όντως πρωτοποριακός. Έδωσε στην τραγωδία μια νέα αντίληψη, η οποία εδραιώθηκε μεταξύ και των ελλήνων σκηνοθετών. Έτσι, τώρα αποτελεί το "καθεστώς" και δεν έχει να προσφέρει πολλά.

Αντιθέτως, η πιο ενδιαφέρουσα παράσταση της φετινής Επιδαύρου -κατ' αυτήν πάντα- ήταν η Ορέστεια της Karin Neuhäuser, του Θεατρικού Οργανισμού Schauspiel της Φρανκφούρτης.

Το (δικό μου) συμπέρασμα είναι ότι δεν υπάρχουν πλέον στεγανά. Ειδικά όταν μιλάμε για δημιουργήματα τέτοιας ηλικίας, που πλέον αποτελούν κτήματα του παγκόσμιου -ή τουλάχιστον του δυτικού- πολιτισμού.
 
Απ´όσα άκουσα για την φετεινή Ορέστεια ,ειδικά τα δύο τελευταία μέρη ήταν σκέτη αποτυχία.Και δεν με αφορούν οι ενοχές τών Γερμανών για το παρελθόν τους,όταν μού βάζουν στόν χορό παιδάκια με ναζιστικές στολες´ή οταν ξεφτυλίζουν εντελώς τίς Ευμενίδες μεταρέποντας τες σε ρόζ καταγγελια τής τηλοψίας.
Και η Αρχαία Τραγωδία δεν είναι κτήμα τού Δυτικού Πολιτισμού όπως δεν είναι δικό μας κτήμα ο Μολιέρος ή ο Γκαίτε.Απο κάποιες ρίζες προέρχονται οι διαφορετικοί πολιτισμοί.Αλλο εάν αλληλεπιδρούν και φυσικά έτσι πρέπει..
Αρα οι σύγχρονες παραστάσεις οφείλουν να σέβονται το Κείμενο,να εμπλουτίζουν την οπτική αλλα Τραγωδία χωρίς κορύφωση και Κάθαρση δεν υπάρχει.
Και αυτό επιμελώς το ξεχνάνε.Ενώ ο Βογιατζής με την Αντιγόνη προσέφερε όλη την μαγεία στηνΕλλάδα τού 2007.Αυτό ήταν πρόταση..
Υ.Γ
Ο Λιθουανός Νεκρόσιους πρίν απο μερικά χρόνια είχε παρουσιάσει Βάκχες σε σύγχρονη οπτική και ήταν συγκλονιστικός
 
Απ´όσα άκουσα για την φετεινή Ορέστεια ,ειδικά τα δύο τελευταία μέρη ήταν σκέτη αποτυχία.Και δεν με αφορούν οι ενοχές τών Γερμανών για το παρελθόν τους,όταν μού βάζουν στόν χορό παιδάκια με ναζιστικές στολες´ή οταν ξεφτυλίζουν εντελώς τίς Ευμενίδες μεταρέποντας τες σε ρόζ καταγγελια τής τηλοψίας.

Μακάρι να την είχαμε δει, Σπύρο, για να συνεχιζόταν η κουβέντα.

Και η Αρχαία Τραγωδία δεν είναι κτήμα τού Δυτικού Πολιτισμού όπως δεν είναι δικό μας κτήμα ο Μολιέρος ή ο Γκαίτε.Απο κάποιες ρίζες προέρχονται οι διαφορετικοί πολιτισμοί.Αλλο εάν αλληλεπιδρούν και φυσικά έτσι πρέπει..

Σπύρο, δεν ακολουθώ τις νοοτροπίες ισοπέδωσης και ασυνέχειας που συνήθως αντιμάχεσαι. Αλλά, μετά από τόσα χρόνια επιρροής, δεν μπορώ να συμφωνήσω στο ότι οι Έλληνες μπορούν να διεκδικούν κάποια εκ προοιμίου ιδιαίτερη κατανόηση στα έργα αυτά. Ακόμα λιγότερο οι Άγγλοι με τον Σαίξπηρ.
Θα επιχειρήσω έναν, ελπίζω όχι ατυχή, παραλληλισμό με τη φιλοσοφία, η οποία σήμερα στην Ελλάδα είναι περίπου ανύπαρκτη. Αν η "πολιτιστική κληρονομικότητα" έδινε κάποιο προβάδισμα στην αντίληψη των φιλοσοφικών ιδεών, η Ελλάδα θα έπρεπε να έχει μια καλύτερη παρουσία στη σύγχρονη φιλοσοφική παραγωγή. Παρεμπιπτώντως, θεωρώ ότι αυτό είναι το λιγότερο πρακτικό αλλά και πιο ντροπιαστικό στοιχείο της σημερινής ελληνικής εκπαιδευτικής πραγματικότητας.
 
Λευτέρη για μένα στην Αρχαία Τραγωδία είναι κάτι πιό απλό.
Πρώτον η γλώσσα έστω και σε σύγχρονα Ελληνικά,προσδίδει μιά άλλη διάσταση στην ερμηνεία τής Αρχαίας Τραγωδίας και δεύτερον η θεατρική παράδοση που πήγε να δημιουργηθεί με ορισμένους σκηνοθέτες δικούς μας.
Απο εκεί και πέρα θεωρώ ότι για να παίζεται πλέον Αρχαία Τραγωδία θά πρέπει αυτός που το αποφασίζει να έχει κάτι να πεί με το ανέβασμά της.
Το ίδιο ισχύει και για τούς ξένους.Μονον που αυτοί τής εχουν αλλάξει τα φώτα και μάλιστα πολλές φορές.
Το θέμα δεν είναι να παίρνεις ένα κείμενο και να το κάνεις κουρελόπανο(είχα την ατυχία να δώ πρόπερσυ Ικέτιδες σε στύλ μιούσικαλ απο κάτι Ολλανδούς στην Επίδαυρο και ακόμα χασμουριέμαι)και να το προσαρμόζεις στο στύλ σου μη ακολουθώντας στοιχειωδώς μερικούς βασικούς κανόνες.
Αντιστοίχως υπάρχουν και ελληνες που δημιουργούν πολύ βαρετές παραστάσεις.Είτε με το παλιό στομφώδες στύλ είτε αντιγράφοντας τούς Δυτικούς.
Καλύτερα λοιπόν λίγοι και καλοί παρά πολλές παραστάσεις.
Προσωπικά πάντω ελαχιστες φορές έχω ευχαριστηθεί παράσταση απο Ευρωπαϊκό θίασο στήν Τραγωδία.
Ισως να φταίει και η γλώσσα,που με δυσκολεύει πολύ.
 
Θα συμφωνησω με τον Σπυρο Σουρλα .
Καποια πραγματα οταν αποτελουν την βαση ,
η τον ορισμο, η τον ακρογωνιαιο λιθο σε καποιες μορφες Τεχνης
δεν μπορεις να τα παιρνεις και να τους αλλαζεις τον "αδοξαστο".
Οταν Τραγωδια οριστηκε ως ειδος "ετσι ετσι και ετσι ",
δεν μπορεις να ερχεσαι να αλλαζεις την δομη ,
να την κανεις "ετσι ετσι και γιουβετσι "
και να εχεις την απαιτηση να ονομαζεται παλι Τραγωδια .
Αλλο η εισαγωγη νεωτερισμων και οπτικης γωνιας καποιων πραγματων
και αλλο η αλλαγη του... (βλ. πιο πανω περι δοξας :D ).
Σιγουρα "δουλεια" της Τεχνης ειναι να βγαινει εξω απο καλουπια και στεγανα,
να κανει υπερβασεις και να αμφισβητει,
ακομα και την ιδια της την υποσταση.
Ομως θα πρεπει να βρει εκτος απο ενα καλο αλλοθι ,
και ενα καλο επιχειρημα .
Αλλιως -εγω προσωπικα - την θεωρω δηθεν .

Γενικοτερα δεν μπορω να παρακολουθησω κωμωδίες στο Θεατρο
και ιδιαιτερα Κωμωδιες του Αριστοφανη
με τον τηλεοπτικο /επιθεωρησιακο τροπο που παρουσιαζονται .
Το θεωρω περαν της ελλειψης σεβασμου
και μεγαλη ,πολυ μεγαλη ξεφτιλα.

Στα της παραστασης του Στάϊν ,
οσοι γνωστοι και φιλοι ειδαν την παρασταση ,
εδωσαν ολοι το βαρος στην ερμηνεια της Στεφανίας Γουλιώτη .
Κανεις τους δεν εφυγε ενθουσιασμενος/εκστασιασμενος απο την παρασταση.
Δυστυχως λογω ...πατροτητας δεν ειδα φετος καμμια παρασταση
οποτε δεν εχω αποψη ουτε και για την Ηλέκτρα .
Η παρουσιαση -κριτικη του Σπυρου ομως ηταν αψογη και λεπτομερεστατη .
Μπραβο.
 
Τελικά την είδα και εγώ εχθές. Μετά από αυτά που είχαμε κουβεντιάσει και είχα ακούσει και από αλλού, την περίμενα χειρότερη. Δεν με ενθουσίασε, αλλά δεν με απογοήτευσε κιόλας.

Δεν γνωρίζω το αυθεντικό κείμενο, οπότε δεν έχω υπόψη τι αλλαγές έγιναν πέρα από αυτές που αναφέρει ο Σπύρος. Η πρώτη εντύπωση είναι ότι το έργο δεν ακολουθεί κλασσική δομή τραγωδίας: Αφενός, η πρωταγωνίστρια δεν είναι φορέας της δράσης, απλώς παρακολουθεί τα γεγονότα και ο συγγραφέας εστιάζεται στις αντιδράσεις της. Αφετέρου, υπάρχει ένα ιδιότυπο happy end, αφού η επιθυμία της Ηλέκτρας γίνεται πραγματικότητα, χωρίς κάποιο τίμημα για την ίδια. Έτσι, λοιπόν, ως κορύφωση του έργου μένει η εναλλαγή από τον θρήνο για τον Ορέστη στην αναγνώρισή του. Επόμενο να το υποβιβάζει ο Σπύρος σε "αστυνομικό".

Ο σκηνοθέτης καθοδηγούσε τους ηθοποιούς στο να εναλλάσσονται από ψύχραιμο λόγο σε υστερικές κινήσεις, κάτι που με ξένισε. Η διοχέτευση της ενέργειας της Ηλέκτρας στην... εργασιοθεραπεία ήταν μια ενδιαφέρουσα ιδέα, που όμως αποδείχθηκε πολύ αναχρονιστική για να δουλέψει όπως έπρεπε. Οι κραυγές της Κλυταιμνίστρας μέσα από το παλάτι επίσης δεν ταίριαζαν, ενώ μου κακοφάνηκε και το επινίκιο πάτημα του πτώματός της από την Ηλέκτρα. Τέλος, η δραστική επιβράδυνση του ρυθμό στη σκηνή του Αίγισθου που εν αγνοία του τον περιμένει ο θάνατος, τον καθιστά μάλλον συμπαθητικό. Δεν ξέρω αν αυτή ήταν η πρόθεση του σκηνοθέτη, αλλά εγώ τη θεώρησα ατυχή.

Μπράβο στη Στεφανία Γουλιώτη για τις αντοχές της και που υπηρέτησε με αξιοπρέπεια το ρόλο της. Ωστόσο, ήταν προφανής η υπεροχή της Κόρας Καρβούνη, η οποία με έχει εντυπωσιάσει όπου την έχω δει. Η μικρή σκηνή της όπου θρηνεί τον Ορέστη ήταν αισθητά πιο δυνατή από την προηγούμενη της Ηλέκτρας.

Εκτός τόπου και χρόνου η "cool" ερμηνεία του Ορέστη από τον Τότσικα, αλλά θεωρώ ότι μεγαλύτερη ευθύνη για αυτή φέρει ο σκηνοθέτης. Ευτυχώς, στη βασική σκηνή του με την Ηλέκτρα είχε πιο λογικές αντιδράσεις και δεν την κατέστρεψε. Φέρτης και Καραμπέτη στο ύψος τους, ενώ η ερμηνεία του Γεωργακόπουλου συνέβαλε στην περίεργη συμπάθεια για τον Αίγισθο που ανέφερα πριν.

Το ωραιότερο στοιχείο της παράστασης, κατ' εμέ πάντα, ήταν τα φωνητικά του χορού ταυτόχρονα με το λόγο της Ηλέκτρας. Έδιναν μια ατμόσφαιρα που σε πολλές στιγμές αποκτούσε την αίσθηση βυζαντινής λειτουργίας.

Αδιάφορο το μεταλλικό παλάτι, ωραία η χορταριασμένη αυλή με τις περιμετρικές γούρνες. Εδώ αξίζει άλλο ένα μπράβο στη Γουλιώτη, που μάλλον δεν περίμενε ότι θα κάνει μπάνιο ενώ το κοινό θα φοράει παλτό. Μπρρρρ...

Συνειδητοποιώ ότι εχω αναφέρει κυρίως αρνητικά για την παράσταση, ωστόσο δεν παίρνω πίσω το ότι δεν έφυγα δυσαρεστημένος. Διότι, με εξαίρεση τον Τότσικα, περισσότερο με ξένισαν παρά με ενόχλησαν. Με δυο λόγια, θα περιέγραφα την αίσθηση σαν μια χαλαρή βραδιά σε θερινό κινηματογράφο. Όποιος υποστηρίξει ότι κάτι τέτοιο πρέπει να θεωρηθεί ως αποτυχία για μια αρχαία τραγωδία, δεν θα διαφωνήσω. Σε καμία περίπτωση, όμως, δεν θα αποδώσω την ευθύνη στην εθνικότητα του σκηνοθέτη.
 
O χορός ήταν απολύτως ανύπαρκτος.
Ακόμα και τήν υποστήριξή του πρός τήν Ηλέκτρα τήν έδινε μέ έναν εντελώς αδιάφορο τρόπο και τόνο.Μιά δεκάδα χαμένα κοριτσάκια πού θύμιζαν παιδική χαρά...
Ακριβώς επειδή ο Στάϊν έστησε όλη τήν παράσταση πάνω στήν Γουλιώτη ´αφόπλισε ´και τον Χορό.
Εκτός τού ότι τό έργο έμοιαζε με καλοστημένο επεισόδιο αστυνομικής σειράς,ο σκηνοθέτης εντελώς προκλητικά ´άδειασε´τούς περισσότερους ρόλους .
Επίσης είχε ενδιαφέρον όλη η ´φιλολογία ´τής παράστασης όπου ο Γερμανός είχε μαζέψει όλους τούς συντελεστές σε κτήμα του στην Ιταλία...
Οι φυλλάδες μάς είχαν πρήξει για τήν καμπάνα απο το εκκλησάκι πού χτυπάει στο κτήμα Στάϊν και σημαίνει σιωπητήριο καί άλλα ευτράπελα...
Επίσης ο Στάϊν εντελώς προκλητικά δήλωνε ότι σκοπεύει να διδάξει στούς ηθοποιούς τήν εκφορά τού λόγου στήν Τραγωδία.!!!!!!!!!!!!!!!!
Υπ´όψιν ο Στάϊν δεν γνωρίζει γρί Ελληνικά ούτε Αρχαία Ελληνικα.Ο δέ Γιάννης Φέρτης δέν γνωρίζει αγγλικά ,γλώσσα στήν οποία γινόταν η ´διδασκαλία´.Παρ´όλα αυτά ο Φέρτης ήταν απο τούς καλύτερους λόγω τής θεατρικής του εμπειρίας.Σιγά να μήν περίμενε στά 70 του απο τον Στάϊν να τον μάθει νά ´εκφέρει´.Βεβαια ο Απόλλων πού ´συνεργάζεται´με τον παιδαγωγό-Φέρτη απουσιάζει από το έργο.Ο Στάϊν καθαρίζει και μέ τούς θεούς για να δείξει μιά Ηλέκτρα απολύτως υστερική ,η οποία στο τέλος κανιβαλίζει πάνω απο τό πτώμα τής μάνας της,χορεύοντας σάν Σιού, σπάζοντας κάθε κανόνα περί Υβρεως πού κυριαρχεί στίς Τραγωδίες...
Τα παραπάνω ,πού είναι απολύτως έγκυρα(όποιος μέ γνωρίζει προσωπικά και φιλικά γνωρίζει το γιατί),τά αναφέρω ακριβώς επειδή μερικοί μάς πουλάνε κουτόχορτο και μάς θεωρούνε ηλίθιους....
Τέλος οι Γερμανοί εάν θέλουν είτε να αντιμετωπίσουν λόγω ενοχών το ναζιστικό τους παρελθόν,είτε ακόμα χειρότερα να ταυτίσουν τούς Ατρείδες με τον Ναζισμό θεωρώντας ότι και άλλοι λαοί τούς έμοιασαν κάποια στιγμή στήν Ισοτρία,βγάζοντας παιδάκια ντυμένα ναζιστές που παριστάνουν τον Χορό στην Ορέστεια ή ακόμα χειρότερα μετατρέποντας σε ρόζ υπερθέαμα τίς Ευμενίδες(αναφέρομαι στην άλλη παράσταση άλλου Γερμανού)ας το κάνουν στούς δικούς τους μύθους.
Δόξα τώ θεώ έχουν άπειρα φεστιβάλ.
Πάντως η Ηλέκτρα ήταν μιά παράσταση για έναν ρόλο,όπου όμως η ταλαντούχα ηθοποιός παρότι άρτια τεχνικά ούτε κάν καταλάβαινε τί έπαιζε.Σε αυτό φυσικά ευθύνεται ο ´μέγας´Στάϊν.
Υπ´όψιν πρό ετών είχα δεί και τήν Ορέστειά του και πάλι αυτό που κατάλαβα είναι ότι προσωπικά δεν τον καταλαβαίνω.
Δεν έχασε και η βενετιά βελόνι γιά τον Πέτερ....