Ενισχυτής ακουστικών - Μίνι παρουσίαση και ερωτήσεις για βελτίωσή του

[v_peri]

Καλησπέρα,

τον τελευταίο καιρό ήθελα να φτιάξω έναν ενισχυτή ακουστικών για να τον συνδέσω με το Mambo dac 2 και να οδηγώ ένα ζευγάρι Superlux 681 evo.
Επειδή ήθελα κάτι παραπάνω από το να αγοράσω μια έτοιμη πλακέτα και απλά να τη συναρμολογήσω σε ένα κουτί, αποφάσισα να ακολουθήσω ένα σχέδιο του Red circuits και να τον φτιάξω από την αρχή. Δεν είναι η πρώτη φορά που κάνω κάτι παρόμοιο, αλλά έχουν περάσει κάποια χρόνια και έχω σκουριάσει αρκετά.
Το κύκλωμα είναι το παρακάτω:
http://www.redcircuits.com/Page30.htm

Παραθέτω συνημμένα και κάποιες φωτογραφίες από την κατασκευή του.

Η μόνη αλλαγή που υπάρχει από τις φωτό είναι ότι στην τελευταία, οι δυο μεσαίοι ηλεκτρολυτικοί που φαίνονται ανάποδα κολλημένοι, διορθώθηκαν πριν γίνουν οι πρώτοι έλεγχοι με ρεύμα. Απλά δεν ξανατράβηξα τη φωτογραφία.

Λόγω έλλειψης πολύ ελεύθερου χρόνου μου πήρε μερικές μέρες μέχρι να το ολοκληρώσω. Τελικά χθες το απόγευμα κατάφερα να κάνω τις πρώτες ακροάσεις, οι οποίες έγιναν στον η/υ χρησιμοποιώντας ως dac αυτό του παρακάτω link:
http://avclub.gr/forum/showthread.php/117540-Κλώνος-Meridian-Explorer

Η πρώτη εντύπωση ήταν ότι είναι πολύ δυνατότερος από την έξοδο ακουστικών του ανωτέρω dac και αισθητά πιο αέρινος και μουσικός. Πραγματικά δεν κατάλαβα πώς πέρασε μια ώρα. Νόμιζα ότι άκουγα μόλις 5-10 λεπτά.
Δυστυχώς, όμως, δεν πρόλαβα να το χαρώ περισσότερο χθες!
Κάποια στιγμή δοκίμαζα τις αυξομειώσεις της έντασης χρησιμοποιώντας το ποτενσιόμετρο (είναι ένα no name 100Κ που είχα στο σπίτι και ήθελα να το δοκιμάσω πριν πάρω κάτι άλλο) μέχρι που το γύρισα τέρμα αριστερά και ο ήχος έκοψε τελείως. Μετά από περίπου ένα δευτερόλεπτο ακούστηκε μουσική μόνο από το δεξί ακουστικό χωρίς να πειράξω το pot. Η ένταση του ήχου δεν ήταν υπερβολική, ήταν σε κανονικά επίπεδα και χωρίς παραμορφώσεις. Δοκίμασα να γυρίσω λίγο το pot και κατά τη διαδρομή ακούγονταν παράσιτα. Πάτησα stop και έκλεισα τον ενισχυτή, ακουστηκε κανονικά η αποφόρτιση των πυκνωτών και σταμάτησε.
Όταν τον ξανάνοιξα μετά από μισό λεπτό, ακουγόταν μόνο το αριστερό κανάλι και από το δεξί τίποτα. Το έκλεισα κατευθείαν, αποσύνδεσα τα ακουστικά και δοκίμασα στην έξοδο ακουστικών του dac και σε αυτή του υπολογιστή. Το δεξί ακούγεται συνεχώς αισθητά χαμηλότερα από το αριστερό.
Επειδή αρχικά είχα μετρήσει για dc στην έξοδο του ενισχυτή, το μυαλό μου πήγε πρώτα σε κάποια βλάβη των ακουστικών. Γι'αυτό και η αρχική ερώτηση στο thread των Superlux. Μετά από παρότρυνση φίλων του forum ξανάμέτρησα την έξοδο και περνούσε σχεδόν ολόκληρη η τάση τροφοδοσίας στην έξοδο (14,95V στην έξοδο του regulator και 14,35V στην έξοδο του ενισχυτή σε μέτρηση χωρίς φορτίο).
Εκεί ήρθε το πρώτο ξενέρωμα...

Σήμερα έλυσα τον ενισχυτή για να ελέγξω για τυχόν λάθη σε συνδέσεις ή κάποια βραχυκυκλώματα. Δεν βρήκα κάτι.
Παρατήρησα ότι αφαιρώντας το ποτενσιόμετρο και τους πυκνωτές C1 και δίνοντας είσοδο κατευθείαν από τα rca, στην έξοδο του ενισχυτή περνάει η τάση dc της τροφοδοσίας και στα δυο κανάλια (χωρίς φορτίο στην έξοδο). Είναι φυσιολογικό αυτό; Ή υπάρχει πρόβλημα στον ενισχυτή;
Μόλις συνδέσω το πλακετάκι με τους πυκνωτές C1 φιλτράρονται όλα. Μόλις 15-20 mV dc στην έξοδο, ακομη και με το ποτ στο τέρμα.
Δοκίμασα να συνδέσω και τα ακουστικά και να βάλω και μουσική να παίζει στην είσοδο.
Το αποτέλεσμα ήταν πάλι 15-20 mV dc σταθερά και στα δυο κανάλια! Έπαιζαν και τα δυο σωστά. Αν θυμάμαι καλά, με το pot και την ένταση του υπολογιστή πολύ χαμηλά μετρούσα περίπου 20-25 mV ac στην είσοδο και 650-680 mV ac στην έξοδο. Και το dc σταθερά λιγότερο από 20 mV! Δεν έκανα κάτι για να διορθώσω το πρόβλημα, απλά αποσυναρμολόγησα τον ενισχυτή και τον ξανασύνδεσα ακριβώς με τον ίδιο τρόπο. Και το dc χάθηκε.
Ίσα ίσα να με ξενερώσει χθες και να κάψει το ένα ακουστικό...
Έχει τύχει κάτι παρόμοιο σε κάποιον άλλο;
Εγώ υποθέτω ότι κάπου βραχυκύκλωσε χθες το ποτενσιόμετρο, όταν το έκλεισα τελείως και το σήμα παρέκαμπτε τον πυκνωτή στην είσοδο του ενός καναλιού. Αν λέω κοτσάνες, απλά διορθώστε με.

Η πρώτη κίνηση που θα κάνω είναι να βάλω ένα άλλο ποτενσιόνετρο. Έστω και για ψυχολογικούς λόγους.
Επίσης, επειδή θέλω να προστατευτώ ακόμη καλύτερα από άλλες παρόμοιες εκπλήξεις, θα ήθελα να βρω μια λύση για καλύτερο dc protection στην έξοδο. Όπως φαίνεται και στην φωτό, δεν υπάρχει και πολύ χώρος στο κουτί. Οπότε τις έτοιμες πλακέτες προστασίας ηχείων που κυκλοφορούν στο ebay θα προτιμούσα να τις αποφύγω.
Η πρώτη λύση που σκέφτηκα είναι να προσθέσω και στην έξοδο από ένα polyester cap 1μF ανάμεσα στην R7 και στα ακουστικά σε κάθε κανάλι. Προτείνεται κάτι τέτοιο; Ή είναι τελείως λάθος;

Επίσης, έχω κάποιες αμφιβολίες για την ένωση της γείωσης τροφοδοσίας με αυτές της εισόδου και εξόδου του σήματος.
Όπως φαίνεται στη φωτογραφία από το πίσω μέρος της πλακέτας, έχω ενώσει την είσοδο και την έξοδο του ενισχυτή με μια μπάρα από κόλληση κατά μήκος της πλακέτας.
Τέλος σύνδεσα τη γείωση της τροφοδοσίας με την είσοδο του σήματος. Όσο χρόνο το δοκίμασα, δεν παρατήρησα κάποια προβλήματα βόμβων από loops γειώσεων. Ακούγεται στα ακουστικά η φόρτιση και η εκφόρτιση των πυκνωτών, αλλά μέχρι εκεί. Μετά ησυχία.
Απλά ρωτάω αν είναι σωστός αυτός ο τρόπος σύνδεσης ή προτείνετε κάτι διαφορετικό.

Ευχαριστώ πολύ,

Περικλής

 

[lemon]

Στο σχεδιάγραμμα ο C1 είναι ακριβώς στην είσοδο του σήματος, σαφώς κόβει το πιθανό εισερχόμενο dc που μάλλον απαιτείται από το σχέδιο της κατασκευής καθώς αμέσως μετά έχει το ποτενσιόμετρο.
Αν θυμάμαι καλά είσοδος πάνω σε ποτενσιόμετρο προυποθέτει πλήρη εξασφάλιση απουσίας dc.
Μερικές φορές ο τύπος του C1, κρατά και τη σταθερότητα και παλαιότερα κυκλώματα που εκεί έβαζαν τανταλίου είχαν θέματα και πολλοί τους άλλαζαν αμέσως σε κάποιον ποιοτικό πλαστικό. Στο κύκλωμά σου προτείνεται πλαστικός 1uF, νομίζω έχεις βάλει ηλεκτρολυτικό...καλό θα είναι να μετρήσεις το εισερχόμενο dc πριν και μετά από αυτόν τον πυκνωτή.
Έχεις χρησιμοποιήσει νέους ηλεκτρολυτικούς ή από το γνωστό συρτάρι των μεταχειρισμένων που συνήθως βάζουμε στα πρόχειρα σχέδιά μας.

Επίσης και άσχετο με το dc, σημαντικός πυκνωτής είναι ο C5, για αυτό και το σχέδιο σου προτείνει πολυστερίνης, είναι στη διαδρομης της λούπας της ανάδρασης.

Διπλοέλεγξε για τα:
"A correct grounding is very important to eliminate hum and ground loops. Connect to the same point the ground sides of J1, P1, C2, C3 & C4. Then connect separately the input and output grounds to the power supply ground."

 

[v_peri]

O C1 είναι ακριβώς μετά το rca και είναι 1 μF polyester. Είναι οι δυο βυσσινί πυκνωτές αριστερά του ποτενσιόμετρου στη δεύτερη φωτό.
Έχει νόημα να μπει και ένας δεύτερος τέτοιος πυκνωτής στην έξοδο για μεγαλύτερη διασφάλιση της απουσίας dc;
Ουσιαστικά η διαδρομή είναι από τα rca στην πλάτη του σασί με συνεστραμμένα καλώδια στην πρόσοψη που είναι βιδωμένο το πλακετάκι με τους C1 και το ποτ.
Από εκεί με συνεστραμμένα καλώδια στην είσοδο της πλακέτας, στο gnd της οποίας έρχεται μαζί και η γείωση της τροφοδοσίας.
Όπως φαίνεται στην τελευταία φωτό, η δεξιά κλέμα είναι το input και ακριβώς δίπλα της είναι οι 3+3 ηλεκτρολυτικοί C2, C3, C4.
Στις διάτρητες πλακέτες, οι διαδρομές είναι υποχρεωτικά μονής στρώσης και δεν έβγαινε σωστά να μπουν και οι C1 με το pot πάνω στην κύρια πλακέτα, ώστε να γειώνουν στο ίδιο γεωγραφικά σημείο και τα πέντε σημεία που αναφέρει ο σχεδιαστής. Έγινε μια ομάδα με τα J1 και P1 και μια με τα C2, C3, C4 και ενώνονται μεταξύ τους με καλώδιο μονό χωρίς κάποια λούπα.
Η βασική αλλαγή που έκανα στη διαδρομή της γείωσης είναι ότι η μπάρα της κόλλησης μετά τους 6 ηλεκτρολυτικούς συνεχίζει μέχρι την έξοδο. (η κεντρική μπάρα που φαίνεται στην πέμπτη φωτό και κινείται από άκρη σε άκρη της πλακέτας.
Προς το παρόν δεν έχω προβλήματα βόμβων, απλά ρωτάω μήπως υπάρχει κάποια πιο ενδεδειγμένη λύση. Έχω σκοπό να δοκιμάσω και μια δεύτερη τοπολογία να δω αν έχει ακόμη καλύτερα αποτελέσματα.
Αφού η κύρια τροφοδοσία από το δίκτυο είναι με διπολικό φις χωρίς γείωση πρίζας, λέω να δοκιμάσω να χρησιμοποιήσω το σασί ως common ground.
Δηλαδή τη γείωση από τα regulators αντί να την ενώνω στην είσοδο της πλακέτας του ενισχυτή, να τη βιδώσω στο σασί. Το ίδιο να κάνω και το gnd της εξόδου και, επίσης, τα rca να βιδώνονται στο σασί χωρίς το μονωτικό πλαστικό. Πιθανόν αύριο να το δοκιμάσω και έτσι.
Επίσης, οι C5 είναι κεραμικοί και είναι οι δυο φακές αριστερά και δεξιά του ολοκληρωμένου στην τελευταία φωτό.
Τέλος, εκτός από μερικές αντιστάσεις όλα τα άλλα υλικά είναι καινούρια.

 

[Στέλιος Περγιουδάκης]

Πρώτα απ' όλα πρέπει να βρεθεί η αιτία ύπαρξης dc στην έξοδο και μετά όλα τα άλλα.

Σήμερα έλυσα τον ενισχυτή για να ελέγξω για τυχόν λάθη σε συνδέσεις ή κάποια βραχυκυκλώματα. Δεν βρήκα κάτι.
Παρατήρησα ότι αφαιρώντας το ποτενσιόμετρο και τους πυκνωτές C1 και δίνοντας είσοδο κατευθείαν από τα rca, στην έξοδο του ενισχυτή περνάει η τάση dc της τροφοδοσίας και στα δυο κανάλια (χωρίς φορτίο στην έξοδο). Είναι φυσιολογικό αυτό; Ή υπάρχει πρόβλημα στον ενισχυτή;
Μόλις συνδέσω το πλακετάκι με τους πυκνωτές C1 φιλτράρονται όλα. Μόλις 15-20 mV dc στην έξοδο, ακομη και με το ποτ στο τέρμα.
Δοκίμασα να συνδέσω και τα ακουστικά και να βάλω και μουσική να παίζει στην είσοδο.
Το αποτέλεσμα ήταν πάλι 15-20 mV dc σταθερά και στα δυο κανάλια! Έπαιζαν και τα δυο σωστά. Αν θυμάμαι καλά, με το pot και την ένταση του υπολογιστή πολύ χαμηλά μετρούσα περίπου 20-25 mV ac στην είσοδο και 650-680 mV ac στην έξοδο. Και το dc σταθερά λιγότερο από 20 mV! Δεν έκανα κάτι για να διορθώσω το πρόβλημα, απλά αποσυναρμολόγησα τον ενισχυτή και τον ξανασύνδεσα ακριβώς με τον ίδιο τρόπο. Και το dc χάθηκε.
Ίσα ίσα να με ξενερώσει χθες και να κάψει το ένα ακουστικό...
Έχει τύχει κάτι παρόμοιο σε κάποιον άλλο;
Εγώ υποθέτω ότι κάπου βραχυκύκλωσε χθες το ποτενσιόμετρο, όταν το έκλεισα τελείως και το σήμα παρέκαμπτε τον πυκνωτή στην είσοδο του ενός καναλιού. Αν λέω κοτσάνες, απλά διορθώστε με.


Το dc εμφανίζεται χωρίς να είναι συνδεδεμένα το ποτ και ο πυκνωτής και χωρίς τίποτα ενωμένο στην είσοδο, δηλαδή η είσοδος είναι στον αέρα ; Αν σε αυτή την περίπτωση εμφανίζει dc ένωσε την είσοδο στην γείωση και ξαναμέτρα την έξοδο. Όλα αυτά χωρίς κάτι ενωμένο στην έξοδο.

 

[v_peri]

Ναι, εμφανίζεται dc και στην έξοδο και στην είσοδο χωρίς να υπάρχει σήμα εισόδου και φορτίο στην έξοδο.
Επειδή δεν θυμόμουν ακριβώς τις χθεσινές μετρήσεις, τις ξαναέκανα σήμερα και τις σημείωσα. Οπότε έχουμε:
Τάση τροφοδοσίας από τα regulators +14,94V και -14,91V.

Σε όλες τις μετρήσεις και χθες και σήμερα η γείωση της τροφοδοσίας δεν ήταν στον αέρα. Διαδοχικά τη σύνδεσα και στην είσοδο και την έξοδο και επανέλαβα τις μετρήσεις. Φυσικά, μεταξύ τους ταυτίζονταν, αφού το gnd της εισόδου είναι ενωμένο με αυτό τις εξόδου πάνω στην πλακέτα.

Οι παρακάτω μετρήσεις είναι πάνω στις αντίστοιχες κλέμες της πλακέτας του ενισχυτή και χωρίς φορτίο εξόδου
Χωρίς C1 και ποτενσιόμετρο χωρίς είσοδο: Vin DC L:-0.96V R:-1.25V
Vout DC L:-13.47V R:-13.48V

Με C1 και ποτενσιόμετρο (τέρμα ανοιχτό 0Ω) χωρίς είσοδο: Vin DC L:-14.6mV R:-13.2mV
Vout DC L:-13.7mV R:-11.9mV

Mε C1 και ποτενσιόμετρο (στη μέση, 50 kΩ) με είσοδο (volume pc στο 50) Vin DC L:-6.6mV R:-7.5mV
Vout DC L:-7.5mV R:-6.0mV

Vin AC: 50mV
Vout AC :1V (μέσες τιμές και στα δυο κανάλια)

Δοκίμασα και με τα ακουστικά καρφωμένα πάνω και μουσική να παίζει και οι μετρήσεις του dc ήταν σχεδόν μηδενικές με το ποτ στα 80kΩ.

 

[Στέλιος Περγιουδάκης]

Κατάργησε προσωρινά τον C2 και ένωσε κατευθείαν τη R1 στη γείωση. Επανέλαβε τις μετρήσεις, με την ίδια μέθοδο.

--- Αυτόματη συγχώνευση μηνύματος ---

Το dc εμφανίζεται χωρίς να είναι συνδεδεμένα το ποτ και ο πυκνωτής και χωρίς τίποτα ενωμένο στην είσοδο, δηλαδή η είσοδος είναι στον αέρα ; Αν σε αυτή την περίπτωση εμφανίζει dc ένωσε την είσοδο στην γείωση και ξαναμέτρα την έξοδο. Όλα αυτά χωρίς κάτι ενωμένο στην έξοδο.

Σε όλες τις μετρήσεις και χθες και σήμερα η γείωση της τροφοδοσίας δεν ήταν στον αέρα. Διαδοχικά τη σύνδεσα και στην είσοδο και την έξοδο και επανέλαβα τις μετρήσεις. Φυσικά, μεταξύ τους ταυτίζονταν, αφού το gnd της εισόδου είναι ενωμένο με αυτό τις εξόδου πάνω στην πλακέτα.


Δεν εννοούμε το ίδιο πράγμα. Εγώ εννοώ να ενώσεις το πόδι 3 και το 5 του τελεστικού στη κοινή γείωση, και να δεις αν έχεις dc στην έξοδο, αλλά πρώτα κάνε τη δοκιμή με το c2 που έγραψα παραπάνω. Σε καμία δοκιμή μην βάλεις πάνω τα ακουστικά ή βάλε μια αντίσταση 30Ω/5W η μη βάζεις τίποτα.

 

[v_peri]

Δοκίμασα να μετρήσω χωρίς τους C2 στο κύκλωμα και η dc τάση εξόδου παραμένει ίδια. Το μόνο που μειώνεται λίγο είναι η τάση εισόδου. Πιο συγκεκριμένα,

Χωρίς C1 και ποτενσιόμετρο, χωρίς είσοδο και φορτίο εξόδου και χωρίς C2: Vin DC L=-0.32V R=-0.32V
Vout DC L=-13.49V R=-13.48V

Όσον αφορά την ένωση της εισόδου με τη γείωση, πραγματικά το κατάλαβα τελείως λάθος προηγουμένως, σόρρυ.
Αφού ξαναέβαλα τους C2, βραχυκύκλωσα τα L και R της εισόδου με το gnd τους και ξαναμέτρησα.
Τώρα το dc στην έξοδο είναι ελάχιστο. Και στα δυο κανάλια, δεν έδειχνε μια σταθερή τιμή αλλά υπήρχε μια διακύμανση, η οποία κατά κύριο λόγο ήταν από -5mV ως -20mV. Στιγμιαία ανέβαινε και μέχρι τα -60 mV και ξαναεπέστρεφε στη χαμηλότερη ζώνη. Βέβαια, και το πολύμετρο μου εδώ στο σπίτι είναι ένα απλό του Lidl, οπότε δεν ξέρω κατά πόσο οι διακυμάνσεις οφείλονται σε αυτό.

 

[v_peri]

Παραθέτω παρακάτω την απάντηση που έστειλε ο σχεδιαστής με email στην ερώτηση μου αν μπορώ να προσθέσω πυκνωτή και στην έξοδο.

Hello,

thank you for your request.

The dc output voltage of this amplifier is so small (usually 1mV) that there is no risk of damage or malfunction of the headphones. In any case, wanting to use a capacitor wired in series to the output, the value of 1μF is excessively low and will cause an intolerable loss in the bass region. A more suitable value for this capacitor is 100μF but 220μF is perhaps a better choice. Obviously, these capacitors cannot be polyester but electrolytic types. Their positive lead will be connected to R7 and the negative lead to the output jack. It is also convenient to wire a 4.7k 1/4W resistor across the negative lead of this capacitor and ground in order to discharge the capacitor and avoid clicks at power on or when the headphone is plugged-in.

Hoping to have been of some help,

thanks for choosing RED Free Circuit Designs

Flavio.

 

[Στέλιος Περγιουδάκης]

Έλα το βρήκαμε τι φταίει για το dc. Όταν η είσοδος βρίσκεται στον αέρα δηλαδή δεν είναι κάτι επάνω συνδεδεμένο, στην περίπτωση μας το ποτενσιόμετρο, παρουσιάζεται dc στην έξοδο γιατί η αρνητική είσοδος (2 & 6) είναι συνδεδεμένες και έχουν κάποιο δυναμικό συνεχώς.
Αν συνδέσεις στην είσοδο το ποτενσιόμετρο είναι σαν να συνδέεις στην είσοδο μία αντίσταση , που έχει τιμή απο 0Ω έως την μέγιστη του ποτενσιομέτρου 100κΩ , σε σένα, αναλόγως που είναι ο δρομέας, σε σχέση με την γείωση. Το δυναμικό αναφοράς που παίρνει τότε η είσοδος αφού δεν συνδέεται πάνω στην αντίσταση σήμα είναι το 0V. Οταν συνδέεις στην είσοδο σήμα, που μπορεί να έχει και dc, φιλτράρεται μέσω του πυκνωτή εισόδου C1 και περνά μόνο η ac συνιστώσα, η οποία διαμορφώνει το 0V αναφορά της εισόδου σε +/- κάποια τιμή αναλόγως του πλάτους σήματος εισόδου αλλά με μέση τιμή πάντα το 0V.
Χθές που έκανες τις δοκιμές σου κάποια στιγμή, ο δρομέας του ποτενσιομέτρου διέκοψε την επαφή του με το την επιφάνεια του ποτενσιομέτρου, ίσως απο κακή ποιότητα ή βρώμικη επιφάνεια κύλισης, με αποτέλεσμα να μείνει η θετική είσοδος στον αέρα για λίγο και να παρουσιάσει μεγάλο dc στην έξοδο καίγοντας τα ακουστικά.
Προτείνω να κολλήσεις μιά μόνιμη αντίσταση 100ΚΩ αμέσως μετά απο το ποτενσιόμετρο στόν δρομέα του (μεσαίο πόδι) και στην γείωση του, έτσι ώστε να μην μένει ποτέ η είσοδος χωρίς αντίσταση (και δυναμικό αναφοράς 0V) ότι ατύχημα και αν συμβεί. Αν αλλάξεις ποτενσιόμετρο βάλε απο 22 έως 47 ΚΩ λογαριθμικό πάντα.
Μπορείς αν θες για μέγιστη ασφάλεια να βάλεις και ένα ηλεκτρολυτικό πυκνωτή στην έξοδο 2200μF έως 4700μF / 50V με το πλήν του προς τα ακουστικά έτσι ώστε να είσαι 100% σίγουρος για το dc στήν έξοδο.

--- Αυτόματη συγχώνευση μηνύματος ---

Εγραφα ενώ είχε απαντήσει ο σχεδιαστής και δεν είχα δει την απάντηση. Τα 100 εως 220 μου φαίνονται λίγα και είναι θέμα πόσα Ω είναι τα ακουστικά σου. Εντάξει και τα 4700 είναι υπερβολικά, αλλά το 1000 έως 2200 καλύτερα..

 

[v_peri]

Ο,τι και να πω είναι λίγο. Είσαι ΤΕΛΕΙΟΣ!
Σας ευχαριστώ παρά πολύ για την υπερπολύτιμη βοήθεια.
Ποτενσιόμετρο θα αλλάξω σίγουρα, αυτό είναι ένα φτηνό που είχε μείνει αχρησιμοποίητο από παλιότερα.
Σε πρώτη φάση θα ακολουθησω τη συμβουλή σου για μια αντίσταση μετα το ποτ κ μετά ίσως βάλω κ ένα δικτύωμα rc στην έξοδο.
Υπάρχουν 2 καινούριοι ηλεκτρολυτικοί στα 2200 κ θα βάλω αυτούς.
Τα ακουστικά τώρα είναι άλλη ιστορία. Τα μοναδικά on ear που έχω είναι τα Superlux 681 evo που κάηκε το δεξί ακουστικό.
Άρα προς το παρόν μένω με τα Sony mh1 και τα Xiaomi piston 3 youth. Μεχρι να πάρω άλλα, θα αρκεστώ στις ψείρες. που υπάρχουν.
Οπότε δεν ξέρω ακόμη τι αντίστασή θα έχουν τα ακουστικά που κατά κύριο λόγο θα οδηγούνται από τον ενισχυτή.
Ευχαριστώ και πάλι,
Περικλής

 

[Στέλιος Περγιουδάκης]

Νασε καλά Περικλή. Κάνε εξοντωτικές δοκιμές χωρίς φορτίο και μετά συνδέεις τα ακουστικά σου.
Απο τα πολλά βάλε βγάλε των δοκιμών πρόσεξε μην έχουν χαλαρώσει οι κλέμες γενικά.
Κάλυψε και τα σημεία με την τάση του δικτύου 230V με μονωτικά μην έχεις κανένα ατύχημα...

 

[mikemtb]

Θα ήθελα να παρατηρήσω ότι κάθε κατασκευή σε μεταλλικό κουτί που έχει 220v πρέπει ΟΠΩΣΔΉΠΟΤΕ να είναι γειωμενη.
Άρα, αλλάζεις το διπολικο σε τριπολικο για σασί. (σαν των PC)
Τα rca και το καρφί καλώς δεν συνδέονται ηλεκτρικά με το σασί.
Αν έχεις απορίες, εδώ είμαστε

 

[v_peri]

Ο μόνος λόγος που επέλεξα διπολικό φις είναι ότι ο ενισχυτής θα είναι συνδεμένος με άλλα μηχανήματα που έχουν γείωση πρίζας και θα ήθελα να αποφύγω τυχόν loops.
Η τωρινή σύνδεση είναι mambo dac -> rega mira (ως προ) -> rega maia. Ο ενισχυτής ακουστικών θα μπει στο tape out του mira.
To dac και ο τελικός είναι γειωμένα, ενώ ο mira έχει διπολικό φις από τον κατασκευαστή και δεν έχω σκοπό να τον πειράξω.
Αν θεωρείτε ότι είναι προτιμότερο να γειώσω και τον ενισχυτή ακουστικών, τότε θα το κάνω.

 

[Στέλιος Περγιουδάκης]

Μπορείς να γειώσεις το σασί του ενισχυτή ακουστικών, αλλά θα πρέπει το μεταλλικό περίβλημα να μη κάνει επαφή πουθενά με τη (γείωση) του κυκλώματος σου.
Αν κάπου κάνει υπάρχει πιθανότητα να έχεις loops όπως λες. Είναι πολύ εύκολο να το διαπιστώσεις ακουμπώντας ένα καλώδιο στο εξωτερικό περίβλημα και στην γείωση της πρίζας.
Τα πιο πιθανά σημεία επαφής είναι τα βύσματα που σε αυτή την περίπτωση θέλουν ιδιαίτερο τρόπο στήριξης ώστε να μην κάνουν επαφή με το σασί.
Από θέμα ασφάλειας πάντως είναι προτιμότερο να γειώσεις το σασί σου κατευθείαν από την πρίζα και να φροντίσεις να μην κάνει επαφή η γείωση του κυκλώματος.

 

[v_peri]

Εννοείται ότι η γείωση του ρεύματος δεν θα ακουμπάει σε κανένα σημείο με το σήμα.
Σε όλες τις κατασκευές μου μόνο η γείωση της πρίζας βιδώνεται απευθείας στο σασί. Οι διάφοροι ακροδέκτες, π.χ. rca, έχουν τους μονωτικούς τους δακτυλίους.
Επίσης, τα σημεία που βιδώνονται οι πλακέτες είναι μονωμένα από το υπόλοιπο κύκλωμα και χρησιμοποιούνται αποστάτες απο τεφλόν για την ανύψωση των πλακετών.
Δεν ανησυχώ για loops μεταξύ σήματος και τροφοδοσίας, αλλά μεταξύ των γειώσεων πρίζας των διαφορετικών μηχανημάτων.

 

[tonal]

Μπορείς να ενώσεις τη γείωση του σήματος με την ηλεκτρολογική γείωση του δικτύου (στο γειωμένο σασί δηλαδή) μέσω μιας αντίστασης με τιμή γύρω στα 100Ω παράλληλα συνδεδεμένη με έναν πλαστικό/κεραμικό στα 100nF.
Έτσι εξασφαλίζεις πως η γείωση του σήματος είναι πολύ κοντά στο δυναμικό της γης και είναι δύσκολο να σου προκαλέσει κάποιο πρόβλημα βόμβου.

-Όπως πολύ σωστά αναφέρθηκε σε προηγούμενο ποστ είναι αναγκαία η προσθήκη της αντίστασης από τη γείωση του σήματος στη μεσαία λήψη του ποτενσιόμετρου.
-Επίσης θα ήταν καλύτερο να χρησιμοποιηθεί τελεστικός με είσοδο FET για να μην επηρεάζεται το dc offset από τη θέση του ποτενσιόμετρου (οι τελεστικόι με διπολική είσοδο έχουν ένα ρεύμα πόλωσης των εισόδων).
-Αν διατηρήσεις τον πυκνωτή στην είσοδο (C1 στο σχηματικό) τότε με μια μικτή επιφύλαξη μπορείς να παραλείψεις τον C2 η λειτουργία του οποίου είναι να ορίζει το κέρδος dc του κυκλώματος ίσο με τη μονάδα.
-Τέλος αν προσθέσεις πυκνωτές και στην έξοδο μπορείς να συνδέσεις παράλληλα με τον ηλεκτρολυτικό (αν έχεις διπολικούς ηλεκτρολυτικούς ακόμα καλύτερα) και έναν πλαστικό ώστε να έχεις θεωρητικά και καλύτερη απόκριση στις υψηλές συχνότητες (οι ηλεκτρολυτικοί πυκνωτές συμπεριφέρονται ως επαγωγή όσο ανεβαίνει η συχνότητα).

 

[v_peri]

Τις τελευταίες μέρες έκανα αρκετές δοκιμές με πολλούς διαφορετικούς συνδυασμούς. Τελικά κατέληξα στις παρακάτω αλλαγές.
α. Αλλάχθηκε το ποτενσιόμετρο με ένα κινέζικο και καλά alps που το κατήργησα από άλλον ενισχυτή και δεν το χρησιμοποιούσα. Είναι 50 κΩ λογαριθμικό.
β. Μπήκε από μια αντίσταση 68κΩ ανά κανάλι από τη μεσαία λήψη του ποτενσιόμετρου προς τη γείωση. (θα προτιμούσα να βάλω και μεγαλύτερες αλλά αυτές είχα καινούριες στο σπίτι.)
γ. Μπήκε από μια 12κΩ αντίσταση σε σειρά σε κάθε κανάλι αμέσως μετά το ποτ. Ο λόγος που το έκανα είναι για να μην μηδενίζει ποτέ η αντίσταση του ποτ. Το ξέρω ότι δεν συνηθίζεται, αλλά ούτως ή άλλως προς το παρόν δεν μου χρειάζεται ούτε η μισή ισχύς που βγάζει ο ενισχυτής.
Τώρα στην έισοδο της πλακέτας η τελική αντίσταση κυμαίνεται από 10-30κΩ.
δ. Δοκίμασα να βάλω πυκνωτές και στην έξοδο αλλά τα αποτελέσματα δεν με ενθουσίασαν και τους ξανααφαίρεσα. Οι πυκνωτές που χρησιμοποιήθηκαν ήταν ηλεκτρολυτικοί 2200μF πρώτα και 220μF σε δεύτερη φάση. Αυτό που μου έκανε εντύπωση ήταν χωρίς καθόλου αντίσταση στην είσοδο το dc της τροφοδοσίας περνούσε σχεδόν ολόκληρο στην έξοδο ακομή και με το μεγάλο πυκνωτή.
Επίσης, με το ποτενσιόμετρο συνδεμένο και όλες τις πρόσθετες αντιστάσεις δεν μηδένιζε το dc στην έξοδο. Οπότε τους κατήργησα.
ε. Η τελευταία αλλαγή, για την οποία δεν έχω καταλήξει ακόμη, είναι η καταργηση των C2. (αυτή τη στιγμή είναι εκτός) Η βασική διαφορά που βλέπω τώρα είναι λίγο περισσότερο dc το οποίο μεταβάλλεται και με τη θέση του ποτενσιόμετρου.
Με τους C2 πάνω το dc είναι λιγότερο από 10mV και παραμένει ουσιαστικά σταθερό από τις μεταβολές του ποτ, ενώ χωρίς τους C2 το dc κυμαίνεται από 20-35mV ανάλογα με τη θέση του ποτ και με τα ακουστικά (16Ω) να παίζουν και γύρω στα 50mV χωρίς φορτίο.
Η αντίσταση στην έξοδο χωρίς φορτίο είναι στα 22-23Ω ανεξάρτητα από την ύπαρξη των C2.

Όσον αφορά τις μετατροπές στις γειώσεις, δεν έχω προλάβει να δοκιμάσω κάτι λόγω φόρτου δουλειάς.

Υ.Γ. Δεν νομίζω ότι θα συνεχίσω για πολύ ακόμη τις δοκιμές, γιατί η πλακέτα σε λίγο θα θέλει αλλαγή. Σε μερικά σημεία από τις πολλές κολλήσεις-αποκολλήσεις έχει φύγει η επίστρωση και αναγκάζομαι να κάνω ζιγκ-ζαγκ για να βγουν οι διαδρομές των ενώσεων.

 

[Στέλιος Περγιουδάκης]

Απάντηση: Re: Ενισχυτής ακουστικών - Μίνι παρουσίαση και ερωτήσεις για βελτίωσή του

Τις τελευταίες μέρες έκανα αρκετές δοκιμές με πολλούς διαφορετικούς συνδυασμούς. Τελικά κατέληξα στις παρακάτω αλλαγές.
α. Αλλάχθηκε το ποτενσιόμετρο με ένα κινέζικο και καλά alps που το κατήργησα από άλλον ενισχυτή και δεν το χρησιμοποιούσα. Είναι 50 κΩ λογαριθμικό.
β. Μπήκε από μια αντίσταση 68κΩ ανά κανάλι από τη μεσαία λήψη του ποτενσιόμετρου προς τη γείωση. (θα προτιμούσα να βάλω και μεγαλύτερες αλλά αυτές είχα καινούριες στο σπίτι.)
γ. Μπήκε από μια 12κΩ αντίσταση σε σειρά σε κάθε κανάλι αμέσως μετά το ποτ. Ο λόγος που το έκανα είναι για να μην μηδενίζει ποτέ η αντίσταση του ποτ. Το ξέρω ότι δεν συνηθίζεται, αλλά ούτως ή άλλως προς το παρόν δεν μου χρειάζεται ούτε η μισή ισχύς που βγάζει ο ενισχυτής.
Τώρα στην έισοδο της πλακέτας η τελική αντίσταση κυμαίνεται από 10-30κΩ.
δ. Δοκίμασα να βάλω πυκνωτές και στην έξοδο αλλά τα αποτελέσματα δεν με ενθουσίασαν και τους ξανααφαίρεσα. Οι πυκνωτές που χρησιμοποιήθηκαν ήταν ηλεκτρολυτικοί 2200μF πρώτα και 220μF σε δεύτερη φάση. Αυτό που μου έκανε εντύπωση ήταν χωρίς καθόλου αντίσταση στην είσοδο το dc της τροφοδοσίας περνούσε σχεδόν ολόκληρο στην έξοδο ακομή και με το μεγάλο πυκνωτή.
Επίσης, με το ποτενσιόμετρο συνδεμένο και όλες τις πρόσθετες αντιστάσεις δεν μηδένιζε το dc στην έξοδο. Οπότε τους κατήργησα.
ε. Η τελευταία αλλαγή, για την οποία δεν έχω καταλήξει ακόμη, είναι η καταργηση των C2. (αυτή τη στιγμή είναι εκτός) Η βασική διαφορά που βλέπω τώρα είναι λίγο περισσότερο dc το οποίο μεταβάλλεται και με τη θέση του ποτενσιόμετρου.
Με τους C2 πάνω το dc είναι λιγότερο από 10mV και παραμένει ουσιαστικά σταθερό από τις μεταβολές του ποτ, ενώ χωρίς τους C2 το dc κυμαίνεται από 20-35mV ανάλογα με τη θέση του ποτ και με τα ακουστικά (16Ω) να παίζουν και γύρω στα 50mV χωρίς φορτίο.
Η αντίσταση στην έξοδο χωρίς φορτίο είναι στα 22-23Ω ανεξάρτητα από την ύπαρξη των C2.

Όσον αφορά τις μετατροπές στις γειώσεις, δεν έχω προλάβει να δοκιμάσω κάτι λόγω φόρτου δουλειάς.

Υ.Γ. Δεν νομίζω ότι θα συνεχίσω για πολύ ακόμη τις δοκιμές, γιατί η πλακέτα σε λίγο θα θέλει αλλαγή. Σε μερικά σημεία από τις πολλές κολλήσεις-αποκολλήσεις έχει φύγει η επίστρωση και αναγκάζομαι να κάνω ζιγκ-ζαγκ για να βγουν οι διαδρομές των ενώσεων.

α. Εχει καλώς
β. Είναι πολύ μικρές, απο 150ΚΩ και πάνω. Δοκίμασε κάποια στιγμή 220ΚΩ.
γ. Δεν έχει νόημα η κίνηση. Το θέμα είναι να μην μείνει χωρίς αντίσταση προς την κοινή γείωση (δηλ. στον αέρα) η είσοδος και όχι αν αυτή η αντίσταση είναι μηδέν. Με όλα αυτά που έχεις βάλει στην είσοδο , χαλάς την λογαριθμική αύξηση της έντασης.
δ. Μετά τους πυκνωτές εξόδου πρέπει να βάλεις και μία αντίσταση 100-330ΚΩ προς την γη για να αποφορτίζονται.

 

[v_peri]

Στέλιο να πω την αλήθεια το γεγονός ότι οι δυο 12κΩ σε σειρά θα χαλάν τη λογαριθμική αύξηση της έντασης δεν το είχα σκεφτεί. Αφού δεν εξυπηρετούν και στην ασφάλεια του κυκλώματος, εννοείται ότι θα αφαιρεθούν άμεσα.
Θα αντικατασταθούν και οι δυο παράλληλες προς την είσοδο αντιστάσεις με μεγαλύτερες.
Όσον αφορά την αντίσταση μετά τους πυκνωτές στην έξοδο, την απέφυγα αρχικά γιατί θεωρούσα ότι θα αυξάνει και την αντίσταση εξόδου του κυκλώματος. Θα το δοκιμάσω και αυτό και θα κάνω τις αντίστοιχες μετρήσεις.