Το κυλινδρικό τριβείο είναι ένα πολύ χρήσιμο εργαλείο για το εργαστήριό μας και είναι σχετικά εύκολο να φτιαχτεί μέσω ιδιοκατασκευής.
Σαν εργαλείο έχει την ικανότητα να λειαίνει πολύ δύσκολες επιφάνειες, όπως αυτές που έχουν τα νερά του ξύλου κάθετα (πχ: end grain cutting boards). Μάλιστα στο ίντερνετ υπάρχουν πολλές συζητήσεις για το αν είναι πιο σωστό να αγοράζουμε κυλινδρικό τριβείο ή πλάνη. Μάλλον χρειάζονται και τα δυο.
Βασίστηκα κυρίως στο video του Ιάπωνα JSK-koubou . Αν και έκανα (και θα κάνω) κάποιες μικροαλλαγές, μπορώ να πω πως το ακολούθησα κατά 90%.
Να σας πω πάντως πως δεν είναι και τόσο απλό όσο το δείχνει. Παιδεύτηκα παρα πολύ σε κάποια σημεία τα οποία θα αναφέρω παρακάτω.
Το ωφέλιμο πλάτος τριβείου είναι 35 εκατοστά (εγώ το έκανα 37, αν και ήταν υπερβολή)
Το πιο δύσκολο μέρος αυτής της κατασκευής είναι να φτιαχτεί ο κύλινδρος πάνω στον οποίο θα κολλήσει το γυαλόχαρτο. Όλα τα άλλα είναι απλές ξυλουργικές εργασίες.
Πρέπει να πω πως η πρωτη προσπάθεια που έκανα απέτυχε (θα τα γράψω σε άλλο μήνυμα). Στη δεύτερη που ακολούθησα σχεδόν τη μέθοδο του JSK-koubou τα κατάφερα.
Ξεκίνησα λοιπόν μαζεύοντας τα υλικά για τον άξονα του κυλινδρου:
- Ράβδος από αλουμίνιο Ø20mm πάνω στην οποια θα μπουν οι ξύλινες ροδέλες
- Ράβδος από αλουμίνιο Ø10mm που θα είναι ο άξονας που θα μπαίνει στο τσοκ του δράπανου.
- Συνεμπλόκ - για να στερεωθεί η μια ράβδος μέσα στην άλλη και ταυτόχρονα να κάνει μια μηχανική απόσβεση των κραδασμών του δράπανου που θα δίνει την κίνηση.
(ο Ιάπων, χρησιμοποιεί αν δείτε το video ένα εξάρτημα μηχανικής απόσβεσης που ούτε ξέρω πως λέγεται, ούτε το έχω ξαναδεί, οπότε αυτοσχεδίασα). - και φυσικά κουζινέτα (έδρανα) "Ωμέγα" 20mm για να χωρέσει το προφίλ αλουμινίου που είχα. Ήταν παράλογα μεγάλα πάντως. Έπρεπε να έχω κάνει άλλη σχεδίαση με πιο μικρά.
Δυστυχώς το συνεμπλόκ είχε διάμετρο 17,5χιλ, ενώ το εσωτερικό της ράβδου είναι 16,7χιλ, οπότε έπρεπε - με υπομονή - να τροχιστούν τα συνεμπλόκ για να χωρέσουν. Έβαλα από ένα στις άκρες και άλλα τρία στην υπόλοιπη διαδρομή των 35 εκατοστών. Μπήκαν ο ένας άξονας μέσα στον άλλον, και από τη μια πλευρά άφησα αρκετό από τον μικρό, για να μπει στο τσοκ του δράπανου. Έγινε πάντως τέλειο.
Σειρά είχαν οι ροδέλες. Έπρεπε να κοπούν μπόλικες, για να να καλύψουν τα 37 εκατοστά λείανσης
Αποφάσισα η διάμετρος του κυλίνδρου να είναι γύρω στα 5,5 εκατοστά, οπότε πήρα το κατάλληλο ποτηροτρύπανο και ξεκίνησα. Χρειάστηκε να κόψω εικοσιμία ροδέλες!
Μετά, με ένα τρυπάνι φτερού, άνοιξα σε όλες την κεντρική τρύπα 20 mm (δύσκολη δουλειά και αυτή, να μην ξεφύγεις πολύ από το κέντρο). Χωρίς κάθετο δράπανο δεν γίνεται αυτή η δουλειά πιστεύω. Και αυτό που έχω εγώ μου έβγαλε την πίστη, αφού κάθε τόσο κώλωνε (όταν έκοβα τις ροδέλες από χοντρό ΚΠ) και έπρεπε να το πηγαίνω υπερβολικά αργά.
Τέλος, μπήκαν δοκιμαστικά οι ροδέλες στο προφίλ αλουμινίου και έμοιαζαν να είναι όλα σωστά.
Αν και αρχικά ακούγεται λάθος υλικό το αλουμίνιο σαν μαλακό σχετικά υλικό που είναι, η κατασκευή έγινε πολύ στιβαρή και με τέλειο φινίρισμα λόγω αλουμινίου. (το αποτυχημένο πείραμα που έκανα με ατσάλινη σωλήνα ήταν σαφώς χειρότερο)
Έκανα και μια πρόχειρη προσομοίωση της κατασκευής, για να ξέρω αν όντως πάει καλά το προτζεκτ, αλλιώς να μη συνεχίσω να παιδεύομαι. Ο κύλινδρος γυρνούσε μια χαρά, οπότε συνέχισα.
Κόλλησα την κάθε ροδέλα στον άξονα με εποξικη JB weld και ταυτόχρονα την μια ροδέλα με την άλλη με Titebond.
Μπήκαν σφιγκτήρες όλη νύχτα, και την άλλη μερα ήρθε η ώρα για το πιο δύσκολο σημείο της όλης κατασκευής, το πλάνισμα του κυλίνδρου. Δεν είχα όρεξη να φτιάξω από την αρχή έναν οδηγό μονο και μονο για αυτή τη δουλειά (όπως ο Ιάπων), οπότε αυτοσχεδίασα και πάλι. Πήρα τον μισό οδηγό πλανίσματος που είχα φτιάξει παλιότερα και τον προσάρμοσα κατάλληλα (πολληηη σκέψη ήθελε αυτό είναι η αλήθεια
)Συγγνώμη για το κακό video, αλλά θα πάρετε μια ιδέα
Δεν ήταν και τόσο δύσκολο τελικά. Αρκεί βέβαια να ρυθμιστεί το ύψος στις ραγες με ... ευλάβεια
Με μεγάλη χαρά είδα τις μετρήσεις του παχύμετρου! Καλά πηγαίνει η κατασκευή
Σαν βάση, χρησιμοποίησα ένα κόντρα πλακέ οκουμέ πάχους 18mm 53x60 και για την ανακλινόμενη επιφάνεια, το ίδιο ξύλο σε διάσταση 35,3x60
Τα ένωσα με μεντεσέδες Μ60xΠ50mm
Ξεκίνησα να φτιάχνω τις βάσεις πάνω στις οποίες θα στερεωνόντουσαν τα κουζινέτα.
Πέρασα insert nuts και ανοιξα και με το forstner υποδοχές, για να χωνευτούν τα μαγνητάκια Νεοδυμίου (έλξη 3,2kg!) που θα κρατάνε το κουτί για τη σκόνη.
χρησιμοποίησα κόντρα πλακέ οκουμέ πάχους 30mm γιατί τα κουζινέτα ήταν τεράστια
σε διαστάσεις 16x9,1
Έκοψα ένα 12mm 5x41,3cm, του πέρασα insert nuts και το κόλλησα κάτω από την ανακλινόμενη επιφάνεια.
Πάνω σε αυτό, θα μπουν οι ντίζες που θα ρυθμίζουν το ύψος πλανίσματος.
Την άλλη μέρα ήταν η ώρα της βάσης του δράπανου.
Σκέφτηκα πως θα προτιμούσα να μην το βγάζω και να το βάζω συνέχεια, αλλά και να είναι ένα σχετικά ελαφρύ και μικροκαμωμένο δράπανο, οπότε πήρα το πάμφθηνο PRACTYL 500W με 16,5€. Νομίζω πως αυτή η κίνηση ήταν λάθος καθώς ζορίζεται πολύ εύκολα στα σκληρά ξύλα. Δεν το βλέπω να μακροημερεύει, αλλά ευτυχώς έχει εγγύηση.
Το πρώτο που πήρα ήταν παράκεντρο. Το πήγα πίσω και πήρα ένα τρισχειρότερο! Το πήγα πίσω και πηρα ένα λίγο παράκεντρο. Σας θυμίζει τίποτα;
χάχα, το κράτησα πάντως. Στα τελευταία video μπορείτε να δείτε την ταλάντωση που προκαλεί η εκκεντρότητά του. Δεν πρέπει να επηρεάζει το ίδιο το αποτέλεσμα. Θα το αλλάξω κάποια στιγμή.ΠΡΟΣΟΧΗ: Ό,τι και να πάρετε πρέπει να έχει ροδέλα ρύθμισης στροφών για να τις ρυθμίζετε σταθερά. Και επίσης, δεν μας κάνουν τα μπαταρίας. Θέλουμε ρεύματος γιατί τα ρεύματος μπορούν και γυρίζουν στις 2400 στροφές ανά λεπτό που απαιτούν τα κυλινδρικά τριβεία, ενώ τα μπαταρίας φτάνουν συνήθως τις 1600.
Για βάση του δράπανου χρησιμοποίησα ένα κομμάτι ΚΠ 24mm 8x15cm, άνοιξα μια τρύπα 41mm (όλα τα δράπανα του κόσμου έχουν 43mm, αλλά αυτό είχε 41) και άνοιξα και μια εγκοπή. Πέρασα ντίζα 8mm και παξιμάδια τυφλά, για να είναι ωραία
Έβαλα και μια καλή αντηρίδα στη βάση του δράπανου γιατί τραβάει αρκετά ζόρια αυτό το σημείο της κατασκευής
Τα γράφω έτσι ... εύκολα, σαν το βιντεάκι του Ιάπωνα, αλλά στην πραγματικότητα ήθελε άπειρα μετρήματα (με πολλά λάθη), κολλήματα, αναμονή κλπ κλπ.
Κούτσα κούτσα προχώραγε πάντως.
Στη συνέχεια κόλλησα 2 φύλλα γυαλόχαρτου πάω σε μια μελαμίνη για να λειάνω τον ίδιο τον κύλινδρο. Ένα ψιλό και ένα χοντρό. Τον έβαλα να γυρνάει και τα στρίμωξα από κάτω του. Τέλειος έγινε
Μπήκαν οι ντίζες, έβαλα και από 2 ροδέλες με εποξική για να μην τραυματίζεται το ξύλο.
Και ήρθε η ώρα να κοπεί και να κολληθεί το γυαλόχαρτο.
Έφαγα ένα απόγευμα για να βρω υπό ποια γωνία πρέπει να κόψω το ρολό του γυαλόχαρτου για να κολληθεί σωστά πάνω στον κύλινδρο. Θα τα γράψω σε ξεχωριστό μήνυμα αύριο, γιατί είναι μεγάλη ιστορία.
Θέλει πάντως ακρίβεια. Ακόμα και η αρχική ταινία διπλής όψης που χρησιμοποίησα αποδείχτηκε παχιά και δημιουργούσε πρόβλημα στην άκρη. Έτσι έβαλα την κλασική και το γυαλόχαρτο (80) στηρίχτηκε τέλεια.
Τέλος φτιάχτηκε ένα κουτάκι για τη σκόνη, με "αυτάκια" όπως στο video του JSK-koubou
Είχε τη δουλίτσα του και αυτό αλλά το αποτέλεσμα (όπως θα δείτε στο τελευταίο video, με αποζημίωσε. Δουλεύει τέλεια. Στηρίζεται πολύ καλά με τις γωνίτσες που πάνε και κολλάνε στους μαγνήτες. Έβαλα και από τη μια μεριά plexi αντί για ξύλο, έτσι ... για πλάκα
Αυτό είναι το τριβείο με λίγα - σχετικά - λόγια.
Απαίτησε πολλά πολλά απογεύματα, πολλή σκέψη και 50€ περίπου
Από το αποτέλεσμα πιστεύω πως αξίζει τόν κόπο
Πιστεύω επίσης πως το σχέδιο του JSK-koubou έχει ένα λάθος σχετικά με τον τρόπο ρύθμισης του ύψους με τις ντίζες, καθώς είναι μάλλον απίθανο να τις περιστρέψεις ακριβώς το ίδιο. Δουλεύει βέβαια, αλλά όχι με τόση ακρίβεια όση θα ήθελα.
Έχω σκεφτεί ήδη έναν μηχανισμό. Θα τον φτιάξω και θα τον παρουσιάσω σε λίγες μέρες.
Ανέβασα και 2 video από το ... τελικό προϊόν
Το πρώτο χωρίς το κουτάκι της σκόνης για να δείτε πως δουλεύει. Έχω μουτζουρώσει το ξύλο για να καταλάβατε καλύτερα πως λειαίνει το (μαλακό) ξύλο.
Όσο κρατάει το video, κατέβασε το ξύλο σε ύψος κατά σχεδόν ένα χιλιοστό!
και το δεύτερο με το κουτάκι για να δείτε πόση δουλειά κάνει.
Θα χαρώ πολύ να βοηθήσω όσο μπορώ για να παιδευτείτε όσο το δυνατόν λιγότερο αν τελικά αποφασίσετε να το φτιάξετε
Last edited:
