...απαλλάξου, απ' το φορτίο ελευθερώσου...
The Band - The Weight [7", σινγκλ] (Αύγουστος 1968, Capitol Records)
Τραγούδια: A The Weight (J.R. Robertson) - 4:40 / B
I Shall Be Released (B. Dylan) - 3:16
Μουσικοί: Levon Helm (κύρια φωνητικά και τύμπανα), Rick Danko (κύρια φωνητικά: τέταρτη στροφή/
'Crazy Chester...'), συνοδευτικά φωνητικά και μπάσο), Richard Manuel (Lowrey όργανο, συνοδευτικά φωνητικά), Garth Hudson (πιάνο), Robbie Robertson (ακουστική κιθάρα)
Παραγωγή: John Simon
Ηχογραφήθηκε τον Ιανουάριο του 1968, στο
A&R Recording Inc. (στούντιο Α), στην Νέα Υόρκη
Σταμάτησα στη Ναζαρέτ, ένιωθα μισοπεθαμένος
Απλά χρειαζόμουν ένα μέρος για να ξεκουραστώ
Γεια σου, κύριε, μπορείς να μου πεις, που μπορεί κανείς να βρει ένα κρεβάτι;
Απλά χαμογέλασε και μου 'σφιξε το χέρι, "Όχι" ήταν το μόνο που είπε
Φάνι απαλλάξου, απ' το φορτίο ελευθερώσου
Φάνι ξεκουράσου και (και...) (και...) το φορτίο δωσ' μου
Πήρα τη βαλίτσα μου και έψαξα ένα μέρος ν' απομονωθώ
Όταν είδα την Κάρμεν και τον Διάβολο, να περπατούν πλάι-πλάι
Είπα, "Γεια σου, Κάρμεν, έλα, πάμε στο κέντρο (σ.σ. της πόλης)"
Είπε, "πρέπει να φύγω, αλλά ο φίλος μου μπορεί να παραμείνει"
Πήγαινε πιο κάτω, Μις Μόουζες, δεν έχεις τίποτα να πεις
Είναι απλά ο γερο-Λουκ που περιμένει την Ημέρα της Κρίσης
"Λοιπόν, Λουκ, φίλε μου, τι γίνεται με την νεαρή Άννα Λι;"
Είπε, "Κάνε μου μια χάρη, γιε μου, δεν μένεις να κρατήσεις συντροφιά στην Άννα Λι;"
Ο τρελο-Τσέστερ με ακολούθησε και με πρόλαβε στην ομίχλη
Είπε, "θα φτιάξω το κρεβάτι σου, αν πάρεις τον Τζακ, τον σκύλο μου"
Είπα, "Περίμενε ένα λεπτό Τσέστερ, ξέρεις, είμαι ήσυχος άνθρωπος"
Είπε, "Εντάξει, αγόρι, τάιζέ τον όποτε μπορείς"
Παίρνω το κάνονμπολ (σ.σ. τρένο) τώρα να με πάει παρακάτω
Η "βαλίτσα" μου βούλιαξε και πιστεύω ότι ήρθε η ώρα
Να επιστρέψω στην Μις Φάνι, ξέρεις, είναι η μόνη
Που με έστειλε εδώ, με τους χαιρετισμούς της για όλους | |
Η επίσκεψη του ταξιδιώτη στη Ναζαρέτ
Ο ταξιδιώτης αρχίζει στο "
The Weight", δίνοντας την εντύπωση ότι επισκέπτεται τους Αγίους Τόπους. Κουρασμένος από το μακρύ ταξίδι του, ψάχνει για ένα μέρος για να μείνει και να κοιμηθεί, όπως και στην ιστορία της Καινής Διαθήκης στο Ευαγγέλιο του Λουκά, του Ιωσήφ και της Μαρίας, πριν τη γέννηση του Ιησού από τη Ναζαρέτ, στη Βηθλεέμ.
Στην πόλη, ο ταξιδιώτης συναντά ανθρώπους με ονόματα που λαμβάνονται από βιβλικούς χαρακτήρες - διάβολος,
Moses,
Luke, αλλά και άλλους, συμπεριλαμβανομένης της
Carmen που περπατά με τον διάβολο και της ζητά να τον συνοδεύσει στο κέντρο της πόλης. Εκείνη του απαντά, ότι έχει κάτι άλλο να κάνει, αλλά ο Διάβολος "
μπορεί να μείνει" μαζί του. H
Carmen είναι o πειρασμός, ένας ταιριαστός σύντροφος για τον Διάβολο και ένα επικίνδυνο εμπόδιο για τον ταξιδιώτη που προσπαθεί να ολοκληρώσει το θέλημα που έχει αναλάβει για την
Miss Fanny.
Στον τρίτο στίχο, χρησιμοποιώντας τις βιβλικές αναφορές του αφροαμερικάνικου σπιρίτσουαλ τραγουδιού "
Go Down Moses" ή παραπέμποντας στο μυθιστόρημα του
William Faulkner,
Go Down, Moses, ο ταξιδιώτης περιγράφει μια διαφωνία μεταξύ δύο φίλων, της
Miss Moses και του
Luke. Λέει στην
Miss Moses, ότι είναι μάταιο να πείσει τον
Luke να "συμπράξει" δεδομένου ότι ο φίλος του είναι απορροφημένος με την αναμονή για την Ημέρα της Κρίσης. Αν και ο
Luke αρνείται να συμμετάσχει, είναι τόσο ανήσυχος που ζητάει από τον ταξιδιώτη να μείνει στη Ναζαρέτ για να αναλάβει τη φροντίδα του κοριτσιού, της Άννα Λι.
Ο ταξιδιώτης συναντά και τον
Crazy Chester, που προσφέρεται να του παράσχει ένα κρεβάτι (
rack είναι ένας κοινός στρατιωτικός όρος για την κουκέτα ή το κρεβάτι), εάν ο ταξιδιώτης πάρει τον σκύλο του, Τζακ.
Στον τελικό στίχο, ο ταξιδιώτης αφήνει την Ναζαρέτ, αποθαρρημένος από τις εμπειρίες του ("
my bag is sinking low") και παίρνει ένα "
Cannonball" (δηλαδή, ένα τρένο, όπως στο αμερικάνικο φολκ τραγούδι "
Wabash Cannonball") για να επιστρέψει στην
Miss Fanny, που τον είχε χρεώσει με την ευθύνη (δηλαδή, "το βάρος" ή το "φορτίο") να δώσει "τα χαιρετίσματά της σε όλους" στην πόλη.
Το "
The Weight" είναι πιθανώς το καλύτερο κομμάτι των
Band και σίγουρα το πιο αξέχαστο, από το σπουδαίο πρώτο άλμπουμ τους,
Music from Big Pink. Ποιος, όμως, εκτός της μπάντας το κατανοεί πλήρως; Γνωρίζει ακόμα κανείς όλες τις σωστές λέξεις; Είναι η
Fanny ή η
Annie που παραδίδει το φορτίο; Ποιος περπατάει με τον διάβολο; Μήπως ο
Crazy Chester, τον πρόφτασε στην ομίχλη (
fog) ή στην πτώση (
fall); Και ο
Chester υποσχέθηκε να διορθώσει τα κουρέλια (
rags) ή το κρεβάτι (
rack) του;
Στους γνωστούς ιστότοπους με στίχους υπάρχουν όλες οι εκδοχές, αλλά στην μετάφρασή μας επικράτησαν αυτές που κατέληξα (πιστεύω σωστά) μετά από αναρίθμητα ακούσματα, όλα αυτά τα χρόνια, της πρωτότυπης εκτέλεσης των
Band και επαναβεβαίωσα πρόσφατα για τις ανάγκες του νήματος, με επαναλήψεις όλων των "επίμαχων" σημείων. Βέβαια, ένα πιο αναλυτικό ένθετο και τυπωμένοι στίχοι θα είχαν ξεδιαλύνει αυτά τα ερωτήματα, αλλά ο Ρόμπι Ρόμπερτσον είχε αρχικά αντιρρήσεις με την εκτύπωση των στίχων στα εξώφυλλα των δίσκων. Ίσως αφήνοντας τις λέξεις και τις έννοιές τους σκοτεινές ήταν μέρος του "βάρους" της δημιουργίας του...
Από τα Γεράκια στο Ροζ Σπίτι
Το μείγμα των μελών ήταν από την αρχή παράξενο και ενδιαφέρον. Οι ροκαμπιλάδες του Αρκάνσας,
Ronnie Hawkins και
Levon Helm ταξίδεψαν στον Βορρά με την μπάντα τους, τους
Hawks, στα τέλη της δεκαετίας του 1950. Στον Καναδά συνδέονται με τους Καναδούς
Robbie Robertson,
Rick Danko,
Garth Hudson και
Richard Manuel. Η μπάντα γνώρισε σημαντική επιτυχία μέχρι την αποχώρηση του
Hawkins το 1963. Τα εναπομείναντα γεράκια περιπλανήθηκαν στον Καναδά και στα βορειοανατολικά των ΗΠΑ για λίγα χρόνια πριν από τη σύνδεση με τον
Bob Dylan. Το 1965, πλαισίωσαν τον πρόσφατα ηλεκτροφόρο φόλκι ως η συνοδευτική μπάντα του, μέχρι που το ατύχημα με την μοτοσικλέτα ανάγκασε τον
Dylan να αποσυρθεί κοντά στο Γούντστοκ, στην πολιτεία της Νέας Υόρκης. Οι
Band νοίκιασαν κοντά, ένα μεγάλο ροζ σπίτι και το 1968 ηχογράφησαν το άλμπουμ που έφερε το όνομά του σπιτιού τους και την τέχνη του
Dylan στο εξώφυλλο.
Παραδόξως, το πιο γνωστό από τα τραγούδια των
Band προστέθηκε σ' αυτό το αριστουργηματικό άλμπουμ σχεδόν από ατύχημα. Ηχογράφησαν το "
The Weight", χωρίς ουσιαστικά καμιά πρόβα και δεν ήταν αρχικά σίγουροι ακόμα κι αν θα το χρησιμοποιούσαν. Αλλά όταν ο δίσκος κυκλοφόρησε με πολύ μεγαλύτερη κριτική επιτυχία από εμπορική, αυτή η χωρίς πρόβες μεταγενέστερη προσθήκη ήταν το πλησιέστερο σε χιτ κομμάτι του άλμπουμ.
Robbie Robertson:
«
Ήταν αλήθεια (κομμάτι δεύτερης επιλογής). Είχαμε δοκιμάσει μια σειρά από διαφορετικούς τρόπους, αλλά δεν ενθουσιαστήκαμε. Έτσι, η αντιμετώπισή μας ήταν, 'Λοιπόν, μόνο σε περίπτωση που κάτι άλλο δεν λειτουργήσει, έχουμε αυτό το τραγούδι για να στραφούμε'. Έτσι ήμασταν στο στούντιο και προσπαθώντας ακριβώς να μην βαρεθούμε, είπαμε, "Λοιπόν, ας κάνουμε μια προσπάθεια με το τραγούδι 'Take a load off Fanny'. Και πολύ γρήγορα, κάποιος πρότεινε ότι ίσως ο Garth θα έπρεπε να παίξει πιάνο και ο Richard έπρεπε να παίξει όργανο, γιατί φαινόταν ότι υπήρχε χώρος για κάποια γεμίσματα που θα ακούγονταν πιο φυσικά να προέρχονται από το πιάνο παρά από την κιθάρα. Οπότε έγινε η αλλαγή, το ηχογραφήσαμε και όταν το ξανακούσαμε συνειδητοποιήσαμε, ότι 'Γαμώτο, αυτό το τραγούδι έχει πραγματικά κάτι'».
Μια τροποποιημένη έκδοση της στούντιο ηχογράφησης συμπεριλήφθηκε στην αμερικάνικη ταινία αντικουλτούρας,
Easy Rider, που κυκλοφόρησε τον Ιούλιο του 1969. Το "
The Weight" ακουγόταν, ενώ οι πρωταγωνιστές χίπηδες μοτοσικλετιστές, απολάμβαναν μια βόλτα στο Μόνιουμεντ Βάλεϊ.