Ολοκληρώνεται ο φράχτης στον Εβρο
Παλιά Αστυνομική Ακαδημία Κομοτηνής, νυν κέντρο υποδοχής παράνομων μεταναστών. Δύο κόσμοι χωρίζονται από ένα απλό συρματόπλεγμα. Από τη μια, καμιά εκατοστή άτομα που έχουν συλληφθεί στη μεθόριο από τον Αύγουστο και μετά. Αξύριστοι, με ρούχα φθαρμένα, οργή και δάκρυα στα μάτια. Γαντζώνονται στα σύρματα, ουρλιάζουν λέξεις σε ακατάληπτες γλώσσες, ένας ψελλίζει σπαστά αγγλικά. Απέναντί τους Ελληνες και ξένοι δημοσιογράφοι με κάμερες και iPhone. Ο φακός εστιάζει στα πρόσωπα, τα χέρια, τα αφρισμένα στόματα. Αγρίμια.
Η Σουηδέζα επίτροπος της Ε.Ε. για θέματα Μετανάστευσης, Σεσίλα Μάλμστρομ, παρουσία του υπουργού Δημοσίας Τάξεως Νίκου Δένδια και του επικεφαλής της Αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ελλάδα, Παναγιώτη Καρβούνη, τους κάνει ερωτήσεις: «Τι τρώτε;», «Κάθε πότε βγαίνετε στο προαύλιο;», «Κάνατε αίτηση ασύλου;». Αντί απαντήσεων, τους ακούει ρυθμικά να φωνάζουν «Συρία», «Ελευθερία», «Human Rights». Στο Κέντρο Μεταναστών στη Βέννα, η Μάλμστρομ επισκέπτεται τα κελιά. Δεν υπάρχει συνωστισμός, όμως ακούγονται παράπονα για τις συνθήκες κράτησης. «Είναι παλιό το κτίριο. Θα φροντίσουμε να σας μεταφέρουμε σε ένα καινούργιο» τους λέει σαν να παρηγορεί έναν βαριά άρρωστο με την υπόσχεση ότι θα του βρει καλύτερο νοσοκομείο. Οσοι καταλαβαίνουν, την κοιτάζουν με απογοήτευση. Τα λίγα δευτερόλεπτα δημοσιότητας δεν αρκούν για να περιγράψουν την κατάστασή τους.
Την προηγούμενη Δευτέρα η επίτροπος, έκανε αυτοψία σε τέσσερα κέντρα υποδοχής στον Εβρο. Τη ρωτώ αν θα ήταν καλύτερο να τοποθετήσουν στη θέση της κάποιον από τον ευρωπαϊκό Νότο, ιδιαίτερα από χώρες που έχουν πρόβλημα όπως η Ελλάδα και η Ιταλία; Η Μάλμστρομ χάνει τη σουηδική της ψυχραιμία. «Το κράτος μας έχει τεράστια πείρα στη χορήγηση ασύλου» αντιτείνει εξοργισμένη. Σύμφωνα με εκτιμήσεις ο αριθμός των παράνομων μεταναστών στη χώρα της είναι περίπου 60.000 - 100.000 χιλιάδες. (Μόνο στον Εβρο συνελήφθησαν το 2010, 56.000 παράνομοι μετανάστες). Η επίσκεψη Μέρκελ που έκλεισε τους δρόμους του αθηναϊκού κέντρου την Τρίτη, ακύρωσε την προγραμματισμένη της βόλτα σε γειτονιές όπως ο Αγ. Παντελεήμονας, που δεν θυμίζουν σε τίποτα, Στοκχόλμη.
Η επίτροπος γύρισε στην Αθήνα και εμείς πηγαίνουμε σε μια σκοπιά, στη θέση Κεραίες. Ενας λόφος απέναντι από την Αδριανούπολη, στα σύνορα με την Τουρκία. Βράδυ Οκτωβρίου και ο παγωμένος αέρας μπαίνει από τον γιακά και τα μανίκια. Ο 20χρονος Θεσσαλονικιός Στέλιος Λαυρενίδης, μόλις έχει αποφοιτήσει από τη Σχολή Αστυφυλάκων, όπου έπαιρνε 550 ευρώ τον μήνα. Τώρα δεν έχει ακόμα πληρωθεί, στην πρώτη του βδομάδα υπηρεσίας. «Απ’ ό,τι θα πάρω βγάλτε και τις κρατήσεις για τη στολή και τον εξοπλισμό», μας λέει. Δίπλα του η λίγο μεγαλύτερη Σοφία Ράπτη. Μιλάει τρεις γλώσσες, έχει πανεπιστημιακό πτυχίο. Με περιποιημένο χτένισμα, μακιγιαρισμένη. «Μη με βάλεις σε γραφείο, με σκότωσες. Εδώ είναι η δουλειά μου, αυτό μου αρέσει να κάνω» μας λέει. Παίρνει 1.000 ευρώ με τις βραδινές βάρδιες. Επικεφαλής της ομάδας, ο ταξίαρχος Γιώργος Σαλαμάνγκας, διευθυντής της Αστυνομικής Διεύθυνσης Ορεστιάδας που υπηρετεί στην περιοχή από τις αρχές του ’90. Εχει συντονίσει όλες τις επιχειρήσεις σύλληψης και διάσωσης: «Το ηθικό μας δεν κάμπτεται. Η υπηρεσία ενισχύθηκε με ανθρώπινο δυναμικό, σκύλους, τεχνολογικά μέσα. Η ανταμοιβή μας είναι η εντυπωσιακή μείωση του αριθμού των λαθρομεταναστών στον Εβρο. Τον Aύγουστο είχαμε 1.800 συλλήψεις, τον Σεπτέμβριο 70».
Tο επόμενο πρωί, μας ξεναγεί στο σημείο όπου κατασκευάζεται ο φράκτης, στα χερσαία σύνορα με την Τουρκία. Στα χωράφια κυκλοφορούν τζιπ της Frontex, της Αστυνομίας και τρακτέρ. Πριν το βλέμμα φτάσει στο φυλάκιο με την τουρκική σημαία σταματά σε ένα συρμάτινο φράχτη ύψους 2,5 μ., που σε λίγο καιρό θα φτάσει τα 3. Ηδη έχει ολοκληρωθεί η πρώτη φάση του έργου, ήτοι τα 7,5 από τα 12,5 χιλιόμετρα. «Μέχρι τέλη Οκτωβρίου θα έχει τελειώσει», μας λέει ο ταξίαρχος, ο οποίος πιστεύει ακράδαντα ότι η οχύρωση αυτή θα συμβάλει ουσιαστικά στην αντιμετώπιση του προβλήματος. «Οταν η πατρίδα μπορούσε, μας έδωσε, τώρα θα της δώσουμε εμείς. Το να φυλάς τα σύνορα, είναι μια δουλειά που δεν πληρώνεται με χρήμα» μας λέει πριν μας αποχαιρετήσει
