Ο Ferruccio Busoni (Ferruccio Busoni Dante Michaelangelo Benvenuto το πλήρες ονοματεπώνυμο) ήταν συνθέτης και πιανίστας καθώς επίσης και παιδαγωγός και διευθυντής ορχήστρας (1866 Ιταλία, Empoli - 1924 Βερολίνο).
Γόνος μουσικής οικογένειας από Ιταλό πατέρα (κλαρινετίστα) και Ιταλογερμανίδα μητέρα (πανίστα), εκδήλωσε από πολύ μικρή ηλικία
μεγάλη έφεση στη μουσική κάνοντας την πρώτη του δημόσια εμφάνιση στα 7 του χρόνια και έχοντας παίξει συνθέσεις του σε κοινό πριν τα 10.
Στους περισσότερους είναι γνωστός για τις διασκευές - μεταγραφές για πιάνο, έργων του J.S.Bach όπως η Toccata and Fugue BWV 565 και η περίφημη Chaconne. Ο Busoni όμως έγραψε και δική του μουσική όπως όπερες, συμφωνικές σουϊτες, Κοντσέρτο για πιάνο και ορχήστρα, Κοντσέρτο για βιολί και ορχήστρα, κουαρτέτα εγχόρδων , σονάτες , έργα για όργανο και βέβαια πολλά έργα για πιάνο , μεταξύ των οποίων μεταγραφές έργων του Bach αλλά και του Liszt του οποίου επίσης ήταν μεγάλος θαυμαστής.
Το Κοντσέρτο για πιάνο και ορχήστρα op.39 εκτελέστηκε για πρώτη φορά το 1904 στο Βερολίνο.
Πρόκειται για ογκώδες ηχητικό οικοδόμημα σχετικά περίπλοκης αρχιτεκτονικής με επιρροές πιθανώς από Bruckner και Mahler.
Θα μπορούσε να χαρακτηριστεί και Συμφωνία της οποίας η ενορχήστρωση περιλαμβάνει και πιάνο. Κάποιοι ίσως θα έβλεπαν σε αυτό το κοντσέρτο το διάδοχο , τρόπω τινά, του 2ου κοντσέρτου για πιάνο του Brahms το οποίο επίσης διαπνέεται από συμφωνική αύρα.
Ακούγοντας το έργο, πολλοί , σημειολογικά σκεπτόμενοι, θα μπορούσαν να επισημάνουν την Ιταλική και την Γερμανική φλέβα του δημιουργού. Ηχητικά το έργο ανήκει κατά κύριο λόγο στην εποχή του, ύστερο ρομαντισμό.
Απλώνεται σε 5 μέρη και η συνολική του διάρκεια μπορεί να ξεπεράσει τα 70 λεπτά!!
Πρέπει να είναι από τα μεγαλύτερα αν όχι το μεγαλύτερο σε διάρκεια κοντσέρτο για πιάνο και ορχήστρα στην πιανιστική φιλολογία.
Οι απαιτήσεις για το σολίστα είναι μεγάλες αν και δεν υπάρχουν πολλά δεξιοτεχνικά πυροτεχνήματα.
Η ενορχήστρωση περιλαμβάνει μεγάλη ορχήστρα και ανδρική χορωδία ,για το φινάλε, η οποία όμως πρέπει να είναι αφανής (εκτός σκηνής). Η χρήση χορωδίας , απ'όσο γνωρίζω, δεν έχει προηγούμενο και επόμενο σε κοντσέρτο για πιάνο και ορχήστρα.
Το κοντσέρτο για πιάνο και ορχήστρα του Busoni είναι από τα έργα που δυστυχώς ακούγονται σπανιότατα στις αίθουσες συναυλιών.
Τα μέρη
I. Prologo e introito. Allegro, dolce e solenne
II. Pezzo giocoso. Vivacamente, ma senza fretta
III. Pezzo serioso (Introductio. Andante sostenuto, pensoso - Prima pars. Andante, quasi adagio - Altera pars. Sommessamente - Ultima pars. A tempo)
IV. All'italiana (Tarantella). Vivace – In un tempo
V. Cantico. Largamente (με ανδρική χορωδία)
Το πρώτο μέρος αρχίζει με μια Brahms-ιανή ορχηστρική εισαγωγή - αρκετά μακροσκελή (4:30) - πριν ''μπει'' μεγαλοπρεπώς το πιάνο.
Ακολουθούν όμορφοι διάλογοι μεταξύ ορχήστρας σολίστα με μικρές ή μεγαλύτερες ζωηρές καντέντζες.
Το δεύτερο μέρος είναι ζωηρό αλλά μάλλον όχι ιδιαίτερα χαρούμενο.
Το τρίτο μέρος , ιδιαίτερα ''γοητευτικό'', είναι το πιο ''εσωτερικό'' και χωρίζεται σε τέσσερα μέρη. Δομικά πρόκειται για τον πυρήνα του έργου.
Το τέταρτο μέρος είναι μια ξέφρενη ταραντέλλα. Εδώ ''δοκιμάζεται'' η δεξιοτεχνία και ...η αντοχή του πιανίστα.
Σο πέμπτο μέρος η χορωδία τραγουδά το "Hymn to Allah" από το έργο Aladdin (1808) του Δανού ποιητή Adam Oehlenschlager και ενδιαφέρον είναι ότι προς το τέλος του, κάπου ακούγεται και το μοτίβο του Ave Maria (έχει ξανακουστεί στο τρίτο μέρος). Προφανώς κάτι ήθελε να εκφράσει ο Busoni με την δια της μουσικής οδού σημειολογική αυτή μίξη των δύο θρησκειών.
Στο τελευταίο αυτό μέρος του έργου το πιάνο έχει κυρίως συνοδευτικό ρόλο.
Last edited:
