O Tavener ,σύγχρονος Βρεττανός συνθέτης(γεννήθηκε τό 1944)εξ''αρχής έδειχνε ενδιαφέρον γιά τό ''Θείο'' καί μάλιστα σέ μιά απ´τίς θρησκειολογικές του αναζητήσεις είχε βαπτισθεί και Ορθόδοξος(τής Ρωσικής Εκκλησίας),μέχρις νά περάσει προσφάτως στήν διερεύνηση τού Ινδουϊσμού καί τού Βουδισμού..
Μιάς καί πάσχει από τό σύνδρομο Marfan πέρασε πολλές περιπέτειες μέ την υγεία του,γεγονός πού τόν ανάγκασε νά περιορίζει συχνά τίς δημιουργικές περιόδους του.
Τό ενδιαφέρον του γιά τήν Βυζαντινή και Ρωσικη μουσική,αλλά καί τήν Ελληνική παράδοση τόν έστρεψε στό νά γράψει έργα σάν τό ''Akhmatova Requiem'' ή τό ''Sixteen Haiku of Seferis'' ή τό ''The Akathist of Thanksgiving''.
Νωρίτερα είχε συνθέσει τό χορωδιακό The Lamb τού William Blake..
Tό 2003 συνέθεσε τό έργο ''The Veil of the Temple'' πού έχει επιδράσεις από πολλές παραδόσεις..
Νεαρός είχε ως ίνδαλμά του τον Stravinsky καί τον Messiaen αλλά στην συνέχεια ανέπτυξε τόν δικό του δρόμο πού από ορισμένους θεωρείται μονιστικός καί ''απλοϊκός''..
Κάποιοι τόν κατατάσσουν μαζί μέ τον Arvo Part.
Ο Τavener δέν ακολουθεί καθαρά δυτικά μουσικά μονοπάτια και αποφεύγει τήν κλασσική ανάπτυξη τών θεμάτων του,πού παρά ταύτα δέν μοιάζουν στατικά,αλλά αντιθέτως έχουν μιά κυκλική δομή,πού όταν η έμπνευση τά συνοδεύει ,απορροφούν τόν ακροατή.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ένα από τά γνωστότερα έργα του πού τό συνέθεσε στά 1987 καί τό αφιέρωσε στήν ''Μητέρα τού Θεού''..
Τό έργο στηρίχτηκε στόν θρύλο πού αναφέρει ότι περί τον 10ο αιώνα εμφανίστηκε η Θεοτόκος στήν Παναγία τών Βλαχερνών στήν Κωνσταντινούπολη,καί μέ τό πέπλο της προστάτεψε τήν πόλη από τίς επιθέσεις τών Σαρακηνών..
Η Ανατολική εκκλησία την ονομάζει εορτή τής Αγίας Σκέπης και η Ρωσικη τήν γιορτάζει ιδιαίτερα πανηγυρικά.
Τό ενδιαφέρον στό έργο τού Tavener είναι ότι έχει γραφεί γιά τσέλλο και έγχορδα,διαρκεί περί τά 45 λεπτά καί τό τσέλλο είναι παρόν συνεχώς,εκφράζοντας τό διαρκές προστατευτικό τραγούδι ,πρός τόν κόσμο,τής ''Μητέρας τού Θεού''.
Γιά τόν Tavener ''Cello's playing is an attempt to make a lyrical icon in sound than in wood''.
Χωρίζεται σέ 8 μέρη..
1. The Protecting Veil
2. The Nativity of the Mother of God
3. The Annunciation
4. The Incarnation
5. The Lament of the Mother of God at the Cross
6. The Resurrection
7. The Dormition
8. The Protecting Veil
Εργο ιδιαίτερα μελωδικό ,όπου τό κύριο θέμα του ειναι καθηλωτικό,ενώ τά έγχορδα έχουν στιγμές μεγάλης έξαρσης και έντασης ,πού θυμίζουν μυριάδες ανθρώπινους λυγμούς.
Ο θρήνος τής Παναγίας κάτω απ´τον Σταυρό,αποτυπώνεται από μιά δεκάλεπτη θρηνωδία γιά solo violoncello,ενώ η Ανάσταση πού ακολουθεί είναι γιά τά δεδομένα τού στύλ γραφής τού Τavener απολυτως πανηγυρική και δοξαστική.
Τό ομώνυμο κομμάτι τού έργου πού ανοίγει και τήν σύνθεση περιγράφει μιά εκκοσμικευμένη Μάνα τού Θεού ,πού προσπαθεί νά φροντίσει τήν ανθρωπότητα και νά απαλύνει τον πόνο..
Αυτό το κοσμικό στοιχείο πού εγγράφεται μέ σχεδόν μινιμαλιστικό τρόπο στήν παρτιτούρα δίνει στό έργο μιά πιό Γήϊνη διάσταση,πού τό εξυψώνει...
Αξίζει κανείς νά ακούσει τήν καλύτερη ίσως σύνθεση τού John Tavener γιατί ανεξαρτήτως τής φαινομενικά θρησκευτικής χροιάς της είναι και μιά ματιά ενός Δυτικού πρός έναν πιό μυστικιστικό κόσμο,αυτόν τής εγγύς Ανατολής,και μάλιστα μέ μιά Μουσική απογυμνωμένη από πολλά περιττά,πού κρατά όμως αμείωτο τό ενδιαφέρον τού ακροατή..
Η καλύτερη εκτέλεση τού έργου βρίσκεται στόν δίσκο τής Virgin Classics,μέ τσελίστα τόν Steven Isserlis καί τά έγχορδα τής Συμφωνικής τού Λονδίνου,υπό τήν διεύθυνση τού Gennadi Rozhdestvensky..(1992).
Aκολούθησε καί η ερμηνεία τού Yo-Yo-Ma ,μέ την Baltimore S.O. υπό την διεύθυνση τού David Zinman,η οποία όμως κατά την γνώμη μου ,δέν μπορεί νά ανταγωνιστεί τήν πολύ προσωπική και αφοσιωμένη ερμηνεία τού Isserlis..
Ο Μa ανταποκρίνεται ''επαγγελματικά'' στό έργο,αλλά λείπει η προσωπική σφραγίδα.
Μιάς καί πάσχει από τό σύνδρομο Marfan πέρασε πολλές περιπέτειες μέ την υγεία του,γεγονός πού τόν ανάγκασε νά περιορίζει συχνά τίς δημιουργικές περιόδους του.
Τό ενδιαφέρον του γιά τήν Βυζαντινή και Ρωσικη μουσική,αλλά καί τήν Ελληνική παράδοση τόν έστρεψε στό νά γράψει έργα σάν τό ''Akhmatova Requiem'' ή τό ''Sixteen Haiku of Seferis'' ή τό ''The Akathist of Thanksgiving''.
Νωρίτερα είχε συνθέσει τό χορωδιακό The Lamb τού William Blake..
Tό 2003 συνέθεσε τό έργο ''The Veil of the Temple'' πού έχει επιδράσεις από πολλές παραδόσεις..
Νεαρός είχε ως ίνδαλμά του τον Stravinsky καί τον Messiaen αλλά στην συνέχεια ανέπτυξε τόν δικό του δρόμο πού από ορισμένους θεωρείται μονιστικός καί ''απλοϊκός''..
Κάποιοι τόν κατατάσσουν μαζί μέ τον Arvo Part.
Ο Τavener δέν ακολουθεί καθαρά δυτικά μουσικά μονοπάτια και αποφεύγει τήν κλασσική ανάπτυξη τών θεμάτων του,πού παρά ταύτα δέν μοιάζουν στατικά,αλλά αντιθέτως έχουν μιά κυκλική δομή,πού όταν η έμπνευση τά συνοδεύει ,απορροφούν τόν ακροατή.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ένα από τά γνωστότερα έργα του πού τό συνέθεσε στά 1987 καί τό αφιέρωσε στήν ''Μητέρα τού Θεού''..
Τό έργο στηρίχτηκε στόν θρύλο πού αναφέρει ότι περί τον 10ο αιώνα εμφανίστηκε η Θεοτόκος στήν Παναγία τών Βλαχερνών στήν Κωνσταντινούπολη,καί μέ τό πέπλο της προστάτεψε τήν πόλη από τίς επιθέσεις τών Σαρακηνών..
Η Ανατολική εκκλησία την ονομάζει εορτή τής Αγίας Σκέπης και η Ρωσικη τήν γιορτάζει ιδιαίτερα πανηγυρικά.
Τό ενδιαφέρον στό έργο τού Tavener είναι ότι έχει γραφεί γιά τσέλλο και έγχορδα,διαρκεί περί τά 45 λεπτά καί τό τσέλλο είναι παρόν συνεχώς,εκφράζοντας τό διαρκές προστατευτικό τραγούδι ,πρός τόν κόσμο,τής ''Μητέρας τού Θεού''.
Γιά τόν Tavener ''Cello's playing is an attempt to make a lyrical icon in sound than in wood''.
Χωρίζεται σέ 8 μέρη..
1. The Protecting Veil
2. The Nativity of the Mother of God
3. The Annunciation
4. The Incarnation
5. The Lament of the Mother of God at the Cross
6. The Resurrection
7. The Dormition
8. The Protecting Veil
Εργο ιδιαίτερα μελωδικό ,όπου τό κύριο θέμα του ειναι καθηλωτικό,ενώ τά έγχορδα έχουν στιγμές μεγάλης έξαρσης και έντασης ,πού θυμίζουν μυριάδες ανθρώπινους λυγμούς.
Ο θρήνος τής Παναγίας κάτω απ´τον Σταυρό,αποτυπώνεται από μιά δεκάλεπτη θρηνωδία γιά solo violoncello,ενώ η Ανάσταση πού ακολουθεί είναι γιά τά δεδομένα τού στύλ γραφής τού Τavener απολυτως πανηγυρική και δοξαστική.
Τό ομώνυμο κομμάτι τού έργου πού ανοίγει και τήν σύνθεση περιγράφει μιά εκκοσμικευμένη Μάνα τού Θεού ,πού προσπαθεί νά φροντίσει τήν ανθρωπότητα και νά απαλύνει τον πόνο..
Αυτό το κοσμικό στοιχείο πού εγγράφεται μέ σχεδόν μινιμαλιστικό τρόπο στήν παρτιτούρα δίνει στό έργο μιά πιό Γήϊνη διάσταση,πού τό εξυψώνει...
Αξίζει κανείς νά ακούσει τήν καλύτερη ίσως σύνθεση τού John Tavener γιατί ανεξαρτήτως τής φαινομενικά θρησκευτικής χροιάς της είναι και μιά ματιά ενός Δυτικού πρός έναν πιό μυστικιστικό κόσμο,αυτόν τής εγγύς Ανατολής,και μάλιστα μέ μιά Μουσική απογυμνωμένη από πολλά περιττά,πού κρατά όμως αμείωτο τό ενδιαφέρον τού ακροατή..
Η καλύτερη εκτέλεση τού έργου βρίσκεται στόν δίσκο τής Virgin Classics,μέ τσελίστα τόν Steven Isserlis καί τά έγχορδα τής Συμφωνικής τού Λονδίνου,υπό τήν διεύθυνση τού Gennadi Rozhdestvensky..(1992).
Aκολούθησε καί η ερμηνεία τού Yo-Yo-Ma ,μέ την Baltimore S.O. υπό την διεύθυνση τού David Zinman,η οποία όμως κατά την γνώμη μου ,δέν μπορεί νά ανταγωνιστεί τήν πολύ προσωπική και αφοσιωμένη ερμηνεία τού Isserlis..
Ο Μa ανταποκρίνεται ''επαγγελματικά'' στό έργο,αλλά λείπει η προσωπική σφραγίδα.
