SuperFly - Curtis Mayfield (1972)
To Blaxploitation,αν και κινηματογραφικό είδος,έγινε διάσημο από τα sountrack του.Και δικαίως γιατί οι ταινίες ηταν στην πλειονότητά τους για τα μπάζα.
Φτηνές κατα βάση παραγωγές,αλλά το πρόβλημα δεν ήταν εκεί.Το πρόβλημα ηταν στη θεματολογία η οποία πήρε τα στερεότυπα της λευκής μάζας και απλα τα έφερε στα μέτρα των μαύρων.
Oι περισσότερες ταινίες μπορεί να αναφέρονταν στα γκεττο,με τις άθλιες συνθήκες διαβίωσης,στα ναρκωτικα(όταν οι μαύροι αρχισαν να αφυπνίζονται οι λευκοί τους φλώμωσαν στο ναρκωτικό),στο ρατσισμό,αλλά όλα αυτα με όχι καταγγελτική διάθεση,η οποία θα καταδείξει το πρόβλημα,αλλα με μια τάση ωραιοποίησης σαν να είναι κάτι κουλ,μαγκιόρικο και,το χειρότερο μη αναστρεψιμο.Take it or leave it dude,shit happens....
Και παντα οι ήρωες των ταινιών αυτών ήταν απο τη μερία των πετυχημένων μέσα στο μικρόκοσμο των γκέττο,με τα φανταχτερά και κιτς ρούχα,τα ακόμη πιο κίτς αυτοκίνητα και τις γυναίκες σκλάβες (οι γυναίκες και σ'αυτές τις ταινίες παρέμειναν σκλάβες,εργαλεία "αποφόρτισης" και μόνο).
Αντίθετα η μουσική επένδυση των ταινιών αυτών ήταν αριστουργηματική.Και στην περίπτωση του soundtrack του Superfly (και όχι μόνο όμως) εξέφραζε την αντίθεση με τη θεματολογία της ταινίας.
Ο ήρωας της ταινίας εξέφραζε όλα όσα αναφέρθηκαν παραπάνω.Ένας νταβατζής,έμπορος ναρκωτικών,πετυχημένος,κουλ και μάγκας,ο οποίος στο τέλος βγαίνει αλώβητος από τις περιπετειές του.
Όμως όταν ο Curtis Mayfield ανέλαβε να γράψει τη μουσική για την ταινία,είχε άλλα πράγματα στο μυαλό του.Οι μαύροι μουσικοί ήταν πάντα στην πρωτοπορεία της μαύρης κουλτούρας σε αντίθεση με τους άσημους μαύρους σκηνοθέτες που απλά έψαχναν τρόπους να εντυπωσιάσουν τα μεγάλα στούντιο του Χόλλιγουντ και να μετακομίσουν εκεί.
Έτσι σε αντίθεση με τον Isaac Hayes,που το δικό του σάουντρακ το θρυλικό Shaft,που τραγουδούσε το επικο - πριαπικό(!) who's the black private dick who's a sex machine to all the chiks,κανοντας μια απευθειας σύνδεση με τον ήρωα της ταινίας,ο Mayfield τόνισε τη σκοτεινή πλευρά του φίλμ δηλώνοντας την αντίθεση του στα στερότυπα.
Στη θέση του πρωταγωνιστή βάζει τα θύματα του,τα πρεζόνια του γκέττο και τραγουδάει τον επικήδιό τους.Το Fred's Dead είναι μια ελεγεία στον τελειωμένο τζάνκι,ένας θρήνος σε ολα τα θυματα του γκέττο από την πρέζα,ένα βαρύ και ασήκωτο soul-funk ρέκβιεμ με τον Curtis να μην τραγουδάει αλλα να μοιρολογεί.
Μάλλον καμμία σχέση με αυτό που ο σκηνοθέτης είχε στο μυαλό του αφού περίμενε ένα επικό σόυλ μουσικό χαλί για να ωραιοποιήσει τις καταστασεις.
Ο Mayfield απο την άλλη ήταν ήδη σεσημασμενος.Από την εποχή των Impressions ακόμα πίσω στα 60ς,αλλά ιδίως στα προσωπικά του άλμπουμ,μιλούσε για τα προβλήματα των μαύρων.Η μουσική του είχε αρχίσει να σκοτεινιάζει,σε σχέση με την σόυλ-ποπ των Impressions (στα χναρια του Smokie Robinson),όπως γινόταν γενικά στη μαύρη μουσική εκείνα τα χρόνια.
Ο Sly and The Family Stone στα τελη του 60 είχε βγάλει το Stand! και το There's a Riot Goin'on ταράζοντας για τα καλά τη σόουλ μουσική και,λίγο μετά,το απόλυτο ποπ είδωλο των μαύρων εκείνης της εποχής,ο Marvin Gaye,επηρεασμένος από τον Sly κυκλοφορεί το What's Goin'On,ένα κόνσεπτ δίσκο θεοσκότεινο,χιλιόμετρα μακριά απο το παρελθόν του.
Ο Curtis Mayfield στο Superfly παίρνει τη σκυτάλη από τους προηγούμενους και,με αφορμή την ταινία,ηχογραφεί ένα απο τα πιο επιδραστικά αλμπουμ της μαύρης μουσικής.
Και λέω αλμπουμ γιατί soundtrack δεν είναι.Δεν είναι μουσική για φίλμ που ντυνει τις σκηνές της ταινίας.
Είναι ένας δίσκος με τραγούδια (δύο μόνο είναι ορχηστρικά) με αφορμή την ταινία.Και τα οποία τραγουδια στεκονται επικριτικά απέναντι απο την ταινία,οπως σημείωσα παραπάνω.
Το Pusherman που αναφέρεται στο dealer-πρωταγωνιστη,ουσιαστικά κάνει φύλο και φτερό το χαρακτήρα του και βάζει ταφόπλακα στις διαθέσεις του στούντιο και του σκηνοθέτη για μια ωραιοποίησή του.
Ένα φτύσιμο στα μούτρα των ντήλερς και του τροπου ζωής τους με ρυθμό funk και ενα κοφτερό wah-wah στην κιθάρα με συνοδεία κόνγκας να ακουγεται σχεδόν κοροιδευτικό.
Το εναρκτήριο Little Child Runnin'wild,όπου στα πρώτα δευτερόλεπτα η κιθαρα σέρνεται σαν μαστουρωμενος τζανκι και τα πληκτρα να βγαζουν ενα επαναλαμβανώμενο σφύριγμα σαν πονοκέφαλος μετά από χανγκόβερ,
μεχρι την έλευση των πνευστών που μπαίνουν κοφτά σαν πυροβολισμοί και τα εγχορδα να ακολουθουν σαν ξέπνοοι λυγμοί,δείχνει καθαρά τη διαθεση του μουσικού να απεικονήσει μετα μελανότερα χρώματα τη ζωή στις σκοτεινότερες γωνίες της πόλης.
Και όλα αυτα με ένα απαραμιλλο λυρισμό,με τη φωνή του Curtis να θρηνει ψυθιριστά (ακόμα και στην πιο ερωτική στιγμή του άλμπουμ,το Gimme your Love,ακουγεται σαν απελπισμένος ικέτης),με την κιθάρα του να φανκάρει απο τη μία με βρωμικα ροκ ριφφς από την άλλη,μια ηχητική αντίθεση τόσο όμως περίτεχνα (και υπέροχα) αρμονική.Η ορχήστρα που τον συνοδευει εχει άψογο τάιμινγκ,τα πνευστά κοφτά,απειλητικά περιμένουν στη γωνία και βρίσκονται σε κάποιες στιγμες,σε διάλογο με τα έγχορδα,που σχηματιζουν σε ολη τη διαρκεια ενα wall of sound σε μινιατούρα,ενα κουαρτετο εγχορδων που ακολουθει συνεχως το θρηνο στη φωνή του Mayfield.
Ο Curtis Mayfield τελικα δεν κάνει το soundtrack του Superfy αλλά μελοποιεί τη ζωή στο γκέττο,μεταγράφει σε νότες τη μυρωδιά των υγρών,βρώμικων,σκοτεινών δρόμων,απαγγέλει επικήδειους,καταγγέλει την εξαθλίωση και όλα αυτά με μια μουσική τόσο όμορφη που δείχνει σχεδόν παράταιρη,και όμως τόσο ταιριαστή,με τη θεματολογία του άλμπουμ.
Τhere should be a law against that...
To Blaxploitation,αν και κινηματογραφικό είδος,έγινε διάσημο από τα sountrack του.Και δικαίως γιατί οι ταινίες ηταν στην πλειονότητά τους για τα μπάζα.
Φτηνές κατα βάση παραγωγές,αλλά το πρόβλημα δεν ήταν εκεί.Το πρόβλημα ηταν στη θεματολογία η οποία πήρε τα στερεότυπα της λευκής μάζας και απλα τα έφερε στα μέτρα των μαύρων.
Oι περισσότερες ταινίες μπορεί να αναφέρονταν στα γκεττο,με τις άθλιες συνθήκες διαβίωσης,στα ναρκωτικα(όταν οι μαύροι αρχισαν να αφυπνίζονται οι λευκοί τους φλώμωσαν στο ναρκωτικό),στο ρατσισμό,αλλά όλα αυτα με όχι καταγγελτική διάθεση,η οποία θα καταδείξει το πρόβλημα,αλλα με μια τάση ωραιοποίησης σαν να είναι κάτι κουλ,μαγκιόρικο και,το χειρότερο μη αναστρεψιμο.Take it or leave it dude,shit happens....
Και παντα οι ήρωες των ταινιών αυτών ήταν απο τη μερία των πετυχημένων μέσα στο μικρόκοσμο των γκέττο,με τα φανταχτερά και κιτς ρούχα,τα ακόμη πιο κίτς αυτοκίνητα και τις γυναίκες σκλάβες (οι γυναίκες και σ'αυτές τις ταινίες παρέμειναν σκλάβες,εργαλεία "αποφόρτισης" και μόνο).
Αντίθετα η μουσική επένδυση των ταινιών αυτών ήταν αριστουργηματική.Και στην περίπτωση του soundtrack του Superfly (και όχι μόνο όμως) εξέφραζε την αντίθεση με τη θεματολογία της ταινίας.
Ο ήρωας της ταινίας εξέφραζε όλα όσα αναφέρθηκαν παραπάνω.Ένας νταβατζής,έμπορος ναρκωτικών,πετυχημένος,κουλ και μάγκας,ο οποίος στο τέλος βγαίνει αλώβητος από τις περιπετειές του.
Όμως όταν ο Curtis Mayfield ανέλαβε να γράψει τη μουσική για την ταινία,είχε άλλα πράγματα στο μυαλό του.Οι μαύροι μουσικοί ήταν πάντα στην πρωτοπορεία της μαύρης κουλτούρας σε αντίθεση με τους άσημους μαύρους σκηνοθέτες που απλά έψαχναν τρόπους να εντυπωσιάσουν τα μεγάλα στούντιο του Χόλλιγουντ και να μετακομίσουν εκεί.
Έτσι σε αντίθεση με τον Isaac Hayes,που το δικό του σάουντρακ το θρυλικό Shaft,που τραγουδούσε το επικο - πριαπικό(!) who's the black private dick who's a sex machine to all the chiks,κανοντας μια απευθειας σύνδεση με τον ήρωα της ταινίας,ο Mayfield τόνισε τη σκοτεινή πλευρά του φίλμ δηλώνοντας την αντίθεση του στα στερότυπα.
Στη θέση του πρωταγωνιστή βάζει τα θύματα του,τα πρεζόνια του γκέττο και τραγουδάει τον επικήδιό τους.Το Fred's Dead είναι μια ελεγεία στον τελειωμένο τζάνκι,ένας θρήνος σε ολα τα θυματα του γκέττο από την πρέζα,ένα βαρύ και ασήκωτο soul-funk ρέκβιεμ με τον Curtis να μην τραγουδάει αλλα να μοιρολογεί.
Μάλλον καμμία σχέση με αυτό που ο σκηνοθέτης είχε στο μυαλό του αφού περίμενε ένα επικό σόυλ μουσικό χαλί για να ωραιοποιήσει τις καταστασεις.
Ο Mayfield απο την άλλη ήταν ήδη σεσημασμενος.Από την εποχή των Impressions ακόμα πίσω στα 60ς,αλλά ιδίως στα προσωπικά του άλμπουμ,μιλούσε για τα προβλήματα των μαύρων.Η μουσική του είχε αρχίσει να σκοτεινιάζει,σε σχέση με την σόυλ-ποπ των Impressions (στα χναρια του Smokie Robinson),όπως γινόταν γενικά στη μαύρη μουσική εκείνα τα χρόνια.
Ο Sly and The Family Stone στα τελη του 60 είχε βγάλει το Stand! και το There's a Riot Goin'on ταράζοντας για τα καλά τη σόουλ μουσική και,λίγο μετά,το απόλυτο ποπ είδωλο των μαύρων εκείνης της εποχής,ο Marvin Gaye,επηρεασμένος από τον Sly κυκλοφορεί το What's Goin'On,ένα κόνσεπτ δίσκο θεοσκότεινο,χιλιόμετρα μακριά απο το παρελθόν του.
Ο Curtis Mayfield στο Superfly παίρνει τη σκυτάλη από τους προηγούμενους και,με αφορμή την ταινία,ηχογραφεί ένα απο τα πιο επιδραστικά αλμπουμ της μαύρης μουσικής.
Και λέω αλμπουμ γιατί soundtrack δεν είναι.Δεν είναι μουσική για φίλμ που ντυνει τις σκηνές της ταινίας.
Είναι ένας δίσκος με τραγούδια (δύο μόνο είναι ορχηστρικά) με αφορμή την ταινία.Και τα οποία τραγουδια στεκονται επικριτικά απέναντι απο την ταινία,οπως σημείωσα παραπάνω.
Το Pusherman που αναφέρεται στο dealer-πρωταγωνιστη,ουσιαστικά κάνει φύλο και φτερό το χαρακτήρα του και βάζει ταφόπλακα στις διαθέσεις του στούντιο και του σκηνοθέτη για μια ωραιοποίησή του.
Ένα φτύσιμο στα μούτρα των ντήλερς και του τροπου ζωής τους με ρυθμό funk και ενα κοφτερό wah-wah στην κιθάρα με συνοδεία κόνγκας να ακουγεται σχεδόν κοροιδευτικό.
Το εναρκτήριο Little Child Runnin'wild,όπου στα πρώτα δευτερόλεπτα η κιθαρα σέρνεται σαν μαστουρωμενος τζανκι και τα πληκτρα να βγαζουν ενα επαναλαμβανώμενο σφύριγμα σαν πονοκέφαλος μετά από χανγκόβερ,
μεχρι την έλευση των πνευστών που μπαίνουν κοφτά σαν πυροβολισμοί και τα εγχορδα να ακολουθουν σαν ξέπνοοι λυγμοί,δείχνει καθαρά τη διαθεση του μουσικού να απεικονήσει μετα μελανότερα χρώματα τη ζωή στις σκοτεινότερες γωνίες της πόλης.
Και όλα αυτα με ένα απαραμιλλο λυρισμό,με τη φωνή του Curtis να θρηνει ψυθιριστά (ακόμα και στην πιο ερωτική στιγμή του άλμπουμ,το Gimme your Love,ακουγεται σαν απελπισμένος ικέτης),με την κιθάρα του να φανκάρει απο τη μία με βρωμικα ροκ ριφφς από την άλλη,μια ηχητική αντίθεση τόσο όμως περίτεχνα (και υπέροχα) αρμονική.Η ορχήστρα που τον συνοδευει εχει άψογο τάιμινγκ,τα πνευστά κοφτά,απειλητικά περιμένουν στη γωνία και βρίσκονται σε κάποιες στιγμες,σε διάλογο με τα έγχορδα,που σχηματιζουν σε ολη τη διαρκεια ενα wall of sound σε μινιατούρα,ενα κουαρτετο εγχορδων που ακολουθει συνεχως το θρηνο στη φωνή του Mayfield.
Ο Curtis Mayfield τελικα δεν κάνει το soundtrack του Superfy αλλά μελοποιεί τη ζωή στο γκέττο,μεταγράφει σε νότες τη μυρωδιά των υγρών,βρώμικων,σκοτεινών δρόμων,απαγγέλει επικήδειους,καταγγέλει την εξαθλίωση και όλα αυτά με μια μουσική τόσο όμορφη που δείχνει σχεδόν παράταιρη,και όμως τόσο ταιριαστή,με τη θεματολογία του άλμπουμ.
Τhere should be a law against that...
Last edited by a moderator: