- 17 June 2009
- 3,594
Πέστροφα. Τα πιο όμορφα χρώματα, οι πιο περίεργοι ιριδισμοί που έχετε ποτέ δει σε ψάρι.
Η πέστροφα είναι ένα ανάδρομο ψάρι που κολυμπά ανάποδα στην ροή του ποταμού και κατά την μετανάστευση αυτή καταβάλει τεράστιες προσπάθειες να φτάσει στον προορισμό της ανεβαίνοντας μικρούς καταρράκτες και πηδώντας μικρά φράγματα.
fftopic:; Καθόλου. Έτσι πιστεύω τουλάχιστον.
Περίοδος διακοπών έρχεται, και θα αναφερθώ σε ένα έργο που συνέθεσε ο Franz Schubert στην περίοδο των διακοπών του στο παραποτάμιο χωριό Steyr, μετά από παρότρυνση του φίλου του, βαρύτονου J. M. Vogl το καλοκαίρι του 1819.
Εκεί, οι εμφανίσεις των δύο φίλων μεταξύ των οποίων και στο τραγούδι Die Forelle (the trout - ή ιστορία ανάμεσα σε μια "αφελή" πέστροφα και έναν ψαρά που την έχει βάλει στο μάτι και τελειώνει όπως όλα τα παραμύθια, by delivering a moral: "Girls, enjoy your youth, but beware of seducers and their rods") ώθησαν τον τσελίστα Sylvester Paumgartner να αναθέσει στον Schubert τη σύνθεση ενός κουιντέτου βασισμένου στην «Πέστροφα».
Η «ιδιαιτερότητα» της σύνθεσης αυτής βρίσκεται στον συνδυασμό των μουσικών οργάνων που χρησιμοποιήθηκαν. Μέχρι τώρα, είχαμε μουσική δωματίου συνήθως για δύο βιολιά, βιόλα και τσέλο ή πιάνο. Κάτι διαφορετικό θα ήταν ασυνήθιστο ή θα είχε συγκεκριμένο λόγο ύπαρξης. Στο Die Forelle ο Schubert χρησιμοποίησε βιολί, βιόλα, τσέλο, double bass και πιάνο.
Η Πέστροφα χωρίζεται σε πέντε μέρη:
1. Allegro vivace
Σχετικά μεγάλο σε διάρκεια, είναι ο ορισμός της ευχάριστης διάθεσης και της ξεγνοιασιάς. Με έντονη την παρουσία του πιάνου ανάμεσα στα έγχορδα (ας με συγχωρήσουν οι γνώστες της μουσικής για τους αδόκιμους όρους που πιθανόν χρησιμοποιώ) αντανακλά πιθανότατα την ψυχική ανάταση που ένιωθε ο συνθέτης μακριά από την πόλη και τις καθημερινές υποχρεώσεις.
2. Andante.
Ακολουθεί την ίδια ευχάριστη διάθεση χωρίς ίχνος μελαγχολίας και προετοιμάζει τον ακροατή για το scherzo και το finale, με πιανιστικά μέρη ιδιαίτερης ομορφιάς.
3. όπως κάθε Scherzo που σέβεται τον εαυτό του σε αιχμαλωτίζει από την αρχή και σε απελευθερώνει στη συνέχεια με υπέροχες ρυθμικές μελωδίες.
4. Theme and variations.
Η μουσική μεγαλοφυΐα του συνθέτη παρουσιάζει κάθε μια παραλλαγή σαν ένα μικρό, αλλά ολοκληρωμένο κομμάτι.
Κι εδώ, όπως και στην εισαγωγή το πιάνο εναρμονίζει τους ρυθμούς του με τα έγχορδα, κι σε αυτό το σημείο ίσως πρέπει να κάνω μια μικρή παραπομπή στον ιδιαίτερο ρόλο που δόθηκε στο μπάσο, ίσως για να ελαφρύνει κάπως τον συνδετικό ρόλο του τσέλο στο σύνολο, μιας και ο Paumgartner ήταν ερασιτέχνης τσελίστας.
5. Finalle- Allegro giusto
Και δεν χρειάζοντα περισσότερες επεξηγήσεις αφού το allegro giousto τα λέει όλα. Ζωηρό, παιχνιδιάρικο, ξεσηκωτικό, πανέμορφο….
Στα έργα εκείνων των πρώιμων χρόνων του Schubert μπορεί ακόμα και το απαίδευτο δικό μου αυτί να διακρίνει ένα πιο διαφορετικό, πιο ξέγνοιαστο ύφος. Ένα ξέσπασμα της ορμητικότητας της νιότης; Ίσως.
Όμορφες μνήμες από ένα ανέμελο καλοκαίρι; Απλά η χαρά της ζωής;
Ίσως και πάλι.
Εικόνες είπαμε δεν έχουμε, τις απαγορεύσαμε , αν είχαμε όμως θα ήταν αυτές του ατέλειωτου καλοκαιριού, της ξενοιασιάς και της νωχελικότητας, του καθαρού αέρα των Αυστριακών Άλπεων και των κρυστάλλινων νερών της λίμνης, παιχνιδιάρικες σαν τις εναλλαγές της μουσικής, ένα αμάλγαμα μουσικής έμπνευσης, καλής διάθεσης και λυρισμού.
Ο Σπύρος Σούρλας, στην παρουσίαση του Trio D929 είχε αναφερθεί στο CD της Philips με το Beaux Arts Trio.
Ακριβώς η προηγούμενη κυκλοφορία των Beaux Arts περιλαμβάνει και το κουιντέτο The Trout με τους Melos Ensemble of London και είναι η εκτέλεση που έχω εγώ.